AN ANALYSIS ON THE PERFORMANCE OF FORMER JOURNALIST MEMBERS OF PARLIAMENT IN THE 27th TERM OF THE TURKISH GRAND NATIONAL ASSEMBLY

Year 2025, Volume: 5 Issue: 1, 21 - 37, 30.03.2025

Göksel Basmacı

https://doi.org/10.61964/dade.1620398

Abstract

As intermediaries between the public and the parliament, Members of Parliament (MPs) play an important role in improving citizens’ rights and solving the country's problems. For this reason, MPs are expected to actively contribute to solving problems within their areas of expertise. Former journalists are also an important part of this group in the parliament, which is composed of individuals with diverse professional backgrounds. At this point, it is important to analyse in which direction journalist MPs use their legislative power. Accordingly, the study examines the performance of former journalist MPs, aiming to assess their effectiveness in adressing media related issues. To this end, the performance of MPs was analysed within the framework of the data obtained from the TBMM sources through legislative proposals, parliamentary questions, general discussion proposals, parliamentary research proposals, commission speeches, parliamentary investigation proposals and plenary speeches. The content analysis method was used in the study, which was limited to the legislative activities of former journalist deputies in the 27th term of the Turkish Grand National Assembly. As a result, it was found that the MPs of journalist origin were not able to form a sufficient and effective power against the problems of the media. It can be said that the positions of the MPs' political parties, their ideologies and their views on journalism are decisive for this result.

Keywords

Journalist, Journalism, Current Issues in Media, Politics, Members of Parliament

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NDE 27. DÖNEMDEKİ ESKİ GAZETECİ OLAN MİLLETVEKİLLERİNİN PERFORMANSLARINA YÖNELİK BİR ANALİZ

Abstract

Halk ve meclis arasında köprü olan milletvekilleri yurttaşların haklarının geliştirilmesinde ve ülkedeki sorunların çözülmesinde önemli bir role sahiptirler. Bu nedenle milletvekillerinden uzmanlık alanlarındaki sorunların çözümü için bir çaba ortaya koymaları beklenmektedir. Farklı alanlarda yetkinlikleri bulunan kişilerin seçilmesiyle oluşan mecliste eski gazeteciler de bu grubun önemli parçalarından biridir. Bu noktada gazeteci milletvekillerinin sahip oldukları yasama gücünü hangi doğrultuda kullandıklarını analiz etmek öneme sahiptir. Buna istinaden araştırmada eski gazeteci milletvekillerinin performansları incelenmiştir. Çalışmanın amacı eski gazeteci vekillerin medyadaki sorunların çözümü için mecliste nasıl performans sergilediklerini saptamaktır. Bu doğrultuda TBMM kaynaklarından elde edilen veriler çerçevesinde milletvekillerinin performansları; kanun teklifi, soru önergesi, genel görüşme önergesi, meclis araştırması önergesi, komisyon konuşması, meclis soruşturması önergesi ve genel kurul konuşması üzerinden analiz edilmiştir. TBMM’de 27. dönemdeki eski gazeteci olan milletvekillerinin yasama faaliyetleriyle sınırlandırılan çalışmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak, gazeteci kökenli milletvekillerinin medyanın sorunları karşısında yeterli ve etkili bir güç oluşturamadığı tespit edilmiştir. Bu sonuçta milletvekillerinin siyasi partilerinin konumlarının, ideolojilerinin ve gazeteciliğe ilişkin bakış açılarının belirleyici olduğunu söylemek mümkündür.

Keywords

Gazeteci, Gazetecilik, Medyada güncel sorunlar, Siyaset, Milletvekili.

References

• Açıkel, F. (2009). TBMM milletvekili veritabanı oluşturulması ve siyasal seçkin/milletvekilleri profili çalışması. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Kesin Raporu.
• Akdağ, M. (2020). Medya siyaset etkileşimi bağlamında Türkiye’de siyasetin medya alanındaki düzenlemeleri üzerine bir inceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 2(7), 1173-1197. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.724441
• Altan, C. (2008). Türkiye’de 1950-1960 dönemi milletvekillerinin sosyolojik özellikleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (22), 23-36. https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4764/65456
• Arslan, A. (2004). Medya-politika ilişkisi üzerine sosyolojik bir değerlendirme. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-8. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/150/150
• Arslan, D. A. Doğan, F. ve Arslan, G. (2020). Mersin’de kentsel katılım ve Mersin milletvekillerinin sosyolojik analizi. Mer Ak Yayınları.
• Asker, A. (2009). Gazeteci milletvekilleri (1920-1980). K. Alemdar (Ed.), Türkiye’de kitle iletişimi dün bugün yarın (ss.125-147). Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• Bayık, Ş. (2021). Yerel basın kaderine terk edildi. 9. Köy-Gazetecilik İçin Dayanışma, 20-22.
• Bulut, Ç. K. (2022). Gazetecilerin mesleki memnuniyeti 2022 araştırması sonuç raporu. Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• Charon, J. M. (1993). İletişim araçlarında devlet müdahalesi. J. M. Charon (Ed.), Medya Dünyası. (O. Tatlıpınar, Çev.). (ss. 243-245). İletişim Yayınları.
• Cook, T. E. (2005). Governing with the news: The news media as a political institution. University of Chicago Press.
• Çağbayır, Y. (2007). Ötüken Türkçe sözlük. Ötüken Neşriyat.
• Davis, A. (2007). Investigating journalist influences on political issue agendas at westminster, Political Communication, 24(2), 181-199. https://doi.org/10.1080/10584600701313033
• Davis, A. (2009). Journalist source relations, mediated reflexivity and the politics of politics. Journalism Studies, 10(2), 204-219. https://doi.org/10.1080/14616700802580540
• Enteer, J. M. (1991). Changing lanes on the inside track: The career shuttle between journalism, politics and government. Joan Shorenstein Barone Center Press, Politics, Public Policy (8), 1-13. https://shorensteincenter.org/career-shuttle-between-journalism-politics-government/
• Erikson, J. ve Josefsson, C. (2019). Does higher education matter for MPs in their parliamentary work? Evidence from the Swedish parliament. Journal of Representative Democracy, 55(1), 65-80. https://doi.org/10.1080/00344893.2019.1581077
• Fer, S. (2020). Journalists and politicians. Communication in a democratic climate or mutual control? SSRN, 1-12. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3633786
• Fiske, J. (1996). İletişim çalışmalarına giriş. (S. İrvan, Çev.) Bilim ve Sanat Yayınları.
• Gökçe, A. F. (2011). Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki siyasal seçkinlerin sosyal yapılarının incelenmesi: 23. dönem milletvekilleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (7), 69-84. https://doi.org/10.14520/adyusbd.142
• Gül, S. S. ve Nizam, Ö. (2021). Sosyal bilimlerde söylem ve içerik analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 181-198. https://doi.org/10.30794/pausbed.803182
• Hallin, D ve Mancini, P. (2004). Comparing media systems. Three models of media and politics. Cambridge University Press.
• Institute, I. P. (2020). Türkiyeli gazeteciler baskıların kıskacında: 6-9 Ekim 2020’de Türkiye’de gerçekleştirilen uluslararası basın özgürlüğü ortak misyonu. International Press Institute.
• Kanlı, Y. ve Şener, K. (2022a). Medya izleme raporu 2022-1. Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• Kanlı, Y. ve Şener, K. (2022b). Medya izleme raporu 2022-2. Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• Kurban, D. ve Sözeri, C. (2012). İktidarın çarkında medya: Türkiye’de medya bağımsızlığı ve özgürlüğü önündeki siyasi, yasal ve ekonomik engeller. TESEV Yayınları.
• McChesney, R. W. (2003). The problem of journalism: A political economic contribution to an explanation of the crisis in contemporary US journalism. Journalism Studies, 3(4), 299-329. https://doi.org/10.1080/14616700306492
• Metin, O. ve Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (22), 273-294. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227356
• Meyer, T. (2002). Medya demokrasisi. (A. Fethi, Çev.) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Muradyan, V. (2024, Ocak 16). Journalists to politicians: The transition from media to governance. PartyParty. https://political.party/journalists-to-politicians-the-transition-from-media-to-governance/
• Narin, E. (2019). Gazetecilik mezunları mesleklerini yapamıyor. 9. Köy-Gazetecilik İçin Dayanışma, 26-29.
• Nergiz, B. (2020). Türkiye’de çok partili döneme geçiş sonrası doğuda genel seçimler ve milletvekillerinin demografik özellikleri (1945-1960). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 473-501. https://doi.org/10.26468/trakyasobed.560015
• Özdemir, Y. (2022). Gazeteci adayları meslekten uzaklaşıyor. 9. Köy-Gazetecilik İçin Dayanışma, 6-7.
• Parlatır, İ. (2009). Osmanlı Türkçesi sözlüğü. Yargı Yayınevi.
• Piontek, D. ve Hordecki, B. (2014). Journalists and politicians in television interviews after elections: A redefinition of roles? Central European Journal of Communication, 13(7), 209-224. https://wuwr.pl/cejc/article/view/6756/6402
• Sarıöz, D. (2020). Basın kartı muamması: Hedefte muhalif gazeteciler mi var? 9. Köy-Gazetecilik İçin Dayanışma, 21-23.
• Sertel, S. (1969). Roman gibi. Ant Yayınları.
• Sözeri, C. (2014). Dönüşen medya değişmeyen sorunlar. S. Çoban, & E. Arsan (Ed.), Medya ve iktidar hegemonya, statüko ve direniş (ss. 70-85). Evrensel Kültür Kitapları.
• Sözeri, C. (2018, Mayıs 19). Gazeteciler milletvekili olmalı mı? Evrensel. https://www.evrensel.net/yazi/81503/gazeteciler-milletvekili-olmali-mi
• TBMM. (2023, Aralık 12). 27. dönem milletvekilleri listesi. TBMM. https://www.tbmm.gov.tr/milletvekili/liste
• Van Dalen, A. Albæk, E. ve de Vreese, C. (2011). Suspicious minds: Explaining political cynicism among political journalists in Europe. European Journal of Communication, 2(26), 147-162. https://doi.org/10.1177/0267323111404841
• Van Deer Goot, E. Van Der Meer, T. ve Vliegenthart, R. (2021). Reporting on political acquaintances: Personal interactions between political journalists and politicians as a determinant of media coverage. International Journal of Communication, 23(15), 229-251. https://ijoc.org/index.php/ijoc/article/view/15313/3317