ÇEVRİMİÇİ GRUP İLETİŞİMİNDE DOXANIN ÜRETİMİ VE ÜYELER ARASINDA BELİREN AYRIM STRATEJİLERİ

Year 2021, Issue: 9, 119 - 140, 31.10.2021

Selver Dikkol

Abstract

Bu çalışma, çevrimiçi gruplarda ortaya çıkan ve üyeler arasında gelişen iletişim pratiklerini Bourdieu’nün alan teorisi bağlamında ve doxa ile ayrım stratejileri ekseninde ele almaktadır. Çevrimiçi gruplar, benzer ilgi alanları ve belli başlı konular etrafında bir araya gelen üyelerin oluşturduğu iletişim ve destek ağlarıdır. Çalışmanın amacı, bu gruplara katılımı değerli kılan unsurları belirlemek ve üyelerin bu unsurlara yönelik algı şemalarını doxa nosyonu çerçevesinde çözümleyerek üyeler arasındaki ayrım stratejilerini belirlemektir. Çevrimiçi gruplarda iletişim pratiklerini konu alan çalışmada üyeler, Bourdieucü anlamda birer fail olarak konumlandırılmış; sermaye, çıkar ve doxa kavramları çerçevesinde faillerin pratikleri değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı doğrultusunda bir Facebook grubu örneklem olarak belirlenmiş ve grup üyeleriyle gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeler yoluyla veri toplanmıştır. Elde edilen veriler nitel veri analiz programı MAXQDA-2018 ile analiz edilerek betimsel olarak yorumlanmıştır. Bulgulara göre çevrimiçi gruplarda yer alan üyeler, grupta geçerli olan sermayeler ekseninde sahip oldukları çıkarları (illusio) korumak adına sorgulanmayan inançlar ve doğal biçimde işleyen algı şemaları üretmektedir. Çevrimiçi gruplarda doxanın varlığını gösteren bu pratiklerin, diğer yandan üyeler arasında nesnel ayrımlar da doğurduğu görülmüştür. Bu ayrımlar, grubun kültürel sermayesi ve grup kuralları çerçevesinde üretilmiş; üyeler arasında sembolik iktidar ilişkilerinin kurulmasına yol açmıştır. Çalışmada, doxa kavramının içerdiği muhafaza etme (doxanın yeniden üretimi), izleme (doxaya geri dönme talebi) ve bozguna uğratma (heterodoksi) stratejilerinin çevrimiçi gruplarda üyeler tarafından (yeniden) üretildiği sonucuna varılmıştır.

Keywords

Çevrimiçi Gruplar, İletişim Pratikleri, Bourdieu, Doxa, Ayrım Stratejileri

References

• Aghaei, S., Nematbakhsh, M. A. & Farsani, H. K. (2012). Evolution of The World Wide Web: From WEB 1.0 TO WEB 4.0. International Journal of Web & Semantic Technology. 3(1), 1-10.
• Aksoy, Z. (2020). Kültürlerarası Yeni Medya: Sosyal Medyanın Kültürlerarası İletişim Üzerinde Algılanan Etkileri. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 3(2), 126-144.
• Bakıroğlu, C. T. (2013). Sosyalleşme ve Kimlik İnşası Ekseninde Sosyal Paylaşım Ağları. Akademik Bilişim. Sayı: 13, 2014.
• Bang, J., Youn, S., Rowean, J., Jennings, M., & Austin, M. (2018). Motivations for and Outcomes of Participating in Research Online Communities. International Journal of Market Research. 60(3), 238-256.
• Baym, N. (1998). The Emergence of On-Line Community. Cybersociety 2.0: Revisiting Computer-Mediated Communication and Community. Ed. S. Jones. London: SAGE.
• Bigliardi, B., Bottani, E., & Casella, G. (2020). Enabling Technologies, Application Areas and Impact of Industry 4.0: A Bibliographic Analysis. Procedia Manufacturing. 42, 322-326.
• Bourdieu, P. (1977). Outline of A Theory of Practice. Cambridge University Press.
• Bourdieu, P. ve Wacquant, L. J. (2014). Düşünümsel Bir Antropoloji Için Cevaplar. Çev: Nazlı Ökten. İletişim.
• Bourdieu, P. (2015). Ayrım. Çev: D. Fırat & G. Berkkurt. Ankara: Heretik.
• Bourdieu, P. (2015). Pratik Nedenler. İstanbul: Hil Yayın.
• Bourdieu, P. (2019). Sosyoloji Meseleleri. Çev: F. Öztürk, D. Uçar, M. Gültekin, A. Sümer. Ankara: Heretik.
• Boyd, D. (2012). Participating in The Always-On Lifestyle. The Social Media Reader. Ed. M. Mandiberg. New York University Press.
• Bruns, A. (2009). From Prosumer to Produser: Understanding User-Led Content Creation. Transforming Audiences 2009.
• Choudhury, N. (2014). World Wide Web and Its Journey from Web 1.0 To Web 4.0. International Journal of Computer Science and Information Technologies. 5(6), 8096-8100.
• Deer, C. (2008). Doxa. Pierre Bourdieu: Key Concepts. Ed. M. Grenfell. London: Routledge.
• Driskell, R. B., & Lyon, L. (2002). Are Virtual Communities True Communities? Examining The Environments and Elements Of Community. City & Community. 1(4), 373-390.
• Grinnell, C. K. (2009). From Consumer To Prosumer To Produser: Who Keeps Shifting My Paradigm? (We Do!). Public Culture. 21(3), 577-598.
• Gupta, S., & Kim, H. W. (2004, August). Virtual Community: Concepts, Implications, And Future Research Directions. In Proceedings of the Tenth Americas Conference On Information Systems.10, 2679-87.
• Hill, C. A., Dean, E., & Murphy, J. (2013). Social Media, Sociality, And Survey Research. John Wiley & Sons. Hyde, A., Linksvayer, M., Mandiberg, M., Peirano, M., Tarka, S., Taylor, A., Toner, A. & Zer-Aviv, M. (2012). What Is Collaboration Anyway?. The Social Media Reader. Ed. M. Mandiberg New York University Press.
• Li, H. (2004). Virtual Community Studies: A Literature Review, Synthesis and Research Agenda. AMCIS 2004 Proceedings.
• Lister, M., Dovey, J., Giddings, S., Grant, I. & Kelly, K. (2009). New Media: A Critical Introduction. London: Routledge.
• Manovich, L. (2002). The Language of New Media. Cambridge: MIT Press.
• Nath, K., Dhar, S., & Basishtha, S. (2014, February). Web 1.0 To Web 3.0-Evolution of The Web and Its Various Challenges. In 2014 International Conference On Reliability Optimization and Information Technology (ICROIT). 86-89.
• Oztemel, E., & Gursev, S. (2020). Literature Review of Industry 4.0 And Related Technologies. Journal of Intelligent Manufacturing, 31(1), 127-182.
• Papacharissi, Z. (Ed.). (2010). A Networked Self: Identity, Community, And Culture On Social Network Sites. Routledge.
• Plant, R. (2004). Online Communities. Technology In Society. 26(1), 51-65.
• Preece, J. (2000). Online Communities: Designing Usability, Supporting Sociability. New York: Wiley.
• Rheingold, H. (2000). The Virtual Community, Revised Edition: Homesteading On the Electronic Frontier. MIT Press.
• Taprial, V., & Kanwar, P. (2012). Understanding Social Media. Bookboon.
• Xiao, H., Li, W., Cao, X., & Tang, Z. (2012). The Online Social Networks On Knowledge Exchange: Online Social Identity, Social Tie and Culture Orientation. Journal of Global Information Technology Management. 15(2), 4-24.
• Van Dijck, J. (2013). The Culture of Connectivity: A Critical History Of Social Media. Oxford University Press.
• Wang, H., Chung, J. E., Park, N., Mclaughlin, M. L., & Fulk, J. (2012). Understanding Online Community Participation: A Technology Acceptance Perspective. Communication Research. 39(6), 781-801.
• Wyrwoll, C. (2014). User-Generated Content. Social Media. Springer Vieweg, Wiesbaden.
• Yaniklar, C. (2014). Sanal Topluluklar Ve Geleneksel Topluluklar Arasındaki Farklılıkların Sosyolojik Bir Analizi. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 17(1), 158-190.
• Yin, Y., Stecke, K. E. & Li, D. (2018). The Evolution of Production Systems from Industry 2.0 Through Industry 4.0. International Journal of Production Research. 56(1-2), 848-861.