Yerli Zincir Otellerin İK Sayfalarındaki Etik Değerlerin Analizi

Year 2022, Volume: 24 Issue: 2, 790 - 809, 27.06.2022

Gözde Kumaş , Hatice Güçlü Nergiz , Bilsen Bilgili

https://doi.org/10.32709/akusosbil.996162

Abstract

Bu çalışmada, yerli zincir otellerin belirledikleri etik değerlerinin örgütsel veya kişisel açılardan ne şekilde ele alındıklarını tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, yerli zincir otellerin web sitelerinde yer alan bilgiler incelenmiştir. Araştırma nitel yaklaşım ile tasarlanarak, verilerin analizinde “İçerik Analizi” yöntemi uygulanmıştır. Yapılan literatür taraması sonucunda etik kodlar belirlenmiştir. Belirlenen etik kodlar; örgüt ilişkileri ve kişisel beceriler olmak üzere iki ana temada ele alınmış ve her biri beşer alt temaya ayrılmıştır. Örgüt ilişkileri ana teması altında; mükemmeliyeti arama, başkalarına yardım, adalet, şeffaflık ve empati alt temaları bulunurken, kişisel beceriler ana teması altında ise; saygı, dürüstlük, şefkat, sözünde durmak ve mesleki yeterlilik alt temaları bulunmaktadır. Yapılan içerik analizi sonucunda 41 işletmenin 6 tanesinde hiçbir etik kod bulunamamıştır. Ulaşılan sonuçlara göre; örgüt ilişkileri ana teması altındaki etik değerlerin kişisel etik değerlere göre daha fazla önemsendiği tespit edilmiştir. Mesleki anlamda yeterliliğe ve hizmette mükemmeliyeti arama davranışına verilen önemin yerli zincir otel işletmeleri tarafından en fazla önemsenen etik değerler olduğu tespit edilmiştir. Kişilik özelliği olarak değerlendirilebilen sözünde durma davranışı ise işletmeler için en az önemsenen etik değer olarak tespit edilmiştir. Zincir oteller tarafından mesleki yeterliliğin en fazla önemsenen etik değer olarak görüldüğünün tespiti, Küresel Etik İlkeler Bildirgesi’nin 6.ve 9. maddelerinde bahsedilen konular ile de örtüşmektedir.

Keywords

Yerli zincir oteller, etik değerler, web siteleri, turizm

Analysis of Ethical Values in the HR Pages of Local Chain Hotels

Abstract

This study, it’s aimed to determine how the ethical values determined by the local chain hotels are handled from an organizational or personal perspective. For this purpose, the information on the websites of local chain hotels was examined. The research was designed with a qualitative approach and the "Content Analysis" method was applied in the analysis of the data. Ethical codes were determined with the literature review. The determined ethical codes were handled under two main themes, organizational relations and personal skills, and each of them was divided into five sub-themes. There’re seeking excellence, helping others, justice, transparency, empathy under the main theme of organizational relations and respect, honesty, compassion, keeping promises, professional competence under the main theme of personal skills. Result of the content analysis, ethical codes weren’t found in 6 of 41 businesses. In results; ethical values within the scope of organizational relations are foremost than personal ethical values. The importance given to professional competence and the behavior seeking excellence in service was the foremost ethical values for businesses. Keeping promises, which is personality trait, was the least important ethical value for businesses. Professional competence, which is important for chain hotels, coincides with the issues in the 6th and 9th articles of the Global Ethical Principles Declaration.

Keywords

Local chain hotels, ethical values, websites, tourism

References

• Akan, P. (2007). Uygulama açısından iş etiği kuralları ve evrensel turizm etiği ilkeleri. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi,18(1), 7-20.
• Akoğlan Kozak, M. ve Güçlü, H. (2006). Turizmde Etik, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Alkan, G.İ. (2018). Eti̇k teori̇ler ışığında bağımsız deneti̇m ve BİST’de bi̇r araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi. 129-149.
• Alvesson, M. (2000). Social identity and the problem of loyalty in knowledge–intensive companies. Journal of Management Studies, 37(8), 1101-1123.
• Aslan, A. ve Kozak, M. (2006). Turizmde gelişme ve etik sorunları: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış Dergisi. https://www.researchgate.net/
• Aydın, İ. (2001). Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik. Ankara: Pegem Akademi.
• Balcı, A. (2005). Türkiye AB ilişkileri perspektifinden kamu yönetimi sisteminin yeniden yapılandırılması. Amme İdaresi Dergisi. 38(4),23–27.
• Beattie, R. (1991). Hospitality internationalization: An empirical investigation. International Journal of Hospitality Management, 3(4),14-20.
• Bilici, M.V.(2008). Çağdaş erdem etiği bağlamında din ve ahlak ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Brickley, J.A., Smith, C.W. ve Zimmerman, J. (2002). Business ethics and organizational architecture. Journal of Banking and Finance, 269, 1821- 1835.
• Brown, R.B. (1996). Organizational commitment: Clarifying the convept and simplifing the existing construct typology. Journal of Vocational Behavior, 49, 230-251.
• Can, M. (2013). Zincir otel işletmelerinde kurumsal sosyal sorumluluk projelerinin değerlendirilmesi.(Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi. Afyonkarahisar.
• Cavanagh, S. (1997). Content analysis: Concepts, methods and applications. Nurse Researcher, 4, 5–16.
• Cevizci, A. (2002). Etiğe Giriş. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Cullen, J.B., Parboteeah, K.P. ve Victor, B. (2003). The effects of ethical climates on organizational commitment: A two-study analysis. Journal of Business Ethics, 46(2),127–141.
• Çakır, M. (2010). Otel işletmelerinin mutfak bölümünde istihdam edilen personelin eğitim sürecinin değerlendirilmesi: İstanbul’daki 5 yıldızlı zincir otellere yönelik bir alan çalışması. (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
• Çatır, O. (2019). Örgütsel etik değerler ve etik davranışın, örgütsel bağlılığa ve iş tatminine etkisi: Otel işletmeleri örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 60-72.
• Çelik, B. ve Gündoğdu, K. (2019). Bilişim etiği değerlerine yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Ege Eğitim Dergisi, 20(2), 335-350.
• Daly, S.P. ve Mattila, M.M. (2007). Darwin and ethics: Using natural selection to understand ethical business and organizational behavior. EJBO: Journal of Business and Organization Ethics, 12(2).
• Emeksiz, M. (2000). Otel işletmelerinde içsel ve dışsal bilgi sistemleri: Beş yıldızlı uluslararası bir zincir otelin dışsal bilgi sistemleri ile iletişiminin incelenmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 11, 34-43
• Enghagen, L.K. (1990). Teaching ethics in hospitality and tourism education. Hospitality Research Journal, 14: 467-474.
• Erdoğan, Ç. (2009). Kamu Etiği, Kamu Yöneticilerinin Etik Karar Verme Yaklaşımları. Ankara: Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü. Yayın No: 347,18–33.
• Erkol Bayram, G. (2018). Etik değerler ve örgütsel bağlılık ilişkisi üzerine turizm işletmeleri örneğinde bir araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2), 228-259 Doi: 10.32572/guntad.451708
• Erol, S. ve Göktaş Kulualp, H. (2019). Etik liderlik davranışının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 696-705.
• Eryılmaz, B. (2020). Türkiye’de faaliyet gösteren otel zincirlerinin yeni tip koronavirüs (Covid-19) bilgilendirmeleri. Turizm Akademik Dergisi. 7(1), 15-27.
• Eryılmaz, B. ve Biricikoğlu, H.(2011). Kamu yönetiminde hesap verebilirlik ve etik. İş Ahlakı Dergisi, 4(7),19–45.
• Frankena, W.K. (1988). Ethics. New Jersey: Prentice Hall Press.
• Gündüz, Y. ve Coşkun, Z.S. (2012). Öğrenci algısına göre öğretmen etik değerler ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 13(1),111-131.
• Hatcher, T. (2004). Environmental ethics as an alternative for evaluation theory in for profit business context. Evaluation and Program Planning, 27, s.357-363.Doi:10.1016/j
• Herndon, N.C., Fraedrich, J.P. ve Yeh, Q. (2001). An investigation of moral values and the ethical content of the corporate culture: Taiwanese versus U.S. sales people. Journal of Business Ethics, 30,73-85.
• İpar, M.S. ve Esmer, Y. (2015). Turizm işletmelerinde etik uygulamaların önemi: Kavramsal bir araştırma. 14. Uluslararası İşletmecilik Kongresi, 7-9 Mayıs, Aksaray. https://www.researchgate.net/publication/324943687
• Key, S. (1999). Organizational ethical culture: Real or imagined? Journal of Business Ethics 20(3),217-225.
• Kılıç, B. ve Uslu, T. (2019). Porter’ın rekabet modelinin İstanbul’daki zincir otel işletmelerinde incelenmesi. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi. 3(2), 83-98.
• Kırel, Ç. (2000). Örgütlerde Etik Davranışlar Yönetimi ve Bir Uygulama Çalışması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayıncılık.
• Kırılmaz, H. ve Kılıç Kırılmaz, S. (2014). Sağlık hizmetlerinde etik ikilemlerde ampirik etik çalışmalarının yararları. İnsan & İnsan, 1, 35-44.
• Kırlar Can, B., Yeşilyurt, H., Lale Sancaktar, C., ve Koçak, N. (2017). Mobil çağda mobil uygulamalar: Türkiye’deki yerli otel zincirleri üzerine bir durum tespiti. Journal of Yaşar University, 12(45), 60-75
• Klimzsa, L. (2014). Business Ethics, Introduction To The Ethics Of Values, (1. Edition). http://125.234.102.27/bitstream/TVDHBRVT/15799/1/Business-Ethics.pdf
• Kurtoğlu, R. (2008). Perakendecilikte etik ve bir uygulama, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Erciyes Üniversitesi. Kayseri
• Meyer, J.P. ve Allen, N.J. (1984). Testing the “Side-Bet Theory” of organizational commitment: some methodological considerations. Journal of Applied Psychology, 69(3), 372-378.
• Öngel, H.B (1997). Sporda etik değerler açısından doping. Beden Eğitimi Spor Bilimleri Dergisi II. 2, 68-79.
• Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2010). Örgütsel Davranış. (4. Baskı). Eskişehir: Ekin.
• Öztürk, M.K (1998). Kamu yöneticilerinin kararlarında etik değerler. Amme İdaresi Dergisi, 31(2),81-93.
• Patcht, A.R. (1984). Reflection on perfection. American Psychologist. 39, 386-390. Doi.org/10.1037/0003-066X.39.4.386
• Pelit, E. ve Arslantürk, Y. (2011). Turizm işletmelerinin iş etiğine yönelik uygulamalarının çalışma yeri tercihindeki önemi: Turizm öğrencileri üzerinde bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1): 163-184
• Pelit, E. ve Türkmen, F. (2008). Otel işletmeleri işgörenlerinin tükenmişlik düzeyleri: Yerli ve yabancı zincir otel işletmeleri işgörenleri üzerinde bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10 (1), 117 – 139
• Pieper, A.(2012). Etiğe Giriş. (Atayman V. ve Sezer G. Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Pops, G. (2000). A teleological approach to administrative ethics. Handbook of Administrative Ethics. T.L. (Cooper. Ed.), New York: Marcel Dekker Inc, 195–206.
• Roedell, W.C. (1984). Vulnerabilities of highly gifted children. Roeper Review, 6(3),127-130.
• Rousseau, J. J. (2009). İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı. (Ünsal O. Çev.) İstanbul: Say Yayınları.
• Sakarya, Ş. ve Kara, S. (2010). Türkiye’de muhasebe meslek etiğine yönelik düzenlemeler ve meslek mensupları tarafından algılanması üzerine bir alan araştırması. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(18), 57-72.
• Sarıışık, M., Akova, O. ve Çontu, M., (2006). Otel yöneticilerinin etik politika ve yöntemlere yaklaşımları üzerine ampirik bir araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17 (1): 22-34.
• Sezer, Ö. ve Sarı, C. (2017). Yeni kamu yönetimi anlayışının türk yargı sistemine etkileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(20),196–215.
• Soykan, C. (2007). Avrupa insan hakları mahkemesi içtihatlarında bilgi edinme hakkı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 56(2), s.63–74.
• Strauss, A.L. ve Corbin, J. (2015). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. Newbury Park, CA: Sarge.
• Thiroux, J. (1998). Ethıcs: Theory and Practice. New Jersey: Prentice-Hall,Inc.
• Tse, E.C. ve West, J. J. (1992). Development strategies for international hospitality markets. Teare, R.ve Olsen, M. (Ed.), International Hospitality Management, Corporate Strategy in Practice içinde, John Wiley and Sons Inc: New York.
• Turizm Günlüğü Turizm ve Seyahat Gazetesi (2022). Türkiye’de Faaliyet Gösteren 57 Otel Zincirinin Tam Listesi (Yayın tarihi: 15 Ağustos 2019) https://www.turizmgunlugu.com/2019/08/15/turkiyede-faaliyet-gosteren-57-otel-zincirinin-tam-listesi/. (Erişim tarihi: 06.03.2022)
• Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazete (2022). Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik, 25851 sayılı, 21/06/2005 tarihli Resmi Gazete. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/06/20050621-11.htm (Erişim Tarihi: 06.03.2022).
• UNWTO. (2022). Turizmde Küresel Etik İlkeler, https://www.unwto.org/global-code-of-ethics-for-tourism (Erişim tarihi: 06.03.2022).
• Vallen, G. ve Casado, M. (2000). Ethical principles for the hospitality curriculum. Cornell Hotel and Restaurant Administrations Quarterly,44-51.
• Wheeler, M. (1995). Tourism marketing ethics, International Marketing Review, 12 (4): 38-49.
• Yaşar, N. (2007). Sorumluluk ve Ahlak. S. Tevrüz (Ed.), İş hayatında etik içinde (s.43-56). İstanbul: Beta Basım.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• Yıldırım, G. ve Kadıoğlu, S. (2007). Etik ve tıp etiği temel kavramları. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/1569.pdf
• Yu, L. (1999). The International Hospitality Business, Management and Operations. The Haworth Hospitality Press.
• Zaim, H. (2012). İş Hayatında Erdemli İnsan. İstanbul: UTESAV.