Koranza Artemis-Apollon Kutsal Alanı’nda Bulunan Bir Figürin Başı Işığında “Başörtüsü”

Year 2023, , 57 - 72, 22.12.2023

Deniz Sevmen

https://doi.org/10.36891/anatolia.1238634

Abstract

Karya Bölgesi’nin önemli kentlerinden Stratonikeia’nın territoryumunda yer alan Koranza yerleşiminde 2019 yılında yapılan yüzey araştırmasında boyun hizasından kırılmış ve ne yazık ki gövdesi korunamamış bir figürin başı bulunmuştur. Başörtülü bir kadının betimlendiği terrakotta baş üzerinde yapılan ikonografik değerlendirmeler sonucunda, baş örtüsünün kullanım şekli ve örtünme tarzının, -günümüzde olduğu gibi- farklı anlamlara gelebileceği, bu olgunun bir anlamda, klişeleşmiş olduğu üzere, genellikle evli hanımların bir belirteci olarak değerlendirilmesinin yetersiz kalacağı görülmüştür. Çok farklı işler yaparken ele alınan başörtülü kadınların hangi sebeplerle ve ne şekilde örtündükleri tartışmalı ve ilgi çeken bir konudur. Bu nedenle bu çalışmada, Koranza buluntusu ışığında, başörtüsünün içerdiği veya içermesi mümkün olabilecek anlamlar, adlandırmanın sadece manto ya da himationla sınırlı kalmaması gerektiği veya duruma ve şartlara göre tercih edilmesi mümkün olan örtünme şekilleri olabileceği konusu açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Hellenistik Dönem’de yaygın olarak görülen ve dönemin sevilen tiplerinin arasına giren başörtülü kadınların öncülleri, bağlı bulundukları sosyal çevrede nasıl değerlendirildikleri ve başlarını örtmelerinin asıl nedenleri cevaplanmaya değer hususlardır.

Keywords

Başörtüsü, Pişmiş Toprak Figürin, Koranza, Pharos, Himation

References

• Şare-Ağtürk, T. – N. Aslan 2015. A terracotta Treasures at Assos. İstanbul.
• Barker, A. W. 1924. “The Costume of the Servant on the Grave-Relief of Hegeso.” AJA 28.3:290-292.
• Boardman, J. – J. Dörig – W. Fuchs – M. Hirmer 1977. Die Griechische Kunst. München.
• Bol, P.C. 1999. “Einleitung.” Hellenistische Gruppen. Gedenkschrift für Andreas Linfert. Mainz am Rhein. 19-28.
• Burn, L. – R. Higgins 2001. Catalogue of Greek Terracottas in the British Museum. Volume III. London.