Çanakkale Şehir Merkezindeki Levantenler ve Yaşam Alanlarının Turistik Kültür Rotası Olarak Belirlenmesi

Year 2023, Volume: 3 Issue: 2, 210 - 236, 26.12.2023

Sinan Gökdemir , Aslı Zeynep Çelik

Abstract

Bir liman kenti olan Çanakkale, farklı etnik kökene sahip birçok grubu içerisinde barındırmıştır. Özellikle liman kenti olması ile doğan ayrıcalık ile genellikle geçimini ticaret ile sağlayan levantenlere de ev sahipliği yapmıştır. Levantenler, yaşadıkları coğrafyada çeşitli kültürel izler bırakmışlardır. Bunlar arasında onların halen ayakta duran evleri yaşam alanları yer almaktadır. Kültür turizmi çerçevesinde levantenlerin daha önceden yaşadığı alanlar ve evleri araştırmak şehir kimliğinin oluşmasında oldukça önemlidir. Bunun için, öncelikle Çanakkale’de yaşamış Levanten aileler ile ilgili ikincil verilerden yararlanılarak alan yazın oluşturulmuş, ardından onların yaşam alanları ve bıraktıkları değerler ile ilgili bir tur güzergahı oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın amacı Çanakkale’de bulunan levantenler ve yaşadıkları mekanların tarihi ve önemini ortaya çıkartmak, tur güzergahı oluşturmak ve böylelikle kent kültürüne katkı sağlamaktır. Çalışmanın bir diğer amacı ise güzergah üzerinde bulunan yerel halkın turizmden faydalanmasını sağlamaktır. Araştırmanın, Çanakkale’nin unutulmuş değeri olan Levantenlerin eskiden yaşadıkları alanların öne çıkartılması ve korunmasına destek olması açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Araştırmada ikincil verilerden faydalanılmıştır. Araştırmada yöntem olarak nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada nitel veri toplama tekniklerinden gözlem ve doküman incelemesi kullanılmıştır. Sonuç olarak Çanakkale kordon boyunda bir yürüyüş rotası ortaya konulmuştur.

Keywords

Çanakkale, levanten, levanten evi, kültür turizmi, kültür rotası.

References

• Akay, A. S. (2006). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Tarih Araştırmalarında Kaynak Olma Özelliği. Milli Folklor Dergisi, 18 (70),38-41.
• Akgül K. (2003). Turistik Ürün Çeşitlendirmesi Kapsamında Kültür Turizmi, Aphrodisias-Geyre Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Artun, E. (2008). Halk Kültürü Araştırmaları ‘‘Halk Kültürlerinin Gelecek Kuşaklara Taşınması’’. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Aslan, R. (2008). İntepe (Erenköy) ve Troia Kazıları, İntepe Değerleri Sempozyumu (30-31 Ağustos 2008).
• Aslan, Z. & Ardemagni, M. (2006). Introducing young people to the protection of heritage sites and historic cites, http://www.iccrom.org/, Erişim Tarihi: 25 Nisan 2023.
• Balık, M. (2015). Sürdürülebilir Turizm Kalkınması Kapsamında Kültürel Mirasın Korunması Açısından Kentsel Yenilemenin Yeri ve Önemi: Fener Balat Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çakır Ş. C. (2010). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Müzelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çakır, N. (1999). Eski Kentsel Yerleşim Birimlerimizin Kültür Turizmimizdeki Yeri ve Önemi, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal bilimler Estitüsü, Balıkesir.
• Çanakkale Belediyesi (2022), Çanakkale Tarihi, Alınan yer https://www.canakkale.bel.tr/tr/sayfa/1122-canakkale-tarihi, Erişim Tarihi: 13 Nisan 2023.
• Çanakkale Harbi (2020), Vitalis Binası, Alınan yer https://www.canakkaleharbi.com/2020/04/30/canakkale-eski-rektorluk-binasi-emile-vitalis-binasi/ , Erişim Tarihi: 29 Mayıs 2023.
• Çanakkale Olay Gazetesi (2023), Çanakkale; değişim ve devinim kenti, Alınan yer http://www.canakkaleolay.com/Canakkale-degisim-ve-devinim-kenti--47973 Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2023.
• Çanakkale Olay (2022), Hasan Usta'nın her derde deva meşhur "Koruk Suyu”, Alınan yer http://www.canakkaleolay.com/Hasan-Usta-nin-her-derde-deva-meshur-Kor-39903 Erişim Tarihi: 29 Mayıs 2023.
• Çanakkale Travel (2023), Çanakkale’nin Renkli Siması Madam Kety’nin Hayat Hikayesi, Alınan yer https://www.canakkaletravel.com/haber/canakkalenin-renkli-simasi-madam-ketyin-hayat-hikayesi.html Erişim Tarihi: 30 Mayıs 2023.
• Çanakkale Travel (2023), Eski Çanakkale, Alınan yer https://www.canakkaletravel.com/galeri/eski-canakkale.html Erişim Tarihi: 5 Haziran 2023. Çanakkale Yerel Tarih Grubu (2020), Çanakkale Sokak Adlarında Yaşayanlar, Çanakkale: Olay Basın Yayın.
• Çekül (2015). Kültür Rotaları Planlama Rehberi, İstanbul: ÇEKÜL Vakfı.
• Dedehayır, H. (2008). Somut Olmayan Kültürel Mirası Korumak ve Yaşatmak, Geçmişten Geleceğe Yerel Kimlik Dergisi, (18).
• Dündar, M. (2019). Çanakkale’de İki Levanten Evi: Vitalis Konağı ve Whittall Konağı, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 17 (26).
• Ekici, M. (2004). Bir Sempozyumun Ardından: Somut Olmayan Kültürel Mirasın Müzelenmesi, Milli Folklor Dergisi (61).
• Emekli, G. (2007). Bergama Kültür Mirasının Kültürel Turizm Yaklaşımıyla Değerlendirilmesi, İzmir: Bergama Belediyesi Kültür Yayınları.
• Google maps (2023), Levanten evleri Kültür Rotası, google.com/maps Erişitim Tarihi: 10 Mayıs 2023.
• Karagöz, Y. (2017). SPSS ve AMOS Uygulamalı Nitel-Nicel-Karma Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kuruç, T. (2018). Kültürel Mirasın Korunmasında Araç Olarak Kültürel Rota Oluşturma Rehberi, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Lee, G. (2023), Levantine Heritage The story of a community, Alınan yer http://www.levantineheritage.com/testi16.htm Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2023.
• Metin, M. (2014). Kuramdan Uygulamaya Bilimsel AraştırmaYöntemleri, Ankara: Pegem Akademi.
• Oban Çakıcıoğlu, R. (2007). Levanten Kavramı ve Levantenler Üzerine Bir İnceleme. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (22), 337-356.
• Oğuz, M. Ö. (2013). Terim Olarak Somut Olmayan Kültürel Miras, Milli Folklor Dergisi, (100).
• Oğuz, S. (2019). Kültür Turizmi Kapsamında Yer Alan Festival Etkinliklerinin Destinasyona Ekonomik Etkisi: Adana Portakal Çiçeği Festivali. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Öndeş, O. (2019). Çanakkaleli Grech Ailesi, Alınan yer http://www.levantineheritage.com/pdf/Canakkaleli-Grech-ailesi-Osman-Ondes.pdf Erişim Tarihi: 05 Mayıs 2023).
• Özdemir, Y. (2022). Türkiye’deki Kültür Rotalarının Kültürel Mirasın Korunmasına Katkısı; Karia Yolu Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Öztürk Sözen, M. (2006). 1982 Sonrası Dönemde Türkiye’de Uygulanan Turizm Politikaları ve Turizm Politikalarının Çanakkale Ekonomisine Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Padem, H. Göksu, A. & Konaklı, Z. (2012). Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. Sarajevo: International Burch University Press.
• TÜİK (2022), Turizm İstatistikleri, Alınan yer https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turizm-Istatistikleri-IV.Ceyrek:-Ekim-Aralik-ve-Yillik,-2022-49606#:~:text=Yıllık%20olarak%20değerlendirildiğinde%20ziyaretçilerin%20geliş,ve%20arkadaş%20ziyareti"%20amacıyla%20geldi. Erişim Tarihi: 09 Nisan 2023.
• TDK (2023). Alınan yer https://sozluk.gov.tr, Erişim Tarihi: 14 Nisan 2023.
• TÜRSAB, (2008). Kuzey Ege, İstanbul: TÜRSAB Kültür Yayınları.
• UNESCO (2023). Türkiye Milli Komisyonu, Alınan yer https://www.unesco.org.tr/Pages/176/18/Somut-Kültürel-Miras-İhtisas-Komitesi Erişim Tarihi: 02 Nisan 2023.
• UNESCO (2023), Alınan yer https://www.unesco.org.tr/Pages/181/177/, Erişim Tarihi: 02 Nisan 2023.
• Unesco (2023), Türkiye Milli Komisyonu, Alınan yer https://www.unesco.org.tr/Pages/126/123/UNESCO-Somut-Olmayan-Kültürel-Miras-Listeleri, Erişim Tarihi: 24 Nisan 2023.
• Ürün, Ş. (2016). Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunmasına Dair Sözleşme: Doğal Miras Alanları Başvuru, Adaylık ve Değerlendirme Süreçleri, UNESCO Türkiye Millî Komisyonu, Ankara, Erişim tarihi: 28.11.2021.https://www.unesco.org.tr/Content_Files/Content/tez/sutez.pdf
• Yanmaz, K. & Cengiz, A.E. (2019). Preserving The Spatial Memory In Historic Buildings And Spaces And Its Contribution To The Urban Identity: A Case Study Of Çanakkale Urban Site, Journal of Scientific Perspectives, 3(3), s. 329-354.
• Yeşilbursa, C. C. (2011). Sosyal Bilgilerde Miras Eğitiminin Öğrencilerin Somut Kültürel Mirasa Karşı Tutumlarına ve Akademik Başarılarına Etkisi, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yumul, A. & Dikkaya, F. (2006), Avrupalı mı Levanten mi?, İstanbul: Bağlam Yayınevi.