URFA VE ÇEVRESİNDE CUMHURİYET BAYRAMI KUTLAMALARI (1934-1943)

Year 2019, , 1327 - 1343, 01.07.2019

Nermin Aydın

https://doi.org/10.33431/belgi.533041

Cited By: 2

Abstract

Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı sonunda yıkılmış
ve Mondros Ateşkes Anlaşmasını imzalamıştır. Mondros Ateşkes Anlaşması’nın 7. maddesi
gereğince Osmanlı Devleti’nin toprakları işgal edilmeye başlanmıştır. Osmanlı
Devleti’nin güneyinde yer alan Urfa önce İngilizler daha sonra Fransızlar
tarafından işgal edilmiştir. Mustafa Kemal Paşa işgallere karşı çıkmış ve ülke
genelinde Müdafa-i Hukuk Cemiyetlerinin kurulmasını istemiştir. Urfa’da
teşkilatlanmayı sağlamak için Ali Saip Bey’i görevlendirmiştir. Urfa’da kısa
zamanda aşiretlerin de desteği alınarak milli kuvvetler oluşturulmuştur.
Urfa’yı işgal eden Fransız güçleri ile yapılan mücadele sonunda Urfa
kurtulmuştur. Milli mücadelenin sonunda bağımsızlık kazanılmış ve 29 Ekim
1923’te cumhuriyet ilan edilmiştir. Devlet yöneticileri, devletin uzun süre
yaşaması için birlik ve beraberliğe önem vermiştir. Bu nedenle cumhuriyet
bayramının halk üzerindeki birleştirici özelliğinden yararlanılmıştır.

Keywords

Cumhuriyet, Cumhuriyet Bayramı, , Milli Bayramlar, Mustafa Kemal Atatürk, Urfa

References

• Referans1 Akalın, Müslüm (2008), Urfa Kurtuluş Destanı Milli Mücadelede Urfa Anılar, Belgeler, İstanbul: Şanlıurfa Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları.Referans2 Akalın, Müslüm (2014), “Urfa’nın Kurtuluşunda Suruç Cephesi ve Arappınar/Kobani”, Şurkav Şanlıurfa Kültür Sanat Tarih ve Turizm Dergisi, S.20, s. 15-19.Referans3 Akşam.Referans4 Akşin, Sina (2002), “Siyasal Tarih 1908-1923”, Türkiye Tarihi Çağdaş Türkiye 1908-1980, C.4, s. 27-122.Referans5 Alpaslan, Erhan (2015), “Tek Parti Döneminde Gaziantep’te Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları 1938-1945”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, C. 14, S. 4, s. 829-845.Referans6 Armaoğlu, Fahir (Tarihsiz), 20. Yüzyıl Siyasi Tarih 1914-1995, C.1-2, İstanbul: Alkım Yayınevi.Referans7 Avcıoğlu Doğan, (1978), Milli Kurtuluş Tarihi 1838’den 1995’e, İstanbul: Tekin Yayınevi.Referans8 Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA).Referans9 Bolat, Bengül Salman (2007), “Milli Bayram Olgusu Ve Türkiye’de Yapılan Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları (1923–1960)”, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkleri Ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.Referans10 Çanak, Erdem (2013), “Adana’da Cumhuriyetin Onuncu Yıl Kutlamaları”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.XXIX, S.86, s.1-25.Referans11 Doğan, Hamdi (2013), “Yozgat’ta Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları (1925-1943)”, The Journal of Academic Social Science Studies, C. 6, S. 5, s. 107-125.Referans12 Goloğlu, Mahmut, (2010), Milli Mücadele Tarihi-III 1920 Üçüncü Meşrutiyet Birinci Büyük Millet Meclisi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.Referans13 Elmacı, Mehmet Emin (1998), “Cumhuriyet’in İlanının İlk Yıldönümü Kutlamaları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 8, s. 49-59.Referans14 Hâkimiyet-i MilliyeReferans15 İlyas, Ahmet (2018), “Yerel Basına Göre 1935-1950 Yılları Arasında Urfa’da Mahalli ve Milli Bayram Kutlamaları”, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi”, C.8, S.16, s.201-215.Referans16 Karabekir, Kazım (2011), Birinci Dünya Savaşı Anıları, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Referans17 Karakaş, Mahmut (2009), Urfa’nın Kültür ve İnançlar Serüveni, Şanlıurfa Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, Ankara: Atalay Matbaacılık.Referans18 Kili, Suna (2008), Atatürk Devrimi Bir Çağdaşlaşma Modeli, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.Referans19 Kocabaş, Süleyman (2003), Mütareke Dönemi ve Milli Mücadele Dönemi, İstanbul: Vatan Yayınları.Referans20 Koçak, Cemil (2002), “Siyasal Tarih (1923-1950)”, Türkiye Tarihi Çağdaş Türkiye 1908-1980, C.4, s.127-193.Referans21 Kurat, Akdes Nimet (2011), Türkiye ve Rusya XVIII. Yüzyıl Sonundan Kurtuluş Savaşı’na Kadar Türk-Rus İlişkileri 1798-1919, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.Referans22 Lewis, Bernard (2000), Modern Türkiye’nin Doğuşu, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.Referans23 Memiş, Ekrem (1996), Türk Kültür Tarihi, Konya.Referans24 Osmanlı Belgelerinde Ermeni-Fransız İlişkileri 1920-1922, (2004), C.3, Başbakanlık Basımevi, Ankara.Referans25 Öke, Mim Kemal (1988), İngiltere’nin Güneydoğu Anadolu Siyaseti ve Binbaşı E.W.C. Noel’in Faaliyetleri, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.Referans26 Özçelik, İsmail (1992), Milli Mücadele’de Güney Cephesi Urfa 30 Ekim 1918-11 Temmuz 1920, Ankara: Başbakanlık Basımevi.Referans27 Öztürk, Gülin (2015), “Niğde’de Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları (1926-1948)”, Gaziantep University Journal of Social Sciences Dergisi, C. 14, S. 3, s. 585-599.Referans28 Sönmez, Cahide Sınmaz, (2004), “Cumhuriyetin Onuncu Yıl Kutlamaları ve 26 Ekim 1933 tarihli Af Kanunu”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C.9, S.33-34, s.89-101.Referans29 Turgut, Hulusi (2005), Atatürk’ün Sırdaşı Kılıç Ali’nin Anıları, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.Referans30 TBMM Tutanak Dergisi.Referans31 Uçarol, Rifat, (2000), Siyasi Tarih 1789-1999, İstanbul: Filiz Kitabevi, İstanbul.Referans32 Üner, Mehmet Emin (2015), “Urfa’nın Kurtuluşunda Aşiretlerin Rolü”, Milli Mücadele’de Güney Bölgesi Sempozyumu”, 25-27 Aralık 2013, Yayına Hazırlayan. Erdem Ünlen ve diğerleri. AKDTYK, Ankara, ss.795-814.Referans33 Vakit.