İdeoloji, Söylem ve İletişim Çalışmalarında Ruth Wodak

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 2, 99 - 124, 17.06.2019

Fatma Çakmak , Yasemin Bilişli

https://doi.org/10.18037/ausbd.566784

Cited By: 7

Öz

Eleştirel söylem çalışmalarının öncü isimlerinden olan Ruth Wodak’a göre, yönetenlerin söylemlerinde yatan gizli-örtük ya da açık ifadeleri eleştirel bir bakış açısıyla sorgulayabilmek ve bunları anlayabilmek son derece değerlidir. Bu çalışma söylem ve ideolojiden yola çıkarak ortaya koyulan eleştirel söylem yaklaşımlarını ve Lanchester Üniversitesi’nde Söylem Çalışmaları Başkanı olan Prof. Dr. Ruth Wodak’ın öncülüğünde geliştirilen söylem- tarihsel yaklaşımını tanımlamak ve ayrıca, bu bağlamda yaptığı bazı analizleri ortaya koymak adına yapılmıştır.

Bu çalışmada öncelikle söylem, ideoloji, eleştirel söylem analizi gibi kavramlar açıklanmış, ardından “söylem”i bağlı olduğu tarihsel süreç içerisinde ele alan ve Wodak’ın geliştirdiği söylem- tarihsel yaklaşımı tanımlanmış ve Wodak’ın yaptığı bazı analizler üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ruth Wodak, İdeoloji, Söylem, Eleştirel Söylem Analizi

Kaynakça

• Andersen, N. A. (2003). Discursive Analytical Strategies: Understanding Foucault, Koselleck, Laclau, Luhmann. USA: Policy.
• Büyükkantarcıoğlu, N. (2001). Yazınsal Eleştiri Kuramları İçerisinde Eleştirel Söylem Çözümlemesinin Yeri ve İşlevi. TÖMER Dil Dergisi, Dilbilimsel Eleştiri Özel Sayısı, Temmuz, 105, 17-29.
• Dursun, Ç. (2013). İletişim Kuram Kritik. Ankara: İmge.
• Düzgit, A. S. (2011). Avrupa Birliği-Türkiye ilişkilerine postyapısalcı yaklaşım: Almanya örneğinde dış politika ve söylem analizi. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 8(29), 49- 70. www.uidergisi.com.tr/wp-content/uploads/2013/02/avrupa-birligi-turkiye.pdf.
• Engel, J. & Wodak, R. (2013). “Calculated Ambivalence” and Holocaust Denial in Austria. Ruth Wodak, John E. Richardson (Ed.), Analysing Fascist Discourse Europen Fascisim in Talk and Text içinde, (s. 73- 96). New York: Routledge.
• Evre, B. (2009). Söylem Analizine Yönelik FarklıYaklaşımlar: Bir Sınıflandırma Girişimi. İsmet Parlak (Ed.), Medyada Gerçekliğin İnşası içinde, (s. 107-152). Konya: Çizgi.
• Fairclough, N. & Wodak, R. (1997). Critical Discourse Analysis. Teun Van Dijk (Ed.). Discourse Studies: A Multidisciplinary Introduction içinde, (s. 258- 284). London: Sage.
• Fairclough, N. (2003). Analysing Discourse Textual Analysis for Social Research. London, UK: Routledge
• Fairclough, N. (2016). A Dialectical-Relation Approach to Critical Discourse Analysis in Social Research. Ruth Wodak, Michael Meyer (Ed.), Methods of Critical Discourse Studies içinde, (s. 86- 108). London: Sage.
• Fay, B. (1987). Critical Social Science: Liberation and its Limits. Newyork: Cornel.
• Foucault, M. (2000). Entelektüelin Siyasi İşlevi. Işık Ergüden, Osman Akınhay ve Ferda Keskin (Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Habermas, J. (1988). On the Logic of the Social Sciences. Cambridge: The MIT.
• İnal, A. (1996). Haberi Okumak. İstanbul: Temuçin.
• Karaca, K. (2017). Seçim Propaganda Konuşmalarının Söylemsel Stratejiler Çerçevesinde İncelenmesi: Söylemsel-Tarihsel Bir Yaklaşım. 30. Ulusal Dilbilim Kurultayı Bildirileri içinde, (s. 93-101). Ankara: Dilbilim Derneği.
• Kocaman, A. (2009). Dilbilim Söylemi, Söylem Üzerine (3. Baskı) içinde (s. 1-11) (3. Baskı). Ankara: ODTÜ Geliştirme Vakfı.
• Level, J. (2012). Foucault Sözlüğü, Veli Urhan (Çev.). İstanbul: Say.
• Mandacı, N. & Özerim, G. (2013). Uluslararası göçlerin bir güvenlik konusuna dönüşümü: avrupa’da radikal sağ partiler ve göçün güvenlikleştirilmesi, Uluslararası İlişkiler Dergisi, 10(39), 105- 130. https://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/33716867/mandaci_ozerim_makale.pdf?
• Martin, J. R. & Wodak, R. (2003). Re/reading the Past: Critical and Functional Perspectives on Time and Value. Philadelphia: John Benjamins.
• Maunter, G. (2016). Checks and Balances: How Corpus Linguistics Can Contribute to CDA. Ruth Wodak, Michael Meyer (Ed.). Methods of Critical Discourse Studies içinde, (s. 154- 179). London: Sage.
• Mittchell, D. (1999). Governmentality: Power and Rule in Modern Society. London: Sage.
• Reisigl, M. & Wodak, R. (2001). Discourse and Discrimination. Rhetorics of Racism and Antisemitism. London, New York: Routledge.
• Reisigl, M. & Wodak, R. (2009). The Discourse- Historical Approach (DHA). Ruth Wodak, Michael Meyer (Ed.). Methods for Critical Discourse Analysis (2. Revised Edition) içinde (s. 87- 121). London: Sage.
• Reisigl M. & Wodak, R. (2016). The Discourse-Historical Approach (DHA). Ruth Wodak ve Michael Meyer (Ed.). Methods of Critical Discourse Studies içinde, (s. 23- 61). London: Sage.
• Tekin, B. Ç. (2008). The construction of Turkey’s possible EU membership in French political discourse. Discourse & Society. 19 (6), 727- 763. http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0957926508095891.
• Tekin, B. Ç. (2010). Representations and Othering in Discourse: The construction of Turkey in the EU context. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
• Titscher, S., Meyer, M., Wodak, R. & Vetter, E. (2000). Methods of Text and Discourse Analysis. London: Sage.
• van Dijk, T. A. (1993). Elite Discourse and Racism. Newbury Park: Sage.
• van Dijk, T. A. (1998). Ideology: A Multidisciplinary Approach. London: Sage.
• van Dijk, T. (2001). Critical Discourse Analysis. Deborah Schiffrin, Deborah Tannen, Heidi E. Hamilton (Ed.). The Handbook of Discourse Analysis içinde (s. 466-485). USA: Blackwell.
• van Dijk, T. (2007). Comments on Context and Conversation. Norman Fairclough, Giuseppina Cortese & Patrizia Ardizzone (Ed.). Discourse and Contemporary Social Change içinde (s. 281-316). Bern: Peter Lang.
• van Dijk, T. A. (2016). Critical Discourse Studies: A Sociocognitive Approach. Ruth Wodak & Michael Meyer (Ed.), Methods of Critical Discourse Studies (3. Baskı) içinde (s. 62- 85) London: Sage.
• van Leeuwen, T. (2016). Discourse as the Recontextualization of Social Practice - A Guide. Ruth Wodak & Michael Meyer (Ed.). Methods of Critical Discourse Studies (3. Baskı) içinde (s. 136-153). London: Sage.
• Weiss, G. & Wodak, R. (2003). Critical Discourse Analysis. Theory and Interdisciplinarity. New York: Palgrave Macmillan.
• Wodak, R. (1990). The waldheim affair and antisemitic prejudice in Austrian public discourse. Patterns of prejudice, 24(2), 18-33. https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/0031322X.1990.9970049.
• Wodak, R. (1996). Critical Linguistics and Critical Discourse Analysis. Jan Zienkowski, Jan Ola-Östman & Jef Verschueren (Ed.). Discursive Pragmatics içinde (s. 50-69). Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
• Wodak, R. (2000). Does sociolinguistics need social theory? New perspectives in critical discourse analysis. Discourse and Society, 2 (3), 123- 147.
• Wodak, R. (2001). The Discourse-Historical Approach. Ruth Wodak ve Michael Meyer (Ed.). Methods of Critical Discourse Analysis içinde (s. 63- 94). London: Sage.
• Wodak, R. (2002). Fragmented Identities: Redefining and Recontextualizing National Identity. Paul Chilton and Christina Schaffner (Ed.). Politics as Text and Talk: Analytic Approaches to Political Discourse içinde. Amsterdam: John Benjamins.
• Wodak, R. & Weiss, G. (2005). Analyzing European Union Discourses. Ruth Wodak & Paul Chilton (Ed.). A New Agenda in (Critical) Discourse Analysis: Theory, Methodology and Interdisciplinarity içinde (s. 121- 135). Amsterdam: John Benjamins.
• Wodak R., De Cillia, R., Reisigl, M. & Liebhart K. (2009). The Discursive Construction of National Identity. Edinburgh: Edinburgh University.
• Wodak, R. & Meyer, M. (2009). Critical Discourse Analyses: History, Agenda, Theory and Methodology. Ruth Wodak ve Michael Meyer (Ed.). Methods of Critical Discourse Analyses içinde (s. 1- 33). London: Sage.
• Wodak, R. & Meyer, M. (2016). Critical Discourse Studies: History, Agenda, Theory, and Methodology. Ruth Wodak & Michael Meyer (Ed.). Methods of Critical Discourse Studies içinde (s. 1- 22). London: Sage.
• Yağcıoğlu, S. & Değer, A. Cem (2002). Toplumsal Çatışma Sürecinde Farklı Söylemler: Bir Eleştirel Söylem Çözümlemesi. 1990 Sonrası Laik-Anti Laik Çatışmasında Farklı Söylemler, Disiplinler Arası Bir Yaklaşım. İzmir Dokuz Eylül.
• Zizek, S. (2013). Ahir Zamanlarda Yaşarken. Erkal Ünal (Çev.). İstanbul: Metis.