Dijitallesme ve İnovasyonun Karbon Ayak İzine Etkisi: Seçilmiş Oecd Ülkeleri İçin Panel Veri AnaliziDijitallesme ve İnovasyonun Karbon Ayak İzine Etkisi: Seçilmiş Oecd Ülkeleri İçin Panel Veri Analizi

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 3, 203 - 215, 11.01.2025

Muhammet Karanfil , Onur Uzma , Burcu Bektaş Dalgalı , Dila Erden

https://doi.org/10.70754/biibfd.1526606

Öz

Dijitalleşme ve inovasyon, günümüz dünyasında toplum üzerinde derin ve hızlı bir etkiye sahiptir. Dijitalleşmenin temelinde, bilgi ve iletişim teknolojilerindeki hızlı ilerlemeler vardır. Teknolojide ilerlemeler, yeni iş modelleri yaratma ve verimli iş süreçlerini de beraberinde getirmektedir. İnovasyon, yeni fikirlerin geliştirilmesi aynı zamanda iş süreçleri anlamında yenilikleri içermektedir. Dijitalleşme ve inovasyon toplumda büyük değişim ve dönüşümleri beraberinde getirmektedir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı dijitalleşme ve inovasyonun kabon ayak izine etkisini incelemektir. Dijitalleşmenin ve inovasyonun karbon ayak izine olan etkisi sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak ve çevresel etkinlikleri artırmak için önemlidir. Makalede seçilmiş 21 OECD ülkeleri bağlamında 2000-2020 yılları arasında dijitalleşme ve inovasyonun karbon ayak izine olan etkisi incelenmektedir. Dijitalleşme ve inovasyonun karbon ayak izi üzerinde nasıl bir etki yarattığı farklı değişkenler göz önüne alınarak ve analiz yapılarak incelenecektir. Araştırmanın sonuçlarına göre CO2 emisyonu değişkeni ile patent başvuru sayısı, bilgi iletişim teknolojileri ihracatı ve sabit telefon aboneliği değişkeni arasında tek yönlü iktisadi olarak anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Diğer taraftan CO2 emisyonu değişkeni ile internet kullanan bireyler ve mobil telefon aboneliği değişkeleri arasında ise nedensellik açısından iktisadi olarak anlamlı bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde, dijitalleşmenin ve inovasyonun karbon ayak izine olan etkisini değerlendirmek için kullanılabilecek mevcut araştırmaların sonuçları ve politika önerileri değerlendirilmiştir. Ayrıca bu çalışma, sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için daha iyi bilgi edinmeyi ve etkili stratejiler geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dijitalleşme, İnovasyon, Karbon Ayak İzi

Kaynakça

• Adedoyin, F. F., Alola, A. A., & Bekun, F. V. (2020). An assessment of environmental sustainability corridor: The role of economic expansion and research and development in EU countries. Science of The Total Environment, 136726
• Ahmed, A., Uddin, G. S., & Sohag, K. (2016). Biomass energy, technological progress and the environmental Kuznets curve: Evidence from selected European countries. Biomass and Bioenergy, 90, 202-208. https://doi.org/10.1016/j.biombioe.2016.04.004
• Akyol, M., & Mete, E. (2021). Çevresel Teknolojik İnovasyonların CO2 Emisyonu Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Örneği. İstanbul İktisat Dergisi, 71(2), 569-590. https://doi.org/10.26650/ISTJECON2021-935480
• Azazi, H., & Çakır, N. Z., (2022). Economic and Natural Determinants of CO2 Emissions: Dynamic Panel Data Analysis of G- 20 Countries. Digital Transformation And New Approaches İn Trade, Economics, Finance And Banking (pp.65-80), PETER LANG.
• Bakari, S. (2021). Innovation and economic growth: Does internet matter? BILTURK, The Journal of Economics and Related Studies, 3(2), 109‐116. https://doi: 10.47103/bilturk.706165
• Bucak, Ç., & Saygılı, F. (2022). Türkiye’de ve g7 ülkelerinde dışa açıklık ve ekolojik ayak izi ilişkisi: yatay kesit bağımlılığı altında panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(3), 346-365.
• Choi, C. ve Yi, M. Y. (2018) The Internet, R&D expenditure and economic growth, Applied Economics Letters, 25:4, 264-267. https:// 10.1080/13504851.2017.1316819
• Dursun, Ömer Osman (2017). İnovasyon Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. International Jounal of Management and Administration 1 (1).
• Durmuş, İ., & Gücüyeter, İ. (2024). Karbon ayak izi ve yeşil organizasyon kavramlarına yönelik bibliyometrik araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 61(1), 113-124.
• Erdoğan, S., Yıldırım, S., Yıldırım, D. Ç., & Gedikli, A. (2019). G20 Ülkelerinde İnovasyon ve CO2 Emisyonu. In International Congress of Energy Economy and Security (p. 193).
• Emodi, N. V., Shagdarsuren, G., & Tıky, A. Y. (2015). “Influencing Factors Promoting Technological Innovation in Renewable Energy”. International Journal of Energy Economics and Policy, 5(3).
• Ganda, F. (2019). The impact of innovation and technology investments on carbon emissions in selected organisation for economic Co-operation and development countries. Journal of cleaner production, 217, 469-483.
• Ghita, S. I., Saseanu, A. S., Gogonea, R. M., & Huidumac-Petrescu, C. E. (2018). Perspectives of ecological footprint in European context under the impact of information society and sustainable development. Sustainability, 10(9), 3224.
• Gu, W., Zhao, X., Yan, X., Wang, C. and Li, Q. (2019). Energy technological progress, energy consumption, and CO2 emissions: empirical evidence from China. Journal of Cleaner Production, 236, 117666.
• Gülmez, A., Özdilek, E., & Karakaş, D. N. (2021). Ekonomik büyüme, ticari açıklık ve enerji tüketiminin ekolojik ayak izine etkileri: G7 ülkeleri için panel eşbütünleşme analizi. Econder International Academic Journal, 5(2), 329-342.
• Groenewegen, G., & Langen, F. (2012). Critical success factors of the survival of start OECD-Oslo Manual (2005). The Measurement of Scientific and Technological Activities.Proposed Guidelines for Collecting and Interpreting Technological Innovation Data, Paris.
• Kılınç, E. C. (2021). Ekolojik ayak izi-enerji ar-ge harcamaları ilişkisi: OECD ülkeleri örneği. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 527-541
• Kırbaş, İ. ve Kocakulak, T. (2022). Burdur İli Karbon Ayak İzinin Belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 24 (70), 317-327.
• Kumaş, K., Akyüz, A. Ö., Zaman, M., & Güngör, A. (2019). Sürdürülebilir bir çevre için karbon ayak izi tespiti: MAKÜ Bucak Sağlık Yüksekokulu örneği. El-Cezeri, 6(1), 108-117.
• Laurent, A., Olsen, S. I., & Hauschild, M. Z. (2012). Limitations of carbon footprint as indicator of environmental sustainability. Environmental science & technology, 46(7), 4100-4108. Mentsiev, A. U., Engel, M. V., Tsamaev, A. M., Abubakarov, M. V., & Yushaeva, R. S. (2020, March). The concept of digitalization and its impact on the modern economy. In International Scientific Conference" Far East Con"(ISCFEC 2020) (pp. 2960-2964). Atlantis Press.
• Mensah, C. N., Long, X., Boamah, K. B., Bediako, I. A., Dauda, L., & Salman, M. (2018). The effect of innovation on CO2 emissions of OCED countries from 1990 to 2014. Environmental Science and Pollution Research, 25, 29678- 29698. https://doi.org/10.1007/s11356-018-2968-0
• Ormanlı, O. (2012). Dijitalleşme ve Türk sinemasi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 2(2), 32-38.
• OECD (2019). Productivity Growth in the Digital Age. Erişim adresi: https://www.oecd.org/ going-digital/productivity-growth-in-the-digital-age.pdf
• Özpolat, A., & Özsoy, F. (2022). The Effect of Technological Innovations on Environmental Quality in Selected OECD Countries. Sosyoekonomi, 30(51), 11-31. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2022.01.01
• Polák, M., & Cernegova, M. (2016). Carbon footprint and the concept of green economy and social inclusion in Snina town. Zeszyt Naukowy Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości w Krakowie, (39), 12-22.
• Raja, D. S. (2016). Bridging the disability divide through digital technologies. Background paper for the World Development report. 1-35
• Reed, T. V. (2018). Digitized lives: Culture, power and social change in the internet era. Routledge. https://core.ac.uk/reader/481901310 (06.07.2024)
• Rogers, Everett M (1983). Diffusion of İnnovations. New York: Free Press. ups with a radical innovation. Journal of Applied Economics and Business Research, 2(3), 155-171.
• Saia, A. (2023). Digitalization and CO2 emissions: Dynamics under R&D and technology innovation regimes. Technology in Society, 74, 102323.
• Tripathi, M. ve Inani, S.K. (2016). Does internet affect economic growth in sub-Saharan Africa? Economics Bulletin, 36(4),1993-2002.
• Toparlak, Ekrem (2023). Teknolojik İnovasyon ve Yenilenebilir Enerji Üretimini Teşvik Etmeye Yönelik Kamu Politikaları: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
• Yıldırım, D. Ç., Esen, Ö., & Yıldırım, S. (2022). The nonlinear effects of environmental innovation on energy sector-based carbon dioxide emissions in OECD countries. Technological Forecasting and Social Change, 182, 121800. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2022.121800
• Zhu, C., & Gao, D. (2019). A research on the factors influencing carbon emission of transportation industry in “the belt and road initiative” countries based on panel data. Energies, 12(12), 2405.
• World Favor, (2022). The Growing Carbon Footprint of Digitalization And How to Control It. https://blog.worldfavor.com/the-growing-carbon-footprint-of-digitalization-and-howto-control-it, (06.07.2024).
• Wang, C., Chen, Y., Sun, M., & Wu, J. (2023). Potential of technological innovation to reduce the carbon footprint of urban facility agriculture: A food–energy–water–waste nexus perspective. Journal of Environmental Management, 339, 117806.