Marshall “Yardımları” : Türkiye’nin Dışa Bağımlılık Sürecine Etkileri

Year 2021, Volume: 2 Issue: 1, 53 - 64, 30.04.2021

İsmail Cem Ay

Abstract

II Dünya Savaşı’nın bitmesiyle birlikte Sovyetler Birliği ve Amerika dünyada iki süper güç pozisyonuna gelmiştir. Böylece dünya siyasi tarihinde Soğuk Savaş dönemi (1947-1991) olarak adlandırılan yeni bir dönem başlamıştır. ABD siyasi alanda rakibi olan Sovyetlerin, komünizm ideolojisini dünyaya yayma politikasını engellemek için pek çok girişimde bulunmuştur. ABD’nin bu girişimlerinin başında Truman Doktrini (1947) doğrultusunda hayata geçirilen Marshall Planı (1948) yer almaktadır. Türkiyede bu dönemde üzerinde giderek artan SSCB baskısından kurtulmak için ABD ile ilişkileri güçlendirmiş ve Marshall Planı’na dahil edilmiştir. Marshall Planın uygulanabilmesi için gerek iç gerekse dış koşullarda dönüşüm kaçınılmaz olarak yaşanmıştır. Bu çalışmada, II.Dünya Savaşı sonrasında, Türkiye ekonomisinin gerek iç gerekse dış etkenler nedeniyle uygulamaya koyduğu Marshall Planının ekonomik ve politik koşullara göre detaylı analiziyapılmıştır. Özellikle, Türkiye’nin dışa bağımlılığı sürecinde Marshall Planı'nın etkisi incelenmiş ve Marshall Planı’nınTürkiye’nin dışa bağımlığını arttıran bir uygulama olduğu sonucuna varılmıştır.Bu bağlamda çalışmanın literatüre katkı sağlanması hedeflenmiştir.

Keywords

Türkiye Ekonomisi, Makro Ekonomi, Marshall Yardımları, Truman Doktrini, Dışa Bağımlılık

References

• ARMAOĞLU, Fahir (1991). Belgelerle Türk-Amerikan Münasebetleri, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara