Research Article
BibTex RIS Cite

Examining Awareness of Teachers About Class Leadership

Year 2021, Volume: 4 Issue: 1, 66 - 94, 30.06.2021
https://doi.org/10.48174/buaad.933405

Abstract

The teacher, who is a class leader, can be defined as a person who fulfills his teaching responsibilities in the classroom, has good communication with administrators, colleagues, students and parents in the school environment, uses his time effectively and efficiently, is open to innovations and changes, works towards self-improvement, and exhibits a democratic attitude towards his students. The main framework of this study is to determine how well teachers are aware of the leadership characteristics they have. In this context, the problem sentence of the research is "How are teachers' awareness of classroom leadership? determined as. The aim of this study is to examine the class leadership awareness of teachers working at different levels in Adana. The research was carried out using an explanatory sequential design in mixed model. The mixed method was chosen in order to obtain a more valid research by integrating the results obtained from both quantitative and qualitative data. Although this study is mainly a descriptive study in the scanning model in the quantitative dimension, it was supported by using the qualitative phenomenological model. The study population of this research consists of teachers working in primary schools, secondary schools and high schools in the central districts of Adana (Çukurova, Seyhan, Sarıçam, Yüreğir). The sample of the study was determined using the simple random sampling method, and in the first semester of the 2019-2020 academic year, 406 teachers (88 class teachers, 292 branch teachers) were working in a total of 24 public schools, 10 of which were primary schools, 12 secondary schools and two high schools, in Adana's central districts. First, quantitative data were collected with the Teacher Class Leadership Scale. This form consists of three factors: interaction, out-of-school processes, and classroom processes. There are a total of 23 items in the form. Then, through the Teacher Class Leadership Interview Form created by the researcher, interviews were made with the teachers selected among the teachers who participated in the research in quantitative scale. During the preparation of the interview form, the literature was scanned, a draft form was prepared and presented to expert opinion. It was arranged in line with expert opinion and took its final form in the form of a semi-structured form consisting of four questions. Interviews were conducted with 11 teachers who volunteered to have audio recordings from the teachers. Five teachers who did not want to be recorded were given a written interview form with open-ended questions. Teachers were asked to state their opinions on the questions by writing them in the spaces under each question. Extra questions were asked for the missing parts in the written form. The quantitative data of the study were applied in a single session by organizing the Personal Information Form and the Teacher Class Leadership Scale together in a single form to teachers in different branches who work in different schools in December 2019. Descriptive statistics, t-test and one-way analysis of variance were used in the analysis of quantitative data. Descriptive analysis was used in analyzing qualitative data. As a result of the research, it was determined that teachers' awareness of classroom leadership was high. While teachers' awareness of classroom leadership did not differ according to gender; It has been determined that it differs according to seniority, branch, level of work and socioeconomic level of the school. In the qualitative dimension of the study, it was observed that teachers perceived their classroom leadership negatively in their own schools, but they perceived their own classroom leadership positively. In addition, they stated that they tried to improve the class leadership of the participants by following the developments with vocational training and observation. In order to increase their awareness and skills in classroom leadership, they most frequently responded to communication with students, personal development and being a model. Based on the results of this research, trainings and seminars can be organized to raise awareness of teachers about classroom leadership. Studies can be conducted to increase teachers' awareness of classroom leadership. While they see their own classroom leadership positively, the reasons for teachers in their schools to see their classroom leadership negatively can be investigated. Similar studies can be done with larger samples in different cities, at different levels, with different variables.

References

  • Ağırman, N. & Ercoşkun, M. H. (2017). “Sınıf öğretmenlerinin öğretmen yeterlik ve öğretmen liderlik düzeylerinin değerlendirilmesi”. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3): 715-728. DOI: 10.18506/anemon.292596.
  • Ayvalı, Ö. (2021). “Öğretmen Liderliğine İlişkin Yönetici ve Öğretmen Görüşleri”. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
  • Bakioğlu, A. (1998). “Lider öğretmen”. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(10): 11-19.
  • Balyer, A. (2016). “Öğretmen Liderler: Öğretmen Algıları Üzerine Nitel Bir Araştırma”. Elemantary Education Online, 15(2): 391-407.
  • Barth, R. S. (2001). “Teacher leader”. Phi delta kappan, 82(6): 443-449.
  • Beycioğlu, K. (2009). “İlköğretim Okullarında Öğretmenlerin Sergiledikleri Liderlik Rollerine İlişkin Bir Değerlendirme”. Doktora Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi.
  • Beycioglu, K. & Aslan, B. (2010). “Öğretmen liderliği ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması”. İlköğretim Online, 9(2): 2-13.
  • Beycioğlu, K. & Aslan, B. (2012). “Öğretmen ve yöneticilerin öğretmen liderliğine ilişkin görüşleri: Bir karma yöntem çalışması”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2): 191-223.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştıma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Can, N. (2006a). “Öğretmen Liderliği ve Engelleri”. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2: 137-161.
  • Can, N. (2006b). “Öğretmen Liderliğinin Geliştirilmesinde Müdürün Rol ve Stratejileri”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2): 349–363.
  • Can, N. (2007). “Öğretmen Liderliği Becerileri ve Bu Becerilerin Gerçekleştirilme Düzeyi”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1): 263–288.
  • Can, N. (2009). “Öğretmenlerin Sınıfta ve Okulda Liderlik Davranışları”. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 8(2): 385-400.
  • Creswell, J. W. (2017). Karma Yöntem Araştırmalarına Giriş (M. Sözbilir, Çev.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Green, J. C., Krayder, H., & Mayer, E. (2005). Combining qualitative and quantitative methods in social inquiry. In B. Somekh & C. Lewin (Eds.). Research methods in the social sciences, 274-282. London: Sage. Erişim tarihi: 26.12.2019.
  • Gülbahar, B. (2017). “Investigation of Perceptions Regarding Teacher Leadership Among Secondary School Teachers in Turkey”. Journal of Education and Training Studies, 5(2): 111-119.
  • Gülbahar, B. (2018). “Ortaokul Öğretmenlerinin Sınıf İçi Lider Öğretmenlik Becerilerine İlişkin Algılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. KEFAD, 19(1): 1-28.
  • Harris, A. (2005). “Teacher Leadership: More Than Just A Feel-Good Factor?”. Leadership and policy in schools, 4(3): 201-219.
  • Karabağ-Köse, E. (2018). “Öğretmen Sınıf Liderliği Ölçeği Öğretmen Formu Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”. Milli Eğitim Dergisi, 47(220): 5-18.
  • Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel.
  • Karip, E. (1998). “Dönüşümcü Liderlik”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(16): 443-465.
  • Katzenmeyer, M. & Moller, G. (2001). Awakening the Sleeping Giant: Helping Teachers Develop as Leaders, (Üçüncü Baskı). Thousand Oaks, CA: Corwin Press. Erişim tarihi: 31.12.2019.
  • Kılınç, A. Ç. & Recepoğlu, E. (2013). “Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Öğretmen Liderliğine İlişkin Algı ve Beklentileri”. http://www.kalemacademy.com/Cms_Data/Sites/KalemAcademy/Files/KalemAcademyRepository/sayilar/Sayi5_05OrtaogretimOkuluOgretmenlerinini.pdf. Erişim tarihi: 30.12.2019.
  • Kıranlı, S. (2013). “Teachers' And School Administrators' Perceptions And Expectations On Teacher Leadershi”. International Journal of Instruction, 6(1): 179-194.
  • Kölükçü, D. (2011). “İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Öğretmen Liderliğini Gösteren Davranışlarının Gereklilik ve Sergilenme Derecesine İlişkin Görüşleri”. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Başkent Üniversitesi.
  • Schunk, D. H. & Gunn, T. P. (1986). “Self-Efficacy And Skill Development: Influence of Task Strategies And Attributions”. The Journal of Educational Research, 79(4): 238-244.
  • Şimşek, A. (2015). Araştırma Modelleri. A. Şimşek (Ed.), Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (4. Baskı) içinde (s. 80-106). Eskişehir: Anadolu Üniversite Yayınları.
  • Türk Dil Kurumu. (2019). Türkçe Sözlük (kelime=liderlik). https://sozluk.gov.tr/. Erişim tarihi: 28.12.2019.
  • Türnüklü, A. (2000). “Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24): 543-559.
  • Wynne, J. (2001). “Teacher Leadership in Education Reform”. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED462376.pdf Erişim tarihi: 30.12.2019.
  • Yıldırım, A. & Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, K., Oğuz, A. & Altınkurt Y. (2017). “Öğretmenlerin Liderlik Davranışları İle Öğrenen Özerkliğini Destekleme Davranışları Arasındaki İlişki”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 32(3): 659-675.
  • Yiğit, Y., Doğan, S. & Uğurlu, C. T. (2013). “Öğretmenlerin Öğretmen Liderliği Davranışlarına İlişkin Görüşleri”. Cumhuriyet International Journal of Education, 2(2): 93-105.

Öğretmenlerin Sınıf Liderlikleri Konusundaki Farkındalıklarının İncelenmesi

Year 2021, Volume: 4 Issue: 1, 66 - 94, 30.06.2021
https://doi.org/10.48174/buaad.933405

Abstract

Sınıf lideri olan öğretmen sınıfta öğretim sorumluluklarını yerine getiren, okul ortamında idarecilerle, meslektaşlarıyla, öğrencilerle ve velilerle iletişimi iyi olan, zamanını etkin ve verimli bir şekilde kullanan, yeniliklere ve değişimlere açık, kendini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapan, öğrencilerine karşı demokratik tutum sergileyen kişi olarak tanımlanabilir. Öğretmenlerin kendilerinde var olan liderlik özelliklerinin ne kadar farkında olduğunu belirlemek bu çalışmanın ana çerçevesini oluşturmaktadır. Bu bağlamda araştırmanın problem cümlesi “Öğretmenlerin sınıf liderliği konusundaki farkındalıkları nasıldır?” olarak belirlenmiştir. Bu çalışmanın amacı, Adana ilindeki farklı kademelerde görev yapan öğretmenlerin sınıf liderlikleri konusundaki farkındalıkların incelenmesidir. Araştırma karma modelde açıklayıcı ardışık desen kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma örneklemini Adana ilinde merkez ilçelerde (Çukurova, Seyhan, Yüreğir ve Sarıçam) görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Nicel boyutta 406, nitel boyutta 16 öğretmen ile çalışılmıştır. İlk olarak, Öğretmen Sınıfı Liderlik Ölçeği ile nicel veriler toplanmıştır. Daha sonra araştırmacı tarafından oluşturulan Öğretmen Sınıfı Liderlik Görüşme Formu aracılığıyla araştırmaya nicel ölçekte katılan öğretmenler arasından seçilen öğretmenlerle görüşmeler yapılmıştır. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin sınıf liderliği konusundaki farkındalıklarının yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin sınıf liderlikleri konusundaki farkındalıkları cinsiyete göre farklılaşmazken; kıdem, branş, çalışılan kademe ve okulun sosyoekonomik düzeyine göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda ise öğretmenlerin kendi okullarındaki sınıf liderliklerini olumsuz algıladıkları, ancak kendi sınıf liderliklerini olumlu algıladıkları görülmüştür.

References

  • Ağırman, N. & Ercoşkun, M. H. (2017). “Sınıf öğretmenlerinin öğretmen yeterlik ve öğretmen liderlik düzeylerinin değerlendirilmesi”. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3): 715-728. DOI: 10.18506/anemon.292596.
  • Ayvalı, Ö. (2021). “Öğretmen Liderliğine İlişkin Yönetici ve Öğretmen Görüşleri”. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
  • Bakioğlu, A. (1998). “Lider öğretmen”. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(10): 11-19.
  • Balyer, A. (2016). “Öğretmen Liderler: Öğretmen Algıları Üzerine Nitel Bir Araştırma”. Elemantary Education Online, 15(2): 391-407.
  • Barth, R. S. (2001). “Teacher leader”. Phi delta kappan, 82(6): 443-449.
  • Beycioğlu, K. (2009). “İlköğretim Okullarında Öğretmenlerin Sergiledikleri Liderlik Rollerine İlişkin Bir Değerlendirme”. Doktora Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi.
  • Beycioglu, K. & Aslan, B. (2010). “Öğretmen liderliği ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması”. İlköğretim Online, 9(2): 2-13.
  • Beycioğlu, K. & Aslan, B. (2012). “Öğretmen ve yöneticilerin öğretmen liderliğine ilişkin görüşleri: Bir karma yöntem çalışması”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2): 191-223.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştıma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Can, N. (2006a). “Öğretmen Liderliği ve Engelleri”. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2: 137-161.
  • Can, N. (2006b). “Öğretmen Liderliğinin Geliştirilmesinde Müdürün Rol ve Stratejileri”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2): 349–363.
  • Can, N. (2007). “Öğretmen Liderliği Becerileri ve Bu Becerilerin Gerçekleştirilme Düzeyi”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1): 263–288.
  • Can, N. (2009). “Öğretmenlerin Sınıfta ve Okulda Liderlik Davranışları”. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 8(2): 385-400.
  • Creswell, J. W. (2017). Karma Yöntem Araştırmalarına Giriş (M. Sözbilir, Çev.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Green, J. C., Krayder, H., & Mayer, E. (2005). Combining qualitative and quantitative methods in social inquiry. In B. Somekh & C. Lewin (Eds.). Research methods in the social sciences, 274-282. London: Sage. Erişim tarihi: 26.12.2019.
  • Gülbahar, B. (2017). “Investigation of Perceptions Regarding Teacher Leadership Among Secondary School Teachers in Turkey”. Journal of Education and Training Studies, 5(2): 111-119.
  • Gülbahar, B. (2018). “Ortaokul Öğretmenlerinin Sınıf İçi Lider Öğretmenlik Becerilerine İlişkin Algılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. KEFAD, 19(1): 1-28.
  • Harris, A. (2005). “Teacher Leadership: More Than Just A Feel-Good Factor?”. Leadership and policy in schools, 4(3): 201-219.
  • Karabağ-Köse, E. (2018). “Öğretmen Sınıf Liderliği Ölçeği Öğretmen Formu Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”. Milli Eğitim Dergisi, 47(220): 5-18.
  • Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel.
  • Karip, E. (1998). “Dönüşümcü Liderlik”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(16): 443-465.
  • Katzenmeyer, M. & Moller, G. (2001). Awakening the Sleeping Giant: Helping Teachers Develop as Leaders, (Üçüncü Baskı). Thousand Oaks, CA: Corwin Press. Erişim tarihi: 31.12.2019.
  • Kılınç, A. Ç. & Recepoğlu, E. (2013). “Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Öğretmen Liderliğine İlişkin Algı ve Beklentileri”. http://www.kalemacademy.com/Cms_Data/Sites/KalemAcademy/Files/KalemAcademyRepository/sayilar/Sayi5_05OrtaogretimOkuluOgretmenlerinini.pdf. Erişim tarihi: 30.12.2019.
  • Kıranlı, S. (2013). “Teachers' And School Administrators' Perceptions And Expectations On Teacher Leadershi”. International Journal of Instruction, 6(1): 179-194.
  • Kölükçü, D. (2011). “İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Öğretmen Liderliğini Gösteren Davranışlarının Gereklilik ve Sergilenme Derecesine İlişkin Görüşleri”. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Başkent Üniversitesi.
  • Schunk, D. H. & Gunn, T. P. (1986). “Self-Efficacy And Skill Development: Influence of Task Strategies And Attributions”. The Journal of Educational Research, 79(4): 238-244.
  • Şimşek, A. (2015). Araştırma Modelleri. A. Şimşek (Ed.), Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (4. Baskı) içinde (s. 80-106). Eskişehir: Anadolu Üniversite Yayınları.
  • Türk Dil Kurumu. (2019). Türkçe Sözlük (kelime=liderlik). https://sozluk.gov.tr/. Erişim tarihi: 28.12.2019.
  • Türnüklü, A. (2000). “Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24): 543-559.
  • Wynne, J. (2001). “Teacher Leadership in Education Reform”. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED462376.pdf Erişim tarihi: 30.12.2019.
  • Yıldırım, A. & Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, K., Oğuz, A. & Altınkurt Y. (2017). “Öğretmenlerin Liderlik Davranışları İle Öğrenen Özerkliğini Destekleme Davranışları Arasındaki İlişki”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 32(3): 659-675.
  • Yiğit, Y., Doğan, S. & Uğurlu, C. T. (2013). “Öğretmenlerin Öğretmen Liderliği Davranışlarına İlişkin Görüşleri”. Cumhuriyet International Journal of Education, 2(2): 93-105.
There are 32 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Studies on Education
Journal Section Articles
Authors

Emine Yıldız Arıganoğlu 0000-0001-6297-3877

Publication Date June 30, 2021
Acceptance Date May 30, 2021
Published in Issue Year 2021 Volume: 4 Issue: 1

Cite

APA Yıldız Arıganoğlu, E. (2021). Öğretmenlerin Sınıf Liderlikleri Konusundaki Farkındalıklarının İncelenmesi. Bayterek Uluslararası Akademik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 66-94. https://doi.org/10.48174/buaad.933405

Creative Commons
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.