Mutlu Çalışanlar İçin Öncelikli Yönetici Erdemleri: Bir Saha Araştırması

Yıl 2018, Cilt: 16 Sayı: 32, 629 - 650, 29.11.2018

Seher Yastıoğlu , Ali Murat Alparslan

Öz

Erdemler, bir tutumdan
ziyade somut düzleme inen davranışlardır. Örgütsel düzlemdeki yöneticiler
bağlamında da, yöneticilik rolleri ile alakalı, erdemli olan davranışların
neler olduğunun bilimsel olarak gündeme gelmesi gerektiği düşünülmektedir.
Yabancı literatürde yönetici erdemleri üzerine çok sayıda araştırma yapılıyor
olsa da ülkemizde yöneticilerin sahip olduğu/olması gereken erdemler üzerine
yapılan araştırmalar çok daha az sayıdadır. Bu bağlamda örgütlerde özellikle
çalışanların ruh hallerini ve morallerini en fazla yükselten yönetici
erdemlirinin ortaya konulması ve öncelikli yönetici erdemlerinin tespit
edilmesi bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı
doğrultusunda bu çalışmada nitel ve nicel analiz yöntemleri bir arada
kullanılmıştır. Martin Seligman’ın üstün karakteristikler/karakterin güçlü
yönleri olarak ifade ettiği 24 erdem çalışanlara bir liste olarak ölçek formu
halinde sunulmuştur. Katılımcılardan, yöneticiler bağlamında bu 24 erdemi önem
düzeylerine göre puanlandırmaları istenmiştir  (1: en önemli…). Böylece Seligman’ın ifade
ettiği 24 alt erdemi kapsayan 6 temel erdem bağlamında hangi erdemin öncelikli
olarak ön plana çıktığı tespit edilmiştir. Açık uçlu soruda ise katılımcının
kendisini mutlu eden yönetici davranışının ne olduğuna dair cevaplar vermesi
beklenmiştir. Böylece açık uçlu sorular ile kullanılan ölçeğe verilen
cevapların tutarlılığı tespit edilmiştir. Katılımcıların bu açık uçlu soruya
verdiği cevaplar bağlamında hem Doğu hem Batı Filozofları tarafından ifade
edilen birçok erdem başlığı bağlamında, hangi temel erdemlerin daha sık ifade
edildiği ortaya konmuştur. Yapılan frekans ve yüzde analizi sonucunda elde
edilen bulgulara göre çalışanlar tarafından en sık ifade edilen 6 temel
yönetici erdemi; bilgelik (f=424), adalet (f=382), insaniyet (f=275), aşkınlık
(f=260), ölçülülük (f=257) ve cesarettir (f=234). 

Anahtar Kelimeler

Yönetici Erdemleri, Erdemli Liderlik, Karakterin Güçlü Yönleri, Çalışan Mutluluğu

Kaynakça

• Adorno, T. E. (1973). The jargon of authenticity, K. Tarkowski, I. Will (Trans.), Evanston, IL: Northwestern University Press.
• Alparslan, Ali M., Yastıoğlu, S. & Taş, M. A. (2017, Kasım). İşgörenleri mutlu eden yönetici davranışlarını belirlemeye yönelik bir araştırmas. 5. Örgütsel Davranış Kongresi, Antalya.
• Alparslan, Ali M., Yastıoğlu, S. (2017, Eylül). İşgörenleri mutlu eden geribildirim özelliklerini belirlemeye yönelik bir saha araştırması. International Congress on Management Economics and Business, Zonguldak.
• Bennis W. G., Thomas, R. J., (2002). Crucibles of Leadership. Harvard Business Review, p. 152.Bennis, W., Nanus, B. (2007). Leaders: Strategies for taking charge (2nd ed.). New York: Harper-Collins.
• Caldwell, C., Bischoff, S.J., Karri, R. (2002). The four umpires: a paradigm for ethical leadership. Journal of Business Ethics, Vol. 36, No. 1\2, p. 53-163.
• Caldwell, C., Hasan, Z., Smith, S. (2015). Virtuous leadership–insights for the 21st century. Journal of Management Development, Vol. 34, No. 9, p. 1181-1200.
• Caldwell, C., Hayes, L.A., Karri, R., Bernal, P. (2008). Ethical stewardship: implications for leadership and trust. Journal of Business Ethics, Vol. 78 No. 1/2, p. 153-164.
• Cameron, K. (2011). Responsible leadership as virtuous leadership. Journal of Business Ethics, Vol. 98, No. 1, p. 25-35.
• Carr, A. (2016). Pozitif psikoloji (Çev. Ü. Şendilek ). İstanbul: Kaknüs Yayıncılık.Cevizci, A. (2002). Etiğe giriş. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Choi, Y., Mai-Dalton, R. R. (1999). The model of followers' responses to self-sacrificial leadership: An empirical test. The Leadership Quarterly, Vol. 10, No. 3, p. 397-421.
• Covey, S.R., Merrill, A.R., Merrill, R.R. (1999). First things first: To live, to love, to learn, and to leave a legacy. New York: Simon & Schuster.
• Durak, N. (2009). Platon ve Fârâbî felsefesinde erdem kavramı. Isparta: Fakülte Yayınevi. Gini, A., Green, R. M. (2013). 10 Virtues of Outstanding Leaders: Leadership and Character (Vol. 5). John Wiley & Sons.
• Hackett, R. D., Wang, G. (2012). Virtues and leadership: An integrating conceptual framework founded in Aristotelian and Confucian perspectives on virtues. Management Decision, Vol. 50, No. 5, p. 868-899.
• Hernandez, M. (2008). Promoting stewardship behavior in rganizations: a leadership model. Journal of Business Ethics, Vol. 1, p. 121-128.
• Kaufmann, E. (2016). The Four Virtues of a Leader: Navigating the Hero's Journey Through Risk to Results. Colorado: Sounds True.
• Lord, R. G., Foti, R. J. (1986). Schema theories, information processing, and organizational behavior. The thinking organization, p 20-48.
• Miskeveyh, İ. (1983). Ahlakı olgunlaştırma. çev. Abdulkadir Şener-İsmet Kayaoğlu-Cihad Tunç. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Paine, L. S. (2003). Value shift: Why companies must shift social and financial ımperatives to achieve superior performance. New York: McGraw-Hill.
• Pearce, C. L., Waldman, D. A., Csikszentmihalyi, M. (2006). Virtuous leadership: A theoretical model and research agenda. In The Virtuous Organization: Insights from Some of the World's Leading Management Thinkers, p. 211-230.
• Peterson, C., Seligman, M. E. (2004). Character strengths and virtues: A handbook and classification. Oxford University Press.
• Pink, D. H. (2006). A whole new mind: Why right-brainers will rule the future. Penguin.
• Riggio, R. E., Zhu, W., Reina, C.,Maroosis, J. A. (2010). Virtue-based measurement of ethical leadership: The Leadership Virtues Questionnaire. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, Vol. 62, No. 4, p. 235.
• Sarıcı, D. (2015). Öğretmenlerin iş doyumu ile pozitif psikolojik sermaye düzeylerine yönelik görüşleri (İzmir-Foça ilçesi örneği). Yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (415910).
• Seligman, M. E. (2007). Coaching and positive psychology. Australian Psychologist, Vol. 42, No. 4, p. 266-267.
• Senge, P. (2006). The fifth discipline: The art and practice of the learning organization. New York: Doubleday.
• Sexton, T. (2007). Review of Research Literature on Authentic Leadership. England, Creative Edge Consulting Limited.
• Sheldon, K. M., King, L. (2001). Why positive psychology is necessary. American psychologist, 56(3), 216.
• Verbraak, K. Transformational leadership and employee well-being: The rol of trust in leader, Tilburg University, http://arno.uvt.nl/show.cgi?fid=135244.
• Yorges, S. L., Weiss, H. M., Strickland, O. J. (1999). The effect of leader outcomes on influence, attributions, and perceptions of charisma. Journal of Applied Psychology, Vol. 84, No. 3, p. 428.