KADINLAR DÜNYASI YAZARLARINDAN NİMET CEMİL’İN KADINA BAKIŞI

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 17 - 42, 29.06.2019

Osman Karacan

https://doi.org/10.20493/birtop.570675

Öz

Sosyal, ekonomik ve
politik alanda erkeklerle kadınların eşitliğini ve özgürlüğünü savunan feminizm
hareketi Tanzimat sonrasında Osmanlı kadınları arasında ciddi destek bulmuştur.
Dernekler, sendikalar, gazeteler ve dergiler üzerinden örgütlenen Osmanlı kadın
hareketi temel hak ve özgürlükleri kadınların lehine yeniden yorumlayarak
özgürlük ve eşitlik mücadelesini vermiştir. Kadınlar Dünyası’nda neşrettiği çok
sayıda makale ile kadın haklarını savunan Nimet Cemil, kadınların sosyal
konumlarını güçlendirmek için kadınlar arasında bir bilinç oluşturmaya
çalışmıştır. Nimet Cemil, yazılarında kadının bir birey olarak toplumda var
olmasını, sosyal ve ekonomik olarak erkeklerle eşit ve özgür olmasını
savunmuştur. Çalışmamızda Nimet Cemil’in Osmanlı kadınlarının yaşadığı
sorunlara bakışı ve çözüm önerileri ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Nimet Cemil, Feminizm, Kadın

Kaynakça

• “Açık Saçıklıkta İfrad”, Sebîlu’r-reşâd, C.12, Nu.296 (30 Kasım 1915/18 Şubat 1331), ss.185-197.
• BOA. DH. MKT 1253.36.1.
• BOA. DH.MKT.1243.27.1.
• BOA. DH.MKT.1253.36.2.
• Bora, T., (2017), Cereyanlar Türkiye’de Siyasî İdeolojiler, İletişim Yay., (3. Baskı), İstanbul.
• Cevizci, A., (2010), Paradigma Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yay., (7. Baskı) İstanbul.
• Cündioğlu, D., “Bir Kur’an Mütercimi: Cemil Said Bey’in Kendi Kaleminden Özgeçmişi”, Dergâh Dergisi, IX/100, Haziran 1998, ss.46-47.Çakır, S., (2016), Osmanlı Kadın Hareketi, Metis Yay. İstanbul.
• Erdem, Y. T., (2013), II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Kızların Eğitimi, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
• Kadınlar Dünyası, “İçtimai: Hukuk-ı Nisvân Mukaddime”, Kadınlar Dünyası, (4 Nisan 1329/17 Nisan 1913), Nu.1, ss.1.
• Kadınlar Dünyası, nu.142, (9 Mayıs 1330/27 Cemaziyülahır 1331), Cuma.
• Karacan, O., (2019), Cemil Said Bey (Dikel) Hayatı-Eserleri ve İran’daki Siyasi Meselelere Bakışı, İnönü Üniversitesi, Basılmamış Doktora Tezi, Malatya.
• Mahmut Sadık, “Atbaşı Beraber-Kızlar ve Erkekler”, Servet-i Fünun, C.47, nu.1207, (23 Temmuz 1914/10 Temmuz 1330), ss.163-165.
• Müjdeci, M.-C. Karakılıç, “Cumhuriyetin İlk Kur’an Mütercimlerinden Cemil Said (Dikel) ve Kur’an Tercümesi Hakkında Bir Değerlendirme”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, yıl 3, S.6, (Güz 2007), ss.183-197.
• Nazmi, “Kadınlar Dünyası’na” Kadınlar Dünyası, Nu.149, (28 Haziran 1330/17 Şaban 1331), ss.4-5.
• Nimet Cemil, “Cevap”, Kadınlar Dünyası, Nu.149, (28 Haziran 1330/17 Şaban 1331), ss.5-6.
• Nimet Cemil, “Edebiyat”, Kadınlar Dünyası, Nu.148, (20 Haziran 1330/9 Şaban 1331), ss.4.
• Nimet Cemil, “Geri Gitmemeli”, Kadınlar Dünyası, Nu.147, (13 Haziran 1330/2 Şaban 1331), ss.5-6.
• Nimet Cemil, “Hakayık-ı Tekrardan Usanmayalım”, Kadınlar Dünyası, Nu.145, (30 Mayıs 1330/18 Recep 1331), ss.5-6.
• Nimet Cemil, “Meclis-i Mebusan’ın Dikkatine Çocuklarımızı Hırpalamayalım”, Kadınlar Dünyası, Nu.144, (23 Mayıs 1330/11 Recep 1331), ss.4-5.
• Nimet Cemil, “Roma’da Kadınlar Kongresi”, Kadınlar Dünyası, Nu.143, (9 Mayıs 1330/27 Cemaziyelahir 1331) ss.4.
• Nimet Cemil, “Taksim Bahçesi Kimindir?”, Kadınlar Dünyası, Nu.150, (5 Temmuz 1330/24 Şaban 1331), s.3-4.
• Nimet Cemil, “Talak”, Kadınlar Dünyası, Nu.142, (16 Mayıs 1330/4 Recep 1331), ss.4.
• Nimet Cemil, “Yarım Tedbirler”, Kadınlar Dünyası, Nu.152, (19 Temmuz 1330/9 Ramazan 1331), ss.3-4.
• Nimet Cemil, “Yetimhaneye Lüzum Yok mu?”, Kadınlar Dünyası, Nu.151, (12 Temmuz 1330/1 Ramazan 1331), ss.4.
• Nimet Cemil, “Yine mi Taarruz?!”, Kadınlar Dünyası, Nu.141, (2 Mayıs 1330/20 Cemaziyelahir 1331 ), s.10.
• Nimet Cemil, “Zenginlerimiz”, Kadınlar Dünyası, Nu.146, (6 Haziran 1330/25 Recep 1331), ss.2-4.
• Us, H. T., Elli Yıl, İstanbul, Tarihsiz.