Research Article
BibTex RIS Cite

Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi ve OECD Ülkeleri ile PISA Etkinlik Karşılaştırması

Year 2019, Volume: 9 Issue: 2, 449 - 474, 31.12.2019
https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.554840

Abstract

Eğitim
toplumların gelişmesinde önemli bir yere sahiptir. Dünyadaki sosyo-ekonomik kalkınmanın
temel unsurunun eğitim olduğu söylenebilir. Türkiye’de de eğitimin önemi son
yıllarda daha fazla anlaşılır olmuş ve bu alana harcanan kamu kaynaklarında ve
özel kaynaklarda kayda değer artışlar yaşanmıştır. Bu kapsamda eğitim için
yapılan kamu harcamalarının merkezi yönetim bütçesine ve milli hasılaya oran
olarak artışı söz konusudur. Ortalama eğitim süresi de son 27 yılda yaklaşık
iki kat artmıştır. Yaşanan bu artışlara rağmen, eğitimin en önemli çıktısı
niteliğindeki başarı göstergeleri Türkiye için pek yüksek değildir. Zira, OECD
tarafından düzenli olarak her üç yılda bir yapılan Uluslararası Öğrenci
Değerlendirme Programı (PISA) kapsamında elde edilen sonuçlara göre, Türkiye
oldukça düşük puanlarla birlikte alt sıralarda yer almaktadır. Daha da kötü
olanı ise sıralamadaki yerinin giderek düşüyor olmasıdır. Bu sonuçlar
Türkiye’deki eğitime yapılan harcama artışlarının, neden başarıyı da
artırmadığı sorusunu beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda, Türkiye’de kamu
eğitim harcamalarının daha verimli ve etkili kullanılması gerekmektedir.   

References

  • Akdoğan, A., (1989) Kamu Maliyesi, Ankara, Gazi Üniversitesi Yayınları.
  • Arabacı, B., İ., (2011) Türkiye’de ve OECD Ülkelerinde Eğitim Harcamaları, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, www.esosder.org Kış Cilt: 10 Yıl :2011 Sayı: 35, s.100-112
  • Baş, K., (2001), Ekonomik Büyüme, Gelir Dağılımı, Eğitim ve Nüfus Artışı İlişkileri: Türkiye Örneği, Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 19, Sayı:1, s.47-60
  • Bauer, T. K. and Matthias V. (2010), External Effects of Education: Human Capital Spillovers in Regions and Firms, Ruhr Economic Papers, http://www.rwi-essen.de/media/content/pages/publikationen/ruhreconomic-papers/REP_10_195.pdf.,Erişim Tarihi: 12.04.2019
  • Devrim, F. ve Tosuner, M., (1987), Türkiye’de Eğitim Hizmetlerinin Finansmanında Son Gelişmeler, iç. 3. Türkiye Maliye Eğitimi Sempozyumu Kitabı, T.C. İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Maliye Bölümü, Kocaeli, s. 86-109.
  • Edizdoğan, N., Çetinkaya, Ö., ve Gümüş, E., (2012), Kamu Maliyesi, Ekin Yayınevi, Bursa
  • Güngör, G. ve Göksu, A. (2013), Türkiye’de Eğitimin Finansmanı Ve Ülkelerarası Bir Karşılaştırma, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 20, Sayı:1, s. 59-72.
  • Hindriks Jean and Gareth D. Myles (2004) Intermediate Public Economics, http://czx.xmu.edu.cn/download/20100225113146416.pdf. Erişim Tarihi: 28.03.2019
  • Karaaslan,E., (2005) Kamu Kesimi Eğitim Harcamalarının Analizi, Maliye Dergisi, Sayı: 149, s. 36-73
  • Karahan, M., (2017) PISA Sınav Sonuçlarının Ülkelerin Gelişmişlik Derecesi ve Kalkınmışlık Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi, Aksaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
  • Kepenek, Y. ve Yentürk, N. (2010), Türkiye Ekonomisi, Remzi Kitabevi, 23. Basım, İstanbul
  • Mutluer, K., Öner, E. & Kesik, A. (2010), Teori ve Uygulamada Kamu Maliyesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
  • OECD, http://www.oecd.org/pisa/ Erişim Tarihi: 10.02.2019
  • Öztürk, N., (2005), İktisadi Kalkınmada Eğitimin Rolü, Sosyo Ekonomi, Ocak-Haziran, Sayı: 1, s. 27-44
  • Pehlivan, O.,(2002), Kamu Maliyesi, Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Söyler, İ. (2008), Eğitim Hizmetleri Bağlamında Vakıf Üniversitelerinin Finansal ve Vergisel Sorunları, Maliye Dergisi, Sayı: 154, http://212.174.133.188 /calismalar/maliye_ dergisi/yayinlar/md/154/5. ilhamisoyler.pdf. Erişim Tarihi:
  • T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2018 Yılı Bütçe Sunuşu, Strateji Geliştirme Başkanlığı
  • T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, http://pisa.meb.gov.tr/, Erişim Tarihi: 18.02.2019
  • T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Araştırma- Geliştirme ve Projeler Daire Başkanlığı (EARGED) http://tegm.meb.gov.tr/www/arastirma-gelistirme-ve-projeler-daire-baskanligi/icerik/27, Erişim Tarihi: 21.03.2019
  • T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2017-2018, https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_09/06123056_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2017_2018.pdf, Erişim: 11.03.2019
  • TÜİK, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1018, Erişim: 19.03.2019
  • UNDP Türkiye, https://www.undp.org/content/dam/turkey/hdr2018/tr/Turkey%20Briefing%20Note_Turkey%20Briefing%20Note_TR_v01.pdf, Erişim Tarihi: 04.03.2019
  • Yardımcıoğlu, F. (2015), Nitel ve Nicel Göstergeler Işığında Türkiye’de Eğitimin Son On Yılı, Politik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (PESA), https://www.pesa.org.tr/ s. 1-18.
Year 2019, Volume: 9 Issue: 2, 449 - 474, 31.12.2019
https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.554840

Abstract

References

  • Akdoğan, A., (1989) Kamu Maliyesi, Ankara, Gazi Üniversitesi Yayınları.
  • Arabacı, B., İ., (2011) Türkiye’de ve OECD Ülkelerinde Eğitim Harcamaları, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, www.esosder.org Kış Cilt: 10 Yıl :2011 Sayı: 35, s.100-112
  • Baş, K., (2001), Ekonomik Büyüme, Gelir Dağılımı, Eğitim ve Nüfus Artışı İlişkileri: Türkiye Örneği, Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 19, Sayı:1, s.47-60
  • Bauer, T. K. and Matthias V. (2010), External Effects of Education: Human Capital Spillovers in Regions and Firms, Ruhr Economic Papers, http://www.rwi-essen.de/media/content/pages/publikationen/ruhreconomic-papers/REP_10_195.pdf.,Erişim Tarihi: 12.04.2019
  • Devrim, F. ve Tosuner, M., (1987), Türkiye’de Eğitim Hizmetlerinin Finansmanında Son Gelişmeler, iç. 3. Türkiye Maliye Eğitimi Sempozyumu Kitabı, T.C. İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Maliye Bölümü, Kocaeli, s. 86-109.
  • Edizdoğan, N., Çetinkaya, Ö., ve Gümüş, E., (2012), Kamu Maliyesi, Ekin Yayınevi, Bursa
  • Güngör, G. ve Göksu, A. (2013), Türkiye’de Eğitimin Finansmanı Ve Ülkelerarası Bir Karşılaştırma, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 20, Sayı:1, s. 59-72.
  • Hindriks Jean and Gareth D. Myles (2004) Intermediate Public Economics, http://czx.xmu.edu.cn/download/20100225113146416.pdf. Erişim Tarihi: 28.03.2019
  • Karaaslan,E., (2005) Kamu Kesimi Eğitim Harcamalarının Analizi, Maliye Dergisi, Sayı: 149, s. 36-73
  • Karahan, M., (2017) PISA Sınav Sonuçlarının Ülkelerin Gelişmişlik Derecesi ve Kalkınmışlık Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi, Aksaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
  • Kepenek, Y. ve Yentürk, N. (2010), Türkiye Ekonomisi, Remzi Kitabevi, 23. Basım, İstanbul
  • Mutluer, K., Öner, E. & Kesik, A. (2010), Teori ve Uygulamada Kamu Maliyesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
  • OECD, http://www.oecd.org/pisa/ Erişim Tarihi: 10.02.2019
  • Öztürk, N., (2005), İktisadi Kalkınmada Eğitimin Rolü, Sosyo Ekonomi, Ocak-Haziran, Sayı: 1, s. 27-44
  • Pehlivan, O.,(2002), Kamu Maliyesi, Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Söyler, İ. (2008), Eğitim Hizmetleri Bağlamında Vakıf Üniversitelerinin Finansal ve Vergisel Sorunları, Maliye Dergisi, Sayı: 154, http://212.174.133.188 /calismalar/maliye_ dergisi/yayinlar/md/154/5. ilhamisoyler.pdf. Erişim Tarihi:
  • T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2018 Yılı Bütçe Sunuşu, Strateji Geliştirme Başkanlığı
  • T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, http://pisa.meb.gov.tr/, Erişim Tarihi: 18.02.2019
  • T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Araştırma- Geliştirme ve Projeler Daire Başkanlığı (EARGED) http://tegm.meb.gov.tr/www/arastirma-gelistirme-ve-projeler-daire-baskanligi/icerik/27, Erişim Tarihi: 21.03.2019
  • T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2017-2018, https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_09/06123056_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2017_2018.pdf, Erişim: 11.03.2019
  • TÜİK, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1018, Erişim: 19.03.2019
  • UNDP Türkiye, https://www.undp.org/content/dam/turkey/hdr2018/tr/Turkey%20Briefing%20Note_Turkey%20Briefing%20Note_TR_v01.pdf, Erişim Tarihi: 04.03.2019
  • Yardımcıoğlu, F. (2015), Nitel ve Nicel Göstergeler Işığında Türkiye’de Eğitimin Son On Yılı, Politik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (PESA), https://www.pesa.org.tr/ s. 1-18.
There are 23 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Economics
Journal Section Research Article
Authors

Önder Çalcalı 0000-0002-8084-4136

Publication Date December 31, 2019
Published in Issue Year 2019 Volume: 9 Issue: 2

Cite

APA Çalcalı, Ö. (2019). Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi ve OECD Ülkeleri ile PISA Etkinlik Karşılaştırması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 449-474. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.554840
AMA Çalcalı Ö. Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi ve OECD Ülkeleri ile PISA Etkinlik Karşılaştırması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. December 2019;9(2):449-474. doi:10.18074/ckuiibfd.554840
Chicago Çalcalı, Önder. “Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi Ve OECD Ülkeleri Ile PISA Etkinlik Karşılaştırması”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9, no. 2 (December 2019): 449-74. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.554840.
EndNote Çalcalı Ö (December 1, 2019) Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi ve OECD Ülkeleri ile PISA Etkinlik Karşılaştırması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9 2 449–474.
IEEE Ö. Çalcalı, “Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi ve OECD Ülkeleri ile PISA Etkinlik Karşılaştırması”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol. 9, no. 2, pp. 449–474, 2019, doi: 10.18074/ckuiibfd.554840.
ISNAD Çalcalı, Önder. “Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi Ve OECD Ülkeleri Ile PISA Etkinlik Karşılaştırması”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9/2 (December 2019), 449-474. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.554840.
JAMA Çalcalı Ö. Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi ve OECD Ülkeleri ile PISA Etkinlik Karşılaştırması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2019;9:449–474.
MLA Çalcalı, Önder. “Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi Ve OECD Ülkeleri Ile PISA Etkinlik Karşılaştırması”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol. 9, no. 2, 2019, pp. 449-74, doi:10.18074/ckuiibfd.554840.
Vancouver Çalcalı Ö. Türkiye’de Kamu Eğitim Harcamalarının Gelişimi ve OECD Ülkeleri ile PISA Etkinlik Karşılaştırması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2019;9(2):449-74.