Bireylerin Yaşam Memnuniyetlerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 35 Sayı: 1, 263 - 290, 15.01.2021

Kübranur Çebi Karaaslan , Gürkan Çalmaşur , Meryem Emre Aysin

https://doi.org/10.16951/atauniiibd.789275

Cited By: 4

Öz

Yaşam memnuniyeti beklentilerin, imkanların, her şeye dair seçeneklerin arttığı günümüz dünyasında oldukça önemli bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı bireylerin yaşam memnuniyetleri üzerinde etkili olan faktörleri analiz etmektir. Çalışmada Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan, Yaşam Memnuniyeti Araştırması kullanılmıştır. Çalışmaya 9719 kişi dahil edilmiştir. Bireylerin yaşam memnuniyetleri önce sıralı lojistik regresyon ve sıralı probit regresyon yöntemi ile sınanmış sonra paralel eğriler varsayımı ihlalinden dolayı multinominal probit regresyon yöntemi ile ele alınmıştır. Çalışma neticesinde, bireyin yaşı, cinsiyeti, medeni durumu, eğitim durumu, çalışma durumu, gelir düzeyinden memnuniyeti, sağlığından memnuniyet, aldığı eğitimden memnuniyet, sosyal hayatından memnuniyet, asayiş hizmetlerinden memnuniyet ve sosyal güvenlik kurumu hizmetlerinden memnuniyet faktörlerinin yaşam memnuniyeti üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Çalışma aracılığıyla karar verici ve politika yapıcılara insanların yaşamlarından memnuniyetini etkileyen faktörler hususuna değerli olduğunu düşündüğümüz bilgiler sunuyoruz. Bu bilgiler sayesinde karar vericiler ve politika yapıcılar bireylerin memnuniyet düzeylerini artırmaya yönelik faaliyetler planlayabilir.

Anahtar Kelimeler

Yaşam Memnuniyeti, Mutluluk Ekonomisi, öznel iyi oluş, kesikli tercih modelleri

Kaynakça

• Alkan, Ö., & Abar, H. (2020). Determination of factors influencing tobacco consumption in Turkey using categorical data analyses1. Archives of environmental & occupational health, 75(1), 27-35.
• Alexandre, T. D. S., Cordeiro, R. C., & Ramos, L. R. (2009). Factors associated to quality of life in active elderly. Revista de saude publica, 43, 613-621.
• Andrews, F. M., & Withey, S. B. (2005). Developing measures of perceived life quality: Results from several national surveys. In Citation Classics from Social Indicators Research (pp. 75-100). Springer, Dordrecht.
• Aslangiray, A. (2016). Yaşam Memnuniyetini Etkileyen Faktörlerin Modellenmesi: Batı Akdeniz Örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Antalya.
• Aysan, Ü. (2019). Avrupa Refah Rejimleri ve Türkiye'de Öznel İyi Oluş. Sosyoloji Dergisi/Journal of Sociology, 39(1). Çirkin, Z., & Göksel, T. (2016). Mutluluk ve gelir.
• Güler, B. K., & Emeç, H. (2006). Yaşam Memnuniyeti Ve Akademik Başarıda İyimserlik Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2).Chan, G., Miller, P. W., & Tcha, M. (2005). Happiness in university education. International Review of Economics Education, 4(1), 20-45.
• Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 542-575.
• Diener, E., & Diener, M. (2009). Cross-cultural correlates of life satisfaction and self-esteem. In Culture and well-being (pp. 71-91). Springer, Dordrecht.
• Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of personality assessment, 49(1), 71-75.
• Diener, E., & Lucas, R. E. (1999). 11 personality and subjective well-being. Well-being: Foundations of hedonic psychology, 213.
• Duman, K., & Başkaya, C. (2017). Ana Akım İktisat Perspektifinde Yaşam Memnuniyeti: Antalya Havacılık Sektörü Çalışanları Üzerine Bir İnceleme. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54(631), 23-39.
• Fernández-Ballesteros, R., Zamarrón, M. D., & Ruiz, M. A. (2001). The contribution of socio-demographic and psychosocial factors to life satisfaction. Ageing & Society, 2, 1-28.
• Frey, B. S., & Stutzer, A. (2000). Happiness, economy and institutions. The Economic Journal, 110(466), 918-938.
• GENCER, N. (2018). ÖZNEL İYİ OLUŞ: GENEL BİR BAKIŞ. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 2621-2638.
• Gohm, C. L., Oishi, S., Darlington, J., & Diener, E. (1998). Culture, parental conflict, parental marital status, and the subjective well-being of young adults. Journal of Marriage and the Family, 319-334.
• Gokdemir, O., & Dumludag, D. (2011). Subjective well-being among ethnic minorities: the Dutch case.
• Gökdemir, Ö., Öztürk, M. (2018), Fayda, Sosyal Seçim ve Mutluluk, Dumludağ, D., Gökdemir, Ö., Ruben, E., Neyse, L., İktisatta Davranışsal Yaklaışmlar, 199-223, Ankara: İmge Kitabevi.
• Graham, C. (2005). The economics of happiness. World economics, 6(3), 41-55.
• Horley, J., & Lavery, J. J. (1995). Subjective well-being and age. Social Indicators Research, 34(2), 275-282.
• Kahneman, D., & Deaton, A. (2010). High income improves evaluation of life but not emotional well-being. Proceedings of the national academy of sciences, 107(38), 16489-16493.
• Kahyaoğlu, O. (2008). Yaşam memnuniyeti ve yaşam memnuniyetini etkileyen değişkenler ile ekonometrik uygulama: Türkiye örneği (dissertation, DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü).
• Kamilçelebi, H. (2012). Davranışsal İktisadın Neoklasik İktisat Fayda Teorilerine Eleştirisi ve Davranışsal İktisatta Fayda-Mutluluk İlişkisi.
• Larson, R. (1978). Thirty years of research on the subjective well-being of older Americans. Journal of gerontology, 33(1), 109-125.
• Lee, G. R., Seccombe, K., & Shehan, C. L. (1991). Marital status and personal happiness: An analysis of trend data. Journal of Marriage and the Family, 839-844.
• Lu, L. (2000). Gender and conjugal differences in happiness. The Journal of social psychology, 140(1), 132-141. Myers, D. G., & Diener, E. (1995). Who is happy?. Psychological science, 6(1), 10-19.
• Pavot, W., Diener, E. D., Colvin, C. R., & Sandvik, E. (1991). Further validation of the Satisfaction with Life Scale: Evidence for the cross-method convergence of well-being measures. Journal of personality assessment, 57(1), 149-161.
• Peterson, C., Park, N., & Seligman, M. E. (2005). Orientations to happiness and life satisfaction: The full life versus the empty life. Journal of happiness studies, 6(1), 25-41.
• SERVET, O. (2017). Mutluluğun Türkiye’deki belirleyenlerinin zaman içinde değişimi. Akdeniz İİBF Dergisi, 17(35), 16-42.
• Steptoe, A., Deaton, A., & Stone, A. A. (2015). Subjective wellbeing, health, and ageing. The Lancet, 385(9968), 640-648. Şeker, M. (2009). Mutluluk ekonomisi. Sosyoloji Konferansları, (39), 115-140.
• Şimşek, T. T., Yümin, E. T., Sertel, M., Öztürk, A., & Yümin, M. (2010). Kadın ve erkek yaşlı bireylerde depresyonun sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 24(3), 147-153.
• Türkiye İstatistik Kurumu (http://www.tuik.gov.tr)
• Veenhoven, R., & Dumludağ, D. (2015). İktisat ve Mutluluk: Bugün Daha Mutlu muyuz? Dumludağ, D. vd., İktisatta Davranışsal Yaklaşımlar, 201-230.
• Yücel, Y. B. (2017). Yaşam memnuniyetini etkileyen faktörlerin sınıflama ve regresyon ağacı ile belirlenmesi (Master's thesis, İstanbul Ticaret Üniversitesi).