COVID-19 Pandemisi Sürecinde Prematüre Bebeği Olan Ebeveynlerin Ev Ortamında Yaşadıkları Güçlüklerin Azaltılması Konusunda Öneriler
Year 2022,
Volume: 5 Issue: 1, 106 - 111, 01.01.2022
Sevilay Ergün Arslanlı
,
Rana Yiğit
Abstract
Pandemi sürecinde yenidoğan bebeği olan ebeveynler birçok konuda güçlük ve ikilemler yaşamaktadırlar. Prematüre bebeği olan ebeveynler bebek bakımı ile ilgili konularda, psikososyal ve ekonomik destek almada daha fazla güçlük yaşayabilirler. Ebeveynler Koronavirüs salgını döneminde emzirme konusunda, bebeği kucağa alma, bebeğin ağız bakımı, bebeğe banyo yaptırma zamanı ve sıklığı konularında ikilem yaşamaktadırlar. Ayrıca Koronavirüs testi pozitif olan anneden bebeğe bulaşı önlemek için koruyucu önlemleri alma konusunda bilgi gereksinimi, yakın temas ve emzirme konusunda tereddütler yaşamaktadırlar. Bu derlemede, pandemi sürecinde prematüre bebeği olan ebeveynlerin evde yaşadıkları güçlüklerin azaltılması ile ilgili önerilere ve ebeveynlerin ikilemde kaldıkları bazı konulara ilişkin bilgilere yer verilmektedir.
Thanks
Derlemenin yayınlanması için emeği geçen herkese teşekkür ederim.
References
- 1.World Health Organization (2020a). Coronavirus Disease. https://www.who.int/news/item/29-06-2020-covidtimeline (Erişim Tarihi: 16.01.2021)
- 2.Sağlık Bakanlığı (2020a). COVID-19 Nedir? https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html (Erişim Tarihi: 16.01.2021)
- 3.Ovalı, F., (2020). Yenidoğanlarda COVID-19 Enfeksiyonları, Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25(1), 23-35.
- 4.Çavuşoğlu, H. (2019). Çocuk Sağlığı Hemşireliği. Genişletilmiş 11. Baskı, Cilt 2. Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık
- 5.London, V., McLaren, Jr R., Atallah, F., Cepeda, C., McCalla, S., Fisher, N., Minkoff, H. (2020). The Relationship Between Status at Presentation and Outcomes Among Pregnant Women with COVID-19. American Journal of Perinatology; 37(10), 991.
- 6.Mullins, E., Evans, D., Viner, R.M., O’Brien, P. Morris, E. (2020). Coronavirus in pregnancy and delivery: Rapid review. Ultrasound Obstet Gynecol, 55(5), 586-592.
- 7.Hedermann, G., Hedley, P. L., Bækvad-Hansen, M., Hjalgrim, H., Rostgaard, K., Poorisrisak, P., Breindahl M., Melbye M., Hougaard D. M., Christiansen M., Thomsen U L. (2020). Danish premature birth rates during the COVID-19 lockdown, Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed, 106, F93– F95.
- 8.Sağlık Bakanlığı (2021). Çocuk Hasta Yönetimi ve Tedavi, https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/40739/0/covid19rehbericocukhastayonetimivetedavipdf.pdf (Erişim Tarihi: 15.06.2021)
- 9.Wang, J., Qi, H., Bao, L., Li, F., Shi, Y. (2020). A contingency plan for the management of the 2019 novel coronavirus outbreak in neonatal intensive care units. The Lancet Child and Adolescent Health. 4: 258–9.
- 10.Zhu, H., Wang, L., Fang, C., Peng, S., Zhang, L., Chang, G., Xia S., Zhou W. (2020). Clinical analysis of 10 neonates born to mothers with 2019-nCoV pneumonia. Transl Pediatr. 9(1):51–60.
- 11.Chen, Y., Peng, H., Wang, L., Zhao, Y., Zeng, L., Gao, H., Liu Y. (2020). Infants born to mothers with a new Coronavirus (COVID-19). Front Pediatr. 16(8):104.
- 12.Hong, H., Wang, Y., Chung, H. T., Chen, C. J. (2020). Clinical characteristics of novel coronavirus disease 2019 (COVID-19) in newborns, infants and children. Pediatr Neonatol. 61(2):131–2.
- 13.Wilson, C. B., Lizet, V., Maldonado, Y. A. (2016). Developmental Immunology and Role of Host Defenses in Fetal and Neonatal Susceptibility to Infection. Remington, J. S., Klein, J. O. Editörler. Infectious Diseases of the Fetus and Newborn Infant. 8th Edition. Philadelphia: WB Saunders Company.
- 14.Hedermann, G., Hedley, P. L., Baekvad-Hansen, M., Hjalgrim, H., Rostgaard, K., Poorisrisak, P., Breindahl, M., Melbye, M., Hougaard, D. M., Christiansen, M., Lausten-Thomsen, U. (2021). Danish premature birth rates during the COVID-19 lockdown, Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed., (106), 93–95.
- 15.Wang, S. Shuai., Zhou, X., Lin, X. Guang., Liu, Y. Yan., Wu, J. Li., Sharifu, L. M., Hu X. L., Rong, Z. H., Liu, W., Luo, X. P., Chen, Z., Zeng, W. J., Chen, S. H., Ma, D., Chen, L., Feng, L. (2020). Experience of clinical management for pregnant women and newborns with novel coronavirus pneumonia in Tongji Hospital, China. Curr Med Sci. 40 (2).
- 16.WHO (2020b). Clinical Management of Severe Acute Respiratory Infection (SARI) When COVID-19 Disease is Suspected. Interim guidance 13 March 2020. https://www.who.int/publications-detail/clinical-management-of-severe-acute-respiratory- infection-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected (Erişim Tarihi: 21.01.2021)
- 17.Güneş, B, N. (2018). Prematüre bebeğı̇ olan annelerı̇n evde ı̇zlemı̇nı̇n bebeğı̇n bakımında yaşadıkları sorunlara, kaygı ve depresyon düzeylerı̇ne etkı̇sı̇, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Programı Doktora Tezi.
- 18.Okumuş, N. (2012). Prematüre ve Sorunlarına Genel Bakış. Numan O. (Editör). Hayata Prematüre Başlayanlar. Ankara: Aysun Yayıncılık.
- 19.Boykova, M. (2016). Life after discharge: What parents of preterm infants say about their transition to home? Newborn and Infant Nursing Reviews, 16(2), 58- 65
- 20.Arslan, T. F., Turgut, R. (2013). Prematüre bebek annelerinin evdeki bakım gereksinimleri ve bakım verme yeterliliklerini algılama durumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(3): 119-124.
- 21.UNFPA (2020). COVID-19 Gebelik ve Annelik Bakım Hizmetlerine İlişkin Teknik Bilgi Notu Paketi. turkey.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/unfpa_covid19_gebelik_ve_anne_bakım_hizmetleri_turkce.pdf (Erişim Tarihi: 16.06.2021)
- 22.Işık, G., Yeşilçınar, İ., Avcı, Ç. S., Ören, T. D. E., Öçal, E. S., & Cetişli, E. N. (2020). COVID-19 enfeksiyonunun antenatal, ı̇ntrapartum ve postpartum yönetimi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 93-98.
- 23.Ma, X., Zhu, J., Du, L. (2020). Neonatal management during coronavirus disease (COVID-19) outbreak: Chines experiences. Neoreviews, 293.
- 24.Moon, T. (2020). Guidelines for the care of obstetric patients with suspected or confirmed COVID-19 infection and their newborn infants. PEER Lib Proj. https://escholarship.umassmed.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1027&context=liberia_peer (Erişim Tarihi: 21.01.2021)
- 25.Sağlık Bakanlığı (2020b). https://www.sanko.edu.tr/wp-content/uploads/2020/03/Saglik-Bakanligi-COVID-19-rehberi-23032020.pdf.pdf (Erişim Tarihi: (21.01.2021).
- 26.Çetinkaya, E., Ertem, G. (2017). Ten tene temasın anne-preterm bebek üzerine etkileri: sistematik ı̇nceleme, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14(2), 167-175.
- 27.Chen, H., Guo, J., Wang, C., Luo, F., Yu, X., Zhang, W., Li, J., Zhao, D., Xu, D., Gong, Q., Liao, J., Yang, H., Hou, W., Zhang, Y. (2020). Clinical characteristics and intrauterine vertical transmission potential of COVID-19 infection in nine pregnant women: A Retrospective Review of Medical Records, 395, 809-15.
- 28.World Health Organization (2020c). Breastfeeding and COVID-19, Scientific brief (23 June 2020).
29.World Health Organization (2020d). Clinical management of COVID-19: Interim guidance (27 May 2020). Geneva, Switzerland: World Health Organization.
- 30.American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). COVID-19 FAQs for Obstetrician-Gynecologists, Obstetrics. (2020). https://www.acog.org/clinical-information/physician-faqs/cOVID-19-faqs-for-ob-gyns-%20obstetrics (Erişim Tarihi: 21.01.2021)
- 31.COVID-19 Hemşirelik Bakımı (2020). http://www.sbu.edu.tr/FileFolder/Dosyalar/868fb7d9/2020_6/ghf-covid-19-hemsirelik-bakimi--7d8ed7e3.pdf (Erişim Tarihi: 23.01.2021)
- 32.Sağlık Bakanlığı (2017). Temel Yenidoğan Bakımı. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/yayinlar/Kitaplar/1.2_revizyon_19.11.2019_Temel_Yenidogan_Bakimi_Kitabi_1.pdf (Erişim Tarihi: 23.01.2020).
- 33.Amorim, M., Silva, S., Kelly‐Irving, M., Alves, E. (2018). Quality of life among parents of preterm ınfants: A scoping review. Qual Life Res. 27(5), 1119-1131.
- 34.UNICEF (2020). https://www.unicef.org/turkey/bas%C4%B1n-b%C3%BCltenleri/hamile-kad%C4%B1nlar-ve-covid-19-salg%C4%B1n%C4%B1-s%C4%B1ras%C4%B1nda-d%C3%BCnyaya-gelen-bebekler-kapasitesi (Erişim Tarihi: 21.01.2021)
- 35.Balacan, Z., Karaçam, Z., Güneş, Ö. G. (2020). Ebeveynlerin prematüre bebeğe sahip olmaya ı̇lişkin deneyim ve gereksinimleri. EGEHFD, 36 (3): 133-144.
- 36.Ayvaz, E., Acikgoz, A. (2019). A qualitative study: Determination of the opinions and expectations of the families with infants treated at the newborn intensive care unit (Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde tedavi gören bebek ve ailelerin görüş ve beklentilerinin belirlenmesi: Nitel bir çalışma). Osmangazi Journal of Medicine, 41(3), 271-278 doi: 10.20515/ otd.426794
- 37.Birinci, M., Bulut, T. (2020). Covid-19’un sosyo-ekonomik yönden dezavantajlı gruplar üzerindeki etkileri: Sosyal hizmet bakış açısından bir değerlendirme, Sosyal Çalışma Dergisi, 4(1). 62-68.
Year 2022,
Volume: 5 Issue: 1, 106 - 111, 01.01.2022
Sevilay Ergün Arslanlı
,
Rana Yiğit
References
- 1.World Health Organization (2020a). Coronavirus Disease. https://www.who.int/news/item/29-06-2020-covidtimeline (Erişim Tarihi: 16.01.2021)
- 2.Sağlık Bakanlığı (2020a). COVID-19 Nedir? https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html (Erişim Tarihi: 16.01.2021)
- 3.Ovalı, F., (2020). Yenidoğanlarda COVID-19 Enfeksiyonları, Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25(1), 23-35.
- 4.Çavuşoğlu, H. (2019). Çocuk Sağlığı Hemşireliği. Genişletilmiş 11. Baskı, Cilt 2. Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık
- 5.London, V., McLaren, Jr R., Atallah, F., Cepeda, C., McCalla, S., Fisher, N., Minkoff, H. (2020). The Relationship Between Status at Presentation and Outcomes Among Pregnant Women with COVID-19. American Journal of Perinatology; 37(10), 991.
- 6.Mullins, E., Evans, D., Viner, R.M., O’Brien, P. Morris, E. (2020). Coronavirus in pregnancy and delivery: Rapid review. Ultrasound Obstet Gynecol, 55(5), 586-592.
- 7.Hedermann, G., Hedley, P. L., Bækvad-Hansen, M., Hjalgrim, H., Rostgaard, K., Poorisrisak, P., Breindahl M., Melbye M., Hougaard D. M., Christiansen M., Thomsen U L. (2020). Danish premature birth rates during the COVID-19 lockdown, Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed, 106, F93– F95.
- 8.Sağlık Bakanlığı (2021). Çocuk Hasta Yönetimi ve Tedavi, https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/40739/0/covid19rehbericocukhastayonetimivetedavipdf.pdf (Erişim Tarihi: 15.06.2021)
- 9.Wang, J., Qi, H., Bao, L., Li, F., Shi, Y. (2020). A contingency plan for the management of the 2019 novel coronavirus outbreak in neonatal intensive care units. The Lancet Child and Adolescent Health. 4: 258–9.
- 10.Zhu, H., Wang, L., Fang, C., Peng, S., Zhang, L., Chang, G., Xia S., Zhou W. (2020). Clinical analysis of 10 neonates born to mothers with 2019-nCoV pneumonia. Transl Pediatr. 9(1):51–60.
- 11.Chen, Y., Peng, H., Wang, L., Zhao, Y., Zeng, L., Gao, H., Liu Y. (2020). Infants born to mothers with a new Coronavirus (COVID-19). Front Pediatr. 16(8):104.
- 12.Hong, H., Wang, Y., Chung, H. T., Chen, C. J. (2020). Clinical characteristics of novel coronavirus disease 2019 (COVID-19) in newborns, infants and children. Pediatr Neonatol. 61(2):131–2.
- 13.Wilson, C. B., Lizet, V., Maldonado, Y. A. (2016). Developmental Immunology and Role of Host Defenses in Fetal and Neonatal Susceptibility to Infection. Remington, J. S., Klein, J. O. Editörler. Infectious Diseases of the Fetus and Newborn Infant. 8th Edition. Philadelphia: WB Saunders Company.
- 14.Hedermann, G., Hedley, P. L., Baekvad-Hansen, M., Hjalgrim, H., Rostgaard, K., Poorisrisak, P., Breindahl, M., Melbye, M., Hougaard, D. M., Christiansen, M., Lausten-Thomsen, U. (2021). Danish premature birth rates during the COVID-19 lockdown, Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed., (106), 93–95.
- 15.Wang, S. Shuai., Zhou, X., Lin, X. Guang., Liu, Y. Yan., Wu, J. Li., Sharifu, L. M., Hu X. L., Rong, Z. H., Liu, W., Luo, X. P., Chen, Z., Zeng, W. J., Chen, S. H., Ma, D., Chen, L., Feng, L. (2020). Experience of clinical management for pregnant women and newborns with novel coronavirus pneumonia in Tongji Hospital, China. Curr Med Sci. 40 (2).
- 16.WHO (2020b). Clinical Management of Severe Acute Respiratory Infection (SARI) When COVID-19 Disease is Suspected. Interim guidance 13 March 2020. https://www.who.int/publications-detail/clinical-management-of-severe-acute-respiratory- infection-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected (Erişim Tarihi: 21.01.2021)
- 17.Güneş, B, N. (2018). Prematüre bebeğı̇ olan annelerı̇n evde ı̇zlemı̇nı̇n bebeğı̇n bakımında yaşadıkları sorunlara, kaygı ve depresyon düzeylerı̇ne etkı̇sı̇, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Programı Doktora Tezi.
- 18.Okumuş, N. (2012). Prematüre ve Sorunlarına Genel Bakış. Numan O. (Editör). Hayata Prematüre Başlayanlar. Ankara: Aysun Yayıncılık.
- 19.Boykova, M. (2016). Life after discharge: What parents of preterm infants say about their transition to home? Newborn and Infant Nursing Reviews, 16(2), 58- 65
- 20.Arslan, T. F., Turgut, R. (2013). Prematüre bebek annelerinin evdeki bakım gereksinimleri ve bakım verme yeterliliklerini algılama durumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(3): 119-124.
- 21.UNFPA (2020). COVID-19 Gebelik ve Annelik Bakım Hizmetlerine İlişkin Teknik Bilgi Notu Paketi. turkey.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/unfpa_covid19_gebelik_ve_anne_bakım_hizmetleri_turkce.pdf (Erişim Tarihi: 16.06.2021)
- 22.Işık, G., Yeşilçınar, İ., Avcı, Ç. S., Ören, T. D. E., Öçal, E. S., & Cetişli, E. N. (2020). COVID-19 enfeksiyonunun antenatal, ı̇ntrapartum ve postpartum yönetimi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 93-98.
- 23.Ma, X., Zhu, J., Du, L. (2020). Neonatal management during coronavirus disease (COVID-19) outbreak: Chines experiences. Neoreviews, 293.
- 24.Moon, T. (2020). Guidelines for the care of obstetric patients with suspected or confirmed COVID-19 infection and their newborn infants. PEER Lib Proj. https://escholarship.umassmed.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1027&context=liberia_peer (Erişim Tarihi: 21.01.2021)
- 25.Sağlık Bakanlığı (2020b). https://www.sanko.edu.tr/wp-content/uploads/2020/03/Saglik-Bakanligi-COVID-19-rehberi-23032020.pdf.pdf (Erişim Tarihi: (21.01.2021).
- 26.Çetinkaya, E., Ertem, G. (2017). Ten tene temasın anne-preterm bebek üzerine etkileri: sistematik ı̇nceleme, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14(2), 167-175.
- 27.Chen, H., Guo, J., Wang, C., Luo, F., Yu, X., Zhang, W., Li, J., Zhao, D., Xu, D., Gong, Q., Liao, J., Yang, H., Hou, W., Zhang, Y. (2020). Clinical characteristics and intrauterine vertical transmission potential of COVID-19 infection in nine pregnant women: A Retrospective Review of Medical Records, 395, 809-15.
- 28.World Health Organization (2020c). Breastfeeding and COVID-19, Scientific brief (23 June 2020).
29.World Health Organization (2020d). Clinical management of COVID-19: Interim guidance (27 May 2020). Geneva, Switzerland: World Health Organization.
- 30.American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). COVID-19 FAQs for Obstetrician-Gynecologists, Obstetrics. (2020). https://www.acog.org/clinical-information/physician-faqs/cOVID-19-faqs-for-ob-gyns-%20obstetrics (Erişim Tarihi: 21.01.2021)
- 31.COVID-19 Hemşirelik Bakımı (2020). http://www.sbu.edu.tr/FileFolder/Dosyalar/868fb7d9/2020_6/ghf-covid-19-hemsirelik-bakimi--7d8ed7e3.pdf (Erişim Tarihi: 23.01.2021)
- 32.Sağlık Bakanlığı (2017). Temel Yenidoğan Bakımı. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/yayinlar/Kitaplar/1.2_revizyon_19.11.2019_Temel_Yenidogan_Bakimi_Kitabi_1.pdf (Erişim Tarihi: 23.01.2020).
- 33.Amorim, M., Silva, S., Kelly‐Irving, M., Alves, E. (2018). Quality of life among parents of preterm ınfants: A scoping review. Qual Life Res. 27(5), 1119-1131.
- 34.UNICEF (2020). https://www.unicef.org/turkey/bas%C4%B1n-b%C3%BCltenleri/hamile-kad%C4%B1nlar-ve-covid-19-salg%C4%B1n%C4%B1-s%C4%B1ras%C4%B1nda-d%C3%BCnyaya-gelen-bebekler-kapasitesi (Erişim Tarihi: 21.01.2021)
- 35.Balacan, Z., Karaçam, Z., Güneş, Ö. G. (2020). Ebeveynlerin prematüre bebeğe sahip olmaya ı̇lişkin deneyim ve gereksinimleri. EGEHFD, 36 (3): 133-144.
- 36.Ayvaz, E., Acikgoz, A. (2019). A qualitative study: Determination of the opinions and expectations of the families with infants treated at the newborn intensive care unit (Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde tedavi gören bebek ve ailelerin görüş ve beklentilerinin belirlenmesi: Nitel bir çalışma). Osmangazi Journal of Medicine, 41(3), 271-278 doi: 10.20515/ otd.426794
- 37.Birinci, M., Bulut, T. (2020). Covid-19’un sosyo-ekonomik yönden dezavantajlı gruplar üzerindeki etkileri: Sosyal hizmet bakış açısından bir değerlendirme, Sosyal Çalışma Dergisi, 4(1). 62-68.