Sosyal Medyada Algılanan Sosyal Desteğin, Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkinliği: Üniversite Gençliği Araştırması

Year 2021, Issue: 36, 47 - 71, 31.12.2021

Şükrü Balcı , Elif Kaya

https://doi.org/10.31123/akil.988521

Cited By: 1

Abstract

Günümüzde sosyal medya, birçok alanda kullanıcısının ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Özellikle sosyal destek kaynaklarına her an yüz yüze ulaşmanın zor olması, sosyal medyanın önemini artırmaktadır. Sosyal medya, bireylerin sosyal destek kaynaklarına erişimini kolaylaştırmaktadır. Gençlerin sosyal medya kullanım alışkanlık ve amaçları göz önünde bulundurulduğunda; sosyal medyanın gençler için, sosyal destek sağlama konusunda önemli bir araç olduğu söylenebilir. Genç ve ergenlerin sosyal ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik sosyal destek kaynaklarına başvurması; bu doğrultuda duygusal ve maddi ihtiyaç gibi konularda desteklendiğini bilmesi, yaşam doyumunu olumlu bir şekilde etkilemektedir. Sosyal medyada algılanan sosyal desteğin yaşam doyumu üzerindeki etkinliğini ortaya koymak üzere, nicel araştırma yönteminin kullanıldığı bu araştırmada, 315 katılımcıdan online anket tekniği ile veriler toplanmıştır. Araştırma sonucunda kadınların, erkeklere nazaran, günlük sosyal medya karşısında daha çok zaman geçirdikleri; en sık WhatsApp, YouTube ve Instagram’ı kullandıkları belirlenmiştir. Araştırma sosyal medyada algılanan sosyal desteğin; duygusal, araçsal, bilgisel ve değerlendirme gibi farklı boyutlarda ortaya çıkabileceğini göstermektedir. Çalışma ile algılanan sosyal desteğin, yaşam doyumu üzerinde, istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü etkisi tespit edilmiştir.

Keywords

Sosyal Medya, Algılanan Sosyal Destek, Yaşam Doyumu

References

• Adams A. G., King A. L. & King W. D. (1966). Relationships of Job and Family Involvement, Family Social Support, and Work–Family Conflict with Job and Life Satisfaction. Journal of Applied Psychology, 81(4), 411-420.
• Ali A., Deuri S.P., Deuri S.K., Jahan M., Singh A.R. & Verma A.N. (2010). Perceived social support and life satisfaction in persons with somatization disorder. Industrial Psychiatry Journal, 19(2), 115-118.
• Ashida S. & Heaney, A. C. (2008). Differential Associations of Social Support and Social Connectedness with Structural Features of Social Networks and the Health Status of Older Adults, Journal of Aging and Health, 20(7), 872- 893.
• Balcı, Ş. & Öğüt, N. (2018). Kültürlerarası Etkililik Düzeyinin Bazı Belirleyicileri: “Konya Örneğinde Saha Araştırması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57), 498-509.
• Balcı, Ş., Gölcü, A. & Gölcü A. A. (2019). Sosyal Medya Kullanımı ile Kendini Gizleme ve Yaşam Doyumu Arasında Bir Bağlantı Var mı?. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 173-190.
• Barrera M. (1986). Distinctions Between Social Support Concepts, Measures, and Models, American Journal of Community Psychology, 14(4), 413- 445.
• Batıgün, D. A. & Kılıç N. (2011). İnternet Bağımlılığı ile Kişilik Özellikleri, Sosyal Destek, Psikolojik Belirtiler ve Bazı Sosyo-Demografi k Değişkenler Arasındaki İlişkiler, Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 1-10.
• Berkman L. F. & Glass T. (2000). Social Integration, Social Networks, Social Support, and Health, In: Berkman, L.F. and Kawachi, I., (ed.), Social Epidemiology, Oxford University Press, New York, 158-162.
• Bisconti, L. T. & Bergeman C. S. (1999). Perceived social control as a mediator of the relationships among social support, psychological well-being, and perceived health, The Cerontologist, 39(1), 94-103.
• Bowling, A., Farquhar, M. & Browne, P. (1991). Life Satisfaction and Associations with Social Network and Support Variables in Three Samples of Elderly People, International Journal of Geriatric Psychiatry, 6, 549-566.
• boyd, M. D. & Ellison, B. N. (2008). Social Network Sites: Definition, History and Scholarship, Journal of Computer- Mediated Communication, 13(1), 210-230.
• Castells M. (2016). İletişim Gücü, Ebru Kılıç (çev.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Cobb, S. (1976). Social Support as a Moderator of Life Stress, Psychosomatic Medicine, 38(5), 300-314
• Cohen, S., Gottlieb, H. B. & Underwood, G. L. (2000). Social relationships and health. In Social support measurement and intervention, S. Cohen, L. G. Underwood, & B. H. Gottileb (ed.), New York: Oxford University Press. 3-25.
• Dağlı, A. & Baysal, N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262.
• De Choudhury, M. & De, S. (2014). Mental Health Discourse on reddit: Self-Disclosure, Social Support and Anonymity, Proceedings of the Eighth International AAAI Conference on Weblogs and Social Media, 71- 80.
• De Choudhury, M. & Kıcıman, E. (2017). The Language of Social Support in Social Media and Its Effect on Suicidal Ideation Risk, Eleventh International AAAI Conference on Web and Social Media (ICWSM 2017), 32- 41.
• Diener, E., Emmons, R., Larsen, R. J. & Griffin, S. (1985). The Satisfaction with Life Scale, Journal of Personality Assessment, 49, 71-75.
• Donath J. & boyd D. (2004). Public displays of connection, BT Technology Journal, 22(4), 71- 82.
• Dumont, M. & Provost, A. M. (1999). Resilience in Adolescents: Protective Role of Social Support, Coping Strategies, Self-Esteem, and Social Activities on Experience of Stress and Depression, Journal of Youth and Adolescence, 28(3), 343- 363.
• Dwivedi, K. Y., Kelly, G., Janssen, M., Nripendra, P. R., Slade, L. E. & Clement M. (2018). Social Media: The Good, the Bad, and the Ugly, Information Systems Frontiers, 20(3), 419- 423.
• Ellison, N. B., Steinfield, C. & Lampe, C. (2011). Connection strategies: Social capital implications of Facebook-enabled communication practices. New Media & Society, 13, 873-892.
• George, K. L. (2006). Perceived Quality of Life, Handbook of Aging and the Social Sciences, Sixth Edition, (Ed. Robert H. Binstock ve Linda K. George), Elsevier Inc, 320-332.
• Goswami, S., Köbler, F., Leimeister, M. J. & Krcmar, H. (2010). Using Online Social Networking to Enhance Social Connectedness and Social Support for the Elderly, In: International Conference on Information Systems (ICIS), Saint Louis, MO, USA.
• Gundersen, T. (2011). One wants to know what a chromosome is: The internet as a coping resource when adjusting to life parenting a child with a rare genetic disorder. Sociology of Health & Illness, 33(1), 81-95.
• Headey, B., Kelley, J. & Wearing, A. (1993). Dimensions of mental health: Life satisfaction, positive affect, anxiety and depression. Social Indicators Research, 29, 63-82.
• Heaney, A. C. & Israel, A. B. (2008). Social Networks and Socıal Support, K. Glanz, B. K. Rımmer, K. Vıswanath (Ed.), Health Behavıor and Health Educatıon Theory Research and Practice, Jossey-Bass, San Francisco, 189- 207.
• Hetz, R. P., Dawson, L. C. & Cullen, A. T. (2015). Social Media Use and the Fear of Missing Out (FOMO) While Studying Abroad, Journal of Research on Technology in Education, 47(4), 259-272.
• House, S. J., Umberson D. & Landis R. K. (1988). Structures and Processes of Social Support, Annual Review of Sociology, 14(1), 293- 318.
• Kara, T. (2013). Sosyal Medya Endüstrisi İnsan, Toplum, Ekonomi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Karahalios, K. & Gilbert, E. (2009). Predicting Tie Strength with Social Media. SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems, 211- 220, USA: Boston.
• Karasu, F., Bayır B. & Çam, H. H. (2017). Üniversite Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı ile Sosyal Destek Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 374- 388.
• Kim, H. (2014). Enacted Social Support on Social Media and Subjective Well-Being. International Journal of Communication, 8, 2340-2342.
• Kingsnorth, S., Gall, C., Beayni, S. & Rigby, P. (2011). Parents as transition experts? Qualitative findings from a pilot parent-led peer support group. Child: Care, Health and Development, 37(6), 833-840.
• Kong, F. & You, X. (2013). Loneliness and Self-Esteem as Mediators Between Social Support and Life Satisfaction in Late Adolescence, Social Indicators Research, 110, 271–279.
• Krause, N. (2004). Lifetime Trauma, Emotional Support, and Life Satisfaction Among Older Adults, The Gerontological Society of America, 44(5), 615–623.
• Leung, L. & Lee, P. S. N. (2005). Multiple determinants of life quality: the roles of Internet activities, use of new media, social support, and leisure activities, Telematics and Informatics, 22(3), 61-180.
• Leung, L. (2007). Stressful Life Events, Motives for Internet Use, and Social Support Among Digital Kids, Cyberpsychology & Behavior, 10(2), 204- 214.
• Li, J. S., Barnett, T. A., Goodman, E., Wasserman, C. R. & Kemper, R. A. (2013). Approaches to the Prevention and Management of Childhood Obesity: The Role of Social Networks and the Use of Social Media and Related Electronic Technologies, Circulation, 127(2), 260-267.
• Li, X., Chen, W. & Popiel, P. (2015). What happens on Facebook stays on Facebook? The implications of Facebook interaction for perceived, receiving, and giving social support, Computers in Human Behavior, 51, 106- 113.
• Lin, T. C., Hsu, J. S. C., Cheng, H. L. & Chiu, C.-M. (2015). Exploring the relationship between receiving and offering online social support: A dual social support model, Information & Management, 52(3), 371-383.
• Lu, W. & Hampton, N. K. (2016). Beyond the power of networks: Differentiating network structure from social media affordances for perceived social support, New Media & Society, 19(6), 861- 879.
• Manago, A. M., Taylor, T. & Greenfield, P. M. (2012). Me and My 400 Friends: The Anatomy of College Students’ Facebook Networks, Their Communication Patterns, and Well-Being, Developmental Psychology, 48(2), 369-380.
• Mitchell, M.E., Lebow, J. R., Uribe, R., Grathouse, H. & Shoger W. (2011). Internet use, happiness, social support and introversion: A more fine-grained analysis of person variables and internet activity, Computers in Human Behavior, 27(5), 1857-1861.
• Morgan, C. & Cotton, R. S. (2003). The Relationship between Internet Activities and Depressive Symptoms in a Sample of College Freshmen, CyberPsychology & Behavior, 6(2), 133- 142.
• Oh Hyun, J., Lauckner, C., Boehmer, J., Fewins-Bliss, R. & Li, K. (2013). Facebooking for health: An examination into the solicitation and effects of health-related social support on social networking sites, Computers in Human Behavior, 29(5), 2072- 2080.
• Oh, S. & Syn, Sue Y. (2015). Motivations for Sharing Information and Social Support in Social Media: A Comparative Analysis of Facebook, Twitter, Delicious, YouTube, and Flickr, Journal of the Association for Information Science and Technology, 66(10), 2045-2060.
• Piko, B. F. & Hamvai, C. (2010). Parent, school and peer-related correlates of adolescents' life satisfaction, Children and Youth Services Review, 32(10), 1479- 1482.
• Sam, L. D. (2001). Satisfactıon with Life Among International Students: An Exploratory Study, Social Indicators Research, 53, 315-337.
• Sarı, E., Şanal M. & Kaya C. (2019). Explaining social support and ıts effect on psychological well-being, OPUS–International Journal of Society Researches, 10(17), 1752-1761.
• Seeman, T. E. & Berkman, L. F. (1988). Structural characteristics of social networks and their relationship with social support in the elderly: Who provides support. Social Science & Medicine, 26(7), 737-749.
• Song, L., Son, J. & Lin, N. (2011). Social Support, John Scott and Peter J. Carrington (Ed.), The Sage Handbook of Social Network Analysis, London: SAGE, 116-128.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (6th ed.). Boston, MA: Pearson Publications.
• Thoits, A. P. (1982). Conceptual, Methodological, and Theoretical Problems in Studying Social Support as a Buffer Against Life Stress, Journal of Health and Social Behavior, 23(2), 145- 159.
• Topkaya, N. & Kavas Büyükgöze, A. (2015). Algılanan Sosyal Destek, Yaşam Doyumu, Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum ve Niyet Arasındaki İlişkiler: Bir Model Çalışması, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(2), 979-996.
• Trepte, S., Reinecke, L. & Juechems, K. (2012). The social side of gaming: How playing online computer games creates online and offline social support, Computers in Human Behavior, 28(3), 832- 329.
• Uygur, S. S. (2018). Yaşam Doyumunun Yordanmasında Kendini Açma ve Sosyal Desteğin Rolü, Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi (UEAD), 2(1), 16-33.
• Vural, A. Z. B. & Bat, M. (2010). Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma, Journal of Yasar University, 20(5), 3348‐3382.
• Wan, K. C., Jaccard, J. & Ramey, L. S. (1996). The Relationship between Social Support and Life Satisfaction as a Function of Family Structure, National Council on Family Relations, 58(2), 502-513.
• White, M. & Dorman, M. S. (2001). Receiving social support online: implications for health education, Health Education Research, 16(6), 693-707.
• Yeh, J. S. & Lo, S. K. (2004). Living Alone, Social Support, and Feeling Lonely Among the Elderly”, Social Behavior and Personality, 32(2), 129-138.
• Yıldız E. & Koçak O. (2020). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve algılanan sosyal destek arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi, Toplum ve Sosyal Hizmet, 31(3), 1102-1126.
• Zhang, Y., Tang Shing-Tung L. & Leung, L. (2011). Gratifications, Collective Self-Esteem, Online Emotional Openness, and Trait Like Communication Apprehension as Predictors of Facebook Uses, Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, 14(12), 733- 739.