Review
BibTex RIS Cite

BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA

Year 2020, Volume: 20 Issue: 1, 277 - 301, 24.03.2020

Selim Coşkun , Onur Gündüz

https://doi.org/10.11616/basbed.v20i53206.682953
Cited By: 3

Abstract

Ülkeler kamu yönetimi sorunlarını çözmek ve sistemlerini iyileştirmek için politika transferi yöntemine başvurabilmektedir. Ülkemizin de zaman zaman kamu yönetiminde reform bağlamında politika transferini kullandığı söylenebilir. Bu çalışmada 5018 sayılı yasa ile ülkemizde kamu kurumlarında hayata geçirilen stratejik planlama uygulamaları politika transferi çerçevesinde ele alınmıştır. Türkiye’nin gerçekleştirdiği bu alandaki politika transferinin, ABD ve İrlanda uygulamaları ile benzeştiği ve ilk etapta dolaylı zorunlu transfer yapıldığı, daha sonra ise gönüllü bir şekilde tekrar söz konusu politika transferine başvurulduğu sonucuna varılmıştır.

Keywords

Kamu Politikası Politika Transferi Stratejik Planlama

References

  • Kaynaklar
  • Barca, M. ve Nohutçu, A. (2013), Kamu Sektöründe Stratejik Yönetim ve Türk Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama Uygulamasına Eleştirel Bir Bakış, (Ed.: A. Balcı, A. Nohutçu, N. K. Öztürk ve B. Coşkun), Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar : Sorunlar, Tartışmalar, Çözüm Önerileri, Modeller, Dünya ve Türkiye Yansımaları (3. Basım), ss.339-362, Ankara: Seçkin Yayın.
  • Bennett C. J. (1991), What is Policy Convergence and What Causes It?, British Journal of Political Science, 21 (2), s. 215-233.
  • Brass, C. T. (2012), Changes to the Government Performance and Results Act (GPRA): Overview of the New Framework of Products and Processes, Congressional Research Service.
  • Boyle, R. ve Fleming, S. (2012), “The Role of Strategy Statements, CMPR Research Report No:2”, http://www.cpmr.gov.ie/Documents/The%20Role%20of%20the%20Strategy%20Statements.pdf, (11.03.2018).
  • Common, R. (1998), The New Public Management and Policy Transfer: The Role of International Organizations, (Ed.: M. Minogue, C. Polidano, D. Hulme and E. E. Pub), Beyond the New Public Management: Changing Ideas and Practices in Governance, ss. 59-75, Cheltenham.
  • Coşkun, S. (2011), Kamu Yönetiminde Stratejik planlama Uygulamaları: ABD Örneği, Amme İdaresi Dergisi, 44 (1), ss. 113-134.
  • Demirdizen, Ö. (2012), Stratejik Planlama, Stratejik Planlama Süreci, Hukuki Altyapısı ve Kamuda Gelişimi, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 31, ss. 1-23.
  • Dolowitz, D. P. (2000), Policy Transfer: A New Framework of Policy Analysis, (Ed.: D. Dolowitz, R. Hulme, M. Nellis and F. O’Neill), Policy Transfer and British Social Policy: Learning from USA, ss. 9-37, Buckingham: Open University Press.
  • Dolowitz, D. ve Marsh, D. (1996), Who Learns What From Whom: A Review of the Policy Transfer Literature, Political Studies, 44 (2), ss. 343-357.
  • Dolowitz, D. P. ve Marsh, D. (1998), Policy Transfer: A Framework for Comparative Analysis, (Ed. M. Minogue, C. Polidano, and D. Hulme), Beyond The New Public Management-Changing Ideas and Practices in Governance, ss. 38-58, Cheltenham: Edward Elgar Publishing Ltd.
  • Dolowitz, D. P. ve Marsh, D. (2000), Learning from Abroad: The Role of Policy Transfer in Contemporary Policy Making, Governance, 13 (1), ss. 5-24. DPT (2006), Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu 2. Sürüm, Ankara.
  • Erkan, V. (2008), Kamu Kuruluşlarında Stratejik Planlama: Türkiye Uygulaması ve Kuruluşlarda Başarıyı Etkileyen Faktörler, Ankara: DPT, Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
  • Ertan, Y. (2010), Stratejik Yönetimin Kamu Yönetimi Alanında Uygulanması ve Sorunları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
  • Evans, M. (2004), Understanding Policy Transfer, (Ed. Mark Evans), Policy Transfer in Global Perspective, ss.10-48, Ashgate, Aldershot.
  • Güler, B. A. (2003), İkinci Dalga Siyasal ve Yönetsel Liberalizasyon Kamu Yönetimi Temel Kanunu, Ankara : Türkiye Yol-İş Sendikası Yayınları.
  • Haas, E. B. (1990), When Knowledge is Power-Three Models of Change in International Organisations, Berkeley: University of California Press.
  • Hoberg, G. (1991), Sleeping With an Elephant: The American Influence on Canadian Environmental Regulation, Journal of Public Policy, 11 (1), ss. 107-131. Kayıkçı, S. (2010), “Dünya Bankası’nın Yeni Kredi Verme Yöntemi: Ülke Destek Stratejisi ve Türkiye Uygulaması” http://yonetimbilimi.politics.ankara.edu.tr/files/2013/09/CAS.pdf, (Erişim Tarihi: 27.03.2018).
  • Keser, A. (2012), Politika Transferi ve Türk Kamu Yönetiminde Etik, Amme İdaresi Dergisi, 45, (4), s. 25-50.
  • Kristensen, K. J., Groszyk, W. S. ve Bühler, B. (2002), Outcome-Focused Management and Budgeting, France: OECD Publications Service.
  • Kutlu, Ö. (2013), İİdari Reform Transferi: Ülkelerin Birbirlerinden Kamu Politikaları Transfer Etmeleri ve Öğrenmeleri, (Ed. A. Balcı, A. Nohutçu, N. K. Öztürk ve B. Coşkun), Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar: Sorunlar, Tartışmalar, Çözüm Önerileri, Modeller, Dünya ve Türkiye Yansımaları (3. Basım), ss.125-154, Ankara: Seçkin Yayın.
  • Kutlu, Ö. ve Özdemiray, S. M. (2016), Politika Transferinde Karar Verme Süreci, Sayıştay Dergisi, Sayı 101, ss. 79-95. Majone, G. (1991), Cross-national Sources of Regulatory Policymaking in Europe and United States, Journal of Public Policy, 11 (1), ss. 79-106.
  • Mossberger, K. ve Wolman, H. (2003), Policy Transfer As a Form of Prospective Policy Evaluation: Challanges and Recommendations, American Society for Public Administration, 63 (4), ss. 428-440
  • Office of Managament and Budget (1993), Senate Committee on Government Affairs GPRA Report, https://obamawhitehouse.archives.gov/omb/mgmt-gpra/gprptm, (Erişim Tarihi: 08.03.2018).
  • Öktem M. K., Göçoğlu, V. ve Tunç, Ş. (2016), Kardeş Şehir Uygulamalarının Yerel Politika Transferine Etkisi: Alanya-Gladbeck Araştırması, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 25 (4), ss. 49-86.
  • Padgett, S. (2003), Between Synthesis and Emulation: EU Policy Transfer in the Power Sector, Journal of European Public Policy, 10 (2), ss. 227-245. Page, E. (2000) Future Governance and the Literature on Policy Transfer and Lesson Drawing, ESRC Future Governance Programme, London: Britannia House, http://personal.lse.ac.uk/Pagee/Papers/EdPagePaper1.pdf (Erişim Tarihi: 27.02.2018).
  • Polidano, C. ve Hulme, D. (1999), Public Management Reform in Developing Countries: Issues and Outcomes, Public Management, 1 (1), ss. 121-132. Radin, B. A. (2000), The Government Performance and Results Act and the The Tradition of Federal Management Reform: Square Pegs in Round Holes, Jounal of Public Administration Research and Theory, 10 (1), ss.111-135.
  • Rose, R. (1991), What Is Lesson Drawing?, Journal of Public Policy, 11 (1), ss. 3-30.
  • Rose, R. (1993), Lesson-Drawing In Public Policy, New Jersey: Chatham House Publishers.
  • Sayğılı, D. D. (2014), Stratejik Planlama Merkezi Kamu İdarelerinde Stratejik Planların Uygulama Etkinliğinin Artırılması, Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
  • Sezgin, Ş. (2015), Politika Transferi ve Türkiye’de Özelleştirme, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı. 27, s. 67-76. Sobacı, M. Z. (2009), İdari Reform ve Politika Transferi: Yeni Kamu İşletmeciliğinin Yayılışı, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Songür, N. (2011), Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama, Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları.
  • Stone, D. (1999), Learning Lessons and Transferring Policy Across Time, Space and Disciplines, Politics, 19 (1), ss. 51-59.
  • Yay, E. (2016), Bir Kamu Politikası Olarak Politika Transferi ve Türkiye Örneği, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 8 (2), ss. 48-63. Yılmaz, K. (2003), Kamu Kuruluşları İçin Stratejik Planlama Uygulaması, Sayıştay Dergisi, Sayı 50-51, ss. 67-86.
  • T. C. Kalkınma Bakanlığı (2018a), Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu 3. Sürüm, Ankara.
  • T. C. Kalkınma Bakanlığı (2018b), Kamu Sermayeli İşletmeler İçin Stratejik Planlama Rehberi, Ankara.
  • T. C. Kalkınma Bakanlığı (2018c), Üniversiteler İçin Stratejik Planlama Rehberi, Ankara.
  • T.C. Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (2009), Performans Programı Hazırlama Rehberi, Ankara.

Year 2020, Volume: 20 Issue: 1, 277 - 301, 24.03.2020

Selim Coşkun , Onur Gündüz

https://doi.org/10.11616/basbed.v20i53206.682953
Cited By: 3

Abstract

References

  • Kaynaklar
  • Barca, M. ve Nohutçu, A. (2013), Kamu Sektöründe Stratejik Yönetim ve Türk Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama Uygulamasına Eleştirel Bir Bakış, (Ed.: A. Balcı, A. Nohutçu, N. K. Öztürk ve B. Coşkun), Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar : Sorunlar, Tartışmalar, Çözüm Önerileri, Modeller, Dünya ve Türkiye Yansımaları (3. Basım), ss.339-362, Ankara: Seçkin Yayın.
  • Bennett C. J. (1991), What is Policy Convergence and What Causes It?, British Journal of Political Science, 21 (2), s. 215-233.
  • Brass, C. T. (2012), Changes to the Government Performance and Results Act (GPRA): Overview of the New Framework of Products and Processes, Congressional Research Service.
  • Boyle, R. ve Fleming, S. (2012), “The Role of Strategy Statements, CMPR Research Report No:2”, http://www.cpmr.gov.ie/Documents/The%20Role%20of%20the%20Strategy%20Statements.pdf, (11.03.2018).
  • Common, R. (1998), The New Public Management and Policy Transfer: The Role of International Organizations, (Ed.: M. Minogue, C. Polidano, D. Hulme and E. E. Pub), Beyond the New Public Management: Changing Ideas and Practices in Governance, ss. 59-75, Cheltenham.
  • Coşkun, S. (2011), Kamu Yönetiminde Stratejik planlama Uygulamaları: ABD Örneği, Amme İdaresi Dergisi, 44 (1), ss. 113-134.
  • Demirdizen, Ö. (2012), Stratejik Planlama, Stratejik Planlama Süreci, Hukuki Altyapısı ve Kamuda Gelişimi, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 31, ss. 1-23.
  • Dolowitz, D. P. (2000), Policy Transfer: A New Framework of Policy Analysis, (Ed.: D. Dolowitz, R. Hulme, M. Nellis and F. O’Neill), Policy Transfer and British Social Policy: Learning from USA, ss. 9-37, Buckingham: Open University Press.
  • Dolowitz, D. ve Marsh, D. (1996), Who Learns What From Whom: A Review of the Policy Transfer Literature, Political Studies, 44 (2), ss. 343-357.
  • Dolowitz, D. P. ve Marsh, D. (1998), Policy Transfer: A Framework for Comparative Analysis, (Ed. M. Minogue, C. Polidano, and D. Hulme), Beyond The New Public Management-Changing Ideas and Practices in Governance, ss. 38-58, Cheltenham: Edward Elgar Publishing Ltd.
  • Dolowitz, D. P. ve Marsh, D. (2000), Learning from Abroad: The Role of Policy Transfer in Contemporary Policy Making, Governance, 13 (1), ss. 5-24. DPT (2006), Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu 2. Sürüm, Ankara.
  • Erkan, V. (2008), Kamu Kuruluşlarında Stratejik Planlama: Türkiye Uygulaması ve Kuruluşlarda Başarıyı Etkileyen Faktörler, Ankara: DPT, Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
  • Ertan, Y. (2010), Stratejik Yönetimin Kamu Yönetimi Alanında Uygulanması ve Sorunları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
  • Evans, M. (2004), Understanding Policy Transfer, (Ed. Mark Evans), Policy Transfer in Global Perspective, ss.10-48, Ashgate, Aldershot.
  • Güler, B. A. (2003), İkinci Dalga Siyasal ve Yönetsel Liberalizasyon Kamu Yönetimi Temel Kanunu, Ankara : Türkiye Yol-İş Sendikası Yayınları.
  • Haas, E. B. (1990), When Knowledge is Power-Three Models of Change in International Organisations, Berkeley: University of California Press.
  • Hoberg, G. (1991), Sleeping With an Elephant: The American Influence on Canadian Environmental Regulation, Journal of Public Policy, 11 (1), ss. 107-131. Kayıkçı, S. (2010), “Dünya Bankası’nın Yeni Kredi Verme Yöntemi: Ülke Destek Stratejisi ve Türkiye Uygulaması” http://yonetimbilimi.politics.ankara.edu.tr/files/2013/09/CAS.pdf, (Erişim Tarihi: 27.03.2018).
  • Keser, A. (2012), Politika Transferi ve Türk Kamu Yönetiminde Etik, Amme İdaresi Dergisi, 45, (4), s. 25-50.
  • Kristensen, K. J., Groszyk, W. S. ve Bühler, B. (2002), Outcome-Focused Management and Budgeting, France: OECD Publications Service.
  • Kutlu, Ö. (2013), İİdari Reform Transferi: Ülkelerin Birbirlerinden Kamu Politikaları Transfer Etmeleri ve Öğrenmeleri, (Ed. A. Balcı, A. Nohutçu, N. K. Öztürk ve B. Coşkun), Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar: Sorunlar, Tartışmalar, Çözüm Önerileri, Modeller, Dünya ve Türkiye Yansımaları (3. Basım), ss.125-154, Ankara: Seçkin Yayın.
  • Kutlu, Ö. ve Özdemiray, S. M. (2016), Politika Transferinde Karar Verme Süreci, Sayıştay Dergisi, Sayı 101, ss. 79-95. Majone, G. (1991), Cross-national Sources of Regulatory Policymaking in Europe and United States, Journal of Public Policy, 11 (1), ss. 79-106.
  • Mossberger, K. ve Wolman, H. (2003), Policy Transfer As a Form of Prospective Policy Evaluation: Challanges and Recommendations, American Society for Public Administration, 63 (4), ss. 428-440
  • Office of Managament and Budget (1993), Senate Committee on Government Affairs GPRA Report, https://obamawhitehouse.archives.gov/omb/mgmt-gpra/gprptm, (Erişim Tarihi: 08.03.2018).
  • Öktem M. K., Göçoğlu, V. ve Tunç, Ş. (2016), Kardeş Şehir Uygulamalarının Yerel Politika Transferine Etkisi: Alanya-Gladbeck Araştırması, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 25 (4), ss. 49-86.
  • Padgett, S. (2003), Between Synthesis and Emulation: EU Policy Transfer in the Power Sector, Journal of European Public Policy, 10 (2), ss. 227-245. Page, E. (2000) Future Governance and the Literature on Policy Transfer and Lesson Drawing, ESRC Future Governance Programme, London: Britannia House, http://personal.lse.ac.uk/Pagee/Papers/EdPagePaper1.pdf (Erişim Tarihi: 27.02.2018).
  • Polidano, C. ve Hulme, D. (1999), Public Management Reform in Developing Countries: Issues and Outcomes, Public Management, 1 (1), ss. 121-132. Radin, B. A. (2000), The Government Performance and Results Act and the The Tradition of Federal Management Reform: Square Pegs in Round Holes, Jounal of Public Administration Research and Theory, 10 (1), ss.111-135.
  • Rose, R. (1991), What Is Lesson Drawing?, Journal of Public Policy, 11 (1), ss. 3-30.
  • Rose, R. (1993), Lesson-Drawing In Public Policy, New Jersey: Chatham House Publishers.
  • Sayğılı, D. D. (2014), Stratejik Planlama Merkezi Kamu İdarelerinde Stratejik Planların Uygulama Etkinliğinin Artırılması, Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
  • Sezgin, Ş. (2015), Politika Transferi ve Türkiye’de Özelleştirme, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı. 27, s. 67-76. Sobacı, M. Z. (2009), İdari Reform ve Politika Transferi: Yeni Kamu İşletmeciliğinin Yayılışı, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Songür, N. (2011), Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama, Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları.
  • Stone, D. (1999), Learning Lessons and Transferring Policy Across Time, Space and Disciplines, Politics, 19 (1), ss. 51-59.
  • Yay, E. (2016), Bir Kamu Politikası Olarak Politika Transferi ve Türkiye Örneği, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 8 (2), ss. 48-63. Yılmaz, K. (2003), Kamu Kuruluşları İçin Stratejik Planlama Uygulaması, Sayıştay Dergisi, Sayı 50-51, ss. 67-86.
  • T. C. Kalkınma Bakanlığı (2018a), Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu 3. Sürüm, Ankara.
  • T. C. Kalkınma Bakanlığı (2018b), Kamu Sermayeli İşletmeler İçin Stratejik Planlama Rehberi, Ankara.
  • T. C. Kalkınma Bakanlığı (2018c), Üniversiteler İçin Stratejik Planlama Rehberi, Ankara.
  • T.C. Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (2009), Performans Programı Hazırlama Rehberi, Ankara.
There are 38 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Reasearch Articles
Authors

Selim Coşkun 0000-0003-0603-3826

Onur Gündüz

Publication Date March 24, 2020
Submission Date January 31, 2020
Published in Issue Year 2020 Volume: 20 Issue: 1

Cite

APA Coşkun, S., & Gündüz, O. (2020). BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 277-301. https://doi.org/10.11616/basbed.v20i53206.682953
AMA Coşkun S, Gündüz O. BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA. ASBİ. March 2020;20(1):277-301. doi:10.11616/basbed.v20i53206.682953
Chicago Coşkun, Selim, and Onur Gündüz. “BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA”. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20, no. 1 (March 2020): 277-301. https://doi.org/10.11616/basbed.v20i53206.682953.
EndNote Coşkun S, Gündüz O (March 1, 2020) BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20 1 277–301.
IEEE S. Coşkun and O. Gündüz, “BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA”, ASBİ, vol. 20, no. 1, pp. 277–301, 2020, doi: 10.11616/basbed.v20i53206.682953.
ISNAD Coşkun, Selim - Gündüz, Onur. “BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA”. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20/1 (March 2020), 277-301. https://doi.org/10.11616/basbed.v20i53206.682953.
JAMA Coşkun S, Gündüz O. BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA. ASBİ. 2020;20:277–301.
MLA Coşkun, Selim and Onur Gündüz. “BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA”. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol. 20, no. 1, 2020, pp. 277-01, doi:10.11616/basbed.v20i53206.682953.
Vancouver Coşkun S, Gündüz O. BİR KAMU POLİTİKASI TRANSFERİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE STRATEJİK PLANLAMA. ASBİ. 2020;20(1):277-301.

Cited By

Türkiye'deki belediyelerin stratejik planlama süreçlerinin fenomenolojik incelemesi: Deneyimlerin, zorlukların, fırsatların ve uygulama stratejilerinin derinlemesine analizi
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi
https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1508425
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNDE STRATEJİK PLANLAMA YAKLAŞIMI: DOĞU ANADOLU BÖLGESİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNİN STRATEJİK PLANLARININ İNCELENMESİ
Akademik Yaklaşımlar Dergisi
https://doi.org/10.54688/ayd.1446859
Türkiye'de Genç İşsizliği Sorununu Çözmeye Yönelik Politika Transferinde Uluslararası Kuruluşların Rolü
Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi
https://doi.org/10.58658/kaypod.1335498

   15499    15500  15501   15502

E-posta: sbedergi@ibu.edu.tr