KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 2, 367 - 382, 30.06.2019

Emre Esat Topaloğlu

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.585306

Cited By: 11

Öz

Sanal ve
kripto para niteliğinde olan Bitcoin, dijital formata sahip, teknik olarak blok
zinciri olarak ifade edilen işlemleri kapsayan ve merkezi para sistemine dahil
olmayan bir para birimidir. Çalışmada, kripto para Bitcoin ile döviz kurları
arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. ABD Doları bazında Bitcoin
kuru ile Euro, Japon Yeni, İngiliz Sterlini, Avustralya Doları, Kanada Doları,
İsviçre Frankı, Yuan Renminbisi ve İsveç Kronu döviz kurları arasındaki ilişki,
3.02.2012-04.10.2017 dönemindeki günlük kur değerleri esas alınarak, yapısal
kırılmalı Gregory ve Hansen eşbütünleşme ve Granger nedensellik analizleri ile
incelenmiştir. Analiz sonucunda, BTC/USD döviz kurunda yapısal kırılmaların,
2013 yılı Nisan ve Aralık aylarında gerçekleştiği belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada, döviz kurlarına ilişkin zaman serileri arasında uzun dönemli
eşbütünleşme ilişkisi tespit edilirken, CNY/USD döviz kuru ile BTC/USD döviz
kuru arasında tek yönlü pozitif nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Kripto Para, Bitcoin, Döviz Kuru, Yapısal Kırılma, Zaman Serisi Analizi

Kaynakça

• ATİK, M., KÖSE, Y., YILMAZ, B. ve SAĞLAM, F., (2015), “Kripto Para: Bitcoin ve Döviz Kurları Üzerine Etkileri”, Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 6 (11), 247-262. Bank for International Settlements (BIS) (2016), Turnover of OTC Foreign Exchange İnstruments, https://www.bis.org/statistics/d11_1.pdf. BAUR, D. G., DIMPFLB, T. ve KONSTANTIN, K. (2017), “Bitcoin, Gold and the US Dollar – A Replication and Extension”, Finance Research Letters, 23, 1-8. BOURI, E., AZZI, G. ve DYHRBERG, A. H. (2016), “On the Return-volatility Relationship in the Bitcoin Market Around the Price Crash of 2013”, Economics Discussion Papers, 41, Kiel Institute for the World Economy. http://www.economics-ejournal.org/economics/discussionpapers/2016-41 CHAREMZA, W. W. ve DEADMAN, D. F. (1993), New Directions in Econometric Practice (UK: Edward Elgar Publishing). DAI, W. (1998). B-Money. http://www.weidai.com/bmoney.txt. DICKEY, D. A. ve FULLER, W. A. (1979), “Distribution of the Estimators For An Autoregressive Time Series With A Unit Root”, Journal of American Statistical Association, 74, 251-276. DİRİCAN, C. ve CANÖZ, İ. (2017), “The Cointegration Relationship Between Bitcoin Prices And Major World Stock Indices: An Analysis With ARDL Model Approach”, Journal of Economics, Finance and Accounting, 4 (4), 377-392. DULUPÇU, M. A., YİYİT, M. ve GENÇ, A. G. (2017), “Dijital Ekonominin Yükselen Yüzü: Bitcoin’in Değeri İle Bilinirliği Arasındaki İlişkinin Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (Kayfor15 Özel Sayısı), 2241-2258. ESWARA, M. (2017), “Cryptocurrency Gyration and Bitcoin Volatility”, International Journal of Business and Administration Research Review, 3(18), 187-195, http://www.ijbarr.com/downloads/1908201732.pdf, (Erişim Tarihi: 24.01.2018. GEORGOULA, I., POURNARAKIS, D., BILANAKOS, C., SOTIROPOULOS, D. ve GIAGLIS, G. M. (2015), “Using Time-Series and Sentiment Analysis to Detect the Determinants of Bitcoin Prices”, SSRN: https://ssrn.com/abstract=2607167 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2607167. GRANGER, C. W. J. (1969), “Investigating Causal Relations By Econometric Models and Cross-Spectral Methods”, Econometrica, 37 (3), 424-438. GREGORY, A. W. ve HANSEN, B. E. (1996), “Residual-Based Tests for Cointegration in Models With Regime Shifts”, Journal of Econometrics, 70 (1), 99-126. INVESTING VERİ TABANI, Döviz Kurları. www.investing.com.tr. Erişim Tarihi:15.01.2018. KOÇOĞLU, Ş., ÇEVİK, Y. E. ve TANRIÖVEN, C. (2016), “Bitcoin Piyasalarının Etkinliği, Likiditesi ve Oynaklığı”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 8 (2), 77-97. MARIAN, O. (2016), “Kripto Para Birimi Üstün Vergi Cenneti Mi?”, İÜHFM, C.LXXIV, 919-930. NAKAMOTO, S. (1998), “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”, https://bitcoin.org/bitcoin.pdf, Erişim Tarihi: 25 Ocak 2018. SONG, Y. (2016), “A Study of Bitcoin Price's Relationship With Local Currency Exchange Rate and Stock Market Index in Emerging Economies Using VECM”, ETD Collection for Fordham University.AAI10246887. https://fordham.bepress.com/dissertations/AAI10246887. TÜRKİYE CUMHURİYETİ MERKEZ BANKASI, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, www.tcmb.gov.tr. Erişim Tarihi:15.01.2018. YERMACK, D. (2013), “Is Bitcoin a Real Currency? An Economic Appraisal (No.w19747)”, National Bureau of Economic Research. http://www.nber.org/papers/w19747. Erişim Tarihi: 23 Ocak 2018. ZIVOT, E. ve ANDREWS, D. W. K. (1992), “Further Evidence on The Great Crash, The Oil-Price Shock,and The Unit-Root Hypothesis”, Journal of Business & Economic Statistic, 10, 251-270.