Çalışanların Örgütsel Kibirlilik ve Kayırmacılık Algı Düzeylerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerindeki Etkileri

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 1, 95 - 114, 28.03.2023

Nuri Avcı

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1097427

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı, çalışanların örgütsel kibirlilik ve kayırmacılık algı düzeylerinin örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkilerini incelemek ve örgüt iklimin her iki algı düzeyi üzerinde aracılık rolü olup olmadığını belirlemektir. Araştırma nicel araştırma deseninde planlanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak tek boyutlu, toplam 21 maddeden oluşan Yönetici Kibri Ölçeği; tek boyutlu ve 9 maddeden oluşan Nepotik Tutum Ölçeği; beş boyutlu ve toplam 19 maddeden oluşan Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği ile tek boyutlu ve 13 maddeden oluşan Örgüt İklimi Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; çalışanların örgütsel kibirlilik ve kayırmacılık algı düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasında olumsuz ve anlamlı ilişki vardır. Bu ilişkide örgüt ikliminin düzenleyici rolü tespit edilmiştir. Katı ve hiyerarşik iklimin egemen olduğu örgütlerde, çalışanların yönetici kibirliliği ve kayırmacılığı ile ilgili algılarının yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel kibirlilik, Kayırmacılık, Örgütsel vatandaşlık davranışı, Örgüt iklimi

Teşekkür

İstanbul Okan Üniversitesi Etik Kurulu'ndan Etik Kurul İzni almama aracılık eden Dr. Öğr. Üyesi Onur Yarar'a teşekkür ederim.

The Effects of Employees' Perceptions of Organizational Arrogance and Nepotism on Organizational Citizenship Behaviors

Öz

The aim of this study is to examine the effects of organizational arrogance and favoritism perception levels of employees on organizational citizenship behaviors and to determine whether organizational climate has a mediating role on both perception levels. The research was planned with a quantitative research design. As a data collection tool in the research, the Manager's Arrogance Scale, Nepotic Attitude Scale, The Organizational Citizenship Behavior Scale, and the Organizational Climate Scale were used. According to the findings obtained from the research; There is a negative and significant relationship between organizational arrogance and favoritism perception levels of employees and organizational citizenship behaviors. In this relationship, the regulatory role of the organizational climate has been determined. It has been concluded that in organizations where a strict and hierarchical climate is dominant, employees' perceptions of managerial arrogance and favoritism are high.

Anahtar Kelimeler

Organizational Arrogance

Kaynakça

• Avcı, N. ve Yarar, O. (2021). Organizasyonlarda Yöneticilerin Nepotik Tutumlarının Çalışan Memnuniyeti ve Sabotaj Eğilimi Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Hakem aşamasında)
• Aydın, M., (1993). Çağdaş Eğitim Denetimi. (3.ed.), Eğitim Araştırma Yayın Danışmanlık A.Ş., Ankara.
• Basım, H. N ve Şeşen, H. (2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 61-4
• Bozacı, İ. Çiftçi, Gamze, E & Gürer, A. (2018). A Field Research On The Effect Of Perceived Manager Arrogance On Salesperson Burnout And Turnover Intention, Hitit University Journal of Social Sciences Institute, Year 11, Issue 1, June 2018, pp.205-226
• Büte, M. (2011). Algılanan örgüt ikliminin etik olmayan davranışlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25 (2), 103-122. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/atauniiibd/issue/2702/35644
• Johnson, R. E., Silverman, S. B., Shyamsunder, A., Swee, H. Y., Rodopman, O. B., Cho, E. & Bauer, J. (2010). Acting superior but actually inferior?: Correlates and consequences of workplace arrogance. Human Performance, 23 (5), 403-427
• Kanten, P. (2014). Narsistik kişilik özelliğinin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde örgüt ikliminin düzenleyici rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi ,25 / 76 (October 2014): 0-0.
• Mahamatjan Kızı, D. (2011). The effects of perceived nepotism and job stress on organizational cıtızenshıp behavıor: An empirical study in kyrgyz famıly-managed company. Maramara Üniversitesi SBE Yüksek Lisans Tezi
• Organ, D. W. (1988), Organizational Citizenship Behavior: The Good Soldier Syndrome. Lexington Ma: Lexington Books.
• Toscano, R., Price, G. & Scheepers, C. (2018). The impact of CEO arrogance on top management team attitudes. European Business Review, 30 (6), 630-644
• Vey, M. A. & Campbell, J. P. (2004). ln-Role or Extra-Role Organization al Citizenship Behavior: Which Are We Measuring? Human Performance, 17(1): 119-135.
• Williams, S. & Shiaw, W. T. (1999). Mood and Organizational Citizenship Behavior: The Effects of Positive Affect on Employee OCB Intentions. The Journal of Psychology, 133(6): 656- 668.
• Wang, X., Chow, C. W. C., & Luk, C. l. (2013), Does Service Employee Arrogance Discourage Sales of Luxury Brands in Emerging Economics? Psychology & Marketing, 30(10), 918-933.