SALİH BİN CELALEDDİN’İN TARİH-İ MISIR ADLI ESERİ ÜZERİNE

Year 2018, , 72 - 121, 28.11.2018

Asli Manav

https://doi.org/10.33692/avrasyad.509879

Abstract

Kültür ve bilim tarihinin zenginlikleri tarihî eserlerin gün yüzüne çıkarılabilmesi ile
mümkündür. Türk kültür ve bilim tarihi için de el yazması eserler, belirtilen doğrultuda bir
özelliğe sahiptir. Makalede 16. yüzyılda Mısır‟da baĢlanıp yazımı Ġstanbul‟da tamamlanmıĢ olan
dönemin alimlerinden Salih Bin Celaleddin‟in Tarih-i Mısır adlı eseri içeriği ve dil özellikleri ile
birlikte tanıtılmaya çalıĢılmıĢtır. Osmanlı Türkçesi özelliklerinin belirgin olduğu eserde Eski
Anadolu Türkçesi dönemine ait özelliklerin da kısmen görülmesi itibariyle Tarih-i Mısır, geçiĢ
dönemi özellikleri barındırmaktadır. Müellif nüshası Ġstanbul Topkapı Sarayı Kütüphanesi
Türkçe El Yazmaları bölümünde R. 1405 koduyla yer almakta olup makaleye esas teĢkil
etmektedir. Eserin müellifi Salih Bin Celaleddin, Tosya doğumlu, Sultan Bayezid baĢta olmak
üzere dönemin etkin medreselerinde müderrislik yapmıĢ, Mısır‟da da kadılık yapmıĢ olan
dönemin âlimlerindendir. Sayfada 21 satırın bulunduğu Tarih-i Mısır, 232 varaktan oluĢmuĢ
mensur bir eser olup sayfalarının tamamı harekelidir. Celalzade Salih Çelebi'nin Tarih-i Mısır
adlı el yazması eseri, her sayfasında 21 satırın bulunduğu, 232 varaklık nesih hatla yazılmıĢ
mensur bir eserdir. Eser Topkapı Sarayı Müzesi Türkçe Yazmaları Bölümü'nde R.1405 ArĢin
numarasıyla kayıtlı bulunmaktadır. Eserin Ġstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi'nde
altı, Topkapı Sarayı Türkçe Yazmaları Bölümü'nde dört, Hidiv Kütüphanesi Türkçe Yazmaları
Bölümü'nde üç, Süleymaniye Kütüphanesi'nde üç, Avusturya Milli Kütüphanesi Türkçe
Yazmaları Bölümü'nde iki, Ġzmir Milli Kütüphanesi ve Mısır Milli Kütüphanesi Türkçe Yazmaları
Bölümü'nde birer tane olmak üzere yirmi bir nüshası daha bulunmaktadır. Tam nüsha özelliği
taşıması ve müellif hattı olması nedeniyle çalışma konumuz olarak bu nüsha tercih edilmiĢtir.
Anahtar Kelimeler: 

Keywords

Türk Dili, El Yazması, Osmanlı Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi, Salih Bin Celaleddin

References

• AKÇA, Hasan, (2017), Eski Anadolu Türkçesinde Kelime Başı T-/D- Meselesi, Türkbilig Dergisi, 7-24. ARAT, ReĢit Rahmeti, (1987), “Türkçe Metinlerde e/i Meselesine Dair” , Makaleler I,Ankara: TKAE Yayınları, 334-341.