BÜYÜK VERİ ÇAĞINDA SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI’NIN DİJİTALLEŞEN DENETİMİ

Year 2023, Issue: 28, 39 - 52, 21.08.2023

Samed Kurban , Muhammed Zahid Çığman , Abdulkadir Pekel

https://doi.org/10.58348/denetisim.1282034

Abstract

Bu çalışmada, kamu yönetiminde açık yönetim anlayışının ürünü olan veri odaklı yaklaşım kapsamında, büyük veri analitiğinin denetim fonksiyonu üzerindeki etkisi incelenmiştir. Büyük veri, özel sektörün ardından, kamunun da karar alma biçiminin niteliğini geliştirmek için giderek daha fazla benimsediği bir teknolojidir. Bu teknoloji günümüzde, kamu mali yönetiminin aktörlerinden olan yüksek denetim kurumları tarafından da kullanılmaya başlanmıştır. Sayıştay Başkanlığı, yoğun bir şekilde büyük veri analizini denetimle bütünleştirmek için strateji geliştiren kurumlardan biridir. Sayıştay’ın uygulamaya dönük girişimlerine bakıldığında, yaklaşık beş yıl gibi kısa bir sürede kayda değer bir ilerleme gerçekleştirdiği görülmektedir. Çalışmada elden edilen bulgular sonucunda, büyük veri analizinin Sayıştay’ın kamu idarelerinin mali faaliyetleri ile karar ve işlemlerine yönelik daha etkin bir denetim gerçekleştirdiği görülmüştür. Büyük veri analizinin kamu yönetimi için taşıdığı potansiyeli Sayıştay Başkanlığı üzerinden inceleyen çalışmada, veriler nitel araştırma yöntemi kapsamında doküman analizi tekniğiyle analiz edilmiştir.

Keywords

dijital denetim, büyük veri, sayıştay başkanlığı

References

• Akgündüz, A. (1997). Arşiv belgeleri ışığında Sayıştay tarihi. Ankara: Sayıştay Yayınları.
• Aksoy, M., Geçgel, B. & Öz, Y. (2018). Sayıştay hesap yargısı. Ankara: Sayıştay Başkanlığı Yayınları.
• Andrews, L. (2019). Public administration, public leadership and the construction of public value in the age of the algorithm and ‘big data’. Public Administration, 97(2), 296-310.
• Anshari, M. & Lim, S. A. (2017). E-government with big data enabled through smartphone for public services: possibilities and challenges. International Journal of Public Administration, 40(13), 1143-1158.
• Boyd, D. & Crawford, K. (2012). Critical questions for big data: provocations for a cultural, technological, and scholarly phenomenon. Information, communication & society, 15(5), 662-679.
• Coulthart, S. & Riccucci, R. (2022). Putting big data to work in government: the case of the United States border patrol. Public Administration Review, 82(2), 280-289.
• Daidj, N. (2023), The digital transformation of auditing and the evolution of the internal audit. New York: Routledge.
• De Mauro, A., Greco, M., & Grimaldi, M. (2016). A formal definition of big data based on its essential features. Library review, 65(3), 122-135.
• Desouza, K. C. & Jacob, B. (2017). Big data in the public sector: lessons for practitioners and scholars. Administration & Society, 49(7), 1043-1064.
• Dijcks, J. P. (2013). Oracle: big data for the enterprise (White paper). Redwood Shores. CA: Oracle.
• Dunleavy, P., Margetts, H., Bastow, S., & Tinkler, J. (2006). New public management is dead—long live digital-era governance. Journal of Public Administration Research and Theory, 16(3), 467-494.
• Fredriksson, C., Mubarak, F., Tuohimaa, M. & Zhan, M. (2017). Big data in the public sector: a systematic literature review. Scandinavian Journal of Public Administration, 21(3), 39-62.
• Gamage, P. (2016). New development: leveraging ‘big data’ analytics in the public sector. Public Money & Management, 36(5), 385-390.
• Gandomi, A., & Haider, M. (2015). Beyond the hype: big data concepts, methods, and analytics. International Journal of Information Management, 35(2), 137-144.
• Gözler, K., & Kaplan, G. (2021). İdare hukukuna giriş. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Homburg, V., Pollitt, C., & Van Thiel, S. (2007). Introduction. New public management in Europe: adaptation and alternatives içinde (ss. 1-9). (Ed.) Christopher Pollitt, Sandra Thiel, Vincent Homburg, Great Britian: Palgrave Macmillan: Great Britain.
• Hood, C. (1991/2016). Tüm zamanlar için kamu işletmeciliği: yeni kamu işletmeciliğinin yükselişi. Kamu yönetimi klasikleri içinde (ss. 749-772). (Ed.) Jay M. Shafritz, Albert C. Hyde, (Çev: C. Zengin), Ankara: Global Politika ve Strateji Yayınları.
• INTOSAI (2022a). Development overview of big data audits performed by supreme audit institutions from 2016 to 2021. https://www.audit.gov.cn/WGBD/n1525/c10296921/part/10296937.pdf (Erişim Tarihi: 03.04.2023).
• INTOSAI (2022b). Guidance on conducting audit activities with data analytics. https://www.audit.gov.cn/WGBD/n1525/c10296921/part/10299823.pdf (Erişim Tarihi: 03.04.2023).
• INTOSAI (2022c). Research paper on innovative audit technology. https://www.audit.gov.cn/WGBD/n1525/c10296921/part/10299824.pdf (Erişim Tarihi: 03.04.2023).
• Kamu İdarelerince Hazırlanacak Stratejik Planlar ve Performans Programları ile Faaliyet Raporlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (2021). T.C. Resmi Gazete (https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/04/20210422-39.pdf). Tarih/Sayı: 22.04.2021/31462.
• Kamu İdaresi Hesaplarının Sayıştaya Verilmesi ve Muhasebe Birimleri ile Muhasebe Yetkililerinin Bildirilmesi Hakkında Usul ve Esaslar (2011). T.C. Resmi Gazete (https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/12/20111217-18.htm). Tarih/Sayı: 17.12.2011/28145.
• Kamu İdaresi Hesaplarının Sayıştaya Verilmesi ve Muhasebe Birimleri ile Muhasebe Yetkililerinin Bildirilmesi Hakkında Usul ve Esaslar (2020). T.C. Resmi Gazete (https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/09/20200917-6.htm). Tarih/Sayı: 17.09.2020/31247.
• Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu (2003). T.C. Resmi Gazete (https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5018&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5). Tarih/Sayı: 24.12.2003/25326.
• Karakaya, B. (2020). COVID-19 pandemisi döneminde denetim eğitimleri. Sayıştay Dergisi, 31(119), 157-166.
• Köse, Ö. (2007). Dünyada ve Türkiye’de yüksek denetim. 145. Yıl Yayınları. (Gözden Geçirilmiş İkinci Basım). Ankara: Sayıştay Başkanlığı.
• Köse, H. Ö. & Polat, N. (2021). Dijital dönüşüm ve denetimin geleceğine etkisi. Sayıştay Dergisi, 32(123), 9-41.
• Lazarevska, Z. B., Tocev, T. & Dionisijev, I. (2022). How to improve performance in public sector auditing through the power of big data and data analytics? – the case of the Republic of North Macedonia. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 8(3), 187-209.
• Maciejewski, M. (2017). To do more, better, faster and more cheaply: using big data in public administration. International Review of Administrative Sciences, 83(1), 120-135.
• Martins, A., Silva, A. P. & Fontes, A. (2020). A paradigm shift in accounting and auditing in the era of big data. Business intelligence and analytics in small and medium enterprises içinde (ss. 37-52). (Ed.) Pedro Novo Melo & Carolina Machado, New York: CRS Press.
• Matheus, R., Janssen, M. & Maheshwari, D. (2020). Data science empowering the public: data-driven dashboards for transparent and accountable decision-making in smart cities. Government Information Quarterly, 37(3), 101284.
• Mergel, I., Rethemeyer, R. K. & Isett, K. (2016). Big data in public affairs. Public Administration Review, 76(6), 928-937.
• Munne´, R. (2016). Big data in the public sector. New horizons for a data-driven economy - a roadmap for usage and exploitation of big data in Europe içinde (ss. 195-208). (Ed.) Jose´ Marı´a Cavanillas, Edward Curry & Wolfgang Wahlster, Switzerland: Springer International Publishing.
• Mutluer, M. K., Öner, E. & Coşkun, A. (2015). Sayıştay hukuku. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• O’Neil, C. (2016). Weapons of math destruction: how big data ıncreases ınequality and threatens democracy. Crown Publishing Group.
• Otia, J. E. & Bracci, E. (2022). Digital transformation and the public sector auditing: The SAI’s perspective. Financial Accountability & Management, 38(2), 252-280.
• Övgün, B., Özkal Sayan, İ. & Zengin, O. (2018). Türk kamu yönetiminde performans değerlendirmesi ve denetimi mümkün mü? Sosyal Bilimler Metinleri Dergisi, 2, 74-92.
• Özdemir, İ. & Sağıroğlu, Ş. (2018). Denetimlerde büyük veri kullanımı ve üzerine bir değerlendirme. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 6(2), 470-480.
• Pedreschi, D., Giannotti, F., Grossi, V. & Trasarti, R. (2020). Big data for the social good. Big data & digital audit. ECA Journal, European Union, 1, 8-12.
• Pilos, S. (2020). Auditing the digital reality. Big data & digital audit. ECA Journal, European Union, 1, 33-34.
• Pollitt, C., & Bouckaert, G. (2017). Public management reform: A comparative analysis — into the age of austerity.( 4. Baskı). Oxford UP.
• Rowley, J. (2007). The wisdom hierarchy: representations of the DIKW hierarchy. Journal of information science, 33(2), 163-180.
• Sayıştay Başkanlığı (2007). 2006 yılı idare faaliyet raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/files/981_2006_IFR.pdf. (Erişim Tarihi: 05.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2014). Performans denetimi rehberi. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/files/559_Performans%20Denetim%20Rehberi_v2.pdf / (Erişim Tarihi: 05.04.2023)
• Sayıştay Başkanlığı (2018). 2017 yılı idare faaliyet raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/files/960_2017_FR_compressed.pdf. (Erişim Tarihi: 05.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2019a). İzmir Güzelbahçe Belediyesi 2018 yılı Sayıştay denetim raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/ZwoR9ZAYLJ-izmir-guzelbahce-belediyesi. (Erişim Tarihi: 07.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2019b). Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü 2018 yılı Sayıştay denetim raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://sayistay.gov.tr/reports/download/388-tapu-ve-kadastro-genel-mudurlugu. (Erişim Tarihi: 07.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2019c). 2018 yılı idare faaliyet raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/files/958_2018_FR_compressed.pdf. (Erişim Tarihi: 05.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2019d). 2019-2023 stratejik plan. https://www.sayistay.gov.tr/files/705_SP_2019_2023.pdf. (Erişim Tarihi: 06.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2020a). Birleşik veri aktarım sistemi (BVAS) kullanım kılavuzu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://bvas.sayistay.gov.tr/bvam/Dosya/BVAS_Kullan%C4%B1m_K%C4%B1lavuzu.pdf. (Erişim Tarihi: 07.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2020b). 2019 yılı idare faaliyet raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/files/954_SAYI%C5%9ETAY%202019%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu-30_03_2020_compressed.pdf. (Erişim Tarihi: 05.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2021a). Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 2020 yılı Sayıştay denetim raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://sayistay.gov.tr/reports/download/l1QZGDvYep-aile-calisma-ve-sosyal-hizmetler-bakanligi. (Erişim Tarihi: 07.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2021b). Diyanet İşleri Başkanlığı 2020 yılı Sayıştay denetim raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://sayistay.gov.tr/reports/download/xLYGjwLQp4-diyanet-isleri-baskanligi. (Erişim Tarihi: 07.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2021c). 2020 yılı idare faaliyet raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/files/952_Say%C4%B1%C5%9Ftay%202020%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu_compressed.pdf. (Erişim Tarihi: 05.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2022a). Sağlık Bakanlığı 2021 yılı Sayıştay denetim raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/EOQNRzkQP2-saglik-bakanligi. (Erişim Tarihi: 07.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2022b). Sayıştay tanıtım kitapçığı. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/files/2253_sayistay_tanitim_2022.pdf. (Erişim Tarihi: 05.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2022c). 2021 yılı idare faaliyet raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/files/2202_SAYI%C5%9ETAY%202021%20YILI%20FAAL%C4%B0YET%20RAPORU%20(1).pdf. (Erişim Tarihi: 05.04.2023).
• Sayıştay Başkanlığı (2023). 2022 yılı idare faaliyet raporu. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sayistay.gov.tr/files/2701_Say%C4%B1%C5%9Ftay%202022%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu%20(2).pdf. (Erişim Tarihi: 05.04.2023).
• Sayıştay Kanunu (2010). T.C. Resmi Gazete (https://mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6085&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5). Tarih/Sayı: 19.12.2010/27790.
• Schroeck, M., Shockley, R., Smart, J., Romero-Morales, D. & Tufano, P. (2012). Analytics: the real-world use of big data. IBM Global Business Services, 12(2012), 1-20.
• Taytak, M. & Bahtiyar, E. (2015). Hesap verme sorumluluğu çerçevesinde Türk Sayıştayının rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4, 261-284.
• Tufekci, Z. (2014). Engineering the public: Big data, surveillance and computational politics. First Monday. 19(7).
• Van Puyvelde, D., Coulthart, S. & Hossain, M. S. (2017). Beyond the buzzword: big data and national security decision-making. International Affairs, 93(6), 1397-1416.
• Yudowati, S. P. & Alamsyah, A. (2018). Big data framework for auditing process. International Journal of Engineering & Technology, 7(4.38), 908-911.
• 1982 Anayasası (1982). T.C. Resmi Gazete (https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/17844.pdf). Tarih/Sayı: 20.10.1982/17844.
• İnternet Kaynakları
• Apache Hadoop. (2023). https://hadoop.apache.org/ (Erişim Tarihi: 07.04.2023).
• A Short History of Big Data. (2023). https://www.bigdataframework.org/knowledge/a-short-history-of-big-data/. (Erişim Tarihi: 06.04.2023).
• Cloud data warehouse to power your data-driven innovation. (2023). https://cloud.google.com/bigquery (Erişim Tarihi: 07.04.2023).
• Denetimde veri analizi. (t.y.). https://www.sayistay.gov.tr/pages/122-denetimde-veri-analizi. (Erişim Tarihi: 05.04.2023). e-ortamda çalışma. (t.y.). https://www.sayistay.gov.tr/pages/131-e-ortamda-calisma. (Erişim Tarihi: 08.04.2023).
• Sayıştay denetimleri elektronik analizle güçlenecek. (2018). https://sayistay.gov.tr/duyuru/256-sayistay-denetimleri-elektronik-analizle (Erişim Tarihi: 08.04.2023).
• Sayıştay, INTOSAI bünyesinde faaliyet gösteren büyük veri çalışma grubuna (WGBD) üye oldu. (2019). https://sayistay.gov.tr/duyuru/287-sayistay-intosai-bunyesinde-faaliyet-gost (Erişim Tarihi: 08.04.2023).
• Twitter's Recommendation Algorithm. (2023). https://blog.twitter.com/engineering/en_us/topics/open-source/2023/twitter-recommendation-algorithm (Erişim Tarihi: 31.03.2023).
• Twitter/the-algorithm-ml. (2023). https://github.com/twitter/the-algorithm-ml. (Erişim Tarihi: 01.04.2023).
• Ulusal Veri Sözlüğü Projesi. (2023). https://cbddo.gov.tr/projeler/ulusalverisozlugu/. (Erişim Tarihi, 10 Nisan 2023).
• United Nations digital library. (2017). https://digitallibrary.un.org/record/3885828. (Erişim Tarihi, 1 Nisan 2023).
• Vertica. powering the world’s data-driven leaders. (2023). https://www.vertica.com/about/ (Erişim Tarihi, 7 Nisan 2023).