BİR ŞİİR MECMUASINDA BÂKÎ’YE DAİR YAPILAN HATALAR VE BİR YANLIŞA DUR DEMEK: İBB KÜTÜPHANESİ ATATÜRK KİTAPLIĞI K.000351 NUMARALI MECMUANIN MÜRETTİBİ BÂKÎ MİDİR?

Year 2022, Volume: 5 Issue: 3, 1274 - 1300, 28.12.2022

Hasan Kaplan

Abstract

Bu makalede İBB Kütüphanesi Atatürk Kitaplığı K.000351 numarada kayıtlı şiir mecmuası üzerine hazırlanan bir doktora tezi ile bu tezden üretilen bir makale Bâkî ekseninde değerlendirilmiş, çalışmada karşılaşılan eksiklikler ve hatalar gösterilmiştir. Her iki çalışmada mecmuanın mürettibi, Bâkî’ye (öl. 1600) ait şiir sayısı, Bâkî’ye ait gösterilen şiirler ve bu şiirlerin Latin harflerine aktarımı, Bâkî’ye ait olduğu hâlde gösterilmeyen şiirler, Bâkî’ye ait iken bilinmeyen ve başka bir Bâkî’ye ait zannedilen şiirler gibi konularda hatalı değerlendirmeler tespit edilmiş, makalede bunlara işaret edilmiştir.
Bilimsel bir yayın güvenilirlik ilkesine, özenli ve disiplinli bir incelemeye, bilimin/akademinin etik değerlerine uygun olmalıdır. Bilimsel çalışmaya bu nitelikleri sağlamak yazan ve yapan dışında biraz da bilim kamuoyunun görevidir. Bilimsel bilgi, yazan/yapan dışında farklı bilim insanları tarafından denetlenebilir ve yönlendirilebilir olduğu oranda değer kazanmaktadır. Bu, gereği gibi yapılmadığında bilimsel çalışmalarda istenen kalite yakalanamamakta, bilim etiğine aykırı çalışmalar ortaya çıkmaktadır. Amacımız bilimsel araştırmanın bazı koşullarını -sehven veya kasten- yerine getirmeyen; eksik, hatalı ve bilimsel olmayan bazı netice ve değerlendirmeler içeren bir çalışmada sıradan bir şair olmayan Bâkî’ye dair hatalı hükümleri düzeltmek, bazı yanlışları yaygınlık kazanmadan nihayete erdirmektir.

Keywords

Bâkî, şiir mecmuası, bilim etiği, bilimsel özen, bilimsel disiplin

References

• BOYDAK, Melih (2011). “Araştırma ve Yayın Etiği”, Bilim Etiği, (Ed: Nurhan Atasoy vd.), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• İNCİ, Osman (2009). “Bilimsel Yayın Etiği İlkeleri, Yanıltmalar Yanıltmaları Önlemeye Yönelik Öneriler”, Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık-2009, (Ed: Orhan Yılmaz), Ankara: TÜBİTAK ULAKBİM, s.s. 69-90.
• KORTANTAMER, Tunca (1993). “Genç Edebiyat Araştırmacısının Yanlışları”, Türklük Araştırmaları Dergisi Âmil Çelebioğlu Armağanı, Sayı: 7, s.s. 337-365.
• KÖKSAL, M. Fatih (2020). “Bilim Dünyamızın Kanayan Yarasında Yeni İcatlar veya Adı Konulmamış Yayın Etiği İhlalleri”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 1, s.s. 209-218.
• KÜÇÜK, Sabahattin (1994). Bâkî Dîvânı, Ankara: TDK Yayınları.
• ÖRNEK BÜKEN; Nüket (2006). “Türkiye Örneğinde Akademik Dünya ve Akademik Etik”, Hacettepe Tıp Dergisi, Sayı: 37, s.s. 164-170.
• UÇAK, Nazan Özenç; BİRİNCİ, Hatice Gülşen (2008). “Bilimsel Etik ve İntihal”, Türk Kütüphaneciliği, Cilt: 22, Sayı: 2, s.s. 187-204.
• TARLAN, Ali Nihat (1997). Necati Beg Divanı, İstanbul: MEB Yayınları.
• UZBAY, Tayfun (2006). “Bilimsel Araştırma Etiği”, Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık-2006, (Ed: Orhan Yılmaz), Ankara: TÜBİTAK ULAKBİM, s.s. 19-26.
• YILMAZ, Kürşad (2012). “Editörden: Etik Dışı Davranışlar Olarak Haksız Yazarlık”, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1.
• YÖK (2012). Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi,
• https://www.yok.gov.tr/Documents/Mevzuat/yuksekogretim-kurumlari-bilimsel-arastirma-ve-yayin-etigi-yonergesi.pdf (E.T.: 26.09.2022).
• Mecmua-i Eşʻâr, İBB Kütüphanesi, Atatürk Kitaplığı, No: K.000351.