AFRİKA BİRLİĞİ BARIŞ VE GÜVENLİK KONSEYİ ÜZERİNE KISA BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2022, Sayı: 63, 31 - 37, 30.12.2022

Cihan Daban

https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.1167596

Öz

2002 yılında yenilenen adıyla Afrika Birliği olarak anılmaya başlanan örgütün yaşadığı değişiklik,
yalnızca bir isim revizyonundan ibaret değildi. Bu değişiklik, aynı zamanda örgüte yeni birimler
de kazandırdı. Barış ve Güvenlik Konseyi bu birimlerden biridir. Afrika bağımsızlık hareketlerinin
başladığı 1950’lerden bu yana, kıta içi krizler, çatışmalar ve savaşlar neredeyse hiç dinmedi. Konsey, bu
olumsuzlukların son bulması veya azalması amacıyla kurulan önemli bir organdır. Afrika Birliği Yürütme
Konseyi tarafından seçilen ve Afrika Birliği Meclisi tarafından da onaylanan 15 üyeli Barış ve Güvenlik
Konseyi’nin çatışmaları önleme, çözme ve yönetme konusunda aldığı veya alacağı kararlar oldukça
kayda değerdir. Alınan kararların işleyiş sürecinde Afrika Birliği Komisyon Başkanlığı ile yürütülüyor
olması önem arz etmektedir; fakat yeterli bir işleyiş olmadığının da altı çizilmelidir. Dolayısıyla 21.
yüzyıl Afrika’sında devam etmekte olan kriz ve çatışmalar bu yetersizliği göstermektedir. Bu kapsamda
makale hem Afrika Birliği hem de Barış ve Güvenlik Konseyi üzerine kısa bir değerlendirme yapmıştır.

Anahtar Kelimeler

Afrika Birliği, Çatışma, Güvenlik, Afrika Birliği, Barış ve Güvenlik Konsey

A BRIEF ASSESSMENT OF THE PEACE AND SECURITY COUNCIL OF THE AFRICAN UNION

Öz

The change that the Union, which has started to be called African Union with its renewed name in
2002, has undergone was not only a revision of the name. It also won the Union new units. The Peace
and Security Council is one of these units. Since the start of the African independence movements in
1950s, intra-continental crises, conflicts and wars have almost never ceased. The Council is a crucial
organ that was founded for the purpose of termination of reduction of these negative events. The
decisions made or to be made by The Peace and Security Council, which is selected by the Executive
Council of African Union and approved by the Assembly of African Union and which has 15 members,
so as to prevent, solve and manage the conflicts are noteworthy. It is of great value that the decisions
made are executed with the Presidency of African Union’s Committee during the operation processes.
Yet, it needs to be underlined that there is no adequate mechanism. Hence the crises and conflicts
persisting in the 21st century Africa show this inadequacy. The article, in this scope, has assessed both
African Union and The Peace and Security Council briefly.

Anahtar Kelimeler

Conflict, Security, African Union, The Peace and Security Council

Kaynakça

• ___, African Union: Economic, Social & Cultural Council, https://au.int/en/about/ecosocc Erişim Tarihi: 26.07.2022.
• ___, African Union Handbook 2019, Sixth Edition, Addis Ababa: African Union Comission Press 2019.
• ___, African Union Handbook 2021: Arts, Culture and Heritage: Levers for Building the Africa We Want (8. edition), Addis Ababa and New Zealand: African Union Comission Press, 2021.
• ___, African Union: Instrument Relating to the African Union Peace Fund, https://au.int/sites/default/files/documents/35298-doc- aupeacefund_instruments.pdf Erişim Tarihi: 05.08.2022.
• ___, African Union: Judicial, Human Rights & Legal Organs, https://au.int/en/legal-organs Erişim Tarihi: 26.07.2022.
• ___, African Union: The Peace & Security Council, https://au.int/en/psc Erişim Tarihi: 25.07.2022.
• Altan, C. (2008). “Afrika Birliği”, (editör: Fatma Günce Kanlı), Türkiye-Afrika Birliği, İstanbul: TASAM Yayınları.
• Aning, K. (2008). “The African Union’s Peace and Security Architecture: Defining an emerging response mechanism”, Lecture Series on African Security.
• Arnold, D. (1995). Coğrafi Keşifler Tarihi, (çeviren: Osman Bahadır), İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Ataöv, T. (1977). Afrika Ulusal Kurtuluş Mücadeleleri, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Bıçakçı, H. (2018). “Sömürge Öncesi Dönemden Günümüze Afrika’da Kentler ve Kentleşme Hareketleri”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 3, Sayı 32.
• ___,“BM Antlaşması ve Uluslararası Adalet Divanı Statüsü”, https://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/6535501-Birlesmis-Milletler-Antlasmasi.pdf Erişim Tarihi: 19.02.2022.
• ___, “Border Disputes Among African States, AHG/Res.16(I)”, http://www.peaceau.org/uploads/ahg-res-16-i-en.pdf Erişim Tarihi: 21.02.2022.
• Churchill, W. S. (1969). The Second World War: War Comes to America, (6. Baskı), London: Cassell Publisher.
• Constitutif Act of African Union, https://au.int/sites/default/files/pages/34873-file- constitutiveact_en.pdf Erişim Tarihi: 01.08.2022.
• Craven, M. (2015). “Between law and history: the Berlin Conference of 1884-1885 and the logic of free trade”, London Review of International Law, Volume 3, Issue 1.
• Hatcho, Y. (2003). “The Atlantic Charter of 1941: A Political Tool of Non- belligerent America”, The Japanese Journal of American Studies, No. 14.
• Hazar, N. (2018). Sovyet Tehdidinin Gölgesinde Türk Dış Politikası: Kuzey Afrika Örneği, Ankara: Dış Politika Enstitüsü Yayınları.
• Heidelberg Institute for International Conflict Research/HIIK. (March 2022). Conflict Barometer 2021, Germany: HIIK Press,
• Kahombo, B. (December 2018). “The Peace and Security Council of the African Union: Rise or Decline of Collective Security in Africa?”, KFG Working Paper, No. 23.
• Levitt, J. I. (2003). “The Peace and Security Council of the African Union: The Known Unknowns”, Journal of Transnational Law & Contemporary Problems, Vol. 13, No. 109.
• Louw-Vaudran, L. (January 2018). “The meaning of Morocco’s return to the African Union”, Institute for Security Studies.
• Luraghi, R. (2000). Sömürgecilik Tarihi, (çeviren: Halim İnal), İstanbul: E Yayınları.
• Minawi, M. (2018). Osmanlılar ve Afrika Talanı: Sahra’dan Hicaz’a İmparatorluk ve Diplomasi, (çeviren: Ayşen Gür), İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Mirzayev, F. (2017). “General Principles of International Law: Principle of Uti Possidetis Juris”, Moscow Journal of International Law, No. 3.
• Nkrumah, K. (1966). Emperyalizmin Son Aşaması: Yeni Sömürgecilik, (çeviren: A. Sarıca), İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Ocheni, S. & Nwankwo B. C. (2012). “Analysis of Colonialism and Its Impact in Africa”, Cross- Cultural Communication, Vol. 8, No. 3.
• Osiander, A. (2001). “Sovereignty, International Relations, and the Westphalian Myth”, International Organization, Vol. 55, No. 2.
• Sarkin, J. (2009). “The Role of the United Nations, the African Union and Africa’s Sub-Regional Organizations in Dealing with Africa’s Human Rights Problems: Connecting Humanitarian Intervention and the Responsibility to Protect”, Journal of African Law, Vol. 53, No. 1.
• Sylvester, O. A. & Anthony O. I. (2014). “Decolonization in Africa and Pan- Africanism”, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 23.
• Tuncer, H. (1997). Irkçılıktan Özgürlüğe: Güney Afrika, İstanbul: Çağdaş Yayınları.
• United Nations, “Declaration on the Granting of Independence to Colonial Countries and Peoples: General Assembly Resolution 1514 (XV) of 14 December 1960”, https://www.ohchr.org/EN/ProfessionalInterest/Pages/Independence.aspx Erişim Tarihi: 18.02.2022.
• United Nations, “General Assembly resolution 1803 (XVII) of 14 December 1962, "Permanent sovereignty over natural resources", https://www.ohchr.org/Documents/ProfessionalInterest/resources.pdf Erişim Tarihi: 19.02.2022.