PROOF OF ACCUSATION AS A JUSTIFICATION

Year 2023, , 171 - 192, 31.07.2023

İzzet Özgenç

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1296326

Abstract

The most important issue to be taken into account in the context of the exercise of the right to inform, criticise or report or complain is the authenticity of the accusation made against the person. A person who reports a certain fact, criticises another person on the basis of a certain fact or even makes a report or complaint may sometimes be accused of insult and slander. Therefore, the person may be subject to investigation and prosecution. If the subject of the news item, the basis of the criticism or the subject of the denunciation or complaint is an accusation of a criminal offence and this accusation is denied by the person concerned, the proof of the accusation gains great importance for the solution of the problem. The right to proof provides this opportunity to both the person making the accusation and the person to whom the accusation is made. The right to proof is usually addressed in the context of the offence of defamation. However, it should be kept in mind that this right also constitutes a reason for justification in terms of the offence of defamation. It is important to note that in our legal practice, the procedure of proving accusation is not common. The reason for this is that our legal community is not sufficiently informed about the legal nature, function, procedure, and consequences of the institution of proof of accusation. The proof of accusation is of great importance in democratic societies considering the accusations made within the context of debates between the government and the opposition. In this article, the legal nature of the proof of accusation, its relationship with the right to inform, criticism, denunciation or complaint, its scope and limits, the procedure for the exercise of this right and the consequences of its exercise have been determined and evaluated.

Keywords

Proof of accusation, Right to inform, Right to criticise, Right to denounce or complaint, Defamation, Slander, Decision of prejudicial question

BİR HUKUKA UYGUNLUK SEBEBİ OLARAK İSNADIN İSPATI

Abstract

Haber verme, eleştiri ve ihbar veya şikâyet hakkının kullanılması bağlamında dikkate alınması gereken en önemli husus, kişiye bulunulan isnadın gerçekliğidir. Belli bir olguyu haber yapan, belli bir olguya istinaden bir başkasını eleştiren ve hatta, ihbar veya şikâyette bulunan kişi bazen hakaret ve iftira etmekle suçlanabilmektedir ve bu nedenle hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılabilmektedir. Haberin konusu, eleştirinin dayanağı ve ihbar veya şikâyetin konusu olan olgunun, ilgilisi bakımından bir suç isnadı mahiyeti taşıması ve bunun, isnatta bulunulan tarafından inkâr edilmesi halinde, ortaya çıkan sorunun çözümü bakımından isnadın ispatı büyük önem taşımaktadır. İspat hakkı hem isnatta bulunan hem de isnatta bulunulan kişiye bu imkânı sağlamaktadır. İspat hakkı genellikle hakaret suçu bağlamında ele alınmaktadır. Ancak bu hakkın iftira suçu bakımından da bir hukuka uygunluk sebebi oluşturduğunu gözden uzak tutmamak gerekir. Buna karşın, isnadın ispatı yolunun işletilmesine hukuk uygulamamızda pek rastlanmaz. Bunun sebebi, hukuk camiamızda isnadın ispatı müessesesinin hukuki mahiyeti, fonksiyonu, usulü ve sonuçları hakkında yeterli bilgi sahibi olunmamasıdır. İsnadın ispatı, demokratik toplumlarda iktidar ile muhalefet arasındaki çekişmelerdeki isnatlar bakımından büyük önem taşımaktadır. Bu makalede, isnadın ispatının hukuki mahiyeti, haber verme, eleştiri, ihbar veya şikâyet hakkı ile olan ilişkisi, kapsam ve sınırları, bu hakkın kullanılma usulü ve kullanılmasının sonuçları ile ilgili tespit ve değerlendirmelerde bulunulmuştur.

Keywords

İsnadın ispatı, Haber verme hakkı, Eleştiri hakkı, İhbar veya şikâyet hakkı, Hakaret, İftira, Bekletici sorun kararı

References

• Artuk M E / Gökcen A / Alşahin M E / Çakır K, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 20. Bası, Adalet Yayınevi, 2022.
• Centel N / Zafer H / Çakmut Ö, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Cilt I, 5. Bası, Beta Basım Yayın, 2021.
• Erman S, Hakaret ve Sövme Suçları, 2. Bası, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınevi, 1989.
• Erman S / Özek Ç, Ceza Hukuku Özel Bölüm: Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Dünya Yayıncılık, 1994.
• Koca M / Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku, Özel Hükümler, 7. Bası, Adalet Yayınevi, 2020.
• Özgenç İ / Sözüer A, “Basın Hürriyeti Kavramı, Basın Yoluyla İşlenen Suçlarda Sorumluluk Rejimi ile Cevap ve Düzeltme Hakkı Üzerine Düşünceler”, Yeni Türkiye, Medya Özel Sayısı, (11), 1996, s. 272-281.
• Soyaslan D, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 11. Bası, Yetkin Yayınları, 2016.
• Tezcan D / Erdem M R / Önok M, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 18. Bası, Seçkin Yayıncılık, 2022.
• T.C. Anayasa Mahkemesi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (Gerekçeli), Yunus Emre Yılmazoğlu / İsmail Emrah Perdecioğlu (Derleyenler), 3. Bası, Anayasa Mahkemesi Yayınları 2021, s. 227.