MOLLA NİZAMETTİN YAKIŞIK’IN HAYATI, ESERLERİ VE İSLAMİ İLİMLERE KATKISI

Year 2022, Volume: XXV Issue: 2, 600 - 618, 04.01.2023

Mehmet Yakışık

Abstract

0000-0002-7467-0598 İslam tarihini incelediğimizde İslâm dünyasının birçok yerleşim yeri, ilmî müesseseler ve yetiştirdiği âlimleriyle meşhur olmuştur. Her ne kadar tarihte kendilerinden sıkça söz edilen şehirler kadar olmasa da, bulunduğu bölge itibariyle kendisinden beklenilenden daha çok ilme hizmet vermiş ve birçok âlim yetiştirmiş şehirlerden birisi de Bitlis’tir. Nitekim bu ilimizin son dönemde yetiştirmiş olduğu âlimlerden birisi de merhum Molla Nizameddin Yakışık’tır. 1967 yılında Bitlis'in Tatvan ilçesine bağlı Çavuşlar köyünde dünyaya gelen Molla Nizameddin, hem ilmi hem de güzel ahlakıyla tanınan Molla Muhyeddin-i Kursincî’nin oğludur. İlim tahsiline babasının yanında başlayan Nizameddin Yakışık, medrese eğitimi için bölgenin çeşitli medreselerini dolaşmışsa da tahsilinin çoğunu babasının yanında yaparak 1988 yılında icazetini alır. İcazet aldıktan sonra 1990 yılına kadar Tatvan’ın Ekindüzü köyünde imamlık göreviyle birlikte medrese hizmetine devam eder. 1991 yılında Tatvan’ın Merkez Medine camisine İmam Hatip olarak naklen atanır. Bu tarihten itibaren Medine camisinde hem İmam-Hatiplik yapar hem de burada kurmuş olduğu Medine Medresesinde müderrislik hizmetini sürdürür. Medresede sadece medrese bünyesindeki talebelere değil; dışarıdan gelen İmam Hatip Lisesi ve İlahiyat Fakültesi öğrencilerine de Arapça, Tefsir, Fıkıh, Siyer gibi dersler verir. Bu hizmet, aralıksız bir şekilde devam ederken 2019 yılında İmam Hatiplik görevinden emekli olur. Emekli olduktan sonra da kurucusu olduğu Medine Medresesinde ilim öğretmeyi ve talebe yetiştirmeyi Hakk’ın rahmetine kavuşuncaya kadar sürdüren Molla Nizameddin, Arapça ve Türkçe birçok makale yazmış ve sempozyumlarda bildiriler sunmuştur. Ayrıca bazı Arapça eserleri de Türkçeye tercüme etmiştir. Molla Nizameddin, bir ilim adamı olmasının yanı sıra bölgede bir kanaat önderi olarak da tanınmış, Medrese Âlimleri Vakfı (MEDAV)’ın kuruluşunda büyük rol üstlenmiş, vefatına kadar da bu vakfın genel sekreterlik vazifesini yürütmüştür. Bu makalede Molla Nizameddin Yakışık’ın hayatı, ilmi kişiliği ve bir müderris olarak medrese eğitimine katkısı ve bu yoldaki hizmetleri ele alınacaktır.

Keywords

İlim, Âlim, Medrese, Eğitim, Bitlis.

References

• - Ayte, Şeyh Safvetullah, (2012). Kitabu’l-Funûni’l-Muhtalife, Seyda Kitabevi, Diyarbakır,
• - Bitlis haber 13, 23.08. 2020, (Erişim tarihi, 08.06.2021)
• - Halil Altuntaş – Muzaffer Şahin. (2006). Kur’ân-ı Kerîm Meâli. çev. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 12. Basım,
• - İbn Mace, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, es-Sünen, (Thk. Muhammed Fuad Abdulbaki), 2 Cilt. Daru İhyai’l-Kutubi’l-Arabî, Beyrût, ts.
• - Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ (Thk. Muhammed Fuad Abdulbaki), Daru İhyai't-Türasi'l-Arabî, Beyrût. ts.
• - Said-i Nursî, Bediüzzaman, Münâzârât, Envar Neşriyat, Piyerloti Caddesi, Hacibey Apartman, 10/3, İstanbul, 2013.
• - Tatvanname ed. Mehmet DEMİRTAŞ, Kalkan matbaacılık, İskitler Ankara, 2013.
• - Tatvanname ed. Mehmet DEMİRTAŞ, Kalkan matbaacılık, İskitler Ankara, 2014.
• - Yakışık Nizamettin, “Medrese Kurumu, Bitlis’teki Medreseler, Tatvan Medine Medresesi’nin Modeli ve Medresetu’z-Zehra’nın Hedef ve Gayeleri” “I. Uluslararası Bitlis” Sempozyumu bildirileri, Bitlis Düşünce ve Akademik Çalışma Grubu, Berdan Matbaası, Topkapı, İstanbul, ts.
• - __________. “İlim ve İrfan Aşiyanı Medreseler,” Uluslararası Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medreseler Sempozyumu bildirileri, ed. Fikret GEDİKLİ, Muş: Muş Alparslan Üniversitesi yayınları, 2012. - __________. “Dünden Bugüne Medreseler, Seydalar ve Medresemizin Eğitim Sistemi” “V. Ulusal Din Görevlileri” Sempozyumu bildirileri, Yecder, Mardin Artuklu Üniversitesi, 2014.
• - __________ “Şark medreseleri, Bediüzzaman’nın Zehra projesi, MEDAVve Tatvan Medine Medresesi,” Uluslararası Zap Havzası uleması Sempozyumu bildirileri, ed. Yaşar Kaplan vd. Hakkâri: Hakkâri Üniversitesi yayınları, 2018.
• Görüşme/mülakat listesi - Akburak, Cihat, (Molla Nizameddin’in talebesi) Kişisel Görüşme, 21. 04. 2021.
• - Gümüş, Mehmet, (Molla Nizameddin’in medrese arkadaşı) Kişisel Görüşme, 03. 04. 2021.
• - İnci, Veysi, (Molla Nizameddin’in talebesi) Kişisel Görüşme, 06. 04. 2021
• - Elçi M. Tayyip, (Medrese Âlimleri Vakfı (MEDAV) başkanı) Kişisel Görüşme, 25. 08. 2020.
• - Erkoç, Fakirullah, (Emekli imam) Kişisel Görüşme 2.05.2021.
• - Geylani, Burhanettin, Kişisel Görüşme 2.05.2021.
• - Ulus, Nevzat, (Molla Nizameddin’in talebesi) Kişisel Görüşme, 27. 04. 2021.
• - Özdemir, Seyithan, (Molla Nizameddin’in Medrese Arkadaşı) Kişisel Görüşme, 11. 03. 2021.
• - Yakışık, Mehmet, (Molla Nizamettin’in kardeşi, talebesi.) (Yazarın Gözlemi.)