Research Article
BibTex RIS Cite

Örgütsel Güven Algısı Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi

Year 2019, Volume: 23 Issue: 4, 1767 - 1783, 31.12.2019

Abstract

Bu çalışmanın
temel amacı örgütsel güven algısı ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki
ilişkiyi belirlemektir. Bu çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. Birimci bölüm
örgüt, örgütsel güven algısı ve örgütsel vatandaşlık davranışı kavramlarının
açıklandığı kuramsal çerçeveden oluşmaktadır. İkinci bölüm ise araştırma
kısmından oluşmaktadır. Çalışmanın 75 meslek elemanı üzerinden gerçekleştirilen
uygulama bölümünün sonucu örgütsel güven algısı ile örgütsel vatandaşlık
davranışı arasında doğru yönlü bir ilişkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur.
Sonuç olarak; etkili bir örgütsel güven algısının sahip örgütlerin meslek
elemanları daha fazla örgütsel vatandaşlık davranışı gösterdikleri ortaya
çıkmıştır. 

References

  • Arslantaş, C. (2008). Yöneticiye duyulan güvenin ve psikolojik güçlendirmenin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik bir çalışma. Tisk Akademi Dergisi,3(5), 101-117.
  • Asgari, A., Silong, A. D., Ahmad, A., ve Abusamah, B. (2008). The relationship between leader-member exchange, organizational inflexibility, perceived organizational support, interactional justice and organizational citizenship behaviour. African Journal of Business Management. 2 (8),138-145.
  • Asunakutlu, T. (2001). Klasik ve Neo-Klasik Dönemde Örgütsel Güvenin Karşılaştırılması Üzerine Bir Deneme, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 1-17.
  • Barnard, C. (1994). The Functions of Executive, Harward University Press,Sayı:65
  • Basın, H.N. ŞESEN, H. (2010). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uygulama ve Karşılaştırma Çalışması, Ankara Ünüversitesi SBF Dergisi Sayfa:4-61
  • Büte , M. (2011). Etik İklim, Örgütsel Güven Ve Bireysel Performans Arasındaki İlişki, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, , Sayı: 1: 171
  • Chen, T. Y., Hwang, S. N. and Liu, Y. (2012). Antecedents of the Voluntary Performance of Employees: Clarifying the Roles of Employee Satisfaction and Trust, Public Personnel Management, 41(3), 407-420.
  • Çetin, F. (2011). Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Açıklanmasında Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini, Kişilik ve Örgüt Kültürünün Rolü, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.:28-30.
  • Çetin, F. ve Fıkırkoca, A. (2010). “Rol Ötesi Olumlu Davranışlar Kişisel ve Tutumsal Faktörlerle Öngörülebilir Mi?”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 65, Sayı: 4, s.41- 66.
  • Deluga, R. J. (1994). Supervisor Trust Building, Leader-Member Exchange and Organizational Citizenship Behavior, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 67(4), 315-326.
  • Demirel, Y., Seçkin, Z. ve Özçınar. M. F. (2011). “Örgütsel İletişim İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 2, s.33- 48.
  • Dyne, L. V., Graham, J. W. and Dienesch, R. M. (1994). Organizational Citizenship Behavior: Construct Redefinition, Measurement, and Validation, Academy of Management Journal, 37(4), 765-802.
  • http://www.surveysystem.com/sscalc.htm
  • Kalaycı, S. G. (2007). Örgütsel güven ve. örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Kalemci Tüzün, İ. (2007). Güven, Örgütsel Güven ve Örgütsel Güven Modelleri, Karamanoğlu Mehmet Bey Üni. Sosyal ve Ekonomik Araştırma Dergisi,Sayı:25:93 118Köse, S., Kartal B., Kayalı N. (2003). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ve Tutuma İlişkin Faktörlerle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Erciyes Ü. İ. ve İ. B. F. Dergisi, Sayı: 20: 1-19.
  • Kuşculuoğlu, S. (2008). Yönetici- çalışan ilişki kalitesinin çalışan iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde adalet, güvenilirlik, güven eğilimi ve güvenin rolü. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • McAllister, D. (1995). Affect- and Cognition-Based Trust as Foundations for Interpersonal Cooperation in Organizations, Academy of Management Journal, 38(1), 24-59.
  • McLean-Parks, J. (1992). The Role of Incomplete Contracts and Their Governance in Delinquency, In-Role, and Extra-Role Behaviors. Paper presented at the annual meeting of the Society of Industrial and Organizational Psychology, Montreal.
  • Mishra, J. and Morrissey, M. A. (1990). Trust in Employee/Employer Relationships: A Survey of West Michigan Managers, Public Personnel Management, 19(4), 443-486.
  • Morrison, E. W. (1994). Role Definitions and Orga. Citizenship Behavior: The Importance of the Employee’s Perspective, Academy of Management Journal, 37(6), 1543-1567.
  • Netemeyer, R. G., Boles, J. S., McKee, D. O. and McMurrian, R. (1997). An Investigation into The Antecedents of Organizational Citizenship Behaviors in a Personal Selling Context, Journal of Marketing, 61(3), 85-98.
  • Nyhan, R. C. and Marlowe, H. A. (1997). Development and Psychometric Properties of the Organizational Trust Inventory, Evaluation Review, 21(5), 614-635.Organ, D. W. (1990). The Motivational Basis of Organizational Citizenship Behavior. In Staw, B. M. and Cummings, L. L. (Eds.), Research in Organizational Behavior, Vol. 12 (p. 43-72). Greenwich, CT: JAI Press.
  • Pillai, R., Schriesheim, C. A. and Williams, E. S. (1999). Fairness Perceptions and Trust as Mediators for Transformational and Transactional Leadership: A Two- Sample Study, Journal of Management, 25(6), 897-933.
  • Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B. and Bommer, W. H. (1996a). Transformational Leadership Behaviors and Substitutes for Leadership as Determinants of Employee Satisfaction, Commitment, Trust, And Organizational Citizenship Behaviors, Journal of Management, 22(2), 259-298.
  • Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. and Bachrach, D. (2000). Organization Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research, Journal of Management, 26(3), 513-563.
  • Polat, S., Ceep C. (2008). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Bahar 2008, Sayı 54: 307-331
  • Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Yayımlanmış doktora tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
  • Samancı, S. (2006). Örgütsel iklim ve örgütsel vatandaşlık. Yayımlanmamış. yüksek lisans tezi. Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.Schnake, M. E. ve Michael P. D. (2003). “Levels Of Measurement and Analysis Issues In Organizational Citizenship Behavior Research”, Journal of Occupational and Organizational Psychology, Sayı: 76, s.283- 301.
  • Sezgin, F. (2005). Örgütsel vatandaşlık davranışları: kavramsal bir çözümleme ve okul açısından bazı çıkarımlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 317-339.
  • Shockley-Zabalak, P., Kathleen, E. and Winograd, G., (2000a). Organizational Trust: What It Means, Why It Matters, Organizational Development Journal, 18(4), 35-48.
  • Singh, U. & Srivatava, B. L. (2009). Interpersonal trust and organizational citizenship behavior. Psychological Studies, 54(1), 65-76.
  • Titrek, O., Bayrakçı, M. ve Zafer. D. (2009). “Öğretmenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Görüşleri”, Akademik Bakış, Sayı: 17, s.1- 28.
  • Tokgöz, E., Aytemiz Seymen, O. (2013). Örgütsel Güven, Örgütsel Özdeşleşme Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Bir Devlet Hastanesinde Araştırma,Sayı39:61-79
  • Tschannen-Moran, M. and Hoy, W. K. (2000). A Multidisciplinary Analysis of the Nature, Meaning and Measurement of Trust, Review of Educational Research, 71(4), 547-593.
  • Van Dyne, L., Cummings, L. L. and Parks, J. M. (1995). Extra-Role Behaviors: In Pursuit of Construct and Definitional Clarity (A Bridge over Muddied Waters). In Staw, B. M. and Cummings, L. L. (Eds.), Research in Organizational Behavior, Vol. 17 (p. 215-285). Greenwich, CT: JAI Press.
  • Yıldız, H. (2015). Pozitif Psikolojik Sermaye, Örgütsel Güven ve Örgütsel Vatandaşlık Arasındaki İlişki, Yayınlanmış Doktora Tezi, B.Ü.S.B.E., Balıkesir:49-50,92-93)
  • Yılmaz,K. (2009). Özel Dershane Öğretmenlerinin Örgütsel Güven Düzeyleri İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Cilt 15, Sayı 59: 471-490
  • Yoon, M. H. and Suh, J. (2003). Organizational Citizenship Behaviors and Service Quality as External Effectiveness of Contact Employees, Journal of Business Research, 56(8), 597-611.
Year 2019, Volume: 23 Issue: 4, 1767 - 1783, 31.12.2019

Abstract

References

  • Arslantaş, C. (2008). Yöneticiye duyulan güvenin ve psikolojik güçlendirmenin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik bir çalışma. Tisk Akademi Dergisi,3(5), 101-117.
  • Asgari, A., Silong, A. D., Ahmad, A., ve Abusamah, B. (2008). The relationship between leader-member exchange, organizational inflexibility, perceived organizational support, interactional justice and organizational citizenship behaviour. African Journal of Business Management. 2 (8),138-145.
  • Asunakutlu, T. (2001). Klasik ve Neo-Klasik Dönemde Örgütsel Güvenin Karşılaştırılması Üzerine Bir Deneme, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 1-17.
  • Barnard, C. (1994). The Functions of Executive, Harward University Press,Sayı:65
  • Basın, H.N. ŞESEN, H. (2010). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uygulama ve Karşılaştırma Çalışması, Ankara Ünüversitesi SBF Dergisi Sayfa:4-61
  • Büte , M. (2011). Etik İklim, Örgütsel Güven Ve Bireysel Performans Arasındaki İlişki, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, , Sayı: 1: 171
  • Chen, T. Y., Hwang, S. N. and Liu, Y. (2012). Antecedents of the Voluntary Performance of Employees: Clarifying the Roles of Employee Satisfaction and Trust, Public Personnel Management, 41(3), 407-420.
  • Çetin, F. (2011). Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Açıklanmasında Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini, Kişilik ve Örgüt Kültürünün Rolü, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.:28-30.
  • Çetin, F. ve Fıkırkoca, A. (2010). “Rol Ötesi Olumlu Davranışlar Kişisel ve Tutumsal Faktörlerle Öngörülebilir Mi?”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 65, Sayı: 4, s.41- 66.
  • Deluga, R. J. (1994). Supervisor Trust Building, Leader-Member Exchange and Organizational Citizenship Behavior, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 67(4), 315-326.
  • Demirel, Y., Seçkin, Z. ve Özçınar. M. F. (2011). “Örgütsel İletişim İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 2, s.33- 48.
  • Dyne, L. V., Graham, J. W. and Dienesch, R. M. (1994). Organizational Citizenship Behavior: Construct Redefinition, Measurement, and Validation, Academy of Management Journal, 37(4), 765-802.
  • http://www.surveysystem.com/sscalc.htm
  • Kalaycı, S. G. (2007). Örgütsel güven ve. örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Kalemci Tüzün, İ. (2007). Güven, Örgütsel Güven ve Örgütsel Güven Modelleri, Karamanoğlu Mehmet Bey Üni. Sosyal ve Ekonomik Araştırma Dergisi,Sayı:25:93 118Köse, S., Kartal B., Kayalı N. (2003). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ve Tutuma İlişkin Faktörlerle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Erciyes Ü. İ. ve İ. B. F. Dergisi, Sayı: 20: 1-19.
  • Kuşculuoğlu, S. (2008). Yönetici- çalışan ilişki kalitesinin çalışan iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde adalet, güvenilirlik, güven eğilimi ve güvenin rolü. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • McAllister, D. (1995). Affect- and Cognition-Based Trust as Foundations for Interpersonal Cooperation in Organizations, Academy of Management Journal, 38(1), 24-59.
  • McLean-Parks, J. (1992). The Role of Incomplete Contracts and Their Governance in Delinquency, In-Role, and Extra-Role Behaviors. Paper presented at the annual meeting of the Society of Industrial and Organizational Psychology, Montreal.
  • Mishra, J. and Morrissey, M. A. (1990). Trust in Employee/Employer Relationships: A Survey of West Michigan Managers, Public Personnel Management, 19(4), 443-486.
  • Morrison, E. W. (1994). Role Definitions and Orga. Citizenship Behavior: The Importance of the Employee’s Perspective, Academy of Management Journal, 37(6), 1543-1567.
  • Netemeyer, R. G., Boles, J. S., McKee, D. O. and McMurrian, R. (1997). An Investigation into The Antecedents of Organizational Citizenship Behaviors in a Personal Selling Context, Journal of Marketing, 61(3), 85-98.
  • Nyhan, R. C. and Marlowe, H. A. (1997). Development and Psychometric Properties of the Organizational Trust Inventory, Evaluation Review, 21(5), 614-635.Organ, D. W. (1990). The Motivational Basis of Organizational Citizenship Behavior. In Staw, B. M. and Cummings, L. L. (Eds.), Research in Organizational Behavior, Vol. 12 (p. 43-72). Greenwich, CT: JAI Press.
  • Pillai, R., Schriesheim, C. A. and Williams, E. S. (1999). Fairness Perceptions and Trust as Mediators for Transformational and Transactional Leadership: A Two- Sample Study, Journal of Management, 25(6), 897-933.
  • Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B. and Bommer, W. H. (1996a). Transformational Leadership Behaviors and Substitutes for Leadership as Determinants of Employee Satisfaction, Commitment, Trust, And Organizational Citizenship Behaviors, Journal of Management, 22(2), 259-298.
  • Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. and Bachrach, D. (2000). Organization Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research, Journal of Management, 26(3), 513-563.
  • Polat, S., Ceep C. (2008). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Bahar 2008, Sayı 54: 307-331
  • Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Yayımlanmış doktora tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
  • Samancı, S. (2006). Örgütsel iklim ve örgütsel vatandaşlık. Yayımlanmamış. yüksek lisans tezi. Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.Schnake, M. E. ve Michael P. D. (2003). “Levels Of Measurement and Analysis Issues In Organizational Citizenship Behavior Research”, Journal of Occupational and Organizational Psychology, Sayı: 76, s.283- 301.
  • Sezgin, F. (2005). Örgütsel vatandaşlık davranışları: kavramsal bir çözümleme ve okul açısından bazı çıkarımlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 317-339.
  • Shockley-Zabalak, P., Kathleen, E. and Winograd, G., (2000a). Organizational Trust: What It Means, Why It Matters, Organizational Development Journal, 18(4), 35-48.
  • Singh, U. & Srivatava, B. L. (2009). Interpersonal trust and organizational citizenship behavior. Psychological Studies, 54(1), 65-76.
  • Titrek, O., Bayrakçı, M. ve Zafer. D. (2009). “Öğretmenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Görüşleri”, Akademik Bakış, Sayı: 17, s.1- 28.
  • Tokgöz, E., Aytemiz Seymen, O. (2013). Örgütsel Güven, Örgütsel Özdeşleşme Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Bir Devlet Hastanesinde Araştırma,Sayı39:61-79
  • Tschannen-Moran, M. and Hoy, W. K. (2000). A Multidisciplinary Analysis of the Nature, Meaning and Measurement of Trust, Review of Educational Research, 71(4), 547-593.
  • Van Dyne, L., Cummings, L. L. and Parks, J. M. (1995). Extra-Role Behaviors: In Pursuit of Construct and Definitional Clarity (A Bridge over Muddied Waters). In Staw, B. M. and Cummings, L. L. (Eds.), Research in Organizational Behavior, Vol. 17 (p. 215-285). Greenwich, CT: JAI Press.
  • Yıldız, H. (2015). Pozitif Psikolojik Sermaye, Örgütsel Güven ve Örgütsel Vatandaşlık Arasındaki İlişki, Yayınlanmış Doktora Tezi, B.Ü.S.B.E., Balıkesir:49-50,92-93)
  • Yılmaz,K. (2009). Özel Dershane Öğretmenlerinin Örgütsel Güven Düzeyleri İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Cilt 15, Sayı 59: 471-490
  • Yoon, M. H. and Suh, J. (2003). Organizational Citizenship Behaviors and Service Quality as External Effectiveness of Contact Employees, Journal of Business Research, 56(8), 597-611.
There are 38 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Kürşad Timuroğlu 0000-0003-2028-9764

Ömer Çokgören

Publication Date December 31, 2019
Published in Issue Year 2019 Volume: 23 Issue: 4

Cite

APA Timuroğlu, K., & Çokgören, Ö. (2019). Örgütsel Güven Algısı Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(4), 1767-1783.

Creative Commons Lisansı
ATASOBEDAtatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.