SEYYİD MEHMED SADREDDİN’İN ŞEYHÜLİSLÂM FEYZULLAH EFENDİ’YE FARSÇA METHİYELERİ / Sayyed Mahmad Sadraddin’s Persıan Eulogıes To Sheikhulislam Faizollah Afandi

Year 2015, Issue: 55, 55 - 76, 22.01.2018

Veyis Değirmençay

Abstract

Özet

XVII. yüzyılın son çeyreği ile XVIII. yüzyılın ilk yarısında yaşamış, Osmanlı müderris, kadı ve şairlerinden olan Seyyid Mehmed Sadreddin Efendi Türkçe şiirleri yanında Farsça şiirler de kaleme almıştır. Mehmed Sadreddin Efendi, Osmanlı Şeyhülislâmı Erzurumlu Seyyid Feyzullah Efendi’ye methiye olarak bir gazel ve üç kaside olmak üzere dört adet Farsça şiir kaleme almıştır. Bu şiirler Süleymaniye Kütüphanesi Esat Efendi Bölümü’nde kayıtlı bir yazmada bulunmaktadır. Bu çalışmada yazma halinde olan söz konusu dört şiir tenkitli metni yapılarak Türkçeye çevrilmiş ve kısaca anlatılmıştır. Ayrıca Feyzullah Efendi ve Seyyid Mehmed Sadreddin Efendi’nin hayatı hakkında kısaca bilgi verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Seyyid, Seyyid Mehmed Sadreddin Efendi, Şeyhülislâm Feyzullah Efendi, Farsça Şiirler, Methiye.

Abstract

Sayyed Mahmad Sadraddin Afandi is an Ottoman lecturer, judge and poet who lived between late 17th and first half of 18th Century. He has written some poems not only in Turkish, but also in Persian. Mahmad Sadraddin Afandi wrote a Persian ghazal and three qasidahs as a eulogy to the Ottoman Sheikhulislam Faizollah Afandi. Those poems are kept in a manuscript registered in the Library of Solaimaniya, As’ad Afandi Section. In this work, aforementioned poems are translated into Turkish, examined through writing a critical review and explained shortly. Additionally, there are some brief information given about the lives of Faizollah Afandi and Sayyed Mahmad Sadraddin Afandi.

Key Words: Sayyed, Sayyed Mahmad Sadraddin Afandi, Sheikhulislam Faizollah Afandi, Persian Poems, Eulogy.

Keywords

Seyyid, Seyyid Mehmed Sadreddin Efendi, Şeyhülislâm Feyzullah Efendi, Farsça Şiirler

References

• Fahrettin Olguner, “Eflatun”, DİA, İstanbul 1994, X, 469-476.
• Hüseyin Elmalı, “Hassân b. Sâbit”, DİA, İstanbul 1997, XVI, 399-402
• İpekten, Haluk v.dğr., Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Ankara 1988.
• Karatay, Halit, Hattat Divân Şâirleri, Ankara 2008.
• Kazasker Sâlim Efendi, Tezkire-i Sâlim, Dersaâdet 1315, İkdam Matbaası.
• Mahmut Kaya, “Aristo”, DİA, İstanbul 1991, III, 375-378.
• -------, “Fârâbî”, DİA, İstanbul 1995, XII, 145-162.
• Mecmûatü Medâih-i Şeyhülislâm, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi 2843 Numaralı Yazma.
• Mehmet Serhan Tayşi, “Feyzullah Efendi, Seyyid”, DİA, İstanbul 1995, XII, 527-528.
• Pala, İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, İstanbul 2000.
• Sâlim Efendi, Tezkiretü’ş-şu‘arâ (haz. Adnan İnce), Ankara 2005.
• Şemsettin Sâmi, Kâmûsu’l-a‘lâm I-VI, İstanbul 1306.
• Şerafettin Turan, “Kemalpaşazâde”, DİA, İstanbul 2002, XXV, 238-240.
• Tuman, Mehmet Nâil, Tuhfe-i Nâilî I-II (haz. Cemal Kurnaz ve Mustafa Tatçı), Ankara 2001.
• www.loghatnaameh.org