Geçmişten Günümüze Değişen Babalık Rolü ve Çocuk Gelişimine Katkıları

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 366 - 371, 30.06.2021

Mustafa Belli , Nurdan Akcay , Hatice Bal Yılmaz

https://doi.org/10.34087/cbusbed.806798

Cited By: 9

Öz

Çocuklar yaşamlarının büyük bir bölümünü aile içerisinde geçirmektedirler. Bu nedenle çocukların sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişmesinde anne ve babanın rolleri oldukça önemlidir. Aile üyelerinin rolleri yaşadıkları toplumun yapısından etkilenmektedir. Geçmişte çocuğun bakımından sorumlu temel kişinin annesi olduğu düşünüldüğünden, çocukların ebeveynleriyle olan ilişkilerine yönelik yapılan araştırmalar genellikle anne-çocuk ilişkisine odaklanmıştır. Oysa sağlıklı bir çocuk gelişimi için çocukların anne kadar babalarıyla da etkileşim halinde olmaları gerekmektedir. Babalık kavramı ve babanın rolleri geçmişten günümüze değişmiş ve gelişmiştir. Geçmişte otorite figürü olan ve evin geçimini sağlayan geleneksel, katı ve mesafeli babalık görünümü, günümüzde çocuğunun bakımını üstlenen, çocuğuyla oyun oynayan, arkadaşça vakit geçiren, modern babalık görünümüne dönüşmüştür. Babaların çocuklarının bakımına katılmasının çocuğun bilişsel, sosyal-duygusal, cinsel-rol ve kimlik gelişimi üzerine olumlu etkileri bulunmaktadır. Her ne kadar geçmişe göre günümüzde babalar çocuklarıyla daha çok ilgilenseler de bu durum hala istenilen düzeyde değildir. Çocuk sağlığı uzmanları, çocukların bakım ve gelişimlerini desteklemede babalarının katılımlarını arttırmak için fırsat yaratmaları gerekmektedir. Çünkü giderek artan araştırma sonuçları, babaların çocuklarının gelişimine annelerinden farklı ve genellikle tamamlayıcı yollarla katkıda bulunduğunu göstermektedir. Bu derleme çalışmasında, geçmişten günümüze değişen babalık rolü ve çocuk gelişimine katkılarına, baba-çocuk ilişkisini sağlamada hemşirenin rolüne ve konu ile ilgili sonuç ve önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Baba katılımı, Çocuk gelişimi, Değişen babalık rolü

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

The Role of Fatherhood Changing From Past to Present and Its Contributions to Child Development

Öz

Children spend most of their lives in the family. For this reason, the roles of mothers and fathers are very important in the healthy growth and development of children.The roles of family members are influenced by the structure of the society in which they live. Since it was thought that the main person responsible for the child's care in the past was the mother, research on children's relationships with their parents generally focused on the mother-child relationship. However, for a healthy child development, children must interact with their fathers as well as their parents. The concept of fatherhood and the roles of the father have changed and developed from the past to the present. The traditional, strict and distant fatherhood view, which was an authority figure in the past and provided for the living of the house, has now turned into a modern fatherhood who takes care of his child, plays with his child, spends friendly time. Fathers' participation in the care of their children has positive effects on the child's cognitive, social-emotional, sexual-role and identity development. Child health professionals need to create opportunities to increase their fathers' involvement in supporting children's care and development. Because increasing research results show that fathers contribute to the development of their children in different and often complementary ways than their mothers. In this review study, the changing fatherhood role and its contribution to child development, the role of the nurse in providing father-child relationship, and the results and suggestions related to the subject are included.

Anahtar Kelimeler

Changing fatherhood role, Child development, Father involvement

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Committee on Early Childhood, Adoption, and Dependent Care, The Pediatrician’s role in family support and family support programs, Pediatrics, 2011, 128(6), e1680–4.
• Mercan, Z, Şahin, F.T, Babalık rolü ve babalık rolü algısı, Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2017, 2(2), 1–10.
• Özdemir, O, Güzel, Ö.P, Tayyib, K.M, Nasıroğlu, S, Kişilik gelişimi, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2012, 4(4), 566-89.
• Türkoğlu, D, Akduman, G.G, Okul öncesi dönem çocuğu olan babaların babalık rolü algıları ile eş destek düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2015, 8(38), 224-41.
• Taşkın, N, Çocukların gelişiminde katkıları unutulanlar : babalar, Eğitime Bakış Dergisi, 2011, 7(20), 43–7.
• Adamsons, K, Johnson, S.K, An updated and expanded meta-analysis of nonresident fathering and child well-being, Journal of Family Psychology, 2013, 27(4), 589–99.
• Kocatepe, B, Bilgi, S, Toplumsal bir inşa olarak babalık: annelerin yaşam öykülerinde baba imgesi, Fe Dergi, 2018, 10(2), 43–59.
• Lamb, M.E, Paternal influences and the father’s role: A personal perspective, American Psychologist, 1979, 34(10), 938-43.
• Uludağlı, N.P, Baba katılımında etkili faktörler ve baba katılımının baba , anne ve çocuk açısından yararları, Türk Psikoloji Yazıları, 2017, 20(39), 70–88.
• Jeynes, W.H, A Meta-Analysis: the relationship between father ınvolvement and student academic achievement. Urban Education, 2015, 50(4), 387-423.
• Türk Dil Kurumu [Çevirimiçi]. https://sozluk.gov.tr/, (accessed 22.05.2020).
• Yanardağ, M.Z, Özmete, E, Erkeklerin bakış açısıyla toplumsal cinsiyet rolleri: kadın ve erkek olmanın değeri, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2016, 20(1), 91–107.
• Zeybekoğlu, Ö, Günümüzde erkeklerin gözünden babalık ve aile, Mediterranean Journal of Humanities, 2013, 3(2), 297-328.
• Özkan, H, Çelebioğlu, A, Demet, Ü.Z, Kurudirek, F, Doğum sonu dönemde babaların ebeveynlik davranışlarının incelenmesi, İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi, 2016,6(3), 191-196.
• Pontes, C.M, Osório, M.M, Alexandrino, A.C, Building a place for the father as an ally for breast feeding, Midwifery, 2009, 25(2), 195–202.
• Kuzucu, Y, The changing role of fathers and its impact on child development, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2011, 4, 79–91.
• Korkmaz, A, Korkut, G, Türkiye’de kadının ı̇şgücüne katılımının beli̇rleyi̇ci̇leri̇, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim Fakültesi Dergisi, 2012, 17(2), 41–65.
• Kil, H, Martini, J, Andrade, B.F, Parental attributions, parenting skills, and readiness for treatment in parents of children with disruptive behavior, Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 2020, 42, 464–74.
• Uyanık, Ö, Ünsal, K.Ü, İnal, K.G, Can, Y.M, An investigation of the relationship between fathers and their children at preschool level, Journal of Theoretical Educational Science, 2016, 9(4), 515-31.
• Uzun, H, Baran, G. Babaların okul öncesi dönemdeki çocuklarıyla ilişkisinin bazı değişkenlere göre incelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2019, 15(1), 47-60.
• Durmuş, A, Çocukta Öz Güven Gelişimi ve Karakter Eğitimi. Nesil Yayınları, İstanbul, 2008.
• Webster‐Stratton, C, The Effects of father involvement in parent training for conduct problem children, Journal of Child Psychology and Psychiatry, 1985, 26(5), 801-10.
• Bolton, S, Hattie, J, Affiliations, A, Cognitive and brain development: executive function, piaget, and the prefrontal cortex, Archives of Psychology, 2017, 1(3), 1–36.
• Vygotsky, L.S, Mind in Society: Development of Higher Psychological Processes. Harvard University Press, Cambridge, 1978.
• Wilson, K.R, Prior, M.R, Father involvement and child well-being, Journal of paediatrics and child health, 2011, 47(7), 405–7.
• Bekmezci, H, Özkan, H. Oyun ve oyuncağın çocuk sağlığına etkisi, İzmir Dr Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 2015, 5(2), 81–7.
• Şahin, H, Demiriz, S, Beş altı yaşında çocuğu olan babaların, babalık rolünü algılamaları ile aile katılım çalışmalarını gerçekleştirmeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2014, 181(181), 273–94.
• Alkan, Ö.E, Aile parçalanmasının çocuğun okul başarısına etkisi: Trabzon örneği, Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 2018, 4(5), 167–225.
• Günindi, Y, Bağımsız anaokullarına ve anasınıflarına devam eden çocukların sosyal becerilerinin değerlendirilmesi, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011, 12(1), 133–44.
• Knight, Z.G, A proposed model of psychodynamic psychotherapy linked to Erik Erikson’s eight stages of psychosocial development, Clinical psychology & psychotherapy, 2017, 24(5), 1047–58.
• Erdoğan, A, Çocuğun psikososyal gelişiminde babanın rolü, Yeni Symposium: Psikiyatri, Nöroloji ve Davraniş Bilimleri Dergisi, 2004, 42(4), 147–153.
• Pleck, J.H, Paternal involvement: Levels, sources, and consequences. In: M.E. Lamb (ed.) The role of the father in child development, 4th edn. John Wiley & Sons Inc, New Jersey, 2004.
• Veneziano, R.A, Perceived paternal and maternal acceptance and rural African American and European American youths’ psychological adjustment, Journal of Marriage and Family, 2000, 62(1), 123-132.
• Kato, K, Ishii-Kuntz, M, Makino, K, Tsuchiya, M, The impact of paternal involvement and maternal childcare anxiety on sociability of three-year-olds : two cohort comparison, Japanese Journal of Developmental Psychology, 2002, 13(1), 1-11.
• Rosenberg, J, Wilcox, B.W, The Importance of Fathers in the Healthy Development of Children. 1st edn. National Clearinghouse on Child Abuse and Neglect Information, Washington, 2006.
• Sarkadi, A, Kristiansson, R, Oberklaid, F, Bremberg, S, Fathers’ involvement and children’s developmental outcomes: A systematic review of longitudinal studies, Acta paediatrica, 2008, 97(2), 153-158.
• Mangır, M, Baran, G, Çocukta rol özdeşi̇mi̇ ve ci̇nsel ki̇mli̇ği̇n kazanilmasi, Eğitim ve Bilim. 1990, 14(76), 66-72.
• Ümit, D, Altan, Yildiz, R, Milli Eğitim Bakanlığı 0-36 aylık çocuklar için eğitim programında cinsel gelişim ve eğitim, Çocuk ve Gelişim Dergisi. 2019, 2(3), 34–44.
• Tezel, Ş.F, Özbey, S, Okul öncesi eğitim programlarında uygulanan aile katılım çalışmalarında baba katılımının yeri ve önemi, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2009, 17(17), 30–9.
• Kılıç, Ş, Türkiye’de Aile Çalışmaları. In: Arıkan, A, Dinç, B, (ed) Aile Eğitimi, 1st edn. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 2019, 161-85.
• Hetherington, E.M, Effects of father absence on personality development in adolescent daughters, Developmental Psychology, 1972, 7(3), 313-26.
• Ellis, B.J, Bates, J.E, Dodge, K.A, Fergusson, D.M, John H.L, Pettit, G.S, Woodward, L, Does father absence place daughters at special risk for early sexual activity and teenage pregnancy? Child Development, 2003, 74(3), 801-821.
• Allgood, S.M, Beckett, T.E, Peterson, C, The role of father involvement in the perceived psychological weil-being of young adult daughters: A retrospective study, North American Journal of Psychology, 2012, 14(1), 95-110.
• Makusha, T, Richter, L, Knight, L, Van, R.H, Bhana, D, “The good and the bad?” childhood experiences with fathers and their influence on women’s expectations and men’s experiences of fathering in rural KwaZulu-Natal, South Africa, Fathering, 2013, 11, 138-158.
• Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Çocuk Yetiştirmede Temel Beceriler, Artı6 Medya, Ankara, 2018, pp 1-160.
• Telli, A.A, Özkan, H, 3-6 yaş grubu çocuğu olan babaların babalık rolü algısı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi, İzmir Dr Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 2016, 6(2), 127–34.
• Gölbaşı, Z, Postpartum dönemde erken taburculuk, evde bakım hizmetleri ve hemşirelik, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 2003, 7(2), 15-22.
• Coleman, W.L, Garfield, C, Fathers and pediatricians: enhancing men’s roles in the care and development of their children, Pediatrics, 2004, 113(5), 1406-11.
• Akduman, G.G, Çocuklarda Problem Davranışlar ve Ailelerin Desteklenmesi. In: Arıkan, A, Dinç, B, (ed) Aile Eğitimi, 1st edn. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 2019, pp. 195-213.