İlkokul Üçüncü ve Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Karar Verme Beceri Algılarının İncelenmesi

Year 2021, Volume: 2021 February, Volume 10, 85 - 96, 05.02.2021

Zeliha Nurdan Baysal , Burcu Demirbaş-nemli , Seda Özçelik Şeyma Güneypınar

https://doi.org/10.14686/buefad.590947

Abstract

Hayatımız verdiğimiz kararlarla şekillenmektedir. Bu kararların yaşamımızı ne kadar etkilediğini deneyimlerimiz bize göstermektedir. Karar verme düşünme becerileri içerisinde bulunan ve süreç öğretimi yapılabilen becerilerden birisidir. İlkokul ileriki yaşantıların temellerinin atıldığı ve öğrencilerin kararlara katılarak problemlerle baş ettiği eğitim kurumudur. Bu yaşlarda edinilen deneyimlerin ileriki yaşantıları etkileyeceği kuşkusuzdur. Alan yazın incelendiğinde Türkiye’de ilkokul öğrencileriyle karar verme çalışmalarının yapılması ihtiyacı hissedilmektedir. Bu araştırmanın amacı, ilkokul üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinin karar verme beceri algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmada öğrencilerin anne-baba eğitim, evde kararlara katılma ve okul başarı durumu değişken olarak ele alınmış yöntem olarak nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın evreni İstanbul ili, örneklemi ise Anadolu ve Avrupa yakasında yer alan beş devlet okulu oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde kolay ulaşılabilir örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Verilerin toplanmasında “İlkokul Öğrencileri için Marmara Karar Verme Algısı Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek 5 faktörlü, 17 maddeli, 4’lü likert tipinde bir ölçme aracıdır. Sonuçlara göre; öğrencilerin karar verme beceri algıları orta düzeydedir. Öğrencilerin karar verme beceri algıları cinsiyete göre erkek öğrenciler lehine anlamlı bir farklılık göstermekte iken yaş, sınıf düzeyi, öğretmenin ve ailenin karar durumunda öğrencinin fikrini almasına göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir.

Keywords

Düşünme becerisi, karar verme, ilkokul

An Examination of the Decision-Making Skill Perceptions of Third Grade and Fourth Grade Students in Primary School

Abstract

Our life is shaped by the decisions we make. Our experiences show how these decisions affect our lives. Decision-making is a thinking skill and can be taught over the process. Primary school is an educational institution where the foundations of students’ future experiences are laid and where students overcome problems by taking part in decisions. The experiences acquired in those ages undoubtedly impact their future experiences. A review of the literature reveals a need for decision-making studies on primary school students in Turkey. The purpose of this study is to examine the decision-making skill perception of third and fourth grade students in terms of several variables. Students' gender, age, grade level and their teachers' and parents', participation in the decision were covered as variables in this study using the survey model, a quantitative research method. The population of the study comprises Istanbul province while five schools based in the European and Asian sides of Istanbul constitute the sampling. The easily accessible sampling method was used in the selection of sampling. “The Marmara Decision-Making Skill Perception Scale for Primary School Students” was used for data collection. The scale is a four-point Likert-type scale with 5 factors and 17 items. According to the results, students’ decision-making skill perception is at a medium level. Based on gender, students’ decision-making skill perception differs significantly in favor of the male students, although there is no significant difference in terms of age, grade, and whether or not the student’s opinion is asked in decision-making processes at home and school

Keywords

Thinking skill, decision making, primary school

References

• Ada, S., Baysal, Z. N. ve Demirbaş Nemli, B. (2017) İlkokul öğrencileri için marmara karar verme beceri algısı ölçeğinin geliştirilmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 6(4), 1-9. ISSN: 2146 - 9466
• Akpınar, S. ve Akpınar, Ö. (2017). Yüksekokullarda öğrenim gören öğrencilerin bazı değişkenler açısından problem çözme becerileri ve karar verme stillerinin incelenmesi. Uluslararası Anadolu Spor Bilimleri Dergisi/The Journal of International Anatolia Sport Science, 3, 180-194.
• Alver, B. (2005). Psikolojik danışma ve rehberlik eğitimi alan öğrencilerin empatik beceri ve karar verme stratejilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 14, 19-34.
• Avşaroğlu, S. (2007). Üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme ve stresle başaçıkma stillerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Doktora Tezi. T.C. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Bağırkan, Ş. (1983). Karar verme. İstanbul: Der Yayınları.
• Baysal, Z. N. (2009). Demokrasi eğitimi için karar verme modelinin kullanılması: ilköğretim üçüncü sınıf hayat bilgisi dersi örneklemesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 53-84.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri (23. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Brown J., & Mann L. (1991). Decision-making competence and self-esteem: A comparison of parents and adolescents. Journal of Adolescence, 14, 363-371.
• Cotton, K. (1991). Teaching thinking skills. Retrieved date, from Northwest Regional Educational Laboratory's School Improvement Research Series Web site: http://www.nwrel.orghttp://educationnorthwest.org/6/cu11.html Erişim Tarihi: 02.08.2017
• Çelikkaya, T. (2011). Sosyal bilgiler programında yer alan becerilerin kazandırılma düzeyi: öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 969-990.
• Davidson, D. (1991).Children's decision-making examined with an information-board procedure. Cognitive-Development, 6, 77-90.
• Doğanay, A. (2004). Sosyal bilgiler öğretimi. C. Öztürk ve D. Dilek (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss. 16-44). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Gelen, İ. (2002). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde düşünme becerilerini kazandırma yeterliklerinin değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 10(10), 100-119.
• Karsantık, Y. (2016). Öğretmen adaylarının düşünme becerilerine ve düşünme becerilerinin öğretimine ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Levin I, Weller J, Pederson A, & Harshman L. (2007). Age-related differences in adaptive decision making: Sensitivity to expected value in risky choice. Judgment and Decision Making, 2, 225–233.
• MEB (2007). İlköğretim düşünme eğitimi programı. Ankara.
• MEB. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi (4. ve 5. sınıflar) öğretim program ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• Öncül, B. (2013) ilköğretim 4. Sınıf öğrencilerinin karar verme becerilerine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden erişilmiştir.
• Özdemir, D. (2006).Sosyal bilgiler dersinin düşünme becerilerini kazandırma düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden erişilmiştir
• Tok, E. (2008). Düşünme becerileri eğitimi programının okul öncesi öğretmen adaylarının eleştirel, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yüceloğlu-Keskin, D. Ö., Bayram, L., Günay-Derebaşı, D., Bostancı, Ö. ve Kabadayı, M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Kullandıkları Karar Verme Stratejilerinin Bazı Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 1-12. DOI:2536-5339