İCRA-İFLÂS HUKUKU KAPSAMINDA KRİPTO VARLIKLARIN KIYMET TAKDİRİ

Year 2024, Volume: 14 Issue: 2, 1091 - 1123, 14.01.2025

Serkan Kaya

https://doi.org/10.54704/akdhfd.1567334

Abstract

Takip hukukunda taşınır veya taşınmaz malların değerinin objektif ve gerçeğe en yakın şekilde belirlenmesi, alacaklı, borçlu ve üçüncü kişilerin haklarının korunması açısından büyük önem taşımaktadır. Malın değerinin piyasa koşullarının altında ya da üstünde tespit edilerek satışa sunulması, tarafların menfaat dengesini bozabilir. Özellikle kripto varlıkların takibe konu olması durumunda, bu varlıkların son dönemde yaşadığı yüksek değer dalgalanmaları ve piyasa değerlerinin farklı faktörlere ve koşullara bağlı olarak değişkenlik göstermesi, icra ve iflas süreçlerinde dikkate alınması gereken kritik bir husustur. Bu süreçlerde varlıkların kıymet takdiri, alacaklılara dağıtılacak tutarın belirlenmesinde önemli bir rol oynar. Kripto varlıklarının kıymet takdiri zamanının belirlenmesi, alacaklıların mevcut alacaklarını karşılama çıkarları ile borçlunun varlıkları üzerindeki gelecekteki haklarını dengede tutmayı zorunlu kılmaktadır. Alacaklıların eşit ve adil muamele görmesi, mümkün olan en yüksek değerle ödeme yapılması ve tarafların çıkarlarının dengelenmesi açısından bu süreç kritik öneme sahiptir. Kripto varlıkların oynak yapısı ve değer değişimlerine açık doğası, son dönemdeki iflas davalarının da gösterdiği gibi, kıymet takdiri sürecinde zamanlamayı önemli hale getirmektedir. Kıymet takdiri sürecinde zamanlamanın esnek tutulması, yalnızca değerleme amaçlarını değil, aynı zamanda iflas hukukunun temel hedeflerinden biri olan malvarlığının korunmasını da daha etkili bir şekilde sağlamaktadır. Bu konuda yapılacak hukuki düzenlemeler, iflas masasının değerini koruma ve sürdürülebilir bir çözüm sunma hedefiyle esnekliğe imkân tanımalıdır. Tarafların çıkarlarını dengelerken aynı zamanda iflas süreçlerinin etkinliğini ve malvarlığının korunmasını güvence altına alacak bir kıymet takdiri prosedürü oluşturulması büyük önem taşımaktadır. Bu makale, kripto varlıkların icra ve iflas süreçlerindeki kıymet takdirine ilişkin ne zaman ve nasıl kıymet takdirine tabi tutulacağı gibi temel sorunları incelemekte ve bu alana yönelik düzenlemelere zemin hazırlamayı amaçlayan olası çözüm önerilerini değerlendirmektedir.

Keywords

Bitcoin, Kripto Varlıklar, Kıymet Takdiri, Haciz, Satış, Varlıkların Değerinin Tespiti

VALUATION OF CRYPTO ASSETS WITHIN THE SCOPE OF ENFORCEMENT AND BANKRUPTCY LAW

Abstract

In enforcement law, the objective and accurate valuation of movable and immovable assets is crucial for protecting the rights of creditors, debtors, and third parties. Determining and offering the asset for sale at a value either below or above market conditions may disrupt the balance of interests between the parties. This issue becomes particularly critical when crypto-assets are subject to enforcement, given their recent significant value fluctuations and the volatility of their market prices, which depend on various factors and conditions. In these processes, the valuation of assets plays a key role in determining the amount to be distributed to creditors. The timing of the valuation of crypto-assets requires a meticulous assessment that balances creditors' interests in satisfying their claims with the debtor’s future rights over their assets. Ensuring equal and fair treatment of creditors, maximizing payments through the highest possible value, and maintaining a fair balance of interests are essential aspects of this process. As demonstrated by recent insolvency cases, the volatile nature of crypto-assets makes the timing of valuation particularly important. Maintaining flexibility in the timing of the valuation process not only serves valuation objectives but also advances one of the fundamental goals of insolvency law: the preservation of the estate. Legal regulations on this matter should provide flexibility to protect the value of the insolvency estate and offer sustainable solutions. Establishing a valuation procedure that balances the interests of the parties while ensuring the efficiency of insolvency proceedings and safeguarding the estate is of utmost importance. This article analyses the main problems regarding the valuation of crypto-assets in enforcement and bankruptcy proceedings, such as when and how crypto-assets will be subject to valuation, and evaluates possible solution proposals aiming to pave the way for regulations in this field.

Keywords

Bitcoin, Crypto Assets, Appraisal, Seizure, Determination of the Value of Assets

References

• Ablıkçı, Eylül. “Dava ve Takip Konusu Olabilmesi Bakımından Kripto Paralar.”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 16, S. 2 (2021): 273-312.
• Akkan, Mine. Bir İşin Yapılması veya Yapılmamasına İlişkin İlamların İcrası (İİK m.30, m. 343). İstanbul: On İki Levha, 2020.
• Arslanian, Henri ve Fischer, Fabrice. The Future of Finance: The Impact of FinTech, AI, and Crypto on Financial Services, Springer International Publishing, 2019.
• Apel, Simon ve Herrmann, Philipp. “Digitalisierung und Zwangsvollstreckung,” Thomas Riehm ve Sina Dörr (Ed.), Digitalisierung und Zivilverfahren. Walter de Gruyter GmbH, 2023.
• “Assessment of Risks to Financial Stability from Crypto-Assets”. Financial Stability Board 2022. Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://www.fsb.org/uploads/P160222.pdf.
• Ata Polat, Özlem. “Dağıtık Defter Teknolojisine Dayalı Kıymetli Evrak Düzenlemeleri ve Bu Düzenlemelerin Menkul Kıymetlerin Kıymetli Evrak Niteliğine Etkisine İlişkin Bir Değerlendirme.”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 39, S. 2 (2023): 323-365
• Aymaz, Ahmet. “Kripto Paraların Haczi.”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 72, S. 4 (2024): 1635-1700.
• Bakhtiar, Tiam, Luo, Xiaojun ve Adelopo, Ismail. “The impact of fundamental factors and sentiments on the valuation of cryptocurrencies.”, Blockchain: Research and Applications 4, (2023).
• Blandin Apolline ve diğerleri. The Global Cryptoasset Regulatory Landscape Study. Cambridge: Cambridge Centre for Alternative Finance, 2019. https://www.jbs.cam. ac.uk/wp-content/uploads/2020/08/2019-04-ccaf-global-cryptoasset-regulatorylandscape- study.pdf.
• Brown, Claude ve diğerleri. Cryptoassets and Initial Coin Offerings, in Jelena Madir, FinTech. Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing, 2024. 127-166.
• Boran Güneysu, Nilüfer. İcra Hukukunda Taşınmazların Kıymet Takdiri. Ankara: Yetkin, 2020.
• Boran Güneysu, Nilüfer. Dijital Çağda Takip Hukukunda Gelişmeler in Muhammet Özekes (ed), Dijital Çağda Medeni Yargı. Ankara: Adalet, 2022. 353-415.
• Bulut, Uğur. “Kripto Varlıkların Haczi ve Paraya Çevrilmesi.”, Terazi Hukuk Dergisi 18, S. 206 (2023): 53-69.
• Burniske, Chris. “Cryptoasset Valuations.”, Medium, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://medium.com/@cburniske/cryptoasset-valuations-ac83479ffca7.
• Burniske, Chris. “Introducing NVT Ratio (Bitcoin’s PE Ratio), use it to detect bubbles” Woobull, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://woobull.com/introducing-nvt-ratiobitcoins- pe-ratio-use-it-to-detect-bubbles/#fn1.
• Buter, Vitalik. “Soulbound,” Vitalik Buterin’s website, 2024, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://vitalik.eth.limo/general/2022/01/26/soulbound.html.
• Buttignon, Fabio. “Terminal Value, Growth, and Inflation: Some Practical Solutions,” Business Valuation Review 34, S. 4 (2015): 158-172.
• Çekin, Mesut Serdar. “Kripto Varlıklar Üzerinde Gerçekleştirilen İşlemlerin Borçlar Hukuku ve Eşya Hukuku Açısından Değerlendirilmesi.”, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9, S. 1 (2022): 1-30.
• Cioffi, Joseph. Massimo Giugliano ve Adam Levy, “Valuing crypto in the bankruptcy multiverse,” Reuters, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://www.reuters.com/legal/ litigation/valuing-crypto-bankruptcy-multiverse-2024-07-30/.
• Chan, Elizabeth, Tang, Nicole ve Taylor, Edward. “Crypto Disputes: The Valuation Challenge.”, Dispute Resolution International 17, S.1 (2023): 21-54.
• Çon, Ömer. “Kripto Varlıkların İcra ve İflâs Kanunlarında Görünümüne Dair İsviçre Örneği.”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 13, S. 51 (2022): 229-258.
• Çoşkun, Mehmet Egehan. Hukuki Açıdan Varlıklar ve İlk Kripto Para Arzı. Yüksek Lisan Tezi, 2023.
• Diamond Fortress Techs. v. Everid, Inc., 274 A.3d 287 (Del. Super. Ct. 2022).
• Doğancı, Doğa Ekrem. Blokzincirine Dayalı Akıllı Sözleşmlerin Hukuki Nitelikleri, Kuruluşu, Yorumu, İfası ve Bazı Örnek Hukuki Uygulamalar. İstanbul: On İki Levha, 2021.
• Dowlat Sherwin ve Hodapp, Michael. “Cryptoasset Market Coverage Initiation: Valuation.”, Satis Group, 2018, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://research.bloomberg. com/pub/res/d37g1Q1hEhBkiRCu_ruMdMsbc0A.
• Ergün Topçu, Melike. “İİK Kapsamında İflas Hukukunda Yabancı Para Borçları Açısından Takasta Özdeşlik Şartı.”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi- Prof. Dr. Bülent TAHİROĞLU’na Armağan 23, S. 3 (2017): 665-681
• “European Valuation Standards,” TEGOVA-The European Group of Valuers’ Associations, 2020, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, 152, https://tegova.org/static/72fa037473e1 98cbd428e465158bcfdb/a6048c931cdc93_TEGOVA_EVS_2020_digital.pdf.
• Glas, Tobias. “Digital Assets,” in Tobias Glas (ed) Asset Pricing and Investment Styles in Digital Assets, Springer, Cham, 2022.
• Gupta S.K. ve Pareek C.A.Vaibhav. “Distressed Companies: A Study of Considerations, Approaches and Methods of Valuation.”, International Corporate Rescue 18, S.3 (2021): 214-218.
• Güçlütürk, Osman Gazi. “Türk Hukukunda Kripto Varlıkların Para ve Elektronik Para Niteliğinin İncelenmesi.”, Regesta Ticaret Hukuku Dergisi 4, S. 3 (2019): 383-408.
• Gazi Güçlütürk, Osman ve Cankat, Rifat. “Güncel Gelişmeler Işığında Türk Hukukunda Kripto Varlıkların Hukuki Niteliği,” in E. Eylem Aksoy Retornaz ve Osman Gazi Güçlütürk (eds), Gelişen Teknolojiler Hukuk I: Blokzincir ve Hukuk. İstanbul: On İki Levha, 2021.
• Hayes, Adam S. “A Cost of Production Model for Bitcoin.”, The New School for Social Research, 2015, https://www.economicpolicyresearch.org/econ/2015/NSSR_ WP_052015.pdf.
• Hashfast Technologies LLC v. Lowe, Bankr. N.D. Cal., 14-30725.
• Ige, Lanre. “Cryptoasset valuation techniques,” Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https:// s3.us-east-2.amazonaws.com/lanreige/Cryptoasset+Valuation+Techniques.pdf.
• Kodakoğlu, Mehmet. “Kıymet Takdirinin Yapılmasına İlişkin Bazı Meseleler ve Enflasyonun Kıymet Takdirine Etkisi.”, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9, S. 2 (2023): 351-383.
• Kostoula, Theodora. “Valuation of cryptoassets in EU insolvency: Challenges and prospects.”, International Insolvency Review 32, S.1 (2023): 8-40.
• Kurt Konca, Nesibe ve Selçuk, Seyhan. “Kripto Varlık Alacaklarına İlşkin Davalarda Görevli Mahkeme.”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi 166, (2023): 61-100.
• Kuru, Baki. İcra ve İflas Hukuku El Kitabı. Ankara: Adalet, 2013.
• Kuru, Baki. “İcra ve İflas Kanunu’nun 89. Maddesinde Yapılan Değişiklikler.”, Bankacılar Dergisi 47, (2003): 59-82.
• Lannquist, Ashley. “Today’s Crypto Asset Valuation Frameworks.”, Medium, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://medium.com/blockchain-at-berkeley/todays-cryptoasset- valuation-frameworks-573a38eda27e.
• Liu, Chen. Crypto-asset Valuation: A Review and Analysis of Current Methods,” Stéphane Goutte, Khaled Guesmi ve Samir Saadi (eds.), Cryptofinance A New Currency for a New Economy. World Scientific Publishing 2021: 171-190.
• Meriç, Nedim. İcra Hukukunda Karşılama Prensibi (Türk İsviçre Hukuku Kapsamında). İstanbul: On İki Levha, 2022.
• Mokal, Jameel. “The Valuation of Distressed Companies: A Conceptual Framework.”, International Corporate Rescue 3, (2006): 123-131.
• Namlı, Mert. İcra Hukukunda Taşınmaz Malların Haczi ve Paraya Çevrilmesi. İstanbul: On İki Levha, 2019.
• Nevil, Scott. “What Is Proof of Work (PoW) in Blockchain?,” Investopedia, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://www.investopedia.com/terms/p/proof-work.asp. Özdemir, Gençer. “Kripto Paraların Eşya Niteliği.”, Süleyman Demirel Hukuk Demirel Hukuk Fakültesi Dergisi 11, S. 1 (2021): 289-306.
• Pekcanıtez, Hakan. Yabancı Para Alacaklarının Tahsili. Ankara: Yetkin, 1998.
• Pongratz, Nicholas. “Sam Bankman Fried Explains His Arbitrage Techniques.”, Yahoo! Finance, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://finance.yahoo.com/news/sambankman- fried-explains-arbitrage-132901181.html.
• Saygıoğlu, Sıla. Kripto Varlıkların Medeni Hukuk Bağlamında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, 2024.
• Sezgin, Gökmen. Kripto Paralar. Ankara: Seçkin, 2023.
• Shawver, Josephine. “Commodity or Currency: Cryptocurrency Valuation in Bankruptcy and the Trustee’s Recovery Powers.”, Boston College Law Review 62, S. 6 (2021): 2013-2055.
• Singh, Tara ve St John, Tyler. “Decrypting Crypto: An Introduction to Cryptoassets and a Study of Select Valuation Approaches,”. Chartered Business Valuators Institute, 2019 https://cbvinstitute.com/wp-content/uploads/2019/12/DecryptingCrypto-Final-DIGITAL- VERSION.pdf.
• Soni Urav ve Preece, Rhodri. Valuation of Cryptoassets: A Guide for Investment Professionals, CFA Institute, 2023.
• Stanghellini, Lorenzo ve diğerleri. Best Practices in European Restructuring: Contractualised Distress Resolution in the Shadow of the Law. Milano: Wolters Kluwer, 2018.
• “Tether (USDT): Meaning and Uses for Tethering Crypto” (Investopedia, 2024), Erişim Tarihi: Aralık 1, 2024, https://www.investopedia.com/terms/t/tether-usdt.asp
• “The valuation of crypto-assets,” EY Financial Services, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, 8, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_gl/topics/emeia-financial-services/ ey-the-valuation-of-crypto-assets.pdf.
• “Today’s Cryptocurrency Prices by Market Cap” (CoinMarketCap, 2024) Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024 https://coinmarketcap.com.
• “Utility Token Nedir?,” BilgiPlatformu, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://bilgiplatformu. btcturk.com/kripto-okur-yazarlik/utility-token-nedir/#:~:text=Utility%20 token%2C%20Türkçe’de%20fayda,özel%20olarak%20sunulan%20hizmetlere%20 erişebilmektedir.
• Üstündağ, Saim. İcra Hukukunun Esasları. İstanbul: 8. Baskı, 2004.
• Yardımcı, Taner Emre. “İcra Takibi Yoluyla Bitcoin Alacağının İleri Sürülmesi ve Borçlunun Bitcoininin Haczedilmesi.”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 23, S.3 (2019): 97-128.
• Yazıcı Tıktık, Çiğdem. “Bir İşin Yapılmasına veya Yapılmamasına İlişkin İlâmların İcrası.” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 16, (2014): 2735-2776.
• Yüksel, Sinan H. ve Güçlütürk, Osman Gazi. Kripto Varlıkların İlk Arzı (ICO) ve Türk Hukukunda İlgili Düzenlemelerin Tespiti, in E. Eylem Aksoy Retornaz ve Osman Gazi Güçlütürk (eds), Gelişen Teknolojiler Hukuk I: Blokzincir ve Hukuk. İstanbul: On İki Levha, 2021.
• “What Does Proof-of-Stake (PoS) Mean in Crypto?,”. Investopedia, Erişim Tarihi: Eylül 25, 2024, https://www.investopedia.com/terms/p/proof-work.asp.