ENDÜSTRİYEL KÜMELENME UYGULAMALARININ DÜNYA GENELİNDE İNCELENMESİ: Tarım, Sanayi ve Hizmet Sektörleri Açısından Bir Değerlendirme

Year 2017, Volume: 16 Issue: 62, 719 - 755, 19.07.2017

İsmail Hakkı Eraslan , Cem Çağrı Dönmez

https://doi.org/10.17755/esosder.303843

Cited By: 1

Abstract

Bu çalışma, ulusal rekabetçilik ve kalkınma
programlarında son derece etkin bir yaklaşım olarak benimsenen sektörel
kümelenme formasyonlarının dünya geneli örneklerini incelemek ve kalkınma
programlarında ortaya koydukları performansı değerlendirmek amacı ile
gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda, betimsel bir yöntem izlenmiş, tarım, sanayi ve
hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren sektörler incelenmiş ve kümelenme
yapılanmaları analiz edilmiştir. Ayrıca kümelenme geliştirme çalışmaları
stratejik karar vericiler için tavsiye edilmiştir.

Keywords

Kalkınma İktisadı, Rekabetçilik, Rekabet Stratejileri, Endüstriyel Kümelenmeler

References

• Alsaç, F., 2010. Bölgesel Gelişme Aracı Olarak Kümelenme Yaklaşımı ve Türkiye İçin Kümelenme Destek Model Önerisi, Planlama Uzmanlık Tezi, DPT Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E., 2010. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, SPSS Uygulamalı, 6. Baskı, Pegem Akademi, Ankara.
• Aydın, O., 2016. Dünyadaki İnovasyon Kümelerinden Ne Öğrenebiliriz?, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Yayınları, No: 201634, Kasım.
• Bacak, Ç., ve Altaş, F., 2011. Kümelenme Politikaları ve Öneriler, Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, ss: 1-13.
• Bakker, G., 2005. The Decline and Fall of the European Film In- dustry: Sunk Costs, Market Size and Market Structure, 1895-1926, Economic History Review 58, No 2311-52.
• Best, M.H., 1999. Cluster Dynamics in Theory and Practice: Singapore/Johor and Penang Electronics, The United Nations Industrial Development Organization and the Institute of Strategic and International Studies (ISIS) Malaysia for the Economic Planning Unit of the Prime Minister’s Department, Malaysia.
• Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (BSTB), 2013. Sanayi Genel Müdürlüğü Sektörel Raporlar ve Analizler Serisi, Ankara.
• Braadland, T.E., and Hauknes, J., 2000. Innovation in the Norwegian Food Cluster, A contribution to the OECD/CSTP NIS Programme, the Cluster Focus Group OECD Cluster Workshop Utrecht 8-9 May.
• Bulu, M., Özben, O., ve Eraslan, İ.H., 2004. Cluster in Turkish Textile Industry: A Case Study in Bayrampasa District, II. Intertantional Istanbul Textile Congress, 22-24 April, İstanbul.
• Cangel, A., 2009. Dünya Genelinde Sektörel Kümelenme Örnekleri, Rekabet ve Kümelenme, Çerçeve Dergisi, Yıl 17, Sayı 51, MÜSİAD Yayınları.
• Cansız, M., 2011. Türkiye’de Kümelenme Politikaları ve Uygulamaları, Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kurulu (OSBÜK) Yayınları, Ankara.
• Carpanelli, M., Dannevig, M., Muxi, J., and Zegers, E., 2016. The Soy Cluster in Argentina, Microeconomics of Competitiveness, Harvard Kennedy School & Harvard Business School, Spring.
• Ceglie, G., and Dini, M., 1999. SME Cluster And Network Development in Developıng Countrıes: The Experıence of UNlDO, PSD Technical Working Papers Series, The United Nations Industrial Development Organization (UNIDO).
• Ceyhan Ticaret Odası (CTO), 2014. Ceyhan Makine İmalat Sektörü Kümelenmesi: İş Bilgi ve Tavsiye Hizmetleri, Yere ve Ulusal Kümelenme Örnekleri, CTO Yayınları, Adana.
• Davis, J., Grimmelmann, L., McCarthy, B., Pietrella, S., and Whiting, G., 2016. The UK’s Fintech Cluster: Leveraging The UK’s Strengths in Financial Services, Technology and Entrepreneurship, Harvard Business School, Microeconomics of Competitiveness, Spring.
• Duran, G., 2016. Kümelenme Düzeyi Üzerine Bir Araştırma: Bucak İlçesi Mermer Sektörü Örneği, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (15), ss: 147-163.
• Dursun, D., 2010, Kültürel Endüstriler ve Kümelenme İstanbul Film Sektörü Örneğ, TÜCAUM VI. Ulusal Coğrafya Sempozyumu.
• Dursun, D., 2010. Kültürel Endüstriler ve Kümelenme: İstanbul Film Sektörü Örneği, Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi (TÜCAUM), VI. Ulusal Coğrafya Sempozyumunu, Ankara.
• Eliashberg, J., Elberse, A., and Leenders, M.A.A.M, 2006. The Motion Picture Industry: Critical Issues in Practice, Current Research and New Research Directions. Marketing Science, Vol. 25, No. 6, November-De- cember 2006, pp. 638-661.
• Epstein, E.J., 2005. The Big Picture. The New Logic of Money and Power in Hollywood. New York: Random House.
• Eraslan, İ.H., Dönmez, C.Ç., ve Yüksel, A., 2015. Kümelenme Yaklaşımının Kavramsal Tanımı: Sistem ve Sistemlerin İşleyişi Açsından Bir Değerlendirme, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 5/ Cilt: 5/ Sayı: 9/ Bahar.
• Eraslan, İ.H., ve Dönmez, C.Ç,, 2015. Kümelenme Yapılanmalarının Önemi Makro, Mezo ve Mikro Düzeyde Bir Değerlendirme, Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 6 Sayı: 11.
• Erkek, D., ve Öselmiş, G., 2011, TR32 Düzey II Bölgesi’nde Kümelenme Yaklaşımı, Güney Ege Kalkınma Ajansı.
• Erkut, F. Ç., 2011. Kümelenme ve Aydın İlindeki Kümelenme Potansiyeli Olan Alanlar, Adnan Menderes Üniveristesi, Basılmamış Doktora Tezi, Aydın.
• Feser, E.J., and Renski, H., 2000 High-Tech Clusters in North Carolina, North Carolina Board of Science and Technology, Office of Economic Development University of North Carolina at Chapel Hill.
• Gálvez-Nogales, E., 2010. Agro-Based Clusters in Developing Countries: Staying Competitive in A Globalized Economy, Food and Agriculture Organızatıon of The Unıted Nations, Rome.
• Gascón, J.M.H., Pezzi, A., and Casals, A.S., 2010. Clusters and competitiveness: The Case of Catalonia (1993-2010), Government of Catalonia Ministry of Enterprise and Labour Directorate General for Industry
• Gözek, S., 2013. Kümelenme Politikaları, Kümelenmenin Türkiye’de Kırsal Kalkınma Açısından Önemi ve Öneriler, Anahtar Dergisi, Ekim, Sayı 298.
• Gupta, M., Jacobi, M., Jamet, J., and Malik, L., 2006. The LA Motion Picture Industry Cluster, Harvard Business School, May.
• Hall, A., Bockett, G., Taylor, S., Sivamohan, M.V.K. & Clark, N. 2001. Why Research Partnerships Really Matter: Innovation Theory, Institutional Arrangements and Implications for Developing New Technology for the Poor, World Development 29 (5), ss: 783- 797.
• Hammerle, M., Heimur, T., Maggard, K., Paik, J., and Valdivia, S., 2010. The Fishing Cluster in Uganda, Final Report for Microeconomics of Competitiveness, Harvard Kennedy School.
• Held, J. R., 1996, Clusters as an Economic Development Tool: Beyond the Pitfalls, Economic Development Quarterly, 10 (3), ss: 249- 261.
• İşçi, E., 2008. Nitel Araştırma Yöntemleri, Sağlık Yönetimi- Yönetim Düşünceleri, Ders Notları, Alıntı, http://emreisci.blogspot.ae/2008/11/nitel-aratirma-yntemleri.html
• Karakayacı, Ö., 2010. Ekonomik Büyüme ve Girişimcilik Aktivitelerinde Kümeleşmenin Rolü: Bursa ve Konya Sanayi Kümeleri Örneğinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Megaron, Cilt 5, Sayı 3.
• Kartal, G., 2013. Bölgesel Kalkınmada Kümelenme: Türkiye’de Turizm Kümelenmesi (2000- 2012), Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Niğde.
• Ketelhöhn, N., Reza, A., Husynov, E., Khatib, I., and Neutze, R., 2009. Final Report The Fresh Produce Cluster in Guatemala, Harvard Business School, May.
• Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA), 2015. Kastamonu Ahşap Ürünleri İmalatı Sektörü Rekabetçilik Analizi ve Kümelenme Yol Haritası, Belge No: 2015- RP- 4/ 94, Kastamonu.
• Lasra-Anadon, C., Dias, J.N., Toribio, M.D., Minguela, R., and Aguilera, R.F., 2011. The Andalucia Tourism Cluster, Harvard Business, School.
• Lorenzen, M., 2007. Internationalization vs. Globalization of the Film Industry, Industry and Innovation, 14 (4), ss: 349- 357.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2011. Radyo-Televizyon: Amerikan Sineması, 213 GIM 137, Ankara.
• Mills, K.G., Reynolds, E. B., and Reamer, A., 2008. Clusters and Competitiveness: A New Federal Role for Stimulating Regional Economies, Metroplitan Policy Program at Brookings, April.
• Nadvi, K., 1995. Industrial Clusters and Networks: Case Studies of SME Growth And Innovation, UNIDO Small and Medium Enterprises Programme, October.
• Naik, G. 2006. Bridging the Knowledge Gap in Competitive Agriculture: Grapes in India. In Chandra, V., ed. Technology, Adaptation and Exports: How Some Developing Countries Got it Right, ss: 243- 274; The World Bank, Washington, D.C.
• Organization for Economic Cooperation and Development (OECD), 2001. Innovative Clusters: Drivers of National Innovation Systems, OECD Publications, Paris.
• Özaslan, M., 2004. Küresel–Yerel Etkileşiminin Yeni Örgütlenme Biçimleri: Ağ-Şebeke (Network) Tarzı Firma ve İdari-Kurumsal Örgütlenmeler, Kentsel Ekonomik Araştırmalar Sempozyumu, Cilt II, DPT Yayınları, Mart.
• Porter, M.E., 1990. The Competitive Advantage of Nations, Macmillan, London.
• Porter, M.E., 1998. Clusters and the New Economics of Competition, Harvard Business Review, November-December.
• Porter, M., 2000. Location, Competition, and Economic Development: Local Clusters in a Global Economy, Economic Development Quarterly, 14; 15.
• Porter, M.E., Belotserkovskiy, R., Gerlemann, E., Jariton, S., Lewis, C., and Porter, K., 2009. Hamburg Aviation Cluster, Harvard Business School, May.
• Pursiainen, H., 2002. Analysis of the Fınnısh Mobile Cluster – Any Potentıal in Mobile Services? Director General, Communications Department, Ministry of Transport and Communications, May, Helsinki.
• Roy, D. & Thorat, A. 2008. Success in High-Value Horticultural Export Markets for Small Farmers: The Case of Mahagrapes in India. World Development 36 (10), ss: 1874- 1890.
• Scott, A.J., 2001. A New Map of Hollywood and the World Center for Globalization and Policy Research, School of Public Policy and Social Research, UCLA, Los Angeles, CA.
• Scott, J.A., 2005. On Hollywood: The Place, The Industry, Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Taşdemir, İ., 2008. Uluslararası Finans Merkezi Olarak İstanbul’un Yapılanması ve Finans Kümelenmesi, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No: 2008- 51.
• Tekeli, İ., 2014. Bir Bölge Plancısının Çözmeğe Çalıştığı Sorunun Büyüklüğü Karşısında Yaşadığı İç Huzursuzlukları, Kentsel Ekonomik Araştırmalar Sempozyumu, Mart.
• Tomur, K., Kol, İ., ve Bilaclı, C., 2016. Sinema Hizmetleri Sektörü Raporu, Rekabet Kurumu Raporu, Ankara.
• Vang, J., & Chaminade, C., 2007. Cultural Clusters, Global-Local Linkages and Spillovers: Theoretical and Empirical Insights From An Exploratory Study Of Toronto's Film Cluster, Industry and Innovation, 14 (4), ss: 401-420.
• Wildman, S. S. & Siwek, S. E., 1988. International Trade in Films and Television Programs. Cambridge, MA: Ballinger.
• Wildman, S. S., 1995. Trade Liberalization and Policy for Media Industries: A Theoretical Examination of Media Flows, Canadian Journal of Communication, Vol 20, No 3.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H., 2008. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, Ankara.
• Yüzbaşıoğlu, N., Ören, V.E., ve Şahin, T., 2016. Turizm Kümelenmesi: Uşak İli Turizm Kümelenme Potansiyeli, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Nisan, 9 (2).
• Zafer Kalkınma Ajansı (2016). TR33 Bölgesi Yerli Otomobil Fabrikası Yatırımı Ön Fizibilite Raporu.
• Zhakiyanov, B., Farooq, A., McCarthy, O., and Platten, S., 2016. Challenges and Strategies for the Competitiveness of the BadenWürttemberg Automobile Cluster, Harvard Business School.
• Yüzbaşıoğlu, N., Ören, V.E., ve Şahin, T., 2016. Turizm Kümelenmesi: Uşak İli Turizm Kümelenme Potansiyeli, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Nisan, 9 (2).
• Zafer Kalkınma Ajansı (2016). TR33 Bölgesi Yerli Otomobil Fabrikası Yatırımı Ön Fizibilite Raporu.
• Zhakiyanov, B., Farooq, A., McCarthy, O., and Platten, S., 2016. Challenges and Strategies for the Competitiveness of the BadenWürttemberg Automobile Cluster, Harvard Business School.