Hurufi Elements in Baktashi Erkannâmas With Reference to “Vucûd-Nâma”

Year 2013, Volume: 13 Issue: 1, 57 - 72, 01.03.2013

Ömer Faruk Teber

Abstract

Analysis of miscellaneous booklets such as “Vucûd-nâme”, “Ahid-nâme”, “Risâla Âyin-i Cem” which were written in “Erkannâmas” should make a significant contribution to studies on Alawitan and Baktashiyya. “Vucûd-namas” which are a type of such booklets in the Erkannâmas. “Vücûd-namas” are Hurufism texts in which earthly elements were correlated to parts of human body and various religious and sufistic conceptions implied on these together with letters. In this study we tried to define how Hurufism elements reflected on Bektashi Erkannâmas by analyzing “Vucûd-namas”.

Keywords

Esoterism (Batınî), Hurufism, Baktashi, Vucûd-nama

“Vücûd-Nâme” Örneğinde Bektâşi Erkânnâmelerinde Hurûfî Unsurlar

Abstract

Bektâşî Erkânnâmeleri Bektâşîliğin mahiyetini, yapısını ve tarihî inkişafını tanımlamaya yönelik olarak yazılmış, tarikat içerisindeki ritüeller ile bu ritüellerin bünyesinde icra edilmesi gerekli duaların yer aldığı eserlerdir. Bektaşi Erkânnâmeleri içerisinde yer alan  ve kâmil insan olabilmenin tasvirlerini içeren “Vücûd-nâme”, “Ahid-nâme”, gibi çeşitli risale ve belgelerin analiz edilmesi, Alevîlik ve Bektâşilik araştırmalarında önemli bir katkı sağlayacaktır. Vücûd-nâmeler, dünyevî unsurların her birinin insan vücûdundaki uzuvlardan birisine benzetildiği ve bu uzuvlara harflerle birlikte çeşitli dinî, tasavvufî anlamların yüklenilerek izah edildiği Hurûfî metinleridir. Bu çalışmada “Vücûd-Nâme”lerde yer alan Hurûfî unsurların Bektâşî Erkânnâmelerine nasıl yansıdığını analiz etmeye çalıştık.

Keywords

Ezoterik (Batınî) , Bektâşi Erkânnâmeleri, Vucûd-nâme