Liderlik kültü, bir kişinin kitle iletişim araçları kullanılarak, bulunduğu toplumda yüceltilmesi ve diğer insanlardan farklı bir pozisyonda konumlandırılmasını ifade etmektedir. Sovyetler Birliği, liderlik kültünü egemenliği altında bulunan toplumlar üzerinde tahakküm kurmak için propaganda amaçlı kullanmıştır. Özellikle Sovyetler Birliği Komünist Parti genel sekreteri Josef Stalin döneminde, gerek Sovyetler Birliği'nde gerekse Sovyetler Birliği'nin etkisi altındaki Doğu Blok'u ülkelerinde Stalin'in liderlik kültüne yönelik etkili şekilde propaganda faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde (ASSC) Stalin'in liderlik kültünün propaganda posterleri üzerinden inşası incelenmiştir. Çalışma kapsamında Komünizm'in meşrulaştırılması sürecinde Stalin liderlik kültü üzerinden hangi mesajların verildiğinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışma kapsamında Stalin'in liderlik kültünü konu alan propaganda posterleri, ABD'li dilbilimci Charles William Morris'in göstergebilim kavramları ışığında analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda Stalin liderliğindeki komünist rejimde Azerbaycan halkının ekonomik, toplumsal ve kültürel yönden refaha kavuştuğu ve toplum genelinde eşitliğin elde edildiğine yönelik propagandanın yapıldığı ortaya çıkarılmıştır. Bu şekilde Azerbaycan halkına, Stalin tarafından alınan kararların benimsetilmesi amaçlanmıştır.
Leadership cult refers to the glorification of a person in the society and to be positioned in a different position from other people by using mass media. Soviet Union used personality cult for propaganda purposes to dominate the societies under its sovereignty. Especially, an effective propaganda activity regarding Stalin's leadership cult was made in the countries of Soviet Union and Eastern Block under influence of Soviet Union in the period of Soviet Union Communist Party general secretary Josef Stalin. The construction of personality cult of Communist Party secretary general of Soviet Union, Josef Stalin through propaganda posters in Soviet Socialist Republic of Azerbaijan (ASSC) was examined in this study. It was aimed to reveal which messages were given through Stalin's personality cult in the process of legitimizing Communism in the study. For this purpose, propaganda posters on Stalin's personality cult were analyzed in the light of semiotics concepts of US linguist Charles William Morris. As a result of the study, it was revealed to make propaganda that Azerbaijani people were prospered economically, socially and culturally and that equality was achieved throughout the society in the communist regime led by Stalin. In this way, it was aimed that Azerbaijani people adopted the decisions taken by Stalin.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | September 30, 2020 |
Submission Date | April 10, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 Volume: 8 Issue: 2 |