Matan Dağı (Bingöl) florasında arıcılık açısından önemli bitkiler

Year 2019, Volume: 12 Issue: 1, 149 - 159, 15.04.2019

Lütfi Behçet Yakup Yapar

Abstract

Bu çalışmada; Matan dağı (Bingöl) bölgesinin flora çalışmaları ile ilgili arazi çalışmaları esnasındaki gözlemlerimiz ve bölgede arıcılık yapan kişilerle görüşmelerden elde edilen bilgiler ışığında arının nektar ve polen gibi materyal almak üzere ziyaret ettiği önemli bitkiler üzerinde durulmuştur. Çalışmamız esnasında arıcılık açısından önemli, toplamda 29 familya ve 101 cinse ait 211 bitki taksonu (126 tür, 52 alttür, 33 varyete) tespit edilmiştir. Bu taksonlardan 27’sı endemiktir. Endemik bitkilerden 8 tanesi lokal endemik (Bingöl veya Bingöl’e yakın sahalardan sadece bilinmektedir) bitkilerdir. Bu lokal endemik taksonlar; Astragalus bingoellensis Podlech., A. topalanense, Paracaryum bingoelianum, Centaurea bingoelensis, Cirsium yildizianum, Inula discoidea, I. macrocephala, Nepeta baytopii’dir. Arıcılık açısından ön plana çıkan 211 taksonun fitocoğrafik bölge elementi olarak dağılımları; 93(%44.08)’ü İran–Turan elementi, 4(%1.89)’ü Akdeniz elementi, 16(%7.58)’sı Avrupa–Sibirya elementi ve 98(%46.45)’i çok bölgeli veya fitocoğrafik bölgesi bilinmeyenler şekildedir.

Keywords

arıcılık, flora, Metan Dağı, Bingöl

Important plants at the Matan Mountain (Bingöl/Turkey) flora with regard to beekeeping

Abstract

This study focuses on important plants that bees visit to acquire nectar and pollen in the light of our observations during flora studies at the Matan Mountain (Bingöl) region as well as the information obtained during interviews with beekeepers at the region. A total of 211 plant taxa were determined which are important with regard to beekeeping from 29 families 101 and genus (126 species, 52 sub-species and 33 varieties). Of these taxa, 27 are endemic. Of the endemic plants, 8 are local endemic (known only from Bingöl or fields around Bingöl). These local endemic taxa were; Astragalus bingoellensis Podlech., A. topalanense, Paracaryum bingoelianum, Centaurea bingoelensis, Cirsium yildizianum, Inula discoidea, I. macrocephala, Nepeta baytopii. The phythogeographical region element distributions of the 211 taxa that stand out for beekeeping were as follows; 93(44.08%) Irano-Turanian, 4 (1.89%) Mediterranean, 16 (7.58%) Euro–Siberian and 98(46.45%) multi–regional or phythogeographical region unknown.

Keywords

beekeepers, flora, Matan Mountain, Bingöl

References

• Akman, Y. (1990). İklim ve Biyoiklim. Ankara. Palme Yayınları.
• Anonim (2017). Hayvancılık Verileri, https://www.tarimorman.gov.tr (Erişim tarihi 30.10.2018)
• Arabacı, T., & Dirmenci, T. (2011). Cirsium yildizianum (Asteraceae: Cynareae), a new species from East Anatolia, Turkey. Annales Botanici Fennici, 48, 503–506.
• Bakoğlu, A., Kutlu, M.A., & Kökten, K. (2013, Eylül 10-13). Bingöl yöresinde bal arısı (Apis mellifera L.) için önemli olan bitkilerin tespiti, ömür uzunlukları ve çiçeklenme tarihleri. Türkiye 10. Tarla bitkileri kongresi. DOI: 10.13140/RG.2.1.5027.8807.
• Behçet, L., & İlçim, A. (2015). Paracaryum bingoelianum (Boraginaceae), a new species from Turkey. Turkish Journal of Botany, 39, 334-340. https://doi:10.3906/bot-1309-58.
• Behçet, L., İlçim, A., & Yapar, Y. (2017). Centaurea bingoelensis (Asteraceae), a new species from Turkey. Turkish Journal of Botany, 41, 180-188. https://doi:10.3906/bot-1512-14.
• Behçet, L., Yapar, Y., & Sinan, A. (2014). Contribution to the flora of Turkey from B8 square (Bingöl, Elazığ/ Turkey). Biological Diversity and Conversation, 7(3), 87-97.
• Bengü, A.Ş., & Kutlu, M.A. (2018). Bingöl’de üretilen ballarda bazı kalite kriterlerinin belirlenmesi, Türk Doğa ve Fen Dergisi, 7(1): 7-10.
• Bijev, B. (1958). Rıkovodstvo Za Uprajneniya Po Pçelarstvo. 27-34, Sofya.
• Davis, P.H., (ed.). (1965-1985). Flora of Turkey and the east aegean islands. Vol. 1-9, Edinburgh, Edinburgh Univ. Press.
• Davis, P.H., Mill, R.R., & Tan, K., (eds.). (1988). Flora of Turkey and the east aegean islands, Vol.10, Edinburgh, Edinburgh Univ. Press.
• DMİ. (2013). Meteroloji bülteni. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Dogaroglu, M., & Genç, F. (1994, 8-9 Subat). Üretim kolonilerinin verimliliği ile ilgili bakım ve yönetim sorunları. Türkiye II. Teknik Arıcılık Kongresi, p.101-107. Ankara.
• Emberger, L. (1955). Une classification biogeographique des climats. Rec. Trav. Lab. Bot. Fac. Sc., 7, 3-43.
• Gaussen, H. (1955). Determination des climats par la methode des courbes ambrothermiques. C. R. Ac., Sc. E.
• Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T., & Başer, K. H. C. (2000). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 11. Edinburgh, Edinburgh Univ. Press.
• İlçim, A., & Behçet, L. (2016). Astragalus topalanense (Fabaceae), a new species from Turkey, Turkish Journal of Botany, 40, 74-80. https://doi:10.3906/bot-1409-22.
• Kurt, L. (2014). Biyoiklim, Şu eserde: Güner, A., & Ekim, T. (Eds..), Resimli Türkiye florası, cilt 1, Ali Nihat Gökyğit Vakfı, Flora Araştırmaları Derneği ve Türkiye İş Bankas Kültür Yayınları yayını, İstanbul.
• Öztürk, F., & Erkan, C. (2010). Bee plants of Van lake basin (Turkey). International Journal of Botany, 6(2), 101-106.
• Podlech, D., & Zarre, S.H. (2013). A taxonomic revision of the genus Astragalus L. (Leguminosae) in the old World. (with collaboration of M. Ekici, A.A. Maassoumi & A. Sytin), Koenigstein, Germany.
• Sandal E. K., & Kan, C. (2013) Bingöl İli’nde Arıcılık Faaliyetleri. Türk Coğrafya Dergisi, 60, 1-12