Öz
Kaynakça
- Arpaguş, Hatice Kelpetin, “Bir Telif Türü Olarak İlmihal, Tarihî Geçmişi ve Fonksiyonu”, M Ü İlahiyat Fakültesi Dergisi, 22 (2002/1), s. 25-56. Cici, Recep, “Osmanlı Klâsik Dönemi Fıkıh Kitapları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C. 3, S.5, İstanbul 2005, s. 215-248. Kırkıl, Harun, “Türk Edebiyatında Manzum İlmihal ve Fıkıh Kitapları ile Son Devre Ait Manzum Bir İlmihal: Manastırlı Mehmet Rıfat Bey ve Manzum İlmihali”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, Sayı 7, Nisan 2006, s. 433-477.
Öz
Dinî-tasavvufi kültürün
yansımalarıyla dolu klasik Türk şiirinde, imani, itikadi ve ahlaki pek çok
mesele işlenmiştir. Bunlardan ibadetle ilgili olanlara umumiyetle manzum
ilmihal denmektedir. Medreselerde dinî ilimlerin, inanç esaslarının ve ilmihal
bilgilerinin nazm yoluyla öğretimine dair kuvvetli bir temayül bulunmaktadır.
Bir dinî edebiyat türü olarak namaz, oruç ve hac konularında yazılan; Salât-nâme/Şurûtü’s-salât,
Oruc-nâme/Savmiyye, Ramazan-nâme/Ramazaniyye, Hac-nâme/Menasik-i Hac gibi
türlerle de farzlar dahi, talebeye şiir yoluyla anlatılmış ve öğretilmiştir.
Bu çalışmada, Osmanlının
meşhur âlimlerinden Molla Fenârî’ye atfedilen Arapça Şurûtü’s-Salât adlı
eserin Türkçeye yapılan manzum bir tercümesi üzerinde durulmuştur. Mütercimini
tespit edemediğimiz manzumenin kütüphanelerde birden çok nüshası bulunmaktadır.
Bu nüshaların bazılarında Molla Fenârî’nin mezkûr eseri, torunu için kaleme
aldığı yazmaktayken bazı nüshalarda mukaddimenin bulunmaması nedeniyle bu bilgi
eksiktir. Eser, temelde namaz konusunu işlemekle birlikte abdest, gusül ve
tilavet secdesi hakkında da bilgi vermektedir. Nazmın gücüyle bilgiyi kalıcı
hale getirmeyi amaçlayan eserde, esas gaye; talim ve terbiye olduğu için
metindeki anlatım zevki eksikliği ve teknik kusurlar dikkat çekmektedir.
Yapılan bazı araştırmalarda başkalarına yahut müstensihlere atfedilen bu Şurûtü’s-Salât
tercümesinin kimin elinden çıktığı belli olmamakla birlikte, manzumenin ilgi
görüp yayıldığı ve neredeyse anonimleştiği anlaşılmaktadır. Çalışmamızda, Şurûtü’s-Salât
tercümesinin eski yazılı metni transkripsiyonlu olarak yeni yazıya aktarılmış;
metin, dil ve muhteva yönünden incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Arpaguş, Hatice Kelpetin, “Bir Telif Türü Olarak İlmihal, Tarihî Geçmişi ve Fonksiyonu”, M Ü İlahiyat Fakültesi Dergisi, 22 (2002/1), s. 25-56. Cici, Recep, “Osmanlı Klâsik Dönemi Fıkıh Kitapları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C. 3, S.5, İstanbul 2005, s. 215-248. Kırkıl, Harun, “Türk Edebiyatında Manzum İlmihal ve Fıkıh Kitapları ile Son Devre Ait Manzum Bir İlmihal: Manastırlı Mehmet Rıfat Bey ve Manzum İlmihali”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, Sayı 7, Nisan 2006, s. 433-477.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Şubat 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 3 Sayı: 1 |
