ÇEVREYİ KİRLETME KABAHATİ

Year 2020, , 453 - 489, 07.05.2020

Kadir Can Özel

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.733288

Cited By: 1

Abstract

Çevre, canlıları kapsayan geniş bir kavramdır. Bu sebeple, çevre kirliliğine karşı çevrenin korunması oldukça önemlidir. Çevrenin korunması, Anayasa’nın 56. maddesi aracılığıyla güvence altına alınmıştır. Anayasa’nın 56/1 hükmüne göre, “Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir”.
Öte yandan, aynı zamanda birçok kanun aracılığıyla çevrenin korunması -normatif düzeyde- sağlanmaktadır. Nitekim çalışmamızın konusu olan “Çevreyi Kirletme Kabahati” 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 41. maddesinde düzenlenmiştir. Bu önemi sebebiyle, çalışmamızda öncelikle çevreye ilişkin temel kavramlar incelenmiştir. Daha sonra ise çevreyi kirletme kabahatinin unsurları ve bu kabahatin yargısal denetimine ilişkin bazı önemli hususlara değinilmiştir.
Sonuç olarak, çevrenin korunması adına çevreyi kirletme kabahatinin göz ardı edilmemesi gerektiği söylenebilir. Ancak, çevrenin korunması sağlanırken idari para cezasıyla karşılaşan bireyler de korunmalıdır. Bu bağlamda, bireylerin hak kaybına uğramaması için yargısal denetim yolları etkin kullandırılmalıdır.

Keywords

Çevrenin Korunması, çevre, İdari İşlem, Yargısal Denetim

References

• AKBULUT, Berrin: Türk Ceza Kanunu ile Kabahatler Kanunu Genel Hükümlerinin Yaptırım Hükümleri Dışında Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, Adalet Yayınevi, Ankara, 2010.
• AKYILMAZ, Bahtiyar / SEZGİNER, Murat / KAYA, Cemil: Türk İdare Hukuku, Yenilenmiş 10. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2019.
• ALICA, Süheyla: “Türkiye’de Çevre Suçları”, Uğur Alacakaptan’a Armağan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, C. 1, İstanbul, 2008, s. 59-88.
• ALICA, Süheyla: Kent - Çevre - Hukuk, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2011.
• ARTUK, Mehmet Emin / GÖKCEN, Ahmet / YENİDÜNYA, A. Caner: Ceza Hukuku Genel Hükümler, Yenilenmiş Gözden Geçirilmiş 8. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
• ATAY, Ender Ethem: İdare Hukuku, 3. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2012.
• BAŞARAN YAVAŞLAR, Funda: “Vergi Usul Kanunu’nda Yer Alan Vergisel Kabahat ve Yaptırımlar”, İstanbul Kültür Üniversitesi Tarafından Düzenlenen İdari Ceza Hukuku Sempozyumu (Editörler: İlhan Ulusan / Funda Başaran Yavaşlar), Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2009, s. 285-297.
• BOZKURT, Yavuz: Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türkiye’de Çevre Politikalarının Dönüşümü Çevre Sorunları ve Politikaları, Güncellenmiş 4. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa, 2016.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdare Hukuku Dersleri Temel Bilgiler, Yeni Sisteme Göre Güncellenmiş 5. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdari Yaptırımlar Hukuku (Kabahatler Kanunu Yorumu), Asil Yayıncılık, Ankara, 2006.
• ÇÖRTOĞLU, Sahir: Komşuluk Hukukunda Taşınmaz Mülkiyetinin Kullanılmasının Çevreye Etki ve Sonuçları (MK 661), Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları, Ankara, 1982.
• DEMİRBAŞ, Timur: Ceza Hukuku Genel Hükümler, Güncellenmiş 9. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2013.
• DONAY, Süheyl: “İdarenin Ceza Verme Yetkisi Konusunda Anayasa Mahkemesinin Bir Kararı Üzerine Düşünceler”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 37, S. 1-4, 1971, s. 411-427.
• EKİCİ, Mustafa: Anlatımlı - Gerekçeli Kabahatler Kanunu ile İdari Suç ve Cezalar, Adalet Yayınevi, İstanbul, 2005.
• ERTAŞ, Şeref: Çevre Hukuku ve Hayvan Hakları Hukuku, 2. Baskı, İleri Yayınları, İzmir, 2012.
• GÖZLER, Kemal / KAPLAN, Gürsel: İdare Hukuku Dersleri, Güncellenmiş 20. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa, 2018.
• GÜÇLÜ, Yaşar: İdari Para Cezaları ve Diğer İdari Yaptırımlar, Güncellenmiş 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2016.
• GÜNDAY, Metin: İdare Hukuku, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 10. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara, 2011.
• GÜNEŞ, Ahmet M.: Çevre Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2015.
• KANGAL, Zeynel T.: Kabahatler Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2011.
• KANGAL Zeynel T.: Kabahatler Hukuku, 2. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• KELEŞ, Ruşen / ERTAN, Birol: Çevre Hukukuna Giriş, İmge Kitabevi, Ankara, 2002.
• KELEŞ, Ruşen / HAMAMCI, Can / ÇOBAN, Aykut: Çevre Politikası, Güncellenmiş 8. Baskı, İmge Kitabevi, Ankara, 2015.
• KOCA, Mahmut / ÜZÜLMEZ, İlhan: Türk Ceza Kanunu Genel Hükümler, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2012.
• MAHMUTOĞLU, Fatih Selami: “Suç - Kabahat Ayrımı - İdari Ceza Hukukunun Temelleri”, İstanbul Kültür Üniversitesi Tarafından Düzenlenen İdari Ceza Hukuku Sempozyumu (Editörler: İlhan Ulusan / Funda Başaran Yavaşlar), Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2009, s. 27-42.
• MEMİŞ, Emin: Çevre ve Çevre İdare Hukuku (Teorik ve Pratik), Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 2. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2015.
• MEMİŞ, Emin: Genel İdare Hukuku, Güncellenmiş 2. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2017.
• OĞURLU, Yücel: İdari Yaptırımlar Karşısında Yargısal Korunma, Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş 2. Baskı, Ankara, 2001.
• OTACI, Cengiz / KESKİN, İbrahim: Türk Kabahatler Hukuku, Genişletilmiş 2. Bası, Adalet Yayınevi, Ankara, 2010.
• OZANSÜ, Mehmet Cemil: Ceza Hukukunda Kasttan Doğan Sübjektif Sorumluluk, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2007.
• ÖĞÜTÇÜ, Muhlis: Çevre Kolluk İşlemleri, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2000.
• ÖZAY, İl Han: Günışığında Yönetim, Alfa Yayınları, İstanbul, 1996.
• ÖZAY, İl Han: Günışığında Yönetim, 3. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2017.
• ÖZBEK, Veli Özer / DOĞAN, Koray / BACAKSIZ, Pınar / TEPE, İlker: Ceza Muhakemesi Hukuku Temel Bilgiler, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 8. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.
• ÖZBEK, Veli Özer / KANBUR, Mehmet Nihat / DOĞAN, Koray / BACAKSIZ, Pınar / TEPE, İlker: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2014.
• ÖZEN, Mustafa: İdari Ceza Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2013.
• ÖZGENÇ, İzzet: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 11. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2015.
• ÖZTÜRK, Bahri / ERDEM, Mustafa Ruhan / ÖZBEK, Veli Özer: Uygulamalı Ceza Hukuku ve Emniyet Tedbirleri Hukuku, 5. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2001.
• ÖZTÜRK, Bahri / ERDEM, Mustafa Ruhan: Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, Güncellenmiş 11. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2011.
• ÖZTÜRK, Bahri: “Kabahatler Kanunu’nun Genel Esasları”, İstanbul Kültür Üniversitesi Tarafından Düzenlenen İdari Ceza Hukuku Sempozyumu (Editörler: İlhan Ulusan / Funda Başaran Yavaşlar), Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2009, s. 123-139.
• ÖZTÜRK, Bahri / TEZCAN, Durmuş / ERDEM, Mustafa Ruhan / SIRMA GEZER, Özge / SAYGILAR KIRIT, Yasemin F. / ALAN AKCAN, Esra / ÖZAYDIN, Özdem / ERDEN TÜTÜNCÜ, Efser / ALTINOK VILLEMIN, Derya / TOK, Mehmet Can: Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku (Editör: Bahri Öztürk), Güncellenmiş 12. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018.
• SANCAKDAR, Oğuz / US, Eser / KASAPOĞLU TURHAN, Mine / ÖNÜT, Lale Burcu: İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2015.
• SÖZÜER, Adem / DURSUN, Selman: “TCK, CMK ve Kabahatler Kanunu’ndaki Son Değişiklikler Ne Getiriyor?”, Hukuki Perspektifler Dergisi, S. 9, 2006, s. 203-218.
• ŞAHİN, Cumhur / GÖKTÜRK, Neslihan: Ceza Muhakemesi Hukuku II, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 7. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018.
• ŞAHİN, Cumhur: “Kabahatler Kanununun Uygulanmasına İlişkin Hukuki Değerlendirmeler (I)”, Fasikül Hukuk Dergisi, C. 2, S. 4, 2010, s. 10-13.
• ŞEN, Ersan: Çevre Ceza Hukuku (Ceza Hukuku Açısından Sağlıklı ve Düzenli Bir Çevrede Yaşama Hakkı), Kazancı Yayınevi, İstanbul, 1994.
• ŞEN, Ersan: “Kabahatler Kanunu’nun Ceza Muhakemesi Kanunu Hükümleri ile İlişkisi”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 5, S. 12, 2010, s. 11-17.
• ŞEN, Ersan: Uluslararası Ceza Mahkemesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2009.
• TAŞDELEN, Aziz: Vergi Usul Kanunu Yönünden Vergi Kabahatleri, Turhan Kitabevi, Ankara, 2010.
• TEZCAN, Durmuş / ERDEM, Mustafa Ruhan / ÖNOK, R. Murat: Uluslararası Ceza Hukuku, Güncellenmiş 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• TOROSLU, Nevzat / FEYZİOĞLU, Metin: Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2018.
• ULUSAN, İlhan: Medeni Hukukta Fedakarlığın Denkleştirilmesi İlkesi ve Uygulama Alanı, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1977.
• ULUSOY, Ali D.: İdari Yaptırımlar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2013.
• ÜNVER, Yener / NUHOĞLU, Ayşe: Federal Almanya Çevre Ceza Hukuku, Beta Yayıncılık, İstanbul, 1999.
• YALÇIN, İsmail: Tüm Yönleriyle Kabahatler Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2007.
• YAVUZ, Hakan: Çevre Sorunları ve Maliye Politikası, Savaş Yayınevi, Ankara, 2017.
• YENİSEY, Feridun / NUHOĞLU, Ayşe: Ceza Muhakemesi Hukuku, Güncellenmiş 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018.
• YILDIRIM, Turan / YASİN, Melikşah / KAMAN, Nur / ÖZDEMİR, H. Eyüp / ÜSTÜN, Gül / OKAY TEKİNSOY, Özge: İdare Hukuku (Editör: Turan Yıldırım), Güncelleştirilmiş 7. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2018.
• YILMAZ TURGUT, Nükhet: Çevre Politikası ve Hukuku, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara, 2012.
• YOKUŞ SEVÜK, Handan: Çevre Hukuku ve Doğal Çevrenin Korunması, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
• YURTCAN, Erdener: Yargıtay Kararları Işığında Kabahatler Kanunu ve Yorumu, 3. Bası, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, 2018.