CONSUMER BOYCOTTS AND ALTERNATİVE MEASURES AGAİNST CRİSİS MANAGEMENT İN TURKEY: THE CASE OF ÇİÇEKSEPETİ.COM

Yıl 2023, Sayı: 32 (Dicle Üniversitesi'nin 50. Yılına Özel 50 Makale), 324 - 346, 01.03.2023

Aysu Uğur Balcı

Öz

Consumption has existed since the time when man recognized himself. In the early ages, people needed basic consumption to maintain their lives, while the Industrial Revolution and urbanization, globalization, mass society, such as events that occurred with it, changed their consumption habits. Consumption today has many meanings, and it seems that people develop consumption desires and habits specific to various areas. In addition, the development of digital technologies has brought the relationship between the seller and the consumer closer, sometimes bringing with it many problems. The consumer is no longer aware and reports on the Internet of situations that he is not satisfied with, these complaints go as far as the boycott. E-commerce owners who want to prevent consumer boycotts and achieve new expansions in crisis management are taking various measures to establish more ties with the consumer. In this study, the first address that comes to mind when sending flowers, which is a symbol of gifts and special days çiçeksepeti.com addressed. Çiçek Sepeti was examined with content analysis, the features of the site and the new applications it brings were analyzed in terms of consumer boycotts and crisis management. Results çiçeksepeti.com it is seen that the e-commerce site has taken new measures to increase consumer satisfaction. This indicates that the influence of digital consumption and users/consumers is increasing

Anahtar Kelimeler

consumption, consumer, digilization, crisis management, communication

TÜRKİYE’DE TÜKETİCİ BOYKOTLARI VE KRİZ YÖNETİMİNE KARŞI ALTERNATİF ÖNLEMLER: ÇİÇEKSEPETİ.COM ÖRNEĞİ

Öz

Tüketim, insanın kendini tanıdığı zamandan beri var olmaktadır. İlk çağlarda insanlar yaşamını idame ettirmek için temel tüketime ihtiyaç duyarken Sanayi Devrimi ve beraberinde oluşan kentleşme, küreselleşme, kitle toplumu gibi gelişmelerle tüketim alışkanlıklarını değiştirmiştir. Günümüzde tüketim, birçok anlama gelmekte ve insanların çeşitli alanlara özgü tüketim arzuları ve alışkanlıkları geliştirdiği görülmektedir. Bunun yanı sıra dijital teknolojilerin gelişmesi kimi zaman satıcı ve tüketici arasındaki ilişkiyi yakınlaştırmış kimi zaman da birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Tüketici artık bilinçlenerek memnun olmadığı durumları internet üzerinden başka kullanıcılarla paylaşmakta, bu şikayetler boykota kadar gitmektedir. Tüketici boykotlarını önlemek ve kriz yönetiminde yeni açılımlar elde etmek isteyen e-ticaret sahipleri tüketiciyle daha çok bağ kurmak adına çeşitli önlemler almaktadır. Bu çalışmada hediyeleşmenin ve özel günlerin sembolü haline gelen çiçek gönderim sitelerinden biri olan çiçeksepeti.com ele alınmıştır. Çiçek Sepeti sitesi nitel içerik analizi ile incelenmiş, sitenin özellikleri ve getirdiği yeni uygulamalar tüketici boykotları ve kriz yönetimi açısından analiz edilmiştir. Bulgular sonucunda çiçeksepeti.com adlı e-ticaret sitesinin tüketici memnuniyetini arttırmak adına yeni dijital önlemler aldığı görülmektedir. Bu durum da dijital tüketimin ve kullanıcı/tüketicilerin etkisinin iyice arttığını ve beraberinde yeni uygulamaları getirdiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

tüketim, dijitalleşme, tüketici, kriz yönetimi, iletişim

Kaynakça

• Bauchspies, W., Croissant, J., & Restiuo, S. (2019). Bilim, teknoloji ve toplum (Çev. B. Kuryel, Ü. Tatlıcan, & B. Balkız). Phoenıx.
• Baudrilliard, J. (2013). Tüketim toplumu. (Çev. H. Deliceçaylı & F. Keskin). Ayrıntı Yayınları.
• Baudrilliard, J. (2014). Simülakrlar ve simülasyon. (Çev. O. Adanır). Doğu Batı Yayınları.
• Castells, M. (2015). Enformasyon çağı: Ekonomi, toplum ve kültür. (Çev. E. Kılıç). Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Castells, M. (2020). İnternet galaksisi. (Çev. T. Asrak Hasdemir vd.). Phoenix Yayınevi.
• Craine, Diana (2018). Moda ve gündemleri. (Çev. Ö. Çelik). Ayrıntı Yayınları.
• Çakır, H.Ö. (2010). Tüketici boykotlarının kriz iletişimi açısından değerlendirilmesi, Çankırı Karatekin Üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi (2), ss. 121-136.
• Demez, G. (2011). Armağanın değişen sosyo-kültürel anlamları: Tüketim toplumu bağlamında bir hediyeleşme örneği olarak çiçek gönderme, Mediterranean journal of humanities, 1 (2) ss. 87-103.
• Han, Byung- Chul (2019) Psikopolitika, (Çev. Haluk Barışcan). Metis Yayınları.
• Giddens, A. (1994). Modernliğin sonuçları. (Çev. Ersin Kuşdil). Ayrıntı Yayınları.
• Li, Y., Song, X & Zhou, M. (2022), "Impacts of brand digitalization on brand market performance: the mediating role of brand competence and brand warmth", Journal of research in interactive marketing, (Vol 16), pp. 1-18.
• Mcluhan, M. (2017). Gutenberg galaksisi. (Çev. Gç Çağalı Güven). Yapı Kredi Yayınları.
• Niedzvieckİ, Hal (2011). Ben özelim, (Çev. S. Erduman), Ayrıntı Yayınları.
• Toffler, A. (1981). Üçüncü dalga. (Çev. A. Saban). Altın Kitaplar
• Smith, N. C. (1990). Morality and the market consumer pressure for corporate accountability,
• Ürkmez, Ü. (2020). “Dijital aktivizm olarak sosyal medyada boykot çağrıları: Watsons Krizi Örneği”, İstanbul Gelişim Üniversitesi sosyal bilimler dergisi, 7 (1), Nisan 2020, ss. 106-125.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayın.
• İnternet: Çiçek Sepeti, https://www.ciceksepeti.com. Erişim Tarihi, 09.03.2021
• İnternet: Şikâyet Var, https://www.sikayetvar.com/cicek-sepeti Erişim Tarihi, 22.09. 2021
• İnternet: Ticaret Bakanlığı, https://tuketici.ticaret.gov.tr/duyurular/sosyal-medya-etkileyicileri tarafindan-yapilan-ticari-reklam-ve-haksiz-ticari-uyg, Erişim Tarihi, 07.05.2021.
• İnternet: Statista, Twilio. (14 Temmuz 2020). COVID-19 salgını kuruluşunuzda dijital dönüşümü hızlandırdı mı? [Grafik]. Erişim Tarihi, 06.08.2021. https://proxy.hacibayram.edu.tr:2646/statistics/1200465/covid-digital-transformationglobal/
• İnternet: Statista Raporu, Çevrimiçi Pazar Yerleri, Erişim Tarihi, 10.08.2021. https://proxy.hacibayram.edu.tr:2646/study/56476/online-marketplaces/
• İnternet: Sosyal Ağ Haritası, 2022, https://sosyalagharitasi.gov.tr/. Erişim Tarihi 21.09.2022.