TÜRKİYE’DE HALKLA İLİŞKİLERİN STRATEJİK ROLÜ: İNSAN KAYNAKLARI SİTELERİNDEKİ İŞ İLANLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2018, Sayı: 15, 37 - 58, 10.12.2018

İhsan Türkal , Raci Tascioglu

https://doi.org/10.32952/atauniiletisim.466927

Cited By: 3

Öz

Küresel
ölçekte yaşanan hızlı değişimlerin yarattığı belirsizlik ortamı, örgütleri daha
stratejik davranmaya yöneltmektedir. Değişimlerin teknolojik, ekonomik, siyasal
boyutları olduğu gibi daha geniş kapsamda toplumsal bir boyutu da
bulunmaktadır. Bu noktada, halkla ilişkilerin ağırlıklı olarak toplumsal
boyutuyla örgütlerin çevresel uyumuna dönük yol gösterici stratejik bir rol
üstlendiği görülmektedir. Stratejik yönüyle halkla ilişkiler iç ve dış çevrede
yaşanan gelişmeleri sürekli ve düzenli bir biçimde izlemekte ve gelişmeler
doğrultusunda örgütün doğru yönetsel kararlar almasına katkı sunmaktadır.
Kurumsal vatandaşlık, toplumsal meşruiyet, hesap verebilirlik, şeffaflık ve
sosyal sorumluluk gibi kavramlar etrafında toplumsal talep ve beklentilerin örgütler
üzerinde baskı oluşturması halkla ilişkilerin stratejik rolünü daha da kritik
hale getirmektedir. Halkla ilişkilerin tarihsel rolleri içerisinde yeni bir
aşamayı ifade eden stratejik rolünün uygulamada örgütler tarafından ne düzeyde
benimsendiği bu noktada önem taşımaktadır.

Halkla
ilişkilerin stratejik rolünün konu edinildiği bu çalışmanın amacı, Türkiye’de kurum ve
kuruluşların halkla ilişkiler birim ya da uygulayıcılarına stratejik bir rol
tanıyıp tanımadıklarını tespit etmektir. Bu konunun aydınlatılmasına yönelik olarak
tasarımlanan bu çalışma, ülkemizdeki görece yetersiz durumda olan literatüre
katkı sağlaması bakımından önem taşımaktadır. Belirlenen
amaç doğrultusunda, 1999 yılında alanında ilk kurulan ve 24 milyon
özgeçmiş ve 75 bin üye işveren sayısı ile lider insan kaynakları çevrimiçi
sitesi olan Kariyer.net’te yayınlanan halkla ilişkiler mesleğiyle ilgili iş
ilanları içerik analizi yöntemiyle incelenmektedir. Diğer bir ifadeyle, örgütlerin verdikleri iş ilanları içerisinde sunulan görev
tanımlamaları analiz edilmektedir. Araştırma, 14 Kasım-14 Aralık 2017
tarihleri arasındaki bir aylık zaman kesiti içerisinde gerçekleştirilmiştir.
Elde edilen bulgular, örgütlerin yarıya yakınının
halkla ilişkiler ilanlarında strateji kavramına yer verdiklerini göstermekle
birlikte yönetsel açıdan halkla ilişkiler birimini stratejik bir düzeyde
konumlandırmadığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Halkla İlişkiler Rolleri, Stratejik Halkla İlişkiler, İnsan Kaynakları Siteleri

Kaynakça

• Akar, H. (2011). Halkla İlişkiler Rolleri Ve Algılanmasına Yönelik Uygulamalı Bir Çalışma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akım, F. (2010). Halkla İlişkilerde Stratejik Karar. İstanbul: Derin Yayınları.
• Asna, A. (2012). Kuramda ve Uygulamada Halkla İlişkiler. İstanbul: Pozitif Yayınları.
• Austin, E. W. ve Pinkleton, B. E. (2006). Strategic Public Relations Management Planning and Managing Effective Communication Programs. 2. Edition. London: Lawrence Erlbaum Associates.
• Balcı, A. (2013). Sosyal Bilimlerde Araştırma. 10. Baskı. Ankara: Pegem Akademi
• Bayçu, S. U. (2012). “Halkla İlişkilerde Stratejik Yönetim”. Aydın Ziya Özgür (Ed.), Halkla İlişkiler (ss. 54-81) içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Berelson, B. (1952). Content Analysis In Communication Research. New York: Free Press.
• Broom, G. M. ve Smith, G. D. (1978). “Toward An Understanding of Public Relations Roles: An Empirical Test Office Role Impact On Clients”. Paper Presented At The Meeting of the Public Relations Division, Association for Education in Journalism. Seattle: WA.
• Bowen, S. A. (2008). “A State of Neglect: Public Relations as ‘Corporate Conscience’ or Ethics Counsel”. Journal of Public Relations Research, 20 (3), 271-296.
• Carroll, A. ve Buchholtz, A. K. (2014). Business & Society: Ethics, Sustainability, and Stakeholder Management (9. Ed.). Stamford: South-Western College Publishing.
• Chaffee, E. E. (1985). “Three Models of Strategy”. The Academy of Management Review, 10 (1), 89-98.
• Cutlip, S. M, Center, A. H. ve Broom, G. M. (2006). Effective Public Relations (9th Ed.). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Demir, Z. G. (2011). “Stratejik Halkla İlişkilerin İtici Gücü: Eylemcilik”. Çiğdem Karakaya Şatır (Ed.), Halkla İlişkiler’den Stratejik Halkla İlişkilere (ss. 85-101) içinde. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Dess G. G. ve Lumpkin G. T. (2006). “Emerging Issues in Strategy Process Research”. John Mcgee vd. (Eds.), The Blackwell Encyclopedia of Management (pp. 12-44), Blackwell Publishing.
• Dozier, D. M. (2005). “İletişim ve Halkla İlişkiler Uygulayıcılarının Örgütsel Rolleri”. James E. Grunig vd. (Eds.). (Çev.: Elif Özsayar). Halkla İlişkiler ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik (ss. 349-379) içinde. İstanbul: Rota Yayınları.
• Dozier, D. M. ve Gottesman, M. (1982). “Subjective dimensions of organizational roles among public relations practitioners”. Paper presented at the meeting of the Public Relations Division. Association for Education in Journalism. Athens: OH.
• Erdoğan, İ. (2006). Teori ve Pratikte Halkla İlişkiler. Ankara: Pozitif Matbaacılık.
• Freeman, E. R. (1984). Strategic Management. Massachusetts: Pitman Publishing.
• Göksel, A. B. (2013). Stratejik Halkla İlişkiler Yönetimi (2.Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Göztaş, A. (1997). Kriz Yönetimi ve Halkla ilişkiler. İzmir: Ege Yayıncılık.
• Gregory, A. (2001). “Public Relations and Management”. Alison Theaker (Ed.), The Public Relations Handbook (pp. 48-65). London and New York: Routledge.
• Grunig, L. A., Grunig, J. E. ve Dozier, D. M. (2002). Excellent Public Relations And Effective Organizations, A Study of Communication Management in Three Countries. New Jersey: Routledge.
• Grunig, J. E. ve Repper, F. C. (2005). “Stratejik Yönetim, Kamular ve Gündemler”. James E. Grunig vd. (Ed.), (Çev.: Elif Özsayar). Halkla İlişkiler ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik (ss. 131-173) içinde. İstanbul: Rota Yayınları.
• Hoştut, S. (2013). “Stratejik Halkla İlişkilerde Halkla İlişkiler Uygulayıcı Rolleri”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (1). 417-434.
• Huang, Y. (2004). “Is Symmetrical Communication Ethical and Effective?”, Journal of Business Ethics, 53 (4), 333-352.Kariyer.net. (2017). “Hakkımızda”, http://www.kariyer.net/kurumsal/hakkimizda. Erişim: 24.12.2017.
• Lauzen, M. M. (1992). “Public Relations Roles, Intraorganizational Power, and Encroachment”. Journal of Public Relations Research, 4 (2), 61-80.
• Lauzen, M. M. ve Dozier, D. M. (1994). “Issues Management Mediation of Linkages Between Environmental Complexity and Management of the Public Relations Function”. Journal Of Public Relations Research, 6 (3), 163-184.
• Moss, D. ve Warnaby, G. (1997). “A Strategic Perspective For Public Relations”. Philip J. Kitchen (Ed.), Public Relations: Principles and Practice (pp. 43-74), London: International Thomson Business Press.
• Moss D., Warnaby, G. ve Newman A. J. (2000). Public Relations Practitioner Role Enactment at the Senior Management Level Within U.K. Companies. Journal of Public Relations Research, 12 (4), 277-307.
• Moss, D. ve Green, R. (2002). "Re‐Examining The Manager’s Role In Public Relations: What Management And Public Relations Research Teaches Us". Journal of Communication Management, 6 (2). 118-132.
• Oliver, S. (2007). Public Relations Strategy (2. Ed.), London: Kogan Page.
• Pasadeos, Y., Renfro, R. B. ve Hanily, M. L. (1999). Influential Authors and Works of the Public Relations Scholarly Literature: A Network of Recent Research. Journal of Public Relations Research, 11 (1), 29-52.
• Seitel, F. P. (2016). Halkla İlişkiler Uygulaması. 12. Basımdan Çeviri. Sema Mengü (Çev. Ed.), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Smith, R. D. (2005). Strategic Planning for Public Relations. London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Steyn, B. (2000). “CEO Expectations in Terms of PR Roles”. Communicare, 19 (1), 20-43.
• Steyn, B. (2004). "From Strategy To Corporate Communication Strategy: A Conceptualisation". Journal of Communication Management, 8 (2), 168-183.
• Steyn, B. ve Everett, T. (2009). "International Comparative Study Indicates Different PR Roles in South Africa and The UK, Using the Same Measuring Instrument", Trípodos, 24.
• Steyn, B. (2011a). “Değişen İş ve Halkla İlişkiler Paradigmaları”. Çiğdem Karakaya Şatır (Ed.), Halkla İlişkiler’den Stratejik Halkla İlişkiler’e (ss. 1-31) içinde. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Steyn, B. (2011b). “Halkla İlişkiler Stratejist Rolü”. Çiğdem Karakaya Şatır (Ed.), Halkla İlişkiler’den Stratejik Halkla İlişkiler’e (ss. 119-170) içinde. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Sümer, F. E. (2011). “Örgüt-Ortam İlişkisi Bağlamında Stratejik Halkla İlişkiler”. Çiğdem Karakaya Şatır (Ed.), Halkla İlişkiler’den Stratejik Halkla İlişkiler’e (ss. 61-79) içinde. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Şatır, Ç. K., Sümer, F. E. ve Demir, Z. G. (2017). Stratejik Halkla İlişkiler ve Uygulamaları (2.Basım), Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Traverse-Healy, K. (1995). “Corporate Goals and Strategies”. Norman A Hart (Ed.), Strategic Public Relations (pp. 1-10) içinde. London: Macmillan Press.
• Tuncer, A. İ. (2011). Stratejik Halkla İlişkiler: Paydaşlar, Kamular ve Konuların Yönetimi. Çiğdem Karakaya Şatır (Ed.), Halkla İlişkiler’den Stratejik Halkla İlişkiler’e (ss. 175-179) içinde. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Türkal, İ. ve Geçikli, F. (2017). “Stratejik Halkla İlişkiler Yönetimi: 2011-2017 Yılları Arasında Yabancı Kaynaklı Makalelerin İncelenmesi”. 1. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresinde Sunulan Bildiri. 18-24 Eylül 2017, (ss.191), Ankara: 3 N Yayınları.
• Ural, E. G. (2006). Stratejik Halkla İlişkiler Uygulamaları. İstanbul: Birsen Yayınevi.
• Üzün, C. (2000). Strateji Yönetim ve Halkla İlişkiler. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
• Vercic, D., Van Ruler, B., Bütschi, G. ve Flodin B. (2001). “On The Definition Of Public Relations: A European View”. Public Relations Review, 27, 373–387.
• Wheelen, T. L. ve Hunger, D. J. (2012). Strategic Management And Business Policy: Toward Global Sustainability (13. Ed.), New Jersey: Pearson.
• White, J. ve Dozier, D. M. (2005). Halkla İlişkiler ve Yönetim Kararları. James E. Grunig vd. (Eds.). (Çev.: Elif Özsayar). Halkla İlişkiler ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik (ss. 105-123) içinde. İstanbul: Rota Yayınları.
• Wreford, A. (1995). “Planning For Corporate Communications”. Norman A Hart (Ed.), Strategic Public Relations (pp. 10-24). London: Macmillan Press.