PHOENICIAN IVORY ARTIFACTS: PRODUCTION AND DISTRIBUTION AREAS

Year 2025, Volume: 13 Issue: 42, 224 - 238, 25.03.2025

İlknur Günel

https://doi.org/10.33692/avrasyad.1589204

Abstract

The Phoenicians, who lived along the Syrian-Palestinian coastline, established an extensive trade network in the Mediterranean. Through this network, they developed cultural and commercial relations with neighboring civilizations, including Egypt, Mesopotamia, and Anatolia. Ivory artifacts were a significant component of the trade and cultural interactions of this period. Phoenician-style ivories were particularly favored in Assyrian royal palaces and temples. The uses of Phoenician ivory artifacts, most of which were discovered in Nimrud, were highly diverse, encompassing furniture ornaments, chests, jewelry, statuettes, stamps, and temple objects. Furniture ornaments and boxes, in particular, exemplify the finest craftsmanship of Phoenician ivory work. The Phoenicians’ interactions with various cultures allowed them to incorporate diverse elements into their ivory creations. As a result, Phoenician ivory works maintained their distinct identity while being enriched by external influences. The Phoenicians played an active role in the Mediterranean trade network, skillfully incorporating motifs from both their own culture and the cultures they traded with into their works. This facilitated the spread of these artifacts across different regions. Phoenician ivory craftsmanship, which extended over a vast area through trade colonies, also influenced the arts of other cultures. This demonstrates the Phoenicians’ wide-ranging influence, both commercially and culturally. This study examines Phoenician ivory artifacts in terms of their production, scope, and distribution, highlighting their significance as a cultural heritage of the Phoenician civilization.

Keywords

Phoenicians, Ivory, Nimrud, Mediterranean, Near East

FENİKE ÜRETİMİ FİLDİŞİ ESERLER VE YAYILIM ALANLARI

Abstract

Suriye-Filistin kıyı şeridinde yaşayan Fenikeliler, Akdeniz’de geniş bir ticaret ağı kurmuş ve bu ağ sayesinde Mısır, Mezopotamya ve Anadolu gibi komşu uygarlıklarla kültürel ve ticari ilişkiler geliştirmiştir. Fildişi eserler sözü edilen dönem ticaretinin ve kültürel etkileşiminin önemli bir parçasıdır. Fenike tarzında yapılmış fildişi eserler, özellikle Asur kraliyet saraylarında ve tapınaklarında sıklıkla tercih edilmiştir. Örneklerinin çoğunun Nimrud’da ele geçtiği Fenike fildişi eserlerinin kullanım alanları mobilya süslemeleri, sandıklar, takılar, kutular, mühürler, heykelcikler ve tapınak eşyaları olmak üzere oldukça çeşitlidir. Özellikle mobilya süslemeleri ve kutular Fenike fildişi işçiliğinin en zarif örneklerini yansıtır. Fenikeliler farklı kültürlerle olan etkileşimlerinden dolayı fildişi işçiliklerinde değişik unsurları bir arada barındırmışlardır. Böylece Fenike işi fildişi eserleri bir yandan Fenike kimliğini korurken bir yandan da farklı etkilerle zenginleşmiştir. Hem kendilerine hem de ticaret yaptığı kültürlere ait motifleri eserlerinde ustalıkla kullanan Fenikelilerin Akdeniz ticaret ağındaki aktif rolü sayesinde söz konusu eserler farklı bölgelere yayılmıştır. Ticaret kolonileri aracılığıyla Akdeniz’de büyük bir alanda yayılım gösteren Fenike fildişi işçiliği diğer kültürlerin sanatlarını da etkilemiştir. Bu durum Fenikelilerin hem ticari hem de kültürel olarak ne kadar geniş bir etki alanına sahip olduklarını gösterir. Bu çalışmada üretim, kapsam ve yayılım açısından Fenike işi fildişi eserler incelenmiş, Fenike uygarlığının kültürel mirası olarak sahip oldukları önem gösterilmeye çalışılmıştır.

Keywords

Fenikeliler, Fildişi, Nimrud, Akdeniz, Yakın Doğu

References

• Akarsu, R. 2017. “Erken Dönemlerde Anadolu’da Ele Geçen Fildişi Eserler Üzerine Genel Bir Değerlendirme”. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi 38: 131-150.
• Akurgal, E. 1968.The Art of Greece its Origins in the Mediterranean and Near East. New York: Crown Publishers Inc.
• Akurgal, E. 1978. Ancient Civilizations and Ruins of Turkey, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Aruz, J., de Jean-François Lapérouse.2014. “Nimrud Ivories”. Assyria to Iberia at the Dawn of the Classical Age. Eds. by Joan Aruz, Sarah B. Graff, and Yelena Rakic, Metropolitan Musem of Art, New York, 141-151.
• Aubet, M. E. 1993. The Phoenicians and the West Politics Colonies and Trade.Cambridge: Cambridge University Press.
• Bachhuber, C. 2006. “Aegean Interest on the Uluburun Ship”. AJA 110(3): 345-363.
• Barnett, R. D.1935. “The Nimrud Ivories and the Art of the Phoenicians”. Iraq2(2): 179-210.
• Barnett, R. D. 1956. “Phoenicia and ivory trade”. Archaeology 9(2): 87-97.
• Barnett, R. D. 1982. “Ancient Ivories in the Middle East”. Qedem 14: I-XV, 1-99.
• Bartoloni P. 1988. “Commerce and Industry”. The Phoenicians. Ed. S. Moscati, 92-95.
• Bass, G. F. 1987. “Oldest Known Shipwreck Reveals Bronze Age Splendors”. National Geographic Magazine 172(6): 693-734.
• Bass, G. F. 2006. “Doğu Akdeniz’de Tunç Çağı Batıkları”. Uluburun Gemisi 3000 Yıl Önce Dünya Ticareti. Eds. Ü. Yalçın, C. Pulak, R. Slotta, Bochum, 305-310.
• Bikai, P. M. ve diğerleri. 1990. “Rich and Glorious Traders of the Levant”. Archaeology 43(2): 22-30.
• Bostancı Kolankaya, N. 2014. “Paleolitik Çağ Kadınları”. Armizzi-Engin Özgen’e Armağan. Ankara: Asitan Kitap, 191-204.
• Brown, S. 1992. “Perspectives on Phoenician Art”. The Biblical Archaeologist 55(1): 6-24.
• Bulut, H. 2019. “Pedasa Athena Kutsal Alanı: Fenike Kökenli Kemik Oymalar ve Yakın Doğu Bağlantıları Üzerine Bazı Görüşler”. Phaselis Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi 5: 101-124.
• Caubet, A. 2008. “Ivory, Shell, and Bone”.Beyond Babylon: Art, Trade, and Diplomacy in the Second Millennium B.C., New York:The Metropolitan Museum of Art, 406-418.
• Caubet, A. 2017. “Syrian Heritage in Jeopardy: The Case of the Arslan Tash Ivories”. Journal of Eastern Mediterranean Archaeology & Heritage Studies 5( 1): 92-101.
• Cengiz, T. 2021. “Venüs Heykelciklerinden İdollere Kadın Temsilleri”. Akademik Bakış 15(29): 39-48.
• Crawford, V. E. ve diğerleri. 1980.Assyrian Reliefs and Ivorieees in the Metropolitan Museum of Art. New York: Metropolitan Museum of Art.
• Crowfoot, J. W., G. M. Crowfoot. 1938.Samaria- Sebaste II: Early Ivories from Samaria. London.
• Elayi J., A. G. Elayi. 2014.A Monetary and Political History of the Phoenician City of Byblos in the Fifth and Fourth Century B.C.E. Eisenbrauns, Indiana.
• Fildişi ve Fildişi Türevleri İçin Kullanma Klavuzu. 1999. Dünya Yaban Hayatı Fonu ve Koruma Derneği, Yeniden Basım, Oregon.
• Gansell, A. R. ve diğerleri. 2006. “Predicting Regional Classification of Levantine Ivory Sculptures: A Machine Learning Approach”. Digital Discovery: Exploring New Frontiers in Human Heritage. CAA 2006. Publikationsserver der Universität Tübingen, 483-492.
• Giumlia-Mair, A. 2015. “Phoenician Metalwork: Composition and Techniques”.Phoenician Bronzes in Mediterranean. Ed. J. J. Avila, Real Academia De La Historia Madrid. 481-515.
• Grayson, A, K. 1972-1976. “Assyrian Royal Inscriptions I-II”. Wiesbaden, 1972-1976.
• Grayson, A. K. 1991. “Assyria: Tiglath-Pileser III to Sargon II (744-705 BC)”. CAH3(2): 71-102.
• Günel, İ. 2023. “Fenike Kolonizasyonunun Akdeniz Dünyasındaki Kültürel ve Ekonomik Etkileri”. Doktora Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.