GÖSTERİŞÇİ TÜKETİMİN MARKA BAĞLILIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ VE REFERANS GRUPLARIN ARACILIK ROLÜ

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 50, 1099 - 1123, 20.10.2023

Fatih Elibol

Öz

Marka bağlılığının müşterilerde tutarlı ve sürekli olarak aynı markayı tercih etme ve farklı markalara yönelmeme gibi işletme lehine olan davranış ve tutumların gelişmesini sağlaması, işletmeler için önemli bir rekabet aracı olarak değerlendirilebilir. Diğer yandan tüketicilerin satın alma karar sürecini, marka tercihlerini ve markalara bağlılıklarını etkileyen birçok faktörden söz etmek mümkündür. Bunlardan bazıları işletmelerin pazarlama çabalarıyla ilgiliyken, bazıları ise kişilik, kültür, psikolojik ya da sosyal faktöre dayanabilmektedir. Tüketiciler markaların fonksiyonel yarar ve özelliklerinin yanında, onların kendilerine sağladıkları statü ve prestij gibi özellikleriyle de ilgilenmektedirler. Bu kapsamda bu çalışmada gösterişçi tüketim marka bağlılığı üzerindeki etkisi ve referans grupların bu etkideki aracı rolünü incelenmektir. Zaman ve bütçe kısıtları nedeniyle kolayda örnekleme yöntemi tercih edilen çalışmada, çevrimiçi anket aracılığıyla çeşitli sosyal medya platformları ve mobil uygulamalar üzerinden toplam 393 katılımcıya ulaşılmıştır. Kapsamlı bir literatür taramasına dayanan teorik bir model altında oluşturulan araştırma hipotezlerini test etmek için, veriler frekans analizi, doğrulayıcı faktör analizi, korelasyon ve regresyon analizleri yardımıyla incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre, gösterişçi tüketimin marka bağlılığı üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu ve bu etkinin yönünün ise pozitif olduğu görülmektedir. Gösterişçi tüketim eğilimi marka bağlılığı varyansının %29,9’unu açıklamaktadır. Ayrıca gösterişçi tüketim, referans grupların bilgilendirici rolünü pozitif yönde, zayıf düzeyde anlamlı olarak, referans grupların normatif rolünü ise pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlı olarak etkilemektedir. Araştırmanın son bulgusu olarak gösterişçi tüketimin marka bağlılığına etkisinde referans grupların aracılık rolünün olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Marka bağlılığı, gösterişçi tüketim, referans gruplar.

Destekleyen Kurum

YOK

THE EFFECT OF CONSPICUOUS CONSUMPTION ON BRAND LOYALTY AND THE MEDIATING ROLE OF REFERENCE GROUPS

Öz

The fact that brand loyalty ensures the development of behaviours and attitudes in favour of the business, such as consistent and continuous preference for the same brand and not turning to different brands, can be regarded as an important competitive tool for businesses. On the other hand, there are many factors that affect consumers' purchase decision process, brand preferences and brand loyalty. While some of these factors are related to the marketing efforts of businesses, others may be based on personality, culture, psychological or social factors. In addition to the functional benefits and features of brands, consumers are also interested in the status and prestige they provide to them. In this context, this study intends to reveal the effect of conspicuous consumption on brand loyalty and the mediating role of reference groups in this effect. In the study, convenience sampling method was used due to time and budget constraints to conduct an online questionnaire and a total of 393 participants were reached through various social media platforms and mobile applications. To test the research hypotheses constructed under a theoretical model based on an extensive literature review, the collected data were examined with the help of frequency analysis, confirmatory factor analysis, correlation, and regression analysis. Findings of the present research is indicative of that conspicuous consumption has a significantly positive effect on brand loyalty. Conspicuous consumption explains 29.9% of the variance of brand loyalty. Furthermore, it was concluded that conspicuous consumption affects the informative role of reference groups positively, weakly and significantly, and the normative role of reference groups positively, moderately and significantly. As the last finding of the study, it was concluded that there is no mediating role of reference groups in the effect of conspicuous consumption on brand loyalty.

Anahtar Kelimeler

Brand Loyalty, Conspicuous Consumption, Reference Groups

Kaynakça

• Akgül, D. (2020). Gösterişçi Tüketim ile Benlik Genişleten #Pembegelinler: Netnografi Uygulaması. Nitel Sosyal Bilimler, 2 (1), 40-59.
• Akın, M. S. (2021). Benlik Kurgusu ve Materyalizmin Gösterişçi Tüketim Eğilimine Etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 22 (1), 219-239.
• Altunışık, R., Özdemir, Ş. ve Torlak, Ö. (2017). Pazarlamaya Giriş (Gen. 4. baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Altunışık, R., Özdemir, Ş. ve Torlak, Ö. (2012). Modern Pazarlama (5. Baskı). İstanbul: Değişim Yayınevi.
• Arlı, E. (2012). Müşterilerin Kulaktan Kulağa İletişime Bağlı Satın Alma Kararları Üzerinde Referans Gruplarının Etkisi: Deniz Turizm İşletmeciliği Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8 (17), 155-170. DOI: 10.11122/ijmeb.2012.8.17.48.
• Arslan, M. (2021). Gösterişçi Tüketim Eğilimi Ölçeği’nı̇n (GTE) Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6 (15), 271-281.
• Avcılar, M. Y. and Atalar, S. (2019). Narsistik Kişilik Özelliklerinin Sosyal Medya Bağımlılık Düzeyi ve Gösterişçi Tüketim Eğilimleri Üzerine Etkisinin Tespiti. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11 (18), 1373-1407.
• Ayas, N. (2012). Marka Değeri Algılamalarının Tüketici Satın Alma Davranışı Üzerine Etkisi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 7 (1), 163-183.
• Aydın, G. A. (2018). Gösterişçi Tüketim ve Reklam İlişkisi: Akıllı Telefon Reklamları Üzerine Bir Değerlendirme. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 0 (46), 123-140.
• Aydın, H. (2017). Marka Güveni, Farkındalığı ve Benlik İmaj Uyumunun Marka Bağlılığına Etkisinde Marka Aşkının Aracılık Rolü. Ege Academic Review, 17 (2), 281-294.
• Aymaz, S. and Can, P. (2020). Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Marka Bağlılığı Üzerindeki Rolü. OPUS International Journal of Society Researches, 15 (25), 3443-3466. DOI: 10.26466/opus.668413.
• Azizağaoğlu, A. and Altunışık, R. (2011). Hazır Giyim Markalarının Fonksiyonel ve Sembolik Özelliklerinin Algılanan Kalite ve Marka Bağlılığı Üzerine Etkileri. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 41-54.
• Azizağaoğlu, A. and Altunışık, R. (2012). Postmodernizm, Sembolik Tüketim ve Marka. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 33-50.
• Barut, D. and Güneş, S. (2018). Gösterişçi Tüketimin Nedenleri ve Mobilya Firmalarının Gösteriş Üzerine Geliştirdikleri Algı. International Journal of Academic Value Studies, 4 (18), 81-88.
• Baydaş, A., Gökdeniz, İ., Canıtez, M. and Güngör, T. (2008). Tüketicinin Satın Alma Karar Sürecinde Aile Bireylerinin Etkinliğine Yönelik Bir Çalışma. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (1), 69-90.
• Bayraktaroğlu, G. (2004). Kolayda Mallarda Marka Bağlılığını Etkileyen Faktörler: Hazır Kahve Üzerine Bir Çalışma. Yönetim ve Ekonomi, 11 (2), 69-84.
• Bearden, W. O. and Etzel M. J. (1982). Reference Group Influence on Product and Brand Purchase Decisions. Journal of Consumer Research, 9 (2), 183-194.
• Bearden, W. O., Netemeyer, R. G. and Teel, J. E. (1989). Measurement of Consumer Susceptibility to Interpersonal Influence. Journal of Consumer Research, 15 (4), 473-481.
• Bengül, S. S. (2019). Müşteri Şikâyet Yönetimi Kalitesi Belirleyicilerinin Marka İmajı ve Marka Bağlılığı Üzerindeki Etkisi. İleti-ş-im, 31(31), 25-276.
• Boğa, Ö. and Başçı, A. (2016). Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Gösterişçi Tüketim Üzerine Etkisi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12 (45), 463-489.
• Bulut, G., Tekyıldız, S. and Bilgili, B. (2021). Gösterişçi ve Rasyonel Tüketimin Uluslararası Zincir İçecek İşletmesi Markasına Yönelik Marka Bağlılığı Üzerindeki Etkisi. International Marmara Social Sciences Congress, 10-11 Aralık 2021, Kocaeli. 313-320.
• Chaudhuri, H. R., Mazumdar, S. and Ghoshal, A. (2011). Conspicuous Consumption Orientation: Conceptualisation, Scale Development and Validation. Journal of Consumer Behaviour, 10 (4), 216-224.
• Childers, T. L. and Rao, A. R. (1992). The Influence of Familial and Peer-Based Reference Groups on Consumer Decisions. Journal of Consumer Research, 19 (2), 198- 211.
• Clark, D. A. and Bowles, R. P. (2018). Model Fit and Item Factor Analysis: Overfactoring, Underfactoring, and a Program to Guide Interpretation. Multivariate Behavioral Research, 53 (4), 544-558. DOI: 10.1080/00273171.2018.1461058.
• Coudounaris, D. N. (2018). Mediation of Product Design and Moderating Effects of Reference Groups in the Context of Country of-origin Effect of a Luxury Brand. Review of International Business and Strategy. 28 (2), 169-205.
• Çelikkol Ş (2021). Marka Bağımlılığının Satın Alma Niyetine Etkisinde Referans Grubunun Düzenleyici Rolü: Genç Yetişkinler Üzerine Bir Araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 20 (78), 745-757.
• Çetin, M. and Yaylı, A. (2019). Restoran Tercihinde Gösterişçi Tüketim Eğilimi. Turizm Akademik Dergisi, 6 (2), 227-238.
• Çiftyıldız, S. S. (2010). Tüketici İlgisinin Marka Bağlılığı ve Öncelleri Arasındaki İlişkiye Etkisi: İstanbul İli Örneği. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 2 (2), 49-69.
• Çiftyıldız, S. S. and Sütütemiz, N. (2007). Tüketici İlgisinin Marka Bağlılığına Etkisi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (13), 37-55.
• Çinar, İ. (2014). Ölüm Kaygısı ve Gösterişçi Tüketim Eğilimi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (5), 89-104.
• Deniz, A. and Erciş, A. (2010). Kişilik Özellikleri, Hedonik ve Rasyonel Fayda, Marka Duygusu ve Marka Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24 (2), 141-165.
• Delgado-Ballester, E. and Munuera-Alemán, J. L. (2005). Does Brand Trust Matter to Brand equity?. Journal of Product & Brand Management, 14 (3), 187-196.
• Dereli, M. D. (2022). Din Sosyolojisi Araştırmalarında Dijital Yöntem ve Teknikler: Bir Çerçeve Denemesi. Gifad: Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11 (22), 446-485.
• Dinçer, E. (2018). Duygusal Zekanın Satın Alma Kararında Referans Grupların Rolü Üzerindeki Etkisi: Özellikli ve Kolayda Mallar İçin Bir Araştırma (Yüksek lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ekşi, O., Cesur, Z. and Yavuzyılmaz, O. (2022). Algılanan Sosyal Medya Pazarlaması'nın Gösterişçi Tüketim Üzerine Etkisi'nde Influencer Pazarlamasının Aracılık Rolü. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 08 (02), 70-82.
• Erciş, A., Ünal, S. and Can, P. (2007). Yaşam Tarzlarının Satın Alma Karar Süreci Üzerindeki Rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21 (2), 281-311.
• Eroğlu, A. H. and Sarı, S. (2011). Tüketici Etnosentrizmi ve Marka Bağlılığı Arasındaki İlişki. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 3 (2), 39-55.
• Escalas, J. E. and Bettman, J. R. (2003). You Are What They Eat: The Influence of Reference Groups on Consumers' Connections to Brands. Journal of Consumer Psychology, 13 (3), 339-348.
• Fırat, A. and Azmak, E. (2007). Satınalma Karar Sürecinde Beyaz Eşya Kullanıcılarının Marka Bağlılığı. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2007 (2), 251-264.
• Güleç, C. (2015). Thorstein Veblen ve Gösterişçi Tüketim Kavramı, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (38), 62-82.
• Güllülü, U., Ünal, S. and Bilgili, B. (2010). Kendini Gösterim ve Kişilerarası Etkileşimin Gösterişçi Tüketim Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28 (1), 105-139.
• Gümrükçü, Ö. B. and Kurtuldu, H. S. (2023). Coğrafi İşaretli Ürün Algısının Tüketici Satın Alma Tercihine Etkisinde Referans Grupları ile Roller ve Statünün Aracılık Rolü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 38, 37-59. https://doi.org/10.18092/ulikidince.1133498
• Gürbüz, A. and Doğan, M. (2013). Tüketicilerin Markaya Duyduğu Güven ve Marka Bağlılığı İlişkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9 (19), 239-258. DOI: 10.11122/ijmeb.2013.9.19.345.
• Hacıefendioğlu, Ş. (2014). Sosyal Medyanın Marka Bağlılığına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (28), 59-70.
• Hız, G. (2011). Gösterişçi Tüketim Eğilimi Üzerine Bir Alan Araştırması (Muğla Örneği). Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3 (2), 117- 128.
• İslamoğlu, A. H. (2013). Pazarlama Yönetimi-Stratejik Yaklaşım (Altıncı Baskı), İstanbul: Beta Yayınevi. Karaca, Y. (2001). Müşteri Sadakati ve Müşteri İçin Değer Yaratma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 3 (1). 125-135.
• Karaca, Y. (2016). Referans Grupları ile İletişimin Satın Alma Kararları Üzerine Etkisi: Genç Yetişkinlere Yönelik Bir Araştırma. İleti-ş-im, 0 (25), 209- 231.
• Karagöz, Y. (2019). SPSS-AMOS-META Uygulamalı İstatistiksel Analizler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kavak, B. and Dinçer, E. (2020). Tüketicilerin Referans Gruplardan Etkilenme Biçimleri Duygusal Zekâ ile Açıklanabilir mi? Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 12 (1), 187-216.
• Kırel, Ç., Kayaoğlu, A. and Gökdağ, R. (2010). Sosyal Psikoloji. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
• Koçak, P. G. (2017). Gösterişçi Tüketim Üzerine Teorik ve uygulamalı Bir Çalışma: Pamukkale Üniversitesi Örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31 (43), 79-112.
• Koçyiğit, M. (2017). Halkla İlişkiler Algısının Marka İmajı ve Marka Bağlılığı Üzerindeki Etkisi. Selçuk İletişim, 10 (1), 85-97. DOI: 10.18094/josc.330935.
• Kotler, P. and Amstrong, G. (2012). Priciples of Marketing (4. Ed.) New York: Prentice Hall.
• Kwon, Y. (2020). Exploring the Mediating Effect of Conspicuous Consumption by Utilizing Mobile Phone Brands. Journal of Distribution Science, 18 (3), 15-24.
• Mason, R. (1984). Conspicuous Consumption: A Literature Review, European Journal of Marketing, 18 (3), 26-39. DOI: doi.org/10.1108/EUM0000000004779.
• Lee, S. H. and Workman, J. E. (2015). Compulsive buying and branding phenomena. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity. 1 (3). DOI 10.1186/s40852-015-0004-x.
• Nakip, M. (2013). Pazarlamada Araştırma Teknikleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Nugraha, A. M. (2019). The Influence Of Lifestyle, Reference Group, and Brand Image Towards Brand Loyalty On Nike Shoes. Thesis. Universitas Brawijaya.
• Can, L. (2017). Sosyal Medyada Kulaktan Kulağa İletişime Yönelik İhtiyacın Marka Bağlılığına Etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6 (1), 140-158.
• Oktay, B. (2022). Deneysel Psikolojide Çevrimiçi Veri Toplama: Avantajları, Dezavantajları, Etik Konular ve Uygulamaları. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 65-76. DOI: 10.18026/cbayarsos.874942.
• Onan, G. (2017). Bankacılık Sektöründe Hizmet Kalitesinin Marka Bağlılığı Üzerine Etkisi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7 (3), 529-538.
• Onurlubaş, E. (2018). Marka Değeri Boyutlarının Marka Bağlılığı ve Satın Alma Niyeti Üzerine Etkisi: X Marka Beyaz Eşya Kullanıcıları Üzerine Bir Uygulama. Turkish Studies (Elektronik), 13 (30), 273-302.
• Oral, S., Bayraktar, Y., Başcı, A. Z. and Çapan, O. (2022). Gösterişçi Tüketim ve Elektronik Ağızdan Ağıza İletişimin Deneyimsel Marka Algısı Üzerindeki Etkisi: Palandöken Kayak Merkezi Örneği. Erciyes Akademi, 36 (1), 48-68. DOI: 10.48070/erciyesakademi.999724.
• Özbek, S. P. and Güçer, E. (2022). Gösterişçi Tüketimin Kültürel Bağlamda Deneyimsel Satın Almaya Etkisi: Sosyal Medyada Statü ve Kimlik İspatı. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10 (4), 3351-3385.
• Özkalp, E. (2000). Davranış Bilimine Giriş I. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Podoshen, J. S. and Andrzejewski, S. A. (2012) An Examination of the Relationships Between Materialism, Conspicuous Consumption, Impulse Buying, and Brand Loyalty. Journal of Marketing Theory and Practice, 20 (3), 319-334. DOI: 10.2753/ MTP1069-6679200306.
• Rowley, J. (2005). The Four Cs Customer Loyalty. Marketing Intelligence & Planning, 23 (6/7), 574-581.
• Roy, S. (2011). Brand Loyalty Measuremen A Framework. SCMS Journal of Indian Management, April-June, 112-122.
• Sakallı, N. (2016). Sosyal Etkiler: Kim kimi nasıl etkiler? (5.baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. and Müller, H. (2003), “Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures”, Methods of Psychological Research Online, 8 (2), 23-74.
• Shukla, P. (2008). Conspicuous Consumption Among Middle Age Consumers: Psychological and Brand Antecedents. Journal of Product & Brand Management, 17 (1), 25–36.
• Sirdeshmukh, D., Jagdip, S. and Barry, S. (2002). Consumer Trust, Value and Loyalty in Relational Exchange. Journal of Marketing, 66 (1): 15-37.
• Şahin, E. and İçil, H. B. (2019). Sosyal Medya Uygulamalarının, Marka Bağlılığı ve Tüketici Davranışlarına Etkisi: Z Kuşağı Üzerine Bir Araştırma. International Journal of Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies, 3, (2), 188-195.
• Şahin, O. and Nasır, S. (2019). Tüketicilerin Gösterişçi Tüketime Yönelik Tutumlarina Göre Sınıflandırılması. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (41), 383-400. DOI: 10.31795/baunsobed.580621.
• Tek, Ö. B. (1999). Pazarlama İlkeleri, Global Yönetimsel Yaklaşım Türkiye Uygulamaları (8. Baskı). İstanbul: Beta Yayınevi.
• Terzi, O. and Bayrakdaroglu, F. (2022). Kişiliğin, Gösterişçi Tüketimin ve İnternet Bağımlılığının Kompulsif Satın Alma Üzerindeki Etkisi. Business and Economics Research Journal, 13 (3), 523-544. http://dx.doi.org/10.20409/berj.2022.387.
• Topçu, U.C. Eroğlu, U. and Özer, A. (2020). Gösterişçi Tüketimin Kökenleri: Benlik, Sosyal Statü ve Tüketici Materyalizmi. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 12 (1), 151-185.
• Torlak, Ö., Doğan, V. and Özkara, B. Y. (2014). Marka Farkındalığı, Marka İmajı, Markadan Etkilenme ve Markaya Güvenin Marka Bağlılığı Üzerindeki Görece Etkilerinin İncelenmesi: Turkcell Örneği. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 9 (1), 147-161.
• Tunç, M. (2017). Diyarbakır’da Gösterişçi Tüketim Davranış Kalıpları ve Eğilimleri. E-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 9 (1), 412- 432.
• TUIK (2022). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2022-49674#:~:text=T%C3%BCrkiye%20n%C3%BCfusunun%20%26%2C5',7'sini%20k%C4%B1z%20%C3%A7ocuklar%20olu%C5%9Fturdu. (Erişim tarihi: 15.07.2023).
• Ural, A. and Kılıç, İ., (2011) Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Usta, R. and Memiş, S. (2009). Hizmet Kalitesi ve Marka Bağlılığı Arasındaki İlişki Üzerine Müşteri Tatmininin Aracılık Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23 (4), 87-108.
• Veblen, T. (2005). Aylak Sınıfın Teorisi, (Çev. Zeynep Gültekin ve Cumhur Atay), İstanbul: Babil Yayınları.
• Yalçın, A. and Ene, S. (2015). Online Ortamda Kurumsal Marka İmajının Marka Sadakati ile İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34 (1), 113-134.
• Yayar, R. and Oruç, S. (2020). Tokat İli Kentsel Alanda Tüketicilerin Gösterişçi Tüketime Yönelik Eğilimleri. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (1), 35-55.
• Yazıcıoğlu, Y. and Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yeşil, E. (2022). Gösterişçi Tüketimin Marka Sadakatine Etkisinde Ülke Menşeinin Aracılık Rolü. Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Yeşil, E. and Ünsalan, M. (2021). Gösterişçi Tüketim ve Yabancı Ürün Satın Alma Niyeti Arasındaki İlişki Üzerine Nitel Bir Araştırma. Kapadokya Akademik Bakış, 5 (2), 1-20.
• Yıldırım, Y. (2016). Tüketicinin Satın Alma Karar Sürecinde Bilgi Kaynakları ve Güvenirlikleri: Referans Grubu Olarak Yakın Çevrenin Etkisinin İncelenmesi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7 (1), 214-231.
• Yıldırır, S. C. (2021). Algılanan Kalite ve Marka Güveninin, Marka Sadakati Üzerindeki Etkisinde Referans Grubun Aracılık Rolü. Güncel Pazarlama Yaklaşımları ve Araştırmaları Dergisi, 2 (2), 98-109.
• Yıldız, E. (2019). Marka Faydasının Marka Tutumu ve Satın Alma Niyeti Üzerindeki Etkileri. Beykoz Akademi Dergisi, 7 (1), 153-167. DOI: 10.14514/BYK.m.26515393.2019.7/1.153-167.
• Yılmaz, V. (2005). Tüketici Memnuniyeti ve İhtiyaçlarının Marka Sadakatine Etkisi: Sigara Markasına Uygulanması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (1), 257-271.
• Yükselen, C. (2014). Pazarlama-İlkeler-Yönetim Örnek Olaylar (Göz. Geç. 11. baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yoo, B., Donthu, N. and Lee, S. (2000). An Examination of Selected Marketing Mix Elements and Brand Equity. Journal of Academy of Marketing Science, 28 (2), 195–211.
• White, K. and Dahl, D. W. (2006). To Be or Not Be? The Influence of Dissociative Reference Groups on Consumer Preferences. Journal of Consumer Psychology, 16 (4), 404-414.