KAVRAMSAL SANATTA SÜRECE YÖNELİK ÖNCÜ AÇILIMLAR

Yıl 2022, Sayı: 16, 16 - 31, 03.09.2022

Sevgi Arı

Öz

İçinde olduğumuz çağ, rasyonalite ve determinizme dayalı modernist paradigmaların bilimsel alanda büyük oranda terk edildiği ve değişen bu paradigmaların düşünce sistemlerine yansımalarının gözlemlenebilir hale geldiği bir dönemdir. Çağdaş sanat anlayışına zemin hazırlayan paradigma değişimleri İkinci Dünya Savaşı’nın yaşandığı 1940’lı yıllardan itibaren plastik sanatlarda kendine yer bulmuştur. Plastik sanatlarda 1960’lardan 80’lere ve oradan da 21. yüzyıla uzanan bu değişimde, incelenmeye değer en önemli ortak noktalarından biri sürece dönük arayışlardır. 1960 sonrasında giderek yoğunlaşan bir şekilde kendi varlık alanını sorgulama başlayan ve oradan da süreci bir değer olarak eserlerinde ön plana alan sanatçılar, günümüz çağdaş sanatının da öncüleri olmuşlardır. 1960- 1980 yılları arasına odaklanan bu çalışma, sürecin plastik sanatlarda bir değer olarak öne çıktığı dönemi ele alırken, süreç temelli düşüncenin ortaklığındaki arayışların ne şekilde diğerinden farklı, özgün sonuçlara yol açtığını incelemektedir. Çalışmaya konu olan örnekler çağdaş sanat anlayışına zemin hazırlayan paradigma değişimlerinin modernizm eleştirileriyle birlikte farklı bir ivme kazandığını ve süreç düşüncesine olan yönelimin 1960lar sonrasında daha belirgin hale gelerek çeşitlendiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Plastik sanatlar, süreç, süreç temelli sanat, kavramsal sanat, çağdaş sanat

Kaynakça

• Acar, Barış. (Temmuz 2007), Felsefeden Önce Sanat, Artist Güncel Dergisi, Sayı:2
• Atakan, Nancy. (2008) Sanatta Alternatif Arayışlar, İstanbul: Karakalem Kitabevi
• Alberro, Alexander& Stimso, Blake. (ed.) (1999) Conceptual Art: A Critical Anthology, Massachutsets: MIT Press
• Allen, Gwen. (ed.) (2011) Artists' Magazines: An Alternative Space for Art, USA: Massachutsets Instıtute of Technology
• Bakieva, Gulʹnara A. (2007) Social Memory and Contemporaneity, USA: The Council for Research in Values and Philosophy
• Berger, Karol. (2000) A Theory of Art, New York: Oxford University Press
• Brown, Stephen. (1993) Postmodern Marketing? , European Journal of Marketing, Vol.27, No. 4
• Chilvers, Ian & Glaves-Smith, John. (ed) (2010) A Dictionary of Modern and Contemporary Art, New York: Oxford University Press
• Dantini, Michele. (2005) Modern & Contemporary Art, (çev. Timothy Stroud), New York: Sterling Publishing Ltd.
• Duve, Therry De. (1999), (ed. Martha Buskirk, Mignon Nixon) The Duchamp Effect (İkinci Basım,) USA: Massachusetts Institute of Technology
• Featherstone, Mike. (2005) Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, İstanbul: Ayrıntı Yayınları Glahn, Philip. (2007) Estrangement and Politicization, City University of New York.: ProQuest Green, Charles. (2001) The Third Hand: Collaboration in Art from Conceptualism to Postmodernism, USA: University of Minnesota Press
• Gibson, Ann. (2007) (ed. Joan M. Marter) Abstract Expressionism: The International Context, USA: Rutgers, The State University
• Habermas., Zeka., Jameson., Lyotard.,(1990) Postmodernizm, İstanbul: Kıyı Yayınları Harrison, Sam. (2006), Idea Spotting, Ohio: How Books
• Lowry, Gelnn D. (2007) MoMA Highlights Since 1980: 250 Works from the Museum of Modern Art New York: MoMA-Museum Of Modern Art
• O'Donnell, Kevin. (2003) Postmodernism, England: Lion Publishing
• Osborne, Peter. (1999) Rewriting Conceptual Art, London: Reaktion Books Stiles, Kristine & Selz Peter Howard. (1996) Theories and Documents of Contemporary Art, London: University of California Press
• Tiampo, Ming. (2010) Gutai: Decentering Modernism, London: University of Chicago Press
• Wigal, Donald. (2012) Pollock, Veiling The Image, USA: Parkstone International