Şerh-i Cezire-i Mesnevi'de Dil Bilgisi Terimleri

Year 2022, Volume: 7 Issue: 1, 3 - 19, 30.06.2022

Fatıma Aydın

Abstract

Şerhler, bir metni açıklamak için yazılan metinlerdir. Şerhler metnin daha iyi anlaşılmasını sağladığı gibi asıl metnin yazıldığı dilin öğrenilmesine de katkıda bulunur. Dil öğrenme yöntemlerinden biri de öğrenilecek dilde kelimeleri ve dil bilgisi yapılarını ezberlemektir. Geleneksel şerh yönteminde önce asıl metnin incelenecek kısmı verilir. Ardından bu kısımda geçen anlaşılması zor olduğu düşünülen kelimelerin anlamları verilir. Ardından bu kelimeler dil bilgisi açısından incelenir. Abdülmecid Sivasi de Şerh-i Cezire-i Mesnevi adlı eserinde geleneksel şerh yöntemini kullanmıştır. Yusuf-ı Sineçak, Mevlana’nın ünlü eseri Mesnevi-i Manevi’den bazı beyitleri seçerek Cezire-i Mesnevi adlı eseri oluşturmuştur. Bu eseri açıklamak üzere Abdülmecid Sivasi Şerh-i Cezire-i Mesnevi’yi kaleme almıştır. Geleneksel yöntemle yapılan şerhde beyitlerde geçen bazı Farsça kelimelerin anlamları verilmiş ve dil bilgisi açısından incelenmiştir. Bu dil bilgisi incelemesi sırasında çok sayıda dil bilgisi terimi kullanılmıştır. Bu çalışmada Şerh-i Cezire-i Mesnevi’de kullanılan dil bilgisi terimlerini tespit etmek amaçlanmıştır.

Keywords

Şerh, Şerh-i Cezire-i Mesnevi, Dil Bilgisi terimleri, Abdülmecid Sivasi, Klasik Türk Edebiyatı

References

• AY, A. (2014). Abdülmecid Sivâsî Divanı (İnceleme-Metin), Cumhuriyet Üniversitesi SBE, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• AYDIN, F. (2019). Abdülmecid Sivasi Şerh-i Cezire-i Mesnevi (İnceleme-Karşılaştırmalı Metin), Çukurova Üniversitesi SBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• BAHAEDDİN, M. (1997). Şerh, Yeni Türkçe Lügat, Akçağ Yay., Ankara.
• BROWN, H. D. (2001). Teaching by Principles: An Interactive Approach to Language Pedagogy. London: Longman.