Abstract
Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarının etkili okul özellikleri
açısından incelenmesidir. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmış ve araştırmanın evrenini oluşturan
Erzurum ili merkezinde bulunan 74 ilköğretim okulundan “basit rastlantısal örnekleme” yöntemiyle
seçilen 32 ilköğretim okulu araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Örnekleme alınan okullarda
görev yapan 40 yönetici ve 361 öğretmene anket uygulanmıştır.
Bu araştırmada, ilköğretim okullarının etkililiğini belirlemek amacıyla, araştırmacı tarafından
geliştirilmiş olan “etkili okul ölçeği” veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Etkili Okul
ölçeği: yönetici, öğretmen, eğitim öğretim süreci ve ortamı, öğrenciler ve veli boyutları ile 61
maddeden oluşmaktadır. Verilerin çözümlenmesinde frekans, yüzde ve aritmetik ortalama gibi değerler
tablolaştırılmış, çözümlemelerde t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. F
testinin anlamlı çıkması durumunda, farklılığın hangi gruplar arasında olduğunu anlamak için Duncan
çoklu karşılaştırma testi uygulanmıştır.
Araştırma sonucunda, genel olarak araştırmaya katılan ilköğretim okullarında görev yapan yönetici
ve öğretmen algılarına göre, araştırma kapsamındaki ilköğretim okullarının etkili okul özellikleri
açısından “etkili” düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan okullarda görev yapan
yönetici
ve öğretmenlerin cinsiyet, mesleki kıdem, eğitim düzeyi ve branş değişkenlerine
göre, etkili okula ilişkin algılarında farklılık olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar kelimeler: Etkililik, etkili okul,
The purpose of this study is to examine the effectiveness futures of primary
schools. Subjects of this study were 401 teachers and administrators 32 primary schools randomly
selected in Erzurum province of Turkey. Data were collected via a questionnaire developed by
researchers. Dimensions of effectiveness school survey were conceptualized as administers,
teachers, students, Data were tabulated by using frequency, percentages and arithmetic means and
analyzed by using the independent sample t-test and ANOVA.
In the result of the research the elementary schools which participate in research are generally
determined to be “effective” in terms of futures of effective schools. Also a difference in
perception of effective school is determined among the teachers and administrators of these
participating schools with respect to their sexes, ranks, level of education and branches.
Keywords: Effective school, effectiveness