Teknoloji Bağımlılığının Semptomlar Temelinde İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 35, 111 - 123, 01.04.2018

Mert Küçükvardar , Özhan Tıngöy

https://doi.org/10.5824/1309-1581.2018.5.008.x

Öz

Teknoloji bağımlılığı üzerine kesin bir uzlaşı olmamasına rağmen yapılan çalışmalarda başlangıçta belirli bir amaç için kullanılan teknolojilerin git gide hayatın kendisi olmaya başladığı vurgulanmaktadır. Teknoloji bağımlılığı, normal bağımlılıklar gibi dış kimyasal uyarıcılar içermese de yapılan çalışmalarda insanların duygu limbik sistemlerini etkilemesi bakımından iç kimyevi bir yapı içerdiği ortaya konulmuştur. Araştırmalara göre, kullanıcılar teknolojik araçları kullanımı sırasında belirli bir miktar mutluluk dopamin hormonu salgılamaktadır. Her yeni kullanımda kullanıcılar daha fazla mutlu olmak adına teknolojiyle daha fazla vakit geçirme isteği duymaktadır. Teknoloji bağımlılığı üzerindeki belirleme kıstasları ise oldukça çeşitlidir. Tıbbi olmayan bu durum özellikle aktif video oyuncusu ya da pasif TV izleyicisi olarak görülebilir. Ancak temelinde teknolojik bağımlılık bir davranışsal bağımlılık olarak açıklanabilir. Haziran 2018’de Dünya Sağlık Örgütü WHO , Uluslararası Hastalıkların Sınıflandırılmasını ICD-11 yaptığı tanı kılavuzunun 11’nci sürümünde “Bilgisayar Oyun Bağımlılığı” çalışmalarının “Ruhsal Sağlık Problemleri” başlığı altına aldığını açıkladı ve dünya genelinde sağlık sorunlarının teşhis edildiği bu kılavuzda oyun bağımlılığı resmen tanındı. Kriterler, teknoloji kullanım sıklığı, yoğunluğu, süresi, öncelik sıralaması ve olumsuz durumlara rağmen kullanıma devam edilmesi gibi durumlar üzerine odaklanmaktadır. Bu semptomları destekleyici olarak son yıllarda teknoloji kullanımının insan zihni ve bedenine etkileri üzerine çok sayıda araştırma yapıldı. Aşırı teknoloji kullanımının artan stres, uyku bozuklukları ve klinik depresyon semptomlarını tetikleyebildiği sonucuna varıldı. Aynı zamanda teknolojiyle bütünleşik sanal ortamda birçok dijital hastalık belirtisi ortaya çıktı. &nbspBunların başında, kaçırma korkusu FOMO , nomofobi nomophobia , tekno-stres techno-stress gibi birçok kavram gündelik yaşama girdi ve popüler araştırmaların konusu haline geldi. Teknoloji bağımlılığı çalışmaları incelendiğinde konuyla ilgili sınırlılıklar ve tartışmalardan bahsetmek mümkündür. Konunun disiplinlerarası olması bu tartışmaları beraberinde getirmektedir. İlk ciddi problem teknoloji bağımlılığın alt alanları olan bilgisayar, akıllı telefon, sosyal medya, oyun bağımlılığı gibi başlıkların teknoloji bağımlılığı çatısı altında birleştirilmemesidir. Yani bir başka ifadeyle konuyla ilgili yapılan ilk çalışmalar alt alanların açıklanması süreciyle başlamıştır. Ayrıca incelenen çalışmalardaki ortak nokta teknoloji bağımlılık konusunun nedensellik boyutundaki durumları açıklama yetersizliğidir. Teknoloji kullanımı, bireyde daha önceden var olan problemleri tetikliyor mu yoksa daha önceden var olmayan problemler mi ortaya çıkarıyor gibi sorular üzerindeki tartışmalar sürmektedir. Bu araştırmada literatür taraması yapılmıştır. Mevcut olan teknolojik bağımlılık konusuna ait olgular, araştırma, tartışma ve öneriler derlenerek ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Teknoloji bağımlılığı, teknoloji bağımlılığı semptomları, dijital hastalık

Investigation of Technology Addiction Based on Symptoms

Öz

There is no precise definition of technology addiction. However, it is emphasized in the studies that the technologies used for a specific purpose are becoming increasingly life itself. Technology addiction does not include external chemical stimulants such as normal dependencies, but studies have shown that technology addiction affect people emotion limbic systems because of internal chemical structure. According to research, users release a certain amount of happiness dopamine hormone during the use of technological tools. In every new use, users are willing to spend more time with technology to be more happy. The criteria for determining technology addiction are quite diverse. Technology addiction can be seen as particularly active video player or passive TV monitor . However, on the basis of technological addiction can be explained as a behavioral addiction. World Health Organization WHO , announced the new diagnostic guide which is The International Classification of Diseases ICD-11 . The diagnostic guide explains that computer game addiction is a mental ilness. According to the guide, game addiction was officially recognized. Criteria focus on the frequency of technology use, intensity, duration, priority, and continued use despite adverse situations. In recent years, a lot of research has been done on the effects of technology use on human mind and body. It has been concluded that the use of excessive technology may present with symptoms of increased stress, sleep disorders and clinical depression. At the same time, the technology-integrated virtual environment has shown many signs of digital disease. Many concepts such as fear of missing out FOMO , nomophobia, techno-stress have become a subject of daily life and popular research. When the technology addiction studies are examined, it is possible to talk about some related limitations and discussions. The interdisciplinary nature of technology addiction brings about these debates. The first serious problem is that computers, smart phones, social media, gaming addiction are not unification under the roof of technology addiction. In addition, when the studies are examined, it is seen that the common point of the technology addiction issue is insufficient to explain the causality dimension. Discussions on questions such as the use of technology are triggering problems that have already existed in the individual or revealing problems that did not exist before. A literature review was conducted in this study. The subjects related to technology addiction were gathered by collecting research, discussion and suggestions.

Anahtar Kelimeler

Technology addiction, technology addiction symptoms, digital disease

Kaynakça

• American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM–5). Arlington: Apa publishing.
• Brod, C. (1984). Technostress: The Human Cost Of The Computer Revolution. Michigan: Addison Wesley publishing.
• Einstein, A. (2008). Benim Gözümden Dünya (12 b.). İstanbul: Alfa yayıncılık.
• Işıklı, Ş., & Küçükvardar, M. (2016). Bilişim Devrimi: Teknolojinin Felsefi ve Sosyolojik Analizi (1 b.). Ankara: Birleşik yayınevi.
• King, A., Valenca, A., & Silva, A. (2013). Nomophobia: Dependency On Virtual Environments Or Social Phobia? Computers in Human Behavior, 140-144.
• Pew Research Center. (2018, 5 31). Teens, Social Media & Technology 2018. Pew Research Center: http://www.pewinternet.org/2018/05/31/teens-social-media-technology-2018/ adresinden alındı
• Platon. (2014). Phaidros ya da Güzellik Üzerine. Ankara: Bilgesu yayıncılık.
• Roberts, J., Petnjı, L., & Manolis, C. (2014). The Invisible Addiction: Cell-phone Activities And Addiction Among Male And Female College Students. Journal Of Behavioral Addictions, 254-265.
• Song, I., Larose, R., Eastin, M., & Lin, C. (2004). Internet Gratifications and Internet Addiction: On the Uses and Abuses of New Media. CyberPsychology & Behavior(7), 384-394.
• Yeşilay. (2012). Teknoloji Bağımlılığı Bildirileri, I. Uluslarası Teknoloji Bağımlılığı Kongresi (s. 73). İstanbul: Gülmat matbaacılık.