FACEBOOK JEALOUSY AND ATTACHMENT: THE MEDIATOR ROLE OF JEALOUSY AND LONELINESS

Yıl 2023, Sayı: 45, 66 - 94, 31.12.2023

S. Burcu Özgülük Üçok , Nergis Hazal Yılmaztürk , Bünyamin Atay

https://doi.org/10.14520/adyusbd.1169733

Öz

Facebook provides an opportunity to establish romantic relationships, yet it can lead to consequences of keeping the partners under control and feeling Facebook jealousy. In the literature, there is a limited number of studies that have examined the associations between Facebook jealousy and other related variables like attachment, multidimensional jealousy, and loneliness. Hence, this study aims to examine the mediating role of jealousy and loneliness in the association between attachment and Facebook jealousy in a Turkish sample. Data were collected from 220 participants who are between 18-65 years old, using Facebook, and being involved in a romantic relationship. Results of the path analysis revealed that jealousy predicted Facebook jealousy at a high level, while anxious attachment and avoidant attachment predicted Facebook jealousy moderately. On the other hand, loneliness did not predict Facebook jealousy significantly. The mediating role of jealousy was found to be significant in the association between avoidant attachment and Facebook jealousy, while loneliness did not have a significant mediating role in this association. Besides, the mediator role of loneliness and jealousy in the association between anxious attachment and Facebook jealousy was not significant. The results of the study were discussed, and further research recommendations to investigate the associations among attachment, Facebook jealosy, and other social media jealosy among participants with different relationship status (e.g. flirting, engaged, married) with within group and between group analyses were done.

Anahtar Kelimeler

Facebook jealousy, jealousy, attachment, loneliness

FACEBOOK KISKANÇLIĞI VE BAĞLANMA: KISKANÇLIĞIN VE YALNIZLIĞIN ARACI ROLÜ

Öz

Facebook kullanımının, romantik ilişkilerin kurulmasına fırsat sağlamakla beraber, partnerlerin birbirlerini kontrol etmesine ve Facebook kıskançlığına yol açabildiği görülmektedir. Literatürde çok boyutlu kıskançlık, bağlanma, yalnızlık gibi ilgili değişkenlerin Facebook kıskançlığı ile ilişkisinin incelendiği çalışmalar sınırlıdır. Bu bağlamda bu çalışma, kıskançlığın ve yalnızlığın, bağlanma ile Facebook kıskançlığı arasındaki ilişkide aracı rolünün incelenmesini amaçlamaktadır. Veriler 18-65 yaş arasında, romantik ilişkisi olan ve hem kendisi hem de partneri Facebook kullanıcısı olan 220 katılımcıdan toplanmıştır. Yol analizi sonuçları, kıskançlığın Facebook kıskançlığını yüksek düzeyde yordadığını, kaygılı ve kaçınan bağlanmanın ise orta düzeyde yordadığını ortaya koyarken, yalnızlığın ise Facebook kıskançlığını istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordamadığını göstermiştir. Ayrıca, kaçınan bağlanmayla Facebook kıskançlığı arasındaki ilişkide kıskançlığın aracı rolü anlamlı bulunurken, yalnızlığın anlamlı bir aracı rolünün olmadığı bulunmuştur. Kaygılı bağlanma ile Facebook kıskançlığı arasındaki ilişkide ise yalnızlığın ya da kıskançlığın istatistiksel olarak anlamlı herhangi bir aracı rolünün olmadığı bulunmuştur. Bulgular ilgili literatür ışığında tartışılarak ileriki araştırmalarda farklı ilişki durumlarını (sözlü, nişanlı, evli çiftler vb.) kapsayan örneklemler dikkate alınarak ve bağlanma türleri, Facebook kıskançlığı, diğer sosyal medya araçlarının kullanımıyla doğan kıskançlık türlerini de entegre ederek, gruplar arası ve gruplar içi çalışmalar yapılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Facebook kıskançlığı, kıskançlık, bağlanma, yalnızlık.

Teşekkür

Yazarlar katkıları için Mustafa Araz ve Gizem Özcan’a teşekkür eder.

Kaynakça

• Akdur, S. ve Aslan, B. (2017). Duygusal zeka ile ilişki doyumu arasında duygu düzenleme güçlüğü ve romantik kıskançlığın aracı rolü. Nesne Psikoloji Dergisi, 5(9), 71-88.
• Alikılıç, Ö. A. , Alikılıç, İ. ve Özer, A. (2019). Dijital romantizm: Y kuşağının romantik ilişkilerinde sosyal medyanın rolü üzerine bir araştırma. Erciyes İletişim Dergisi, Uluslararası Dijital Çağda İletişim Sempozyumu Özel Sayısı, 57-80. DOI: 10.17680/erciyesiletisim.485005
• Andreas, K. ve Haenlein, M. (2010). Users of the World, Unite! The Challenges and Opportunities of Social Media, Business Horizons, 53(1), 59-68. DOI: 10.1016/j.bushor.2009.09.003
• Auxier, B. ve Anderson, M. (2021). Social Media Use in 2021. Pew Research Center, 1-19.
• Bartholomew, K. ve Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61, 226–244.
• Besharat, M. A. ve Shahidi, V. (2014). Mediating role of cognitive emotion regulation strategies on the relationship between attachment styles and alexithymia. Europe’s Journal of Psychology, 10(2), 352-362.
• Bowlby, J. (1980). Attachment and loss. Basic Books.
• Boyd, D. M. ve Ellison, N. B. (2007). Social network sites: Definition, history, and scholarship, Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 210 230. DOI: 10.1111/j.1083-6101.2007.00393.x
• British Broadcasting Corporation (BBC, 2020). Türkiye'de sosyal medya ne kadar ve nasıl kullanılıyor?. Erişim: 30 Mayıs 2022, https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-53259275
• Cassidy, J. ve Berlin, L. J. (1994). The insecure/ambivalent pattern of attachment: Theory and research. Child Development, 65, 971–981.
• Çelik, H., ve Kocabıyık, O. O. (2014). Genç yetişkinlerin saldırganlık ifade biçimlerinin cinsiyet ve bilişsel duygu düzenleme tarzları bağlamında incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 139-155. Demirtaş, H. A. ve Dönmez, A. (2006). Yakın ilişkilerde kıskançlık: Bireysel, ilişkisel ve durumsal değişkenler. Türk Psikiyatri Dergisi, 17(3), 181-191.
• Demirtaş-Madran, H. A. (2016). Facebook Kıskançlığı Ölceğinin Türkçe Formu: Üniversite ögrencileri üzerinde geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(S1), 93-100.
• Demirtaş-Madran, H. A. (2018). Relationship among Facebook jealousy, aggression, and personal and relationship variables. Behaviour & Information Technology, 37(5), 462-472.
• DeSteno, D. A. ve Salovey, P. (1996). Evolutionary Origins of Sex Differences in Jealousy? Questioning the “Fitness” of the Model. Psychological Science, 7(6), 367–372.
• Deters, F.G. ve Mehl, M.R. (2013). Does posting Facebook status updates increase or decrease loneliness? An online social networking experiment, Social Psychology Personal Sciences, 4(5), 579–586.
• Erozkan, A. (2011). The attachment styles bases of loneliness and depression. International Journal of Psychology and Counselling, 3(9), 186-193.
• Facebook Türkiye Temsilcisi Atıyor. (2021). https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/son-dakika-Facebook-turkiye-temsilcisi-atiyor-41717790
• Fleuriet, C., Cole, M. ve Guerrero, L.K. (2014). Exploring Facebook: Attachment style and nonverbal message characteristics as predictors of anticipated emotional reactions to Facebook postings. Journal of Nonverbal Behavior, 38, 429–450.
• Frison, E. ve Eggermont, S. (2015). Toward an integrated and toward an integrated and differential approach to the relationships between loneliness, different types of Facebook use, and adolescents’ depressed mood, Communication Research, 42, 1–28.
• Gençer, A. G., Karadere, M. E., Okumuş, B. ve Hocaoğlu, Ç. (2018). DSM-5’e Giremeyen Tanılar (Kompulsif Satın Alma, Misophonia, Facebook Kıskançlığı, Pagofaji, Siberkondria, İnternet Bağımlılığı). Hocaoğlu Ç. (Düz.), DSM-5’in Yeni Tanıları içinde. Türkiye Klinikleri, 11, 87-96.
• Guerrero, L.K. (1998), Attachment-style differences in the experience and expression of romantic jealousy. Personal Relationships, 5, 273-291. DOI: 10.1111/j.1475-6811.1998.tb00172.x
• Hazan, C. ve Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 511–524.
• Hill, R. ve Davis, P. (2000). ‘Platonic jealousy’: A reconceptualization and review of the Literature on non-romantic pathological jealousy. British Journal of Medical Psychology,73(4), 505-517. doi:10.1348/000711200160697
• Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences: International differences in work-related values. Beverly Hills, CA: Sage.
• Kirkpatrick, L. A. ve Davis, K. E. (1994). Attachment style, gender, and relationship stability: A longitudinal analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 66(3), 502–512. DOI: 10.1037/0022-3514.66.3.502
• Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (8. bs.). The Guilford Press.
• Knobloch, L. K., Solomon, D. H. ve Cruz, M. G. (2001). The role of relationship development and attachment in the experience of romantic jealousy. Personal Relationships, 8(2), 205–224. DOI: 10.1111/j.1475-6811.2001.tb00036.x
• Knobloch, L. K., Solomon, D. H. ve Cruz, M. G. (2001). The role of relationship development and attachment in the experience of romantic jealousy. Personal Relationships, 8, 205–224.
• Marazziti, D., Di Nasso, E., Masala, I., Baroni, S., Abelli, M., Mengali, F., Mungai, F. ve Rucci, P. (2003). Normal and obsessional jealousy: A study of a population of young adults. European Psychiatry, 18, 106-111.
• Marshall, C., T., Bejanyan K., Castro, D., G. ve Lee A., R. (2013). Attachment styles as predictors of Facebook-related jealousy and surveillance in romantic relationships. Personal Relationships, 20(1), 4-26. DOI: 10.1111/j.1475-6811.2011.01393.x
• Marshall, T. C., Bejanyan, K., Di Castro, G. ve Lee, R. A. (2012). Attachment styles as predictors of Facebook-related jealousy and surveillance in romantic relationships. Personal Relationships, 20, 1–22.
• Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370–396. Mikulincer, M. ve Shaver, P. R. (2007). Attachment in adulthood: Structure, dynamics, and change. Guilford.
• Muise, A., Christofides, E. ve Desmarais, S. (2009). More information than you ever wanted: Does Facebook bring out the green-eyed monster of jealousy? CyberPsychology & Behavior, 12, 441–444.
• Muise, A., Christofides, E. ve Desmarais, S. (2013). “Creeping” or just information seeking? Gender differences in partner monitoring in response to jealousy on Facebook. Personal Relationships, 1- 16.
• Perlman, D. ve Peplau, L.A. (1981). Toward a social psychology of loneliness, (Düz.) S. Duck, R. Gilmour, Personal Relationships in Disorder içinde, Academic Press.
• Pfeiffer, S. M. ve Wong, P. T. P. (1987). Multidimensional jealousy. Journal of Social and Personal Relationships, 6, 181–196.
• Phillips, K. F. V. ve Power, M. J. (2007). A new self‐report measure of emotion regulation in adolescents: The Regulation of Emotions Questionnaire. Clinical Psychology & Psychotherapy: An International Journal of Theory & Practice, 14(2), 145-156.
• Pines, A. M. (1998). Romantic jealousy: Causes, symptoms, cures. New York: Routledge.
• Primack, B.A., Shensa, A., Sidani, J. E., Whaite, E. O., Lin, L., Rosen, D., Colditz, J. B., Radovic, A. ve Miller, E. (2017). Social media use and perceived social isolation among young adults in the U.S. American Journal of Preventive Medicine, 53(1), 1–8.
• Rokach, A. ve Brock, H. (1997). Loneliness: A multidimensional experience. Psychology: A Journal of Human Behavior, 34(1), 1-9. Rokach, A. (2000). Loneliness and the life cycle. Psychological Reports, 86, 629-642.
• Rook, K. (1984). Promoting social bonding: Strategies for helping the lonely and socially isolated, American Psychologist, 39(12), 1389-1407.
• Russell, D., Peplau, L. A. ve Ferguson, M. L. (1978). Developing a measure of loneliness. Journal of Personality Assessment, 42(3), 290-294. DOI: 10.1207/s15327752jpa4203_11
• Sümer, N. ve Güngör, D. (1999). Yetişkin bağlanma stilleri ölçeklerinin Türk örneklemi üzerinde psikometrik değerlendirmesi ve kültürlerarası bir karşılaştırma. Türk Psikoloji Dergisi, 14(43), 71-106
• Sümer, S. (2017). Romantik ilişkilerde bağlanma stillerde, romantik kıskançlık ve ilişki doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Tettegah, S. (2016). Emotions, technology, and social media. Academic Press.
• Utz, S. ve Beukeboom, C. J. (2011). The role of social network sites in romantic relationships: Effects on jealousy and relationship happiness. Journal of Computer-Mediated Communication, 16, 511–527.
• Volling, B. L., McElwain, N. L. ve Miller, A. L. (2002). Emotion regulation in context: The jealousy complex between young siblings and its relations with child and family characteristics. Child Development, 73(2), 581-600.
• Yang, C. (2016). Instagram use, loneliness, and social comparison orientation: interact and browse on social media, but don’t compare, Cyberpsychology Behaviour Social Network 19(12), 703–708.
• Young, J. E. (1982). Loneliness, depression and cognitive therapy: Theory and application. L. A. Peplau ve D. Perlman (Düz.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy içinde. New York: Wiley.