Doğrudan yabancı yatırımlar, özellikle sermaye kıtlığı ile karşı karşıya olan gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler için önemli bir unsurdur. İkinci Dünya Savaşı sonrası hızlanmaya başlayan yabancı yatırımlar 1980 sonrası dönemde dünya ekonomisindeki yerini sağlamlaştırmıştır. Ülkeler istihdama yaratmak ya da teknoloji transfer edebilmek için yatırım ortamını çokuluslu şirketler için daha cazip hale getirme çabasındadır. Doğrudan yabancı yatırımların artmasına paralel olarak firmaların neden yurtdışında üretim yaptığını açıklamayı hedefleyen teorilerin de temelleri atılmaya başlanmıştır. Diğer taraftan, iktisadi hayatta kurumların etkinliğinin önemsenmeye başladığı dönemden itibaren hem teorilerde hem de uygulamada kurumsal iktisadın temelleri ve kavramlarına sıkça rastlanmaktadır. Bu nedenle, kurumsal anlayışın kollarından biri olan Yeni Kurumsal İktisadın (YKİ) temel bileşenlerine doğrudan yabancı yatırım teorilerinde rastlanmak mümkündür. İşlem maliyetler, kurumlar vb. kavramların ilave edilmesiyle portföy yatırımlar vb. gibi diğer sermaye hareketlerinden farklı olan doğrudan yabancı yatırımların teorik zemini dinamik hal almıştır. Bu çalışmanın amacı, doğrudan yabancı yatırım teorilerini YKİ çerçevesinden inceleyerek işlem maliyetleri, kurumlar gibi kavramların bu teorilere katkısını ortaya koymaktır.
Foreign direct investments are important factor for developing and least developed countries, particularly facing a capital shortage. Foreign investment, which began to accelerate after World War II, have consolidated its place in the World economy in the post 1980 period.Countries are trying to make the investment enviroment more attractive for companies in order to create employment and technology transfer. In with parallel with increase of foreign direct investments’s, the foundations of theories aiming to explain why companies produce abroad have begun to be laid. On the other hand, the foundations and concepts of institutional economics have frequently found since effectiveness of institutions in economic life began to become important.Therefore,it is possible to encounter the basic components of New Institutional Economics (NIE), which is one of the institutional comprehension, in the theory of foreign direct investments. Foreign direct investments is diffrent form other capital movements such as portfolio investments etc, with the addition of transaction costs, institutions, its theoretical ground became dynamic. The purpose of study is examine foreign direct investments theories from the framework of New Institutional Economics (NIE) and to reveal the contribution of concepts such as transaction costs and institutions to these theories.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Main Section |
Authors | |
Publication Date | December 28, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Volume: 24 Issue: 3 |