Sosyal Medya Kullanımının Kadınlarda Beden İmajı ve Benlik Saygısına Etkisi
Year 2024,
Volume: 10 Issue: 3, 269 - 286, 31.10.2024
İpek Turan
,
Çiğdem Erdemoğlu
,
Semiha Aydın Özkan
,
Tuba Koç Özkan
Abstract
ÖZ
Amaç: Bu araştırma sosyal medya kullanımının kadınlarda beden imajı ve benlik saygısına etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı olan araştırmanın evrenini 20-49 yaş arası kadınlar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Türkiye' nin güneydoğusundaki bir ilde yaşayan 300 kadın oluşturmaktadır. Örneklem büyüklüğü G-Power 3.1.9 programı ile hesaplanmış ve veriler Mayıs-Aralık 2021 tarihleri arasında online anket aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin elde edilmesinde Kişisel Bilgi Formu, Beden İmajı Ölçeği (BİÖ) ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ) kullanılmıştır. İstatistiksel değerlendirmede tanımlayıcı istatistikler, bağımsız gruplarda t testi ve tek yönlü anova kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan kadınların BİÖ puan ortalaması 96.77±24.69 ve RBSÖ puan ortalaması 9.40±5.04 olarak belirlenmiştir. Kadınların yaşı ile BİÖ ve RBSÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05). Ayrıca medeni durum, meslek ve sosyal medyanın en fazla kullanıldığı zaman dilimi ile RBSÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı fark elde edilmiştir (p<0,001, p<0.05).
Sonuç: Araştırmaya katılan kadınların orta düzeyde beden imajı memnuniyetine ve düşük benlik saygısına sahip olduğu belirlenmiştir. Sosyal medya, bekar ve genç kadınlarda beden imajı algısını ve benlik saygısını olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Beden imajı, Benlik saygısı, Kadın, Sosyal medya.
Supporting Institution
yok
Thanks
Araştırmamıza dahil olup destek veren kadınlara teşekkür ederiz.
References
- Alshaikhi, O. A. M., Alshaikhi, S. A., AlZubaidi, H. A. A., Alzubaidi, M.
A. A., Alfaqih, H. M. H., Alrezqi, A. A. A., AlRashdi, M. H. S., Alzubaidi,
A. A. A., Alshaikhi, M. A. M., Ghazy, R. M., & Alshaikh,
A. A. (2023). Social Media Effect on Personal Self-Esteem Among
the Population in Saudi Arabia. Cureus, 15(11), e49543.
- Anurekha, T. K., & Menon, P. (2016). Self-Esteem in Married and Unmarried
Female College Students. Int J Sci Res, 4, 287-8.
- Aparicio-Martinez, P., Perea-Moreno, A. J., Martinez-Jimenez, M. P., Redel-
Macías, M. D., Pagliari, C., & Vaquero-Abellan, M. (2019).
Social Media, Thin-Ideal, Body Dissatisfaction and Disordered
Eating Attitudes: An Exploratory Analysis. International journal of
environmental research and public health, 16(21), 4177.
- Aydoğan, D. (2024). Sosyal Medya Bağımlılığı, Benlik Saygısı İlişkisinde
Beden Memnuniyetinin Aracılık Rolü Analizi. Erciyes İletişim
Dergisi, 11(1), 135-153.
- Bahtiyar, M. (2021). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Karşılaştırma, Sosyal
Medya Tutumu Ve Beden İmgesi İlişkisinin İncelemesi. Online
Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 8(2), 23-38.
- Bayköse, N., & Esin, İ. (2019). Sporda Beden İmajı ve Medya Etkisi:
Sosyal Model Sosyal Modelde Facebook Beden İmajına Etkisi Bir
Model. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 67-80.
- Chang, H. J., & Suttikun, C. (2017). The Examination Of Psychological
Factors And Social Norms Affecting Body Satisfaction And Self-
Esteem For College Students. Family and Consumer Science Research
Journal, 45(4), 422–437.
- Choukas-Bradley, S., Roberts, S. R., Maheux, A. J., & Nesi, J. (2022).
The Perfect Storm: A Developmental-Sociocultural Framework
For The Role Of Social Media İn Adolescent Girls' Body Image Concerns And Mental Health. Clinical child and family psychology review, 25(4), 681–701.
- Çakıcı K, Mercan Z, Nazlıgül M. (2021). Beden İmgesi ve İlişkili Psikolojik
Kavramlar Üzerine Sistematik Bir Derleme: Etnik Köken
Önemli midir? Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches
in Psychiatry, 13(4):707-725.
- Çapar M. (2023). Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Estetik Uygulama Yaptıran
Kadınların Benlik Saygısının Değerlendirilmesi. GÜSBD, 12(2),
774 – 781.
- Çevik E, Özçoban FA. (2021). Benlik Saygısı ve Beden İmajı Algısının
Başarı Odaklı Motivasyona Etkisinin İncelenmesi. Balikesir Medical
Journal, 5(3),170-177.
- Çuhadaroğlu, F (1986). Adolesanlarda Benlik Saygısı, Uzmanlık tezi, Ankara.
- Dumas, A. A., & Desroches, S. (2019). Women's Use of Social Media:
What Is the Evidence About Their Impact on Weight Management
and Body Image?. Current obesity reports, 8(1),18–32.
- Fardouly, J., Diedrichs, P. C., Vartanian, L. R., & Halliwell, E. (2015).
Social Comparisons on Social Media: The İmpact of Facebook
on Young Women's Body İmage Concerns and Mood. Body image,
13, 38–45.
- Fardouly, J., Pinkus, R. T., & Vartanian, L. R. (2017). The İmpact of Appearance
Comparisons Made Through Social Media, Traditional
Media, and in Person in Women’s Everyday Lives. Body Image,
20, 31–39.
- Fidan FZ. (2014). Eğitim ve Benlik Saygısı: Kadın Kimliğinin Eğitim Yoluyla
Yeniden İnşası. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2),
12-27.
- Franchina, V., & Lo Coco, G. (2018). The influence of social media use on
body image concerns. International Journal of Psychoanalysis &
Education, 10(1).
- Górska D, Śwıercz K, Majcher M, Sıerpıeń M, Majcher M, Pıkulıcka A,
Karwańska A, Kulbat A, Brzychczy P, Kulbat M. The Influence of
Social Media on Developing Body İmage Dissatisfaction and Eating
Disorders. Journal of Education, Health And Sport. 2(1), 56-
62.
- Göksel, A. G., Caz, Ç., Yazıcı, Ö. F. ve Zorba, E. (2018). Spor Hizmeti
Alan Bireylerin Sosyal Görünüş Kaygısı ve Öznel Mutluluklarının
İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi, Spor Bilimleri Dergisi, 3(3),
88- 101.
- Hamurcu, P., Öner, C., Telatar, B., Yeşildağ, Ş. (2015). Obezitenin Benlik
Saygısı ve Beden Algısı Üzerine Etkisi. Türk Aile Hek Derg, 19(3),
122 – 128.
- Hanna, E., Ward, L. M., Seabrook, R. C., Jerald, M., Reed, L., & Giaccardi,
S., et al. (2017). Contributions of Social Comparison and
Self-Objectification in Mediating Associations Between Facebook
Use and Emergent Adults’ Psychological Well-Being. Cyberpsychology,
Behavior and Social Networking, 20, 172–179.
- Hawi, N. S., & Samaha, M. (2017). The Relations Among Social Media
Addiction, Self-Esteem, and Life Satisfaction in University Students.
Social Science Computer Review, 35(5), 576–586.
- Hovardaoğlu, S. (1993). Vücut Algısı Ölçeği, Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji
(3P) Dergisi, 1(1), 26.
- Jan, M., Soomro, S., & Ahmad, N. (2017). Impact of Social Media on Self-
Esteem. European Scientific Journal, 13(23), 329-341
- Jiaqing, X., Alivi, M.A., Mustafa, S.E., Dharejo, N. (2023). The Impact of
Social Media on Women’s Body Image Perception: A Meta-Analysis
of Well-being Outcomes. International Journal of Interactive
Mobile Technologies (iJIM), 17(20), 148–170.
- Jiotsa, B., Naccache, B., Duval, M., Rocher, B., & Grall-Bronnec, M.
(2021). Social Media Use and Body Image Disorders: Association
between Frequency of Comparing One's Own Physical Appearance
to That of People Being Followed on Social Media and Body
Dissatisfaction and Drive for Thinness. International Journal of
Environmental Research and Public Health, 18(6), 2880.
- Kaul, S., Matta, A. (2024). Comparative Analysis of Self-Esteem and Resilience
amongst Working and Non-Working Women. International
Journal of Indian Psychȯlogy, 12(1).
- Kılıç, N., Mammadov, M., Koçhan, K., Aypay, A. (2020). Üniversite Öğrencilerinde
Genel Öz Yeterlik İnancı ve Beden İmajının Psikolojik
Sağlamlık Düzeyini Yordama Gücü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 35(4), 904-914.
- Oktan, V., & Palancı, M. (2018). Body İmage, Subjective Happiness and
Eating Attitudes Among 19 to 63 Years-Old Turkish Women. The
Journal of Happiness & Well-Being, 6(2), 114-124.
- Özgür, M. & Uçar, A. (2020). Üniversitede Eğitim Gören Kızda Sosyal
Medya Medya ve Beden Algısı ile Beslenme Bilgin Karşılaştırılması.
Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2) , 46-54.
- Pop, L. M., Iorga, M., & Iurcov, R. (2022). Body-Esteem, Self-Esteem and
Loneliness among Social Media Young Users. International journal
of environmental research and public health, 19(9), 5064.
- Price, M., Pink, A. E., Anagnostopoulou, V., Branford, L., Fleming, C.,
Jenkins, G., ... & Gatzemeier, J. (2024). Self-Esteem, But Not Age,
Moderates The İnfluence of Viewing Social Media on Body İmage
in Adult Females. Psychology of Popular Media, 13(3), 439-446.
- Rosenberg M (1965). Self Esteem and the Adolescent: Society and the
Adolescent Self-Image. Princeton, NJ, Princeton University Press
- Rounsefell, K., Gibson, S., McLean, S., Blair, M., Molenaar, A., Brennan,
L., Truby, H., & McCaffrey, T. A. (2020). Social Media, Body İmage
and Food Choices in Healthy Young Adults: A Mixed Methods
Systematic Review. Nutrition & dietetics: the journal of the Dietitians
Association of Australia, 77(1), 19–40.
- Saiphoo, A. N., & Vahedi, Z. (2019). A Meta-Analytic Review of The Relationship
Between Social Media Use and Body İmage Disturbance.
Computers in Human Behavior, 101, 259–275.
- Sampasa-Kanyinga, H., Chaput, J. P., & Hamilton, H. A. (2016). Use of
Social Networking Sites And Perception and İntentions Regarding
Body Weight Among Adolescents. Obesity Science & Practice,
2(1), 32–39.
- Sevim, K., Artan, T. (2021). Yüksek ve Düşük Benlik Saygısını Etkileyen
Faktörler. Toplumsal Politika Dergisi / Turkish Journal of Social
Policy, 2(2), 109-121.
- Smith, O. E., Mills, J. S., & Samson, L. (2024). Out of the loop: Taking a
one-week break from social media leads to better self-esteem and
body image among young women. Body image, 49, 101715.
- Tahtacı A. Özmete E. (2023). Kadınlarda Kaygı Düzeyi ve Benlik Saygısı
Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi ve Kadınların Sosyal Hizmet İhtiyaçlarının Belirlenmesi. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 22, 21-41.
- Tiggemann, M., Anderberg, I., & Brown, Z. (2020). Loveyourbody: The
effect of body positive Instagram captions on women's body image.
Body image, 33, 129–136.
The Effect of Social Media Use on Body Image and Self-Esteem in Women
Year 2024,
Volume: 10 Issue: 3, 269 - 286, 31.10.2024
İpek Turan
,
Çiğdem Erdemoğlu
,
Semiha Aydın Özkan
,
Tuba Koç Özkan
Abstract
ABSTRACT
Background: This study was conducted to determine the effect of social media use on body image and self-esteem in women.
Methods: The universe of the descriptive study consists of women between the ages of 20-49. The sample of the study consists of 300 women living in a province in the southeast of Turkey. The sample size was calculated with the G-Power 3.1.9 program and the data were collected through an online survey between May and December 2021. Personal Information Form, Body Image Scale (BSI) and Rosenberg Self-Esteem Scale (RSS) were used to obtain the data. Descriptive statistics, t-test in independent groups and one-way anova were used in the statistical evaluation.
Results: The mean BSI score of the women participating in the study was determined as 96.77±24.69 and the mean RBSÖ score was determined as 9.40±5.04. A statistically significant difference was found between the age of the women and the mean BSI and RBSÖ scores (p<0.05). In addition, a statistically significant difference was obtained between marital status, occupation, and the time period when social media was used the most and RBSÖ (p<0.001, p<0.05).
Conclusion: It was determined that the women who participated in the study had a medium level of body image satisfaction and low self-esteem. Social media can negatively affect body image perception and self-esteem in single and young women.
Keywords: Body image, Self-esteem, Women, Social media.
References
- Alshaikhi, O. A. M., Alshaikhi, S. A., AlZubaidi, H. A. A., Alzubaidi, M.
A. A., Alfaqih, H. M. H., Alrezqi, A. A. A., AlRashdi, M. H. S., Alzubaidi,
A. A. A., Alshaikhi, M. A. M., Ghazy, R. M., & Alshaikh,
A. A. (2023). Social Media Effect on Personal Self-Esteem Among
the Population in Saudi Arabia. Cureus, 15(11), e49543.
- Anurekha, T. K., & Menon, P. (2016). Self-Esteem in Married and Unmarried
Female College Students. Int J Sci Res, 4, 287-8.
- Aparicio-Martinez, P., Perea-Moreno, A. J., Martinez-Jimenez, M. P., Redel-
Macías, M. D., Pagliari, C., & Vaquero-Abellan, M. (2019).
Social Media, Thin-Ideal, Body Dissatisfaction and Disordered
Eating Attitudes: An Exploratory Analysis. International journal of
environmental research and public health, 16(21), 4177.
- Aydoğan, D. (2024). Sosyal Medya Bağımlılığı, Benlik Saygısı İlişkisinde
Beden Memnuniyetinin Aracılık Rolü Analizi. Erciyes İletişim
Dergisi, 11(1), 135-153.
- Bahtiyar, M. (2021). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Karşılaştırma, Sosyal
Medya Tutumu Ve Beden İmgesi İlişkisinin İncelemesi. Online
Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 8(2), 23-38.
- Bayköse, N., & Esin, İ. (2019). Sporda Beden İmajı ve Medya Etkisi:
Sosyal Model Sosyal Modelde Facebook Beden İmajına Etkisi Bir
Model. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 67-80.
- Chang, H. J., & Suttikun, C. (2017). The Examination Of Psychological
Factors And Social Norms Affecting Body Satisfaction And Self-
Esteem For College Students. Family and Consumer Science Research
Journal, 45(4), 422–437.
- Choukas-Bradley, S., Roberts, S. R., Maheux, A. J., & Nesi, J. (2022).
The Perfect Storm: A Developmental-Sociocultural Framework
For The Role Of Social Media İn Adolescent Girls' Body Image Concerns And Mental Health. Clinical child and family psychology review, 25(4), 681–701.
- Çakıcı K, Mercan Z, Nazlıgül M. (2021). Beden İmgesi ve İlişkili Psikolojik
Kavramlar Üzerine Sistematik Bir Derleme: Etnik Köken
Önemli midir? Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches
in Psychiatry, 13(4):707-725.
- Çapar M. (2023). Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Estetik Uygulama Yaptıran
Kadınların Benlik Saygısının Değerlendirilmesi. GÜSBD, 12(2),
774 – 781.
- Çevik E, Özçoban FA. (2021). Benlik Saygısı ve Beden İmajı Algısının
Başarı Odaklı Motivasyona Etkisinin İncelenmesi. Balikesir Medical
Journal, 5(3),170-177.
- Çuhadaroğlu, F (1986). Adolesanlarda Benlik Saygısı, Uzmanlık tezi, Ankara.
- Dumas, A. A., & Desroches, S. (2019). Women's Use of Social Media:
What Is the Evidence About Their Impact on Weight Management
and Body Image?. Current obesity reports, 8(1),18–32.
- Fardouly, J., Diedrichs, P. C., Vartanian, L. R., & Halliwell, E. (2015).
Social Comparisons on Social Media: The İmpact of Facebook
on Young Women's Body İmage Concerns and Mood. Body image,
13, 38–45.
- Fardouly, J., Pinkus, R. T., & Vartanian, L. R. (2017). The İmpact of Appearance
Comparisons Made Through Social Media, Traditional
Media, and in Person in Women’s Everyday Lives. Body Image,
20, 31–39.
- Fidan FZ. (2014). Eğitim ve Benlik Saygısı: Kadın Kimliğinin Eğitim Yoluyla
Yeniden İnşası. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2),
12-27.
- Franchina, V., & Lo Coco, G. (2018). The influence of social media use on
body image concerns. International Journal of Psychoanalysis &
Education, 10(1).
- Górska D, Śwıercz K, Majcher M, Sıerpıeń M, Majcher M, Pıkulıcka A,
Karwańska A, Kulbat A, Brzychczy P, Kulbat M. The Influence of
Social Media on Developing Body İmage Dissatisfaction and Eating
Disorders. Journal of Education, Health And Sport. 2(1), 56-
62.
- Göksel, A. G., Caz, Ç., Yazıcı, Ö. F. ve Zorba, E. (2018). Spor Hizmeti
Alan Bireylerin Sosyal Görünüş Kaygısı ve Öznel Mutluluklarının
İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi, Spor Bilimleri Dergisi, 3(3),
88- 101.
- Hamurcu, P., Öner, C., Telatar, B., Yeşildağ, Ş. (2015). Obezitenin Benlik
Saygısı ve Beden Algısı Üzerine Etkisi. Türk Aile Hek Derg, 19(3),
122 – 128.
- Hanna, E., Ward, L. M., Seabrook, R. C., Jerald, M., Reed, L., & Giaccardi,
S., et al. (2017). Contributions of Social Comparison and
Self-Objectification in Mediating Associations Between Facebook
Use and Emergent Adults’ Psychological Well-Being. Cyberpsychology,
Behavior and Social Networking, 20, 172–179.
- Hawi, N. S., & Samaha, M. (2017). The Relations Among Social Media
Addiction, Self-Esteem, and Life Satisfaction in University Students.
Social Science Computer Review, 35(5), 576–586.
- Hovardaoğlu, S. (1993). Vücut Algısı Ölçeği, Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji
(3P) Dergisi, 1(1), 26.
- Jan, M., Soomro, S., & Ahmad, N. (2017). Impact of Social Media on Self-
Esteem. European Scientific Journal, 13(23), 329-341
- Jiaqing, X., Alivi, M.A., Mustafa, S.E., Dharejo, N. (2023). The Impact of
Social Media on Women’s Body Image Perception: A Meta-Analysis
of Well-being Outcomes. International Journal of Interactive
Mobile Technologies (iJIM), 17(20), 148–170.
- Jiotsa, B., Naccache, B., Duval, M., Rocher, B., & Grall-Bronnec, M.
(2021). Social Media Use and Body Image Disorders: Association
between Frequency of Comparing One's Own Physical Appearance
to That of People Being Followed on Social Media and Body
Dissatisfaction and Drive for Thinness. International Journal of
Environmental Research and Public Health, 18(6), 2880.
- Kaul, S., Matta, A. (2024). Comparative Analysis of Self-Esteem and Resilience
amongst Working and Non-Working Women. International
Journal of Indian Psychȯlogy, 12(1).
- Kılıç, N., Mammadov, M., Koçhan, K., Aypay, A. (2020). Üniversite Öğrencilerinde
Genel Öz Yeterlik İnancı ve Beden İmajının Psikolojik
Sağlamlık Düzeyini Yordama Gücü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 35(4), 904-914.
- Oktan, V., & Palancı, M. (2018). Body İmage, Subjective Happiness and
Eating Attitudes Among 19 to 63 Years-Old Turkish Women. The
Journal of Happiness & Well-Being, 6(2), 114-124.
- Özgür, M. & Uçar, A. (2020). Üniversitede Eğitim Gören Kızda Sosyal
Medya Medya ve Beden Algısı ile Beslenme Bilgin Karşılaştırılması.
Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2) , 46-54.
- Pop, L. M., Iorga, M., & Iurcov, R. (2022). Body-Esteem, Self-Esteem and
Loneliness among Social Media Young Users. International journal
of environmental research and public health, 19(9), 5064.
- Price, M., Pink, A. E., Anagnostopoulou, V., Branford, L., Fleming, C.,
Jenkins, G., ... & Gatzemeier, J. (2024). Self-Esteem, But Not Age,
Moderates The İnfluence of Viewing Social Media on Body İmage
in Adult Females. Psychology of Popular Media, 13(3), 439-446.
- Rosenberg M (1965). Self Esteem and the Adolescent: Society and the
Adolescent Self-Image. Princeton, NJ, Princeton University Press
- Rounsefell, K., Gibson, S., McLean, S., Blair, M., Molenaar, A., Brennan,
L., Truby, H., & McCaffrey, T. A. (2020). Social Media, Body İmage
and Food Choices in Healthy Young Adults: A Mixed Methods
Systematic Review. Nutrition & dietetics: the journal of the Dietitians
Association of Australia, 77(1), 19–40.
- Saiphoo, A. N., & Vahedi, Z. (2019). A Meta-Analytic Review of The Relationship
Between Social Media Use and Body İmage Disturbance.
Computers in Human Behavior, 101, 259–275.
- Sampasa-Kanyinga, H., Chaput, J. P., & Hamilton, H. A. (2016). Use of
Social Networking Sites And Perception and İntentions Regarding
Body Weight Among Adolescents. Obesity Science & Practice,
2(1), 32–39.
- Sevim, K., Artan, T. (2021). Yüksek ve Düşük Benlik Saygısını Etkileyen
Faktörler. Toplumsal Politika Dergisi / Turkish Journal of Social
Policy, 2(2), 109-121.
- Smith, O. E., Mills, J. S., & Samson, L. (2024). Out of the loop: Taking a
one-week break from social media leads to better self-esteem and
body image among young women. Body image, 49, 101715.
- Tahtacı A. Özmete E. (2023). Kadınlarda Kaygı Düzeyi ve Benlik Saygısı
Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi ve Kadınların Sosyal Hizmet İhtiyaçlarının Belirlenmesi. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 22, 21-41.
- Tiggemann, M., Anderberg, I., & Brown, Z. (2020). Loveyourbody: The
effect of body positive Instagram captions on women's body image.
Body image, 33, 129–136.