Örtülü Bilgi Paylaşımı ile Çalışan Yaratıcılığı Arasındaki İlişkide Algılanan Örgütsel Desteğin Aracı Rolü

Year 2021, Volume: 25 Issue: 1, 193 - 213, 27.03.2021

İsmail Akgül , Uğur Yavuz

Abstract

Çalışmamızda,
bilişim teknolojileri uzmanlarının teknik bilgi paylaşımının yaratıcılık
düzeyleri üzerindeki etkisi ve bu etkide algılanan örgütsel desteğin aracılık
edip etmediğinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, İstanbul
ilinde görev yapan bilişim teknolojileri uzmanlarına; Örtülü Bilgi Paylaşımı
Anketi, Çalışan Yaratıcılığı Anketi ve Algılanan Örgütsel Destek Anketi
uygulanmıştır. Verilerin analizinde; güvenilirlik analizi, açıklayıcı faktör
analizi, doğrulayıcı faktör analizi, korelasyon analizi, yol analizi ve
hiyerarşik regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda,
bilgi paylaşımı ile çalışan yaratıcılığı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki
bulunmuştur. Algılanan örgütsel desteğin analize katılması ile bilgi
paylaşımının çalışan yaratıcılığına etkisinin azaldığı ve algılanan örgütsel
desteğin kısmi aracılık etkisinin olduğu bulunmuştur (Beta = 0.449; Beta = 0.373).

Keywords

Örtülü Bilgi Paylaşımı, Çalışan Yaratıcılığı, Algılanan Örgütsel Destek, Aracı Rolü

The Mediating Role of Perceived Organizational Support on the Relationship between Tacit Knowledge Sharing and Employee Creativity

Abstract

In our
study, it is aimed to find out the effect on creativity levels of technical
information sharing of information technology experts and whether perceived
organizational support is mediated on the this effect. In
order to carry out this purpose, Tacit Knowledge Sharing Survey, Employee
Creativity Survey and Perceived Organizational Support Survey have been
implemented to information technology experts who work at located in İstanbul.
Reliability analysis, exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis,
correlation analysis, path analysis and hierarchical regression analysis
techniques have been used along data analysis process. At the end of the
research, a positive and significant relation between knowledge sharing and employee
creativity has been found. By adding perceived organizational support to the
performed analysis, it has been found that the effect of knowledge sharing on employee
creativity decreased and perceived organizational support was to have partially
mediating effect (Beta = 0.449; Beta = 0.373).

Keywords

Tacit Knowledge Sharing, Employee Creativity, Perceived Organizational Support, Mediating Role

References

• Akgündüz, Y. (2013). “Çalışanların Yaratıcılığına Motivasyon Araçlarının Etkisi: Kuşadası’ndaki Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(20), 131-148.
• Akgündüz, Y., Çakıcı, A.C. (2015). “Algılanan Örgütsel Desteğin Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına Etkisinde Örgütsel Stresin Aracılık Rolü: Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma”. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(2), 29-41.
• Akkoç, İ., Çalışkan, A. ve Turunç, Ö. (2012). “Örgütlerde Gelişim Kültürü ve Algılanan Örgütsel Desteğin İş Tatmini ve İş Performansına Etkisi: Güvenin Aracılık Rolü”. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., 19(1), 105-135.
• Akyüz, B. (2015). “Örgütsel Sessizlik ve Bireysel Yaratıcılık Performansı İlişkisi: Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Rolü”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (44), 207-216.
• Allen, D.G., Shore, L.M. ve Griffeth, R.W. (2003). “The Role of Perceived Organizational Support and Supportive Human Resource Practices in the Turnover Process”. Journal of Management, 29(1), 99-118.
• Allen, M.W. (1992). “Communication and Organizational Commitment: Perceived Organizational Support as a Mediating Factor”. Communication Quarterly, 40(4), 357-367.
• Amabile, T.M. (1995). “Attributions of Creativity: What Are the Consequences?”. Creativity Research Journal, 8(4), 423-426.
• Apandi, H.F.M., Omar, N.W.N. ve Abdullah, A.A. (2015). “A Review on Self-Determination Factors and Knowledge Sharing Behavior with Perceived Organizational Support as Moderating Effect”. Information and Knowledge Management, 5(1), 60-71.
• Armstrong-Stassen, M. ve Ursel, N.D. (2009). “Perceived Organizational Support, Career Satisfaction, and the Retention of Older Workers”. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 82(1), 201-220.
• Baron, R.M. ve Kenny, D.A. (1986). “The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic and Statistical Considerations”. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• Binyamin, G. ve Carmeli, A. (2010). “Does Structurıng of Human Resource Management Processes Enhance Employee Creativity? The Mediating Role of Psychological Availability”. Human Resource Management, 49(6), 999-1024.
• Bock, G.W. ve Kim, Y.G. (2001). “Breaking the Myths of Rewards: An Exploratory Study of Attitudes about Knowledge Sharing”. Pacific Asia Conference on Information Systems, 1111-1125.
• Büyükyılmaz, O. ve Çakmak, A.F. (2014). “İlişkisel ve İşlemsel Psikolojik Sözleşmede Algılanan İhlalin İşten Ayrılma Niyeti ve Algılanan Örgütsel Destek Üzerindeki Etkisi”. Ege Akademik Bakış Dergisi, 14(4), 583-596.
• Can, A. (August 2013). Organizational Justice Perception and Its Effects on Knowledge Sharing: A Case Study of Forensics in the Turkish National Police. (Degree of Doctor of Philosophy Thesis). University of North Texas.
• Chow, W.S. ve Chan, L.S. (2008). “Social Network, Social Trust and Shared Goals in Organizational Knowledge Sharing”. Information & Management, 45(7), 458-465.
• Çakar, N.D. ve Yıldız, S. (2009). “Örgütsel Adaletin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Algılanan Örgütsel Destek Bir Ara Değişken Mi?”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 68-90.
• Demirel, E.T. (2013). “Mesleki Stresin İş Tatminine Etkisi: Örgütsel Desteğin Aracılık Rolü”. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 220-241.
• Demirel, Y. ve Seçkin, Z. (2011). “Örgütsel Adaletin Bilgi Paylaşımı Üzerine Etkisi: İlaç Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma”. Bilim Dergisi, (56), 99-119.
• Dul, J., Ceylan, C. ve Jaspers, F. (2011). “Knowledge Workers’ Creativity and the Role of the Physical Work Environment”. Human Resource Management, 50(6), 715-734.
• Eğriboyun, D. (2013). “Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Güven ve Örgütsel Destek Algıları Arasındaki İlişki”. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 17-43.
• Eisenberger, R., Fasolo, P. ve Davis-Lamastro, V. (1990). “Perceived Organizational Support and Employee Diligence, Commitment, and Innovation”. Journal of Applied Psychology, 75(1), 51-59.
• Eisenberger, R., Hungington, R., Hutchison, S. ve Sowa, D. (1986). “Perceived Organizational Support”. Journal of Applied Psychology, 71(3), 500-507.
• Erdogan, B. ve Enders, J. (2007). “Support From the Top: Supervisors’ Perceived Organizational Support as a Moderator of Leader–Member Exchange to Satisfaction and Performance Relationships”. Journal of Applied Psychology, 92(2), 321-330.
• Eren, E. ve Gündüz, H. (2002). “İş Çevresinin Yaratıcılık Üzerindeki Etkileri ve Bir Araştırma”. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 65(5), 65-84.
• Eser, G. (2011). “Güven Eğilimin Algılanan Örgütsel Destek Üzerindeki Etkisi”. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 30(1), 365-376.
• Ford, D.P. ve Chan, Y.E. (2003). “Knowledge Sharing in a Multi-Cultural Setting: A Case Study”. Knowledge Management Research & Practice, 1(1), 11-27.
• Gong, Y., Huang, J.C. ve Farh, J.L. (2009). “Employee Learning Orientation, Transformational Leadership, and Employee Creativity: The Mediating Role of Employee Creative Self-Efficacy”. Academy of Management Journal, 52(4), 765-778.
• Hassanzadeh, J.F. (2014). “Leader-Member Exchange and Creative Work Involvement: The Importance of Knowledge Sharing”. Iranian Journal of Management Studies (IJMS), 7(2), 377-398.
• Herrmann, D. ve Felfe, J. (2013). “Moderators of the Relationship between Leadership Style and Employee Creativity: The Role of Task Novelty and Personal Initiative”. Creativity Research Journal, 25(2), 172-181.
• Hon, A.H.Y. (2011). “Enhancing Employee Creativity in the Chinese Context: The Mediating Role of Employee Self-Concordance”. International Journal of Hospitality Management, 30(2), 375-384.
• Hsu, M.H., Ju, T.L., Yen, C.H. ve Chang, C.M. (2007). “Knowledge Sharing Behavior in Virtual Communities: The Relationship between Trust, Self Efficacy, and Outcome Expectations”. International Journal of Human-Computer Studies, 65(2), 153-169.
• Hu, B. ve Zhao, Y. (2016). “Creative Self-Efficacy Mediates the Relationship between Knowledge Sharing and Employee Innovation”. Social Behavior and Personality, 44(5), 815-826.
• İmamoğlu, S.Z., Kayış, A. ve İnce, H. (2018). “Yerel Yönetimlerde Kurumsal Duygusal Hafıza, Bilgi Paylaşımı, Hizmet Geliştirme ve Hizmet Performansı Arasındaki İlişki”. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 19(2), 95-113.
• İraz, R. ve Akyazı, T.E. (2015). “Örgütsel Yaratıcılık Modelinin Oluşmasında Bireysel Yaratıcılık ve Örgüt İkliminin Etkisi: Aksaray İlinde Bir Araştırma” [Tam Metin Bildiri]. II. Yükseköğretim Stratejileri ve Kurumsal İşbirliği Sempozyumu, (ss. 1-8), Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Jacobs, E.J. ve Roodt, G. (2011). “The Mediating Effect of Knowledge Sharing between Organisational Culture and Turnover Intentions of Professional Nurses”. South African Journal of Information Management, 13(1), 1-6.
• Jiang, J., Wang, S. ve Zhao, S. (2012). “Does HRM Facilitate Employee Creativity and Organizational Innovation? A Study of Chinese Firms”. The International Journal of Human Resource Management, 23(19), 4025-4047.
• Kafashpour, A., Allahyari Bouzanjani, A. ve Izadi, M. (2015). “Effect of Perceived Knowledge Organizational Support on Professional Knowledge Sharing among Nurses: A Case Study”. Quarterly Journal of Nursing Management, 4(2), 49-59.
• Karaaslan, A., Özler, D.E. ve Kulaklıoğlu, A.S. (2009). “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bilgi Paylaşımı Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma”. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 135-160.
• Karagöz, Y. ve Ağbektaş, A. (2016). “Yapısal Eşitlik Modellemesi İle Yaşam Memnuniyeti Ölçeğinin Geliştirilmesi; Sivas İli Örneği”. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 13(7), 274-290.
• Karavardar, G. (2012). “Çalışan İlişkileri Ve Bilgi Paylaşımı: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 145-156.
• Kark, R. ve Carmeli, A. (2009). “Alive and Creating: The Mediating Role of Vitality and Aliveness in the Relationship between Psychological Safety and Creative Work Involvement”. Journal of Organizational Behavior, 30(6), 785-804.
• Kasalak, G. ve Aksu, M.B. (2014). “Araştırma Görevlilerinin Algıladıkları Örgütsel Desteğin Örgütsel Sinizm ile İlişkisi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 115-133.
• Kim, T.Y., Hon, A.H.Y. ve Crant, J.M. (2009). “Proactive Personality, Employee Creativity, and Newcomer Outcomes: A Longitudinal Study”. Journal of Business and Psychology, 24(1), 93-103.
• Kline, R.B. (1998). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: The Guilford Press.
• Kutanis, R.Ö. ve Mercan, N. (2015). “Bilgi Paylaşımı Davranışlarının Örgüt Kültürüyle İlişkisine Yönelik Bir Araştırma”. İş ve İnsan Dergisi, 2(2), 147-155.
• Laudon, K.C. ve Laudon, J.P. (2015). Management Information Systems, Prentice Hall Press.
• Lee, J.N. (2001). “The Impact of Knowledge Sharing, Organizational Capability and Partnership Quality on IS Outsourcing Success”. Information & Management, 38(5), 323-335.
• Lin, C.P. (2007). “To Share or Not to Share: Modeling Tacit Knowledge Sharing, Its Mediators and Antecedents”. Journal of Business Ethics, 70(4), 411-428.
• Lin, H.F. (2007). “Effects of Extrinsic and Intrinsic Motivation on Employee Knowledge Sharing Intentions”. Journal of Information Science, 33(2), 135-149.
• Loi, R., Hang-Yue, N. ve Foley, S. (2006). “Linking Employees’ Justice Perceptions to Organizational Commitment and Intention to Leave: The Mediating Role of Perceived Organizational Support”. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79(1), 101-120.
• Ma, Y., Cheng, W., Ribbens, B.A. ve Zhou, J. (2013). “Linking Ethical Leadership to Employee Creativity: Knowledge Sharing and Self-Efficacy as Mediators”. Social Behavior and Personality, 41(9), 1409-1420.
• Maertz Jr, C.P., Griffeth, R.W., Campbell, N.S. ve Allen, D.G. (2007). “The Effects of Perceived Organizational Support and Perceived Supervisor Support on Employee Turnover”. Journal of Organizational Behavior, 28(8), 1059-1075.
• Mert, E. ve Bayrak Kök, S. (2017). “An Examination of the Relationship between Individual Creativity and Perceived Organizational Support Levels of Employees”. European Scientific Journal, ESJ, 13(2), 81-94.
• Mittal, S. ve Dhar, R.L. (2015). “Transformational Leadership and Employee Creativity: Mediating Role of Creative Self Efficacy and Moderating Role of Knowledge Sharing”. Management Decision, 53(5), 894-910.
• Muneer, S., Iqbal, S.M.J., Saif Ur Rehman, K. ve Long, C.S. (2014). “An Incorporated Structure of Perceived Organizational Support, Knowledge-Sharing Behavior, Organizational Trust and Organizational Commitment: A Strategic Knowledge Management Approach”. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 8(1), 42-57.
• Nonaka, I. (1994). “A Dynamic Theory of Organizational Knowledge Creation”. Organization Science, 5(1), 14-37.
• Odabaş, H. (2005). “Bilgi Yönetimi Sistemi”. Aktan, C.C., Vural, İ.Y. (Ed.), Bilgi Çağında Bilgi Yönetimi (ss. 64-67), Konya: Çizgi Kitabevi.
• Özdemir, A. (2013). “Araştırma Görevlilerinin Çalışma Ortamlarındaki Tehdit Algıları, Duygu Yapıları ve Yaratıcılıkları Arasındaki İlişki”. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17(2), 245-256.
• Pabuçcu, R. ve İşcan, Ö.F. (2017). “Algılanan Örgütsel Destek ve Örgütsel Güvenin, Örgütsel Bağlılık ile İlişkisi”. The Journal of Academic Social Science, 5(60), 414-434.
• Pan, W., Sun, L.Y. ve Chow, İ.H.S. (2012). “Leader-Member Exchange and Employee Creativity: Test of a Multilevel Moderated Mediation Model”. Human Performance, 25(5), 432-451.
• Rego, A., Sousa, F., Pina E Cunha, M., Correia, A. ve Saur-Amaral, I. (2007). “Leader Self-Reported Emotional Intelligence and Perceived Employee Creativity: An Exploratory Study”. Creativity and Innovation Management, 16(3), 250-264.
• Riege, A. (2005). “Three-Dozen Knowledge-Sharing Barriers Managers Must Consider”. Journal Of Knowledge Management, 9(3), 18-35.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. ve Müller, H. (2003). “Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures”, Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Seçilmiş, C., Kodaş, B. ve Kodaş, D. (2017). “Örgütsel Öğrenme Yeteneği ve Yaratıcılık Süreci İlişkisi: Eskişehir'deki Mutfak Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(3), 150-167.
• Shore, L.M. ve Wayne, S.J. (1993). “Commitment and Employee Behavior: Comparison of Affective Commitment and Continuance Commitment With Perceived Organizational Support”. Journal of Applied Psychology, 78(5), 774-780.
• Sözbilir, F. ve Yeşil, S. (2015). “Kurumsal Yaratıcılık: Yaratıcılığı Etkileyen Faktörler Açısından Türkiye’de Bir Kamu Kurumunda Alan Araştırması”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(4), 87-111.
• Sözbilir, F. ve Yeşil, S. (2016). “Bilgi Yönetiminin Rekabetçi Avantaj Üzerindeki Etkisi: Türkiye’de Bir Alan Araştırması”. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (32), 92-116.
• Srivastava, A., Bartol, K.M. ve Locke, E.A. (2006). “Empowering Leadership in Management Teams: Effects on Knowledge Sharing, Efficacy, and Performance”. Academy of Management Journal, 49(6), 1239-1251.
• Staples, D.S. ve Webster, J. (2008). “Exploring the Effects of Trust, Task Interdependence and Virtualness on Knowledge Sharing in Teams”. Information Systems Journal, 16(6), 617-640.
• Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Taş, Y. (2011). “İş Tatmini ve Bilgi Paylaşımı Düzeyinin Duygusal Bağlılığa Etkisi: Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde Bir Araştırma”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 117-131.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Top, S. ve Dilek, S. (2013). “Sağlık Hizmet Sektöründe Çalışanların Kurumsal Bilgi Paylaşımı Algılamasının İlişki Analizi Yoluyla Değerlendirilmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 283-304.
• Turgut, E. (2013). Sosyal Sermaye ve Bilgi Paylaşımı Davranışının Yenilikçilik İklimine Etkisi. (İşletme Bilim Dalı Doktora Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Turgut, E. ve Begenirbaş, M. (2014). “İlişkisel Sosyal Sermayenin Yenilikçi Davranışa Etkisinde Örtülü Bilgi Paylaşımı Davranışının Aracılık Rolü: Sigortacılık Sektöründe Bir Araştırma”. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 146-160.
• Turunç, Ö. ve Çelik, M. (2010). “Algılanan Örgütsel Desteğin Çalışanların İş-Aile, Aile-İş Çatışması, Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Savunma Sektöründe Bir Araştırma”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 209-232.
• Uğurlu, Ö.Y. (2016). “Sosyal Sermaye ve İş Performansı Arasındaki İlişkide Örtülü Bilgi Paylaşımı Davranışının Aracılık Etkisi: Sigortacılık Sektöründe Bir Araştırma”. Dokuz Eylül Üniversitesi, 18(1), 147-164.
• Van Den Hooff, B. ve Van Weenen, F.D.L. (2004). “Committed to Share: Commitment and CMC Use as Antecedents of Knowledge Sharing”. Knowledge and Process Management, 11(1), 13-24.
• Yılmaz, H. ve Görmüş, A.Ş. (2012). “Stratejik Girişimciliğin, Algılanan Örgütsel Destek ve Örgütsel Öğrenme Üzerine Etkilerinin Araştırılması: Tekstil Sektöründe Ampirik Bir Çalışma”. Journal of Yaşar University, 26(7), 4483-4504.
• Zhang, L., Bu, Q. ve Wee, S. (2016). “Effect of Perceived Organizational Support on Employee Creativity: Moderating Role of Job Stressors”. International Journal of Stress Management, 23(4), 1-18.
• Zhang, X. ve Zhou, J. (2014). “Empowering Leadership, Uncertainty Avoidance, Trust, and Employee Creativity: Interaction Effects and a Mediating Mechanism”. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 124(2), 150-164.
• Zhou, J. ve George, J.M. (2001). “When Job Dissatisfaction Leads to Creativity: Encouraging the Expression of Voice”. Academy of Management Journal, 44(4), 682-696.
• Zorlu, K. ve Tetik, F. (2018). “Girişimci Liderlik Davranışının Çalışan Yaratıcılığına Etkisi”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 297-307.