KOROZİF MADDE İÇEN 1-6 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ VE AİLELERİN İLK UYGULAMALAR

Year 2011, Volume: 14 Issue: 3, 32 - 39, 18.03.2011

Feyza Küçük , Serap Balcı

Abstract

Çalışma, İstanbul’daki bir eğitim ve araştırma hastanesine korozif madde içilmesi nedeniyle getirilen 1-
6 yaş grubu çocukların ve ailelerinin özellikleri ile ailelerin yaptığı ilk uygulamaları belirlemek amacıyla
tanımlayıcı ve kesitsel bir tasarım olarak gerçekleştirildi.
Çalışma evrenini, çocuk acil birimine Kasım 2008-Şubat 2009 tarihleri arasında başvuran 1-6 yaş
grubu çocuklar ve aileleri oluşturdu. Örneklem, ana yığının kestirilmesinde örneklem büyüklüğü formülü olan
s=t2.p.q/d2 ile hesaplandı ve katılmaya gönüllü olan 160 çocuk ve ailesi çalışma grubuna alındı. Çalışmada
literatür doğrultusunda hazırlanan soru formu kullanıldı. Veriler yüzdelik dağılım, Fisher kesin ki-kare, Yates
düzeltmeli ki-kare ile analiz edildi.
Çalışma sonucunda; çocukların %63.8’inin erkek, yaş ortalamasının 2.72±1.42 yıl, anne ve babaların
çoğunlukla ilköğretim mezunu olduğu belirlendi. Annelerin %63.1’inin temizlik maddelerini açıkta veya alçak /
açılabilir kapalı dolapta sakladıkları saptandı. Çocukların en çok içtiği maddenin çamaşır suyu olduğu, ailelerin
%63.8’inin korozif maddenin içiminden sonra çocuklara su, süt veya yoğurt verdiği belirlendi. Anne eğitim
düzeyi arttıkça temizlik maddelerinin kapalı şekilde satın alınma ve uygun şekilde saklanma oranının daha
yüksek olduğu bulundu.
Çocuk sağlığının geliştirilmesi ve korunmasında önemli bir role sahip olan hemşireler, bu maddelerin
uygun şekilde saklanması ve maddelerin içilmesi halinde yapılması gerekenler konusunda aileleri eğitmelidir.

Keywords

Çocuk, zehirlenme, eğitim

References

• Andıran N, Sarıkayalar F. Pattern of Acute Poisonings in Childhood in Ankara: What Has Changed in Twenty Years? The Turkish Journal of Pediatrics 2004; 46(2): 147-52.
• Bahar Z. Verilerin Çözümlenmesinde İstatistiksel Yöntemler. Erefe İ, editör. Hemşirelikte Araştırma İlke, Süreç ve Yöntemleri. 3. Baskı. Ankara: Odak Ofset; 2004.
• Ball JW, Bindler RC, Coven KJ. Child Health Nursing: Partnering with Children and Families. New Jersey: Pearson Education; 2010.
• Bertinelli A, Hamill J, Mahadevan M, Fiona M.. Serious Injuires From Dishwasher Powder Ingestions in Small Children. Journal of Paediatrics and Child Health 2006; 42: 129-133.
• Biçer S, Yılmaz A, Keleş ES, Aydoğan G. Çocukluk Çağı Zehirlenmelerinde Etiyolojik Faktörlerin Değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2007; 16: 217-228.
• Bronstein AC, Spyker DA, Cantilena LR, Green JL, Rumack BH, Giffin SL. Annual report of The American Association of Poison Control Centers’ National Poison Data System (NPDS)2008. http://www.aapcc.org/dnn/portals/0/2008annualreport.pdf (erişim: 26 Temmuz.2010).
• Buke SA, Corduk N, Atesci F, Karabul M, Koltuksuz U. A Different Aspect of Corrosive Ingestion in Children: Socio-Demographic Characteristics and Affect of Family Functioning. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology 2006; 70(10): 1791-1798.
• Ceylan Ö. Korozif Madde İçen Süt Çocuklarında Sosyal, Demografik Ve Endoskopik Bulguların Değerlendirilmesi. Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. İstanbul 2008.
• Conk Z, Bal Yılmaz H, Şen D, Erdoğdu M. Korozif madde içen çocukların değerlendirilmesi veailelerinin hastaneye başvurana kadar uyguladıkları yöntemlerin saptanması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 20(2): 1-9.
• Güven A. Çocukları Evde Bekleyen Tehlike: Korozif Özofagus Yanıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2008; 7(6): 535-540.
• Hockenberry MJ, Wilson D, Winkelstein ML. Wong’s Essentials of Pediatric Nursing. 7 th ed. Philadelphia: Mosby Inc; 2005.
• Kahveci M, Çeltik C, Karasalihoğlu S, Acunaş B. Bir Üniversite Hastanesi Acil Servisine Başvuran Çocukluk Çağı Zehirlenmelerinin Geriye Dönük Değerlendirilmesi. Sted 2004; 13(1): 19-21.
• Karaarslan B, Turla A, Aydın B. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisine Başvuran Korozif Madde Zehirlenmeleri. Van Tıp Dergisi 2007; 14(4): 109-113.
• Karaman C, Şen S, Erkmen C, Buğa Ö, Gümüş H. Annelerin Temizlik Maddelerini Saklama Koşullarınıve Riskleri ile İlgili Bilgi Düzeyleri. Sted 2005; 14(9): 208-211.
• Karataş, N. Araştırmada Örnekleme. Erefe İ, editör. Hemşirelikte Araştırma İlke, Süreç ve Yöntemleri. 3. Baskı. Ankara: Odak Ofset; 2004.
• Kayaalp L, Odabaşı G, Doğangün B, Çavuşoğlu P, Bolat N, Bakan M ve ark. Endoskopik İzlem Gerektiren Korozif Yanıkları Olan Çocuk Ve Ergenlerde Kazanın Meydana Geliş Şekli Ve Aile Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Türk Pediatri Arşivi 2006; 38(4): 233-235.
• Koç O, Karaman A, Karaman İ, Erdoğan D, Çavuşoğlu YH, Aslan MK ve ark. Çamaşır Suyu Içen Çocuklarda Yaklaşım Nasıl Olmalıdır? Pediatrik Cerrahi Dergisi 2003; 17: 70-73.
• Kondolot M, Akyıldız B, Görözen F, Kurtoğlu S, Patıroğlu T. Çocuk Acil Servisine Getirilen Zehirlenme Olgularının Değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2009; 52: 68-74.
• Kutlu T. Kostik Madde Alan Çocuğa Yaklaşım. 32. Pediatri Günleri ve 11. Pediatri Hemşireliği Günleri Özet Kitabı. İstanbul: 2010.
• Mckinney ES, Ashwill JW, Murray SS, James SR, Gorrie TM, Droske SC. Maternal Child Nursing. USA: W.B. Saunders Company; 2000.
• Özcan C. Kostik Madde Yanıkları. Klinik Çocuk Formu ISSN 2005; 1303-1015: 7-10.
• Özgüner İF, Savaş Ç, Yavuz MS, Kaya ŞA, Büyükyavuz Bİ. Çocuklarda Kazara Oluşan Özofagus Yanıkları. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2002; 9(3): 7-9.
• Penbegül ML. İlaç Zehirlenmesi Olan Çocuk Olgularda Demografik Özellikler ve Ailesel Etkenlerin Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi. İstanbul 2006.
• Riffat F, Cheng A. Pediatric Caustic Ingestion: 50 Consecutive Cases and A Review of The Literature. Diseases of the Esophagus 2009; 22(1): 89-94.
• Sarıkayalar F. Çocuklarda Zehirlenmelerin Önlenmesi. Katkı Pediatri Dergisi 2001; 22(4): 541-551.
• Tosyalı AN, Mutuş HM, Ulukaya Durakbaşa Ç, Sert M, Şehiraltı Ö, Okur H. Kostik Madde Alımı Öyküsü Olan Her Bir Çocukta Rutin Endoskopik İnceleme Yapılmalı Mıdır?, XXVI. Ulusal Çocuk Cerrahisi Kongresi, XII. Ulusal Çocuk Cerrahisi Hemşireliği Kongresi Özel Sayısı, 2008; 22: 164.
• Turner A, Robinson P. Respiratory And Gastrointestinal Complications of Caustic Ingestion in Children. Emergency Medicine Journal 2005; 22(5): 359-361.
• Yiğit R. Çocukluk Döneminde Büyüme ve Gelişme. Ankara: Sistem Ofset; 2009.