OYUN EĞLENCE ALANLARINDA BULUNAN ÜRÜNLERİN KULLANIM ERGONOMİSİ BAKIMINDAN ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 14, 15.04.2024

Şevval Yakar , Murat Önder

https://doi.org/10.33439/ergonomi.1251219

Öz

Oyun oynamak hem fizyolojik hem de psikolojik açıdan her yaştan çocuğun gelişimine katkı sağlayan önemli bir ihtiyaçtır. Hızla artan nüfus, değişen toplum alışkanlıkları ve plansız kentleşme ile dış ortamlardaki oyun alanları kısıtlanmış ve çocukların tercihlerinin değişmesine neden olmuştur. Tüketim kültürünün de etkisiyle ortaya çıkan alışveriş merkezlerindeki oyun eğlence alanları özellikle büyük şehirlerde en fazla talep gören alanlar haline gelmiştir. Ailelerin boş zamanlarını değerlendirmek için gittikleri alışveriş merkezlerindeki oyun eğlence alanlarında yer alan aletler çocukların oyun ihtiyacını karşılaması açısından bir fırsat olarak görülse de her yaştan kullanıcıya uygun olmayan tasarımları duruş bozukluklarına sebep olabilir. Antropometrik ölçüler dikkate alınmadan yapılan bu tasarımlar sonucunda kullanıcıların vücudunun çeşitli bölgelerinde rahatsızlıkların oluşmasının ve kalıcı hale gelmesinin önüne geçmek amacıyla ergonomik risk analizleri yapılarak uygun olmayan duruşların değerlendirilmesi sağlanmaktadır. Bu çalışma kapsamında, alışveriş merkezlerindeki oyun eğlence alanları içerisinde yer alan oyun aletleri ergonomik risk analiz yöntemlerinden biri olan REBA (Rapid Entire Body Assessment) yöntemi ile değerlendirilmiş ve tasarımda antropometri kavramının önemi ele alınarak çözüm önerileri getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ergonomik Risk Analizi, Tasarımda Antropometri, Kullanım Ergonomisi, Oyun Eğlence Alanları, Ergonomic Risk Analysis, Anthropometry in Design, Ergonomics of Use, Game Entertainment Areas

ANALYSIS OF PRODUCTS IN GAME ENTERTAINMENT AREAS IN TERMS OF ERGONOMICS OF USE

Öz

Playing is an important need that contributes to the development of children of all ages both physiologically and psychologically. With the rapidly increasing population, changing social habits and unplanned urbanization, playgrounds in outdoor environments have been restricted and caused children's preferences to change. With the influence of consumer culture, the game entertainment areas in shopping malls have become the most demanded areas, especially in big cities. Although the devices located in the game entertainment areas in shopping malls where families go to evaluate their leisure time are seen as an opportunity to meet the children's play needs, their designs that are not suitable for users of all ages may cause posture disorders. As a result of these designs, which are made without taking into account anthropometric measurements, ergonomic risk analyzes are performed in order to prevent discomfort in various parts of the users' body from occurring and becoming permanent, and inappropriate postures are evaluated. Within the scope of this study, the game instruments located in the game entertainment areas in shopping malls were evaluated by REBA (Rapid Entire Body Assessment) method, which is one of the ergonomic risk analysis methods, and solution suggestions were made by considering the importance of the concept of anthropometry in design.

Anahtar Kelimeler

Ergonomic Risk Analysis, Anthropometry in Design, Ergonomics of Use, Game Entertainment Areas

Kaynakça

• Acar, H. (2003). Çocuk Oyun Alanlarında Kullanıcıların Bitki Tercihlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma: Trabzon Kenti Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Akın, G., ve Koca, B. (2002). Ergonomide Antropometrinin Önemi, Standart Dergisi, 490, 43-46.
• Akın, G., ve Koca, B. (2004). Ergonomik Tasarım ve Tasarımda Ergonomik Kriterler, Standart Dergisi, 510, 79-83.
• Ünal, M. (2009). Çocuk Gelişiminde Oyun Alanlarının Yeri ve Önemi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2), 95-110.
• Atıcı H., Gönen D., Oral A., (2015), Çalışanlarda Zorlamaya Neden Olan Duruşların REBA Yöntemi ile Ergonomik Analizi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3 (3), 239-244.
• Arslankaya S., Çelik M.T. (2021). Temizlik Çalışanlarının Çalışma Duruşlarının REBA Yöntemi İle Ergonomik Risk Analizi, International Journal of Engineering Research and Development, Aralık 2021 Özel Sayısı, 150-160.
• Axelsson, J. (1995). The Use of Some Ergonomics Methods as Tools in Quality Improvement. Proceedings of the 13th International Conference on Production Research, s.721-723, Tel Aviv.
• Bridger R.S. (2003). Introduction to Ergonomics. Taylor & Francis, New York.
• Çifter A.S., Eroğlu I., Ozcan K. (2013). A Study of Ergonomics Education in Industrial Design Programs in Turkey. International Journal of Mechanical Engineering Education, 41(4): 306-314.
• Demirtaş D.N., Yazıcı E., Olcar H., Kuşcu F.N., Başer C., Alakaş, H.M. (2023). Isı Rezistans Fabrikasında Ergonomik Risk Değerlendirme ve Hedef Programlama ile Personel Planlama, Verimlilik Dergisi, 57 (1), 159-180.
• Dönmez N.B., (1992). Üniversite Çocuk Gelişimi Ve Eğitimi Bölümü ve Kız Meslek Lisesi Öğrencileri İçin Oyun Kitabı. Bayrak Matbaası, İzmir.
• Durgun, B., (2010). Ergonomik Tasarımda Antropometrik Modelleme: Uyum, Konfor ve Estetik, 16. Ulusal Ergonomi Kongresi “Yaşam Kalitesi İçin Ergonomi” Bildiriler Kitabı, 151-158. Çorum.
• Ellaway, A., Kirk, A., Macintyre, S. and Mutrie, N. (2007). Nowhere to Play? The Relationship Between The Location of Outdoor Play Areas and Deprivation in Glasgow. Health & Place, 13(2), 557-561.
• Ginsburg, K. R. (2007). The Importance of Play in Promoting Healthy Child Development and Maintaining Strong Parent-Child Bonds. Clinical Report of the American Academy of Pediatrics. Pediatrics, 119, (1), p.182-191.
• Güleç E., Akın G, Sağır M., Koca B., Gültekin T., Bektaş Y. (2009), Anadolu İnsanının Antropometrik Boyutları: 2005 Yılı Türkiye Antropometri Anketi Genel Sonuçları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 49 (2), 187-201.
• Hignett, S. & McAtamney, L. (2000). Rapid Entire Body Assessment (REBA). Applied Ergonomics 31(2), 201-205. doi:10.1016/S0003-6870(99)00039-3
• Kabadayı, A. (2014). Contributions of the “Counting Jingles” to Children in Plays From Teachers’ Perspectives. Procedia-Social and Behavioral Science, 143, p.458-462.
• Kaya, Ö. ve Özok, A. F. (2017). Tasarımda Antropometrinin Önemi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, Cilt: 5 Sayı: SI, 309-316.
• Kaya, N. A. ve Erkarslan, Ö. (2018). A Re-Design Project: Correction of an Outdoor Fitness Equipment’s Design According to Its User’s Anthropometric and Biomechanical Data. Ergonomi, 1 (1), 14-28.
• Kılıç, E. (2021). Ergonomik Risk Analizi Yöntemlerinin İncelenmesi: Gıda Sektörüne Yönelik Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırklareli.
• Kocabaş, M. (2009). Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışan İş Görenlerde Zorlanmaya Neden Olan Çalışma Duruşlarının Analizi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya
• Koç, S. ve Testik, Ö. M. (2016). Mobilya Sektöründe Yaşanan Kas-İskelet Sistemi Risklerinin Farklı Değerlendirme Metotları ile İncelenmesi ve Minimizasyonu. Endüstri Mühendisliği, 27 (2), 2-27
• Parten, M. (1933). Social Play Among Preschool Children. Journal of Abnormal and Social Psychology, 28, 136-147.
• Parsons, K. C. (2000). Environmental, Ergonomics; A Review of Principles, Method and Models, Applied Ergonomics, 31, 581-594.
• Pehlivan H. (2016). The Role of Play On Development and Learning, Journal of Human Sciences, 13(2), 3280–3292.
• Pheasant, S. (2003). Bodyspace; Anthropometry, Ergonomics and Design of Work. Taylor & Francis, London.
• Rodgers, P. & Milton, A. (2011). Product Design. Laurence King Publishing, London.
• Sağıroğlu, H., Coşkun, M. B. ve Erginel, N. (2015). REBA ile Bir Üretim Hattındaki İş İstasyonlarının Ergonomik Risk Analizi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 339-345. doi:10.21923/MBTD.81484
• Sapsağlam, Ö. (2018). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Değişen Oyun Tercihleri, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (1), 1122-1135.
• Seyrek, H ve Sun, M. (2005). Okul Öncesi Eğitimde Oyun, Müzik Eserleri Yayınları. İzmir.
• Şahin E.S., Sarıaslan B., Bencik Kangal S., (2019). Hafta Sonu AVM’ye Gidelim Mi; AVM’lerde Yer Alan Oyun Alanları Üzerine Bir İnceleme, Kastamonu Eğitim Dergisi, 27 (6), 2623-2630.
• Şirin, S. (2011). Anaokuluna Devam Eden Beş Yaş Grubu Çocuklara Sayı Ve İşlem Kavramlarını Kazandırmada Oyun Yönteminin Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Tuğrul, B. (2017). Dünya Oyunun Gücünde Uzlaştı Şimdi Bu Gücü Çocukların Yararına Kullanma Zamanı: Hadi Türkiye. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 1(2), 259-266.
• Turgut, H. ve Yılmaz, S. (2010). Ekolojik Temelli Çocuk Oyun Alanlarının Oluşturulması. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi Kitapçığı, 1618-1630. Artvin.
• Yalçınkaya Ş. (2015), Modern Kentin Yeni Kamusal Alanında Çocuk, Alışveriş Merkezleri ve Serbest Zaman Etkinlikleri, İDEALKENT, 6 (17), 80-105.
• Yavuzer, H. (1993). Ana Baba Ve Çocuk. Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Yavuzer, H. (2003). Doğal Harika Bir Tedavi: Oyun Evde Ve Okulda Mutlu Çocuk Yetiştirmenin Temelleri, İstanbul: Çocuk ve Aile Kitapları.
• Zengin M. A. ve Asal Ö. (2020), Bina İnşaatındaki Çalışan Duruşlarının Farklı Ergonomik Risk Değerlendirme Yöntemleri İle Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 35 (3), 1615-1630.